Λίγες οι πιθανότητες επιτυχίας της Συνόδου ΕΕ-Τουρκίας

Παρά την πίεση που ασκεί η προσφυγική κρίση σε αρκετές χώρες-μέλη της ΕΕ η προοπτική για απτά αποτελέσματα στη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας είναι αρνητική. Ο χρόνος ωστόσο πιέζει αφόρητα.

 
Μπροστά στις κάμερες εκπρόσωποι της ΕΕ και της Τουρκίας διαβεβαιώνουν ότι επιδιώκουν τη συνεργασία στην προσφυγική κρίση. Διαφορετική είναι ωστόσο η γλώσσα που μιλά το πρωτόκολλο συνάντησης του τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν και του προέδρου της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ στη Σύνοδο των G20 στην Αττάλεια τον Νοέμβριο του 2015. Στο πρωτόκολλο, που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα euro2day.gr, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ εμφανίζεται ως ικέτης, τον οποίο κατακεραυνώνει ο τούρκος πρόεδρος. Στη συνομιλία ο Ερντογάν απείλησε μάλιστα ότι «θα στείλουμε τους πρόσφυγες με λεωφορεία σε Ελλάδα και Βουλγαρία».

Τρεις περίπου μήνες μετά τη Σύνοδο των G20 στην Τουρκία πραγματοποιείται τη Δευτέρα η δεύτερη Σύνοδος Κορυφή ΕΕ-Τουρκίας χωρίς ωστόσο να διαγράφεται στον ορίζοντα επίλυση της προσφυγικής κρίσης. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι χωρίς την συμβολή της Άγκυρας δεν είναι εφικτή μια διέξοδος στο προσφυγικό. Η Τουρκία ήταν και παραμένει η σημαντικότερη χώρα τράνζιτ για πρόσφυγες και φιλοξενεί σήμερα στο έδαφός της περισσότερους από 2,5 εκ. Σύριους. Μπορεί ο Ταγίπ Ερντογάν να μην έστειλε τους πρόσφυγες σε Ελλάδα και Βουλγαρία όπως είχε απειλήσει. Η Τουρκία ωστόσο δεν έχει καταβάλει ουσιαστικές προσπάθειες για να αναχαιτίσει τις ροές προσφύγων που κατευθύνονται προς τα ελληνικά νησιά.

Από την άλλη πλευρά ούτε η ΕΕ έχει κάνει κάτι για να ανακουφίσει την Τουρκία. Οι Βρυξέλλες ζητούν ούτε λίγο ούτε πολύ από την Άγκυρα να δέχεται Σύριους πρόσφυγες στο έδαφός της, αλλά να μην τους επιτρέπει να συνεχίσουν το ταξίδι τους στην Ευρώπη. Στη Σύνοδο Κορυφής του Νοεμβρίου αποφασίστηκε να συνεχιστούν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας, με ανοιχτό ωστόσο αποτέλεσμα. Παράλληλα οι Βρυξέλλες υποσχέθηκαν στην Άγκυρα σε αντάλλαγμα για την βοήθειά της στο προσφυγικό να χαλαρώσουν τη διαδικασία έκδοσης βίζας για Τούρκους πολίτες που ταξιδεύουν στην ΕΕ. Η τουρκική κυβέρνηση ερμηνεύει ωστόσο την προοπτική αυτή ως δέσμευση των Ευρωπαίων για κατάργηση της βίζας και το ανακοίνωσαν ακριβώς έτσι και στον τουρκικό πληθυσμό.

Για την καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ η Τουρκία διαδραματίζει ρόλο κλειδί στην προσφυγική κρίση. Στο ταξίδι της στην Άγκυρα πριν από ένα μήνα συμφώνησε με την τουρκική πολιτειακή ηγεσία, μεταξύ άλλων, στην αποστολή του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο. Αρκετές σημαντικές λεπτομέρειες αναφορικά με την νατοϊκή επιχείρηση παραμένουν ωστόσο ακόμα ανοιχτές. Από την πλευρά της η Ελλάδα συμμετέχει στην αποστολή του ΝΑΤΟ χωρίς ωστόσο να έχει μεγάλες προσδοκίες για την επιτυχία της. Η Αθήνα αμφιβάλλει ότι η Άγκυρα θα δεχθεί πίσω στο έδαφός της πρόσφυγες που εντοπίζουν τα πλοία του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο. Σύμφωνα με τις ελληνικές αρχές η Τουρκία δέχεται την επανεισδοχή μόλις 1,5% των προσφύγων. Από την άλλη πλευρά η Άγκυρα ισχυρίζεται ότι συμφώνησε στην επανεισδοχή 20.000 προσφύγων, η Ελλάδα ωστόσο έχει στείλει πίσω στην Τουρκία μόλις 4.000.

Οι προοπτικές για μια επιτυχημένη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας τη Δευτέρα κάθε άλλα παρά θετικές είναι. Οι διαφωνίες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, η Άγκυρα που θεωρείται δύσκολος εταίρος και μια διχασμένη ΕΕ δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια ελπίδας. Περίπου πριν από δύο εβδομάδες ο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος επικρίνει αυστηρά την ευρωπαϊκή προσφυγική πολιτική, είχε δηλώσει: «Αδιάφορα από το πόσο ανήλεη, ασυνείδητη και σκληρή είναι η προσφυγική πολιτική των δυτικών χωρών, δεν υπάρχει καμία ελπίδα να θέσουν υπό έλεγχο τις προσφυγικές ροές».

 
Ν. Τόσκας: Είναι πολύ δύσκολος ο έλεγχος των θαλάσσιων συνόρων και των ορεινών περιοχών

«Η Ευρώπη αυταπατάται εάν πιστεύει ότι οι πρόσφυγες θα μπορούν να παραμένουν εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα» τονίζει ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας, σε συνέντευξή του στην κυριακάτικη έκδοση της βρετανικής εφημερίδας Daily Telegraph. Εν όψει της αυριανής κρίσιμης Συνόδου Κορυφής, μεταξύ της Ε.Ε. και της Τουρκίας, ο κ.Τόσκας αναφέρει ότι θα πρέπει να επιτευχθεί μια βιώσιμη συμφωνία για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης.

Η ελληνική κυβέρνηση, προσθέτει δεν μπορεί να σταματήσει τους δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες, οι οποίοι επιθυμούν να διασχίσουν τα βόρεια σύνορα της χώρας, με προορισμό τα κράτη της κεντρικής και της βόρειας Ευρώπης.

Επισημαίνεται ότι περισσότεροι από 125.000 μετανάστες έφθασαν στην Ελλάδα το τρέχον έτος, 30.000 εκ των οποίων περιμένουν να διασχίσουν τα σύνορα Ελλάδας-ΠΓΔΜ, με σκοπό να συνεχίσουν το ταξίδι τους στην υπόλοιπη Ευρώπη, τη στιγμή που σύμφωνα με τον κ. Τόσκα είναι αδύνατο για τις ελληνικές αρχές να ανακόψουν την πορεία τους , κρατώντας τους στα εδάφη της, εκτός εάν στην αυριανή Σύνοδο Κορυφής και άλλες ευρωπαϊκές χώρες συμφωνήσουν να αναλάβουν το δικό τους μερίδιο.

«Θα βρουν τρόπους να συνεχίσουν. Ίσως σε μειωμένους αριθμούς, αλλά θα πάνε όπου θέλουν. Έτσι, ο μόνος τρόπος είναι να υπάρξει συνεργασία βάση λογικής. Δεν θέλουμε να τους επιτρέψουμε την πρόσβαση, αλλά η συνοριακή γραμμή είναι πολύ μεγάλη και προσπαθούμε. Το σύνολο της αστυνομικής δύναμης και του στρατού ελέγχουν αυτά τα σύνορα, ωστόσο είναι πολύ δύσκολος ο έλεγχος των θαλάσσιων συνόρων και των ορεινών περιοχών», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Τόσκας. Προσθέτει ότι τον Απρίλιο στη χώρα αναμένεται να εισέλθουν 100.000 πρόσφυγες και μετανάστες και τονίζει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να αποτελέσει «την μαύρη τρύπα της Ευρώπης» και ότι η προσφορά βοηθείας της ΕΕ, ύψους 300 εκ. ευρώ, εάν και ευπρόσδεκτη, δεν θα πρέπει να συγχέεται με μια ενδεχόμενη λύση του προβλήματος.

 
Γιάννης Μουζάλας: «Πρέπει να προετοιμαζόμαστε για μεγάλο αριθμό προσφύγων»

Για εγκλωβισμό δεκάδων χιλιάδων προσφύγων στην Ελλάδα, έκανε λόγο στην ομιλία του στην ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ, ο υπουργός αναπληρωτής Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας, προσθέτοντας ότι στην παρούσα φάση, την οποία χαρακτήρισε ως “καινούργια κατάσταση”, “το βάρος θα το μοιραστεί όλη η κοινωνία”.

Ο κ. Μουζάλας αναφέρθηκε στο γεγονός, αλλά και στην τεράστια προσπάθεια που κατεβλήθη το προηγούμενο διάστημα με αποτέλεσμα να διέλθουν από την χώρα 850.000 πρόσφυγες “και ευρύτερα στην κοινωνία κανείς δεν πήρε είδηση”.

Επανέλαβε ότι “πρέπει να προετοιμαζόμαστε για μέγαλο αριθμό”, προσθέτοντας ότι επί του παρόντος η προσπάθεια επικεντρώνεται στο να συγκεντρωθούν όλοι αυτοί οι άνθρωποι σε “πολύ προσωρινές”, όπως μετ΄επιτάσεως τόνισε, εγκαταστάσεις.

“Χτίζουμε 10.000 θέσεις την εβδομάδα” είπε ο κ. Μουζάλας προσθέτοντας ότι μετά την συγκέντρωσή τους θα “δούμε την διανομή τους”, επισημαίνοντας οτι “στην αρχή μιας κρίσης προσπαθείς να λύσεις το άμεσο πρόβλημα”.

Επισήμανε,επίσης,ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει ένα τέτοιο ζήτημα, ενώ ταυτόχρονα ο κρατικός μηχανισμός είχε “μάθει αλλιώς, στην αποτροπή και τον εγκλεισμό, ενώ τώρα λειτουργεί αλλιώς”.

Αναφερόμενος στην Ειδομένη, είπε ότι οι εκεί πρόσφυγες πρέπει να πεισθούν πως αυτός ο δρόμος είναι κλειστός, προσθέτοντας ότι θα τους παρασχεθεί υγειονομική φροντίδα και τροφή, ενώ “θέλουμε να κατεβούν προς τα κάτω”.Ο κ. Μουζάλας είπε ότι με χρονικό ορίζοντα ενός μηνός οι εγκλωβισμένοι θα μπορούν να διαβιούν με αξιοπρεπείς συνθήκες. Πηγές: Deutsche Welle, ΑΠΕ