Κύπρος-Βαθιά θλίψη για το θάνατο του Kenneth J. Arrow
Βαθιά θλίψη εκφράζει η Σχολή Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης του Πανεπιστημίου Κύπρου για το θάνατο του Kenneth J. Arrow, ενός από τους σπουδαιότερους οικονομολόγους του 20ου αιώνα και Επίτιμου Διδάκτορα της Σχολής Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης, ο οποίος απεβίωσε στις 21 Φεβρουαρίου 2017 στην Καλιφόρνια, σε ηλικία 95 ετών. Ο Kenneth J. Arrow υπήρξε ο νεαρότερος οικονομολόγος που βραβεύθηκε με Νόμπελ Οικονομίας το 1972, μαζί με τον Σερ Τζον Χικς για την πρωτοπόρα συνεισφορά τους στην θεωρία της ισορροπίας και στη θεωρία της ευημερίας.
Σύντομο βιογραφικό του Kenneth J. Arrow
Γεννήθηκε το 1921 στη Νέα Υόρκη και αφού αποφοίτησε από το Townsend Harris High School στο Μανχάταν, σπούδασε Κοινωνικές Επιστήμες και Μαθηματικά στο City College, τονίζοντας ότι «ο παράδοξος αυτός συνδυασμός προέβλεπε τα μελλοντικά του ενδιαφέροντα». Συνέχισε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Columbia University, διακόπτοντας για ένα διάστημα οπότε υπηρέτησε ως αξιωματικός της πολεμικής αεροπορίας των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η πρώτη του επιστημονική δημοσίευση με τίτλο “On the Optimal Use of Winds for Flight Planning”, είχε σχέση με την εμπειρία του αυτή.
Τρία μεγάλα πανεπιστήμια των ΗΠΑ ήταν το πεδίο της επιστημονικής του δραστηριότητας: το Κολούμπια, το Στάνφορντ και το Χάρβαρντ. Στο πρώτο εργάστηκε ως ερευνητής, ενώ στα άλλα δύο δίδαξε Οικονομία και Στατιστική. Αφυπηρέτησε από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ το 1991 και συνέχισε ως μέλος του επιστημονικού συμβουλίου του Santa Fe Institute όπου επικεντρώθηκε στην αλληλεπίδραση των κοινωνικών και φυσικών επιστημών.
Ηγήθηκε της American Economic Association, υπηρέτησε στη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC), και το 2004 τιμήθηκε με το Εθνικό Μετάλλιο Επιστημών (National Medal of Science) των ΗΠΑ, την υψηλότερη τιμητική διάκριση του έθνους, από τον Πρόεδρο George W. Bush.
Η αναλυτική του θεωρία με τη χρήση πολλών μαθηματικών και στατιστικών μεθόδων συντέλεσε στην κατανόηση πλήθους οικονομικών αλλά και κοινωνικών μεγεθών και προβλημάτων του αιώνα που πέρασε. Δεν περιορίστηκε στις μαθηματικές εξηγήσεις των προβλημάτων. Προχώρησε στη θεμελίωση οικονομικής άποψης για τη διάρθρωση των κοινωνιών, την «θεωρία του αδυνάτου» που σε πολιτική αντιστοίχιση απορρίπτει τα δικτατορικά μοντέλα και καλεί τα δημοκρατικά να δώσουν το βάρος στην έννοια της οργάνωσης των κοινωνιών, ώστε η απεικόνιση των προτιμήσεων των πολιτών να γίνεται όσο το δυνατόν ασφαλέστερα.
Πέρα από το πρωτοποριακό επιστημονικό του έργο ο Kenneth J. Arrow, έχει να επιδείξει και πλούσια κοινωνική προσφορά, με ιδιαίτερα σημαντική συμβολή στην προσπάθεια για την εδραίωση της διεθνούς ειρήνης και της δημοκρατίας. Η δράση του άγγιξε και τον δικό μας χώρο, αφού ήταν εξ αυτών που πρωτοστάτησαν στην εκστρατεία για να επιτραπεί στον Ανδρέα Παπανδρέου να φύγει από την Ελλάδα την περίοδο της δικτατορίας.
Τον Ιούνιο του 2000, ο Kenneth J. Arrow μετά από ομόφωνη εισήγηση του Συμβουλίου της Σχολής Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης, της Συγκλήτου και του Συμβουλίου του Πανεπιστημίου Κύπρου, αναγορεύθηκε σε Επίτιμο Διδάκτορα της Σχολής Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης για την πρωτοπορία στην αξιωματική θεμελίωση, ανάπτυξη και εφαρμογή της οικονομικής θεωρίας σε απτά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, καταδεικνύοντας τις τεράστιες δυνατότητες αλλά και τα όρια της οικονομικής ανάλυσης. Η ομιλία του Kenneth J. Arrow στην τελετή είχε θέμα τον “οικονομικό τρόπο σκέψης,” ο οποίος βασίζεται στην ιδέα ότι ο κάθε άνθρωπος ενεργεί ορθολογικά με κύριο γνώμονα το ατομικό του συμφέρον. Το μήνυμα του Kenneth Arrow ήταν παρά το ότι ίσως φαίνεται εκ πρώτης όψεως εγωιστικός, ο οικονομικός τρόπος σκέψης είναι προτιμητέος από την εναλλακτική επιλογή της λήψης αποφάσεων με βάση το μίσος, τη ζήλεια και την προκατάληψη.
Όπως ανέφερε ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθηγητής Κωνσταντίνος Χριστοφίδης «Αποτελεί εξαιρετική τιμή για το Πανεπιστήμιο Κύπρου και τον τόπο μας που ένας άνθρωπος της εμβέλειας του Kenneth J. Arrow συνδέεται με την Κύπρο».
