Οι γαλλικές επενδύσεις στην Ελλάδα
Η Γαλλία συγκαταλέγεται παραδοσιακά μεταξύ των χωρών που επιδεικνύουν έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον για την ελληνική αγορά. Κατά την πενταετία 2010-2014 και ιδιαίτερα το 2010 και το 2011, αλλά και το 2014 σημειώνεται μείωση των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών των Γάλλων που θα μπορούσε να αποδοθεί στη βαθιά ύφεση, αλλά και στον επιχειρηματικό κίνδυνο που εμφανίζει η Ελλάδα. Εντούτοις, αρκετές γαλλικές επιχειρήσεις συνέχισαν να προωθούν επιχειρηματικά σχέδια σε διάφορους τομείς της ελληνικής οικονομίας,σήυμφωνα με σχετική ανάλυση του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Πρεσβείας της Ελλάδος στη Γαλλία.
Οι συνολικές κεφαλαιακές ροές προς την ελληνική οικονομία κυμαίνονται τα τελευταία έτη μεταξύ 1,5 δις € και 2,5 δις € (βλ. Πίνακα 1), με μια μικρή εξαίρεση προς τα πάνω το 2012, εκ των οποίων το μεγαλύτερο μερίδιο κατέχουν οι επενδύσεις κατά βάση βραχυχρόνιου χαρακτήρα που κατευθύνονται στην αγορά προϊόντων του χρηματοοικονομικού τομέα (μετοχές, ομόλογα και άλλα επενδυτικά προϊόντα).
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Ελλάδος, το 2014, παρά τη σημαντική πτώση στις επενδύσεις της προς τη χώρα μας, η Γαλλία ευρίσκετο στην 4η θέση των ξένων άμεσων επενδύσεων στην Ελλάδα με περίπου 1,5 δις € επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, μετά το Λουξεμβούργο (4,8 δις €), τη Γερμανία (4,6 δις €) και την Ολλανδία 94,5 δις €). Για την εξεταζόμενη πενταετία οι γαλλικές επενδύσεις στην χώρα μας, παρουσιάζουν την ακόλουθη εικόνα:
Στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται σήμερα περίπου 120 θυγατρικές εταιρείες γαλλικών Ομίλων και επιχειρήσεων ή κοινοπραξίες με αντίστοιχες ελληνικές. Υπολογίζεται ότι οι εν λόγω εταιρείες έχουν προβεί σε απευθείας προσλήψεις 31.000 υπαλλήλων. Οι γαλλικές εταιρείες ευρίσκονται εγκατεστημένες κυρίως στην Αθήνα και την Θεσσαλονίκη επιδεικνύοντας μεγάλη διαφοροποίηση στις δραστηριότητές τους.
Οι προτεραιότητες των γαλλικών επιχειρήσεων ως προς την Ελλάδα, σύμφωνα με την ως τώρα δραστηριοποίησή τους, αφορούν: την ενέργεια, τον τουρισμό, τις βασικές υποδομές (δημόσια έργα –αυτοκινητόδρομοι, υπηρεσίες κοινής ωφέλειας-ύδρευση -ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, όπου η Suez GDF κατέχει μερίδιο 4,7%), τις μεταφορές (ειδικότερα τους σιδηροδρόμους) και τον τομέα της υγείας.
Οι σημαντικότεροι κλάδοι και οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε αυτούς είναι:
Βιομηχανία (Lafarge – τσιμέντο, Michelin – ελαστικά, Nexans -καλώδια, Rhodia –πλαστικές ίνες για βιομηχανική χρήση, Safran και Thales – αεροναυπηγική, αμυντικά συστήματα, Schneider – ηλεκτρολογικό υλικό , Veritas – πιστοποίηση ποιότητας)
Οχήματα ( PSA Peugeot Citroën και Renault)
Eνέργεια (EDF, Alstom, Total, Cofely GDF Suez – μακροχρόνια διαχείριση τεχνικών εγκαταστάσεων, ενεργειακή διαχείριση και διαχείριση τεχνικών εγκαταστάσεων, Tenesol, DCNS και Veolia)
Υποδομές & Μεταφορές (Vinci, CMA-CGM –θαλάσσιες μεταφορές, Geodis, Systra).
Kαταναλωτικά προϊόντα (Baccarat, BIC, L’Oréal , Hermès, Seb, Dior)
Φαρμακοβιομηχανία (Sanofi, Aventis, Pierre Fabre, Biomerieux)
Δίκτυα διανομής (Leroy Merlin)
Tρόφιμα (Pernod Ricard –αλκοολούχα ποτά, Danone)
Ασφάλειες (AXA, Groupama, CNP)
Τουρισμός (Accor, Club Med)
Την τελευταία δεκαετία οι γαλλικές επενδύσεις στην Ελλάδα κατευθύνονται κυρίως στην ενέργεια (ηλεκτρισμός και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας). Όμως η δραστηριοποίηση των γαλλικών εταιρειών επεκτείνεται και σε άλλους τομείς (κλάδος τροφίμων και ποτών, τομέας παροχής υπηρεσιών (ασφαλιστικές εταιρείες, δίκτυα διανομής, τουριστικές επιχειρήσεις) κ.α.
Από τις ηγέτιδες γαλλικές επιχειρήσεις στον τομέα της βιομηχανίας στην Ελλάδα είναι η Lafarge, η οποία εισήλθε στην ελληνική αγορά τσιμέντου το 2001 εξαγοράζοντας την ΑΓΕΤ Ηρακλής. Επίσης, υπό την κατοχή της βρίσκονται πολλές θυγατρικές εταιρείες ανά την Ελλάδα όπως οι ΛΑΒΑ, Lafarge Beton, Σταθμοί Αιγαίου, Λατομεία Μαράθου, ΑΝΕΗ, ΕΒΙΕΣΚ, οι ναυτικές εταιρείες Α. Χατζηκυριάκος, Γ. Χατζηκυριάκος, Δύστος, η ναυτιλιακή εταιρεία Διακίνησης Τσιμέντου Μέσης Ανατολής και η εταιρεία ΕΔΑΚΕ.
Η Michelin στην Ελλάδα αποτελεί μια από τις πιο γνωστές πολυεθνικές εταιρίες και έχει πολύχρονη παρουσία στο χώρο του ελαστικού. Η εταιρεία δραστηριοποιείται στην Ελλάδα στην εμπορία ελαστικών για αυτοκίνητα, φορτηγά, μοτοσυκλέτες, αγροτικά καθώς και βιομηχανικά-χωματουργικά οχήματα. Τα ελαστικά της εταιρείας είναι διαθέσιμα μέσω δικτύου καταστημάτων ανά την Ελλάδα.
Η Nexans ΕΛΛΑΣ κατασκευάζει καλώδια ισχύος και τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα από το 1974. Η εταιρεία παράγει ηλεκτρικά καλώδια χαμηλής, μέσης και υψηλής τάσης, καλώδια τηλεπικοινωνιών από χαλκό και οπτικές ίνες, εναέριους αγωγούς από χαλκό, αλουμίνιο και κράματα αλουμινίου. Επιπλέον, η εταιρεία παράγει καλώδια και σύρματα για βιομηχανικές εφαρμογές, καλώδια μηχανημάτων, καλώδια για εγκαταστάσεις πετρελαίου και αερίου, καλώδια για μεταφορές, φωτοβολταϊκά συστήματα και σταθμούς αιολικής ενέργειας καθώς και χερσαία και υποβρύχια καλώδια οπτικών ινών. Το εργοστάσιο βρίσκεται στη Λαμία (Αγία Μαρίνα) και αποτελεί κινητήρια δύναμη ανάπτυξης όλης της περιοχής.
Η Safran είναι μια εταιρεία υψηλής τεχνολογίας, η οποία ειδικεύεται στην Αεροναυτική Άμυνα και Ασφάλεια. Με διεθνή δραστηριότητα, απασχολεί σχεδόν 69.000 υπαλλήλους παγκοσμίως, ενώ σημείωσε 15,4 δισεκατομμύρια € πωλήσεις το 2014. Στην Ελλάδα, η Safran εδρεύει στην Αθήνα.
Στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, oι γαλλικές Peugeot και Renault κατέχουν σημαντική παρουσία στην Ελλάδα με σημεία διανομής και πώλησης άνω των 50 σε όλη την ελληνική επικράτεια.
Σημαντική είναι η παρουσία μεγάλων γαλλικών εταιρειών στο χώρο της ενέργειας που έχουν επενδύσει στην Ελλάδα είτε σε συνεργασία με ελληνικές επιχειρήσεις είτε αυτόνομα.
Κορυφαία κοινοπραξία είναι αυτή του Ομίλου «Ήρων» που δραστηριοποιείται στην παραγωγή και διάθεση ενέργειας από φυσικό αέριο – με δύο ιδιόκτητα εργοστάσια παραγωγής ισχύος 600MW που μπορούν να τροφοδοτήσουν έως και 1 εκατ. νοικοκυριά. Ο ΗΡΩΝ ιδρύθηκε από τον Όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ο οποίος κατέχει ηγετική θέση στον τομέα της παραγωγής ενέργειας από συμβατικές και Ανανεώσιμες Πηγές (ΑΠΕ) στην Ελλάδα και διεθνώς. Το 2009, εισέρχεται στη μετοχική σύνθεση η GAZ DE FRANCE SUEZ, ο μεγαλύτερος ανεξάρτητος παραγωγός και προμηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο. Επιπλέον, το Μάρτιο του 2014, ολοκληρώνεται επιτυχώς η είσοδος και της QATAR PETROLEUM INTERNATIONAL (QPI), μίας ακόμη παγκόσμιας ηγετικής δύναμης στον ενεργειακό χάρτη, στο μετοχικό κεφάλαιο του σταθμού ηλεκτροπαραγωγής ΗΡΩΝ ΙΙ.
Αξιόλογη είναι και η παρουσία της εταιρείας Schneider Electric στην Ελλάδα που εκτείνεται πέραν των 40 ετών, με προϊόντα, εξοπλισμούς και υπηρεσίες που συνθέτουν λύσεις για τις αγορές της ενέργειας, των έργων υποδομής, των κτηρίων και των κέντρων δεδομένων. Η εταιρεία διαθέτει ιδιόκτητο εργοστάσιο παραγωγής μετασχηματιστών στα Οινόφυτα και κέντρα λιανικών πωλήσεων σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα, απασχολώντας συνολικά 220 εργαζόμενους. Επιπλέον, στην εν λόγω εταιρεία λειτουργεί και Κέντρο Εξυπηρέτησης & Κέντρο Εκπαίδευσης Πελατών.
Επιπλέον, στον ενεργειακό τομέα ανευρίσκονται οι εταιρείες Engie Hellas (ανήκει στη GDF Suez Energy Services) και δραστηριοποιείται στο χώρο των ενεργειακών υπηρεσιών και της τεχνικής συντήρησης, η DCNS (θαλάσσιες ΑΠΕ) και η Sunpower σε συνεργασία με την Total στο χώρο της ηλιακής ενέργειας .
Στον τομέα υψηλής τεχνολογίας η εταιρεία Thales ιδρύθηκε στην Ελλάδα το 2000 και σήμερα έχει 49 εργαζόμενους. Αντικείμενο της εταιρείας είναι ο εξοπλισμός υψηλής τεχνολογίας, οι μηχανικές δεξιότητες, η διαχείριση προγράμματος, η τεχνική υποστήριξη και η συντήρηση.
Ως προς τον τομέα των μεταφορών, η Vinci είναι η μεγαλύτερη διεθνώς γαλλική κατασκευαστική εταιρία, με ισχυρή και διαρκή παρουσία στην Ελλάδα στον επιχειρηματικό τομέα και στη δημιουργία σημαντικών υποδομών. Ο Όμιλος έχει 6 εταιρείες που διαχειρίζονται την εκμετάλλευση έργων των οποίων είναι παραχωρησιούχος, μεταξύ των οποίων είναι η καλωδιωτή γέφυρα του Ρίου-Αντιρρίου, η Ολυμπία Οδός και ο Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου. Επίσης συμμετέχει στην κατασκευή των αυτοκινητοδρόμων Πατρών-Κορίνθου, Ιονίας Οδού και Αθηνών-Θεσσαλονίκης στο σημείο του Μαλιακού.
Η εταιρεία CMA CGM αποτελεί μια από τις πιο καταξιωμένες δυνάμεις στο χώρο των θαλάσσιων μεταφορών στη χώρα μας προσεγγίζοντας τους λιμένες του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης. Με γραφεία στις δυο ανωτέρω πόλεις και εξειδικευμένο προσωπικό 50 ατόμων, εξυπηρετεί σήμερα πάνω από 3.000 Έλληνες εισαγωγείς και εξαγωγείς.
Η Geodis Calberson Hellas αποτελεί θυγατρική εταιρεία του ομίλου GEODIS στην Ελλάδα, ενός από τους πρωτοπόρους στην Ευρώπη σε θέματα μεταφορών και logistics. Προσφέρει στους πελάτες της που επιθυμούν να αναπτύξουν τις δραστηριότητές τους στην Ελλάδα μια ολοκληρωμένη λύση στη διαχείριση της παραγγελίας (παραλαβή, αποθήκευση εμπορευμάτων κλπ.). Διαθέτει αποθηκευτικούς χώρους στην Αθήνα και την Θεσσαλονίκη ενώ απασχολεί 50 άτομα.
Στον τομέα των καταναλωτικών προϊόντων, η L’Oréal Paris αποτελεί θεσμό στην περιποίηση επιδερμίδας, στο μακιγιάζ, στις βαφές και στην περιποίηση μαλλιών, και προϊόντα της βρίσκονται στα περισσότερα καταστήματα που σχετίζονται με τις παραπάνω κατηγορίες περιποίησης σε όλη την ελληνική επικράτεια.
Η εταιρεία Baccarat αποτελεί διεθνή όμιλο με αντικείμενό τα ανδρικά και γυναικεία κοσμήματα, όπως επίσης και τα κρυστάλλινα είδη πολυτελείας για τον εξοπλισμό σπιτιού. Στην Ελλάδα έχει δύο υποκαταστήματα στην Αθήνα και ένα στη Θεσσαλονίκη.
Το εργοστάσιο της BIC στην Ελλάδα βρίσκεται στην Άνοιξη Αττικής, όπου σχεδιάζεται, βιομηχανοποιείται και παράγεται το 70% των ξυριστικών BIC που κυκλοφορούν σε όλον τον κόσμο. Η BIC-ΒΙΟΛΕΞ δημιουργήθηκε από την εξαγορά της ΒΙΟΛΕΞ που ιδρύθηκε το 1952 και το 1973 σχεδίασε το πρώτο απορριπτόμενο ξυριστικό μιας χρήσεως στον κόσμο. Το 1974 η ΒΙΟΛΕΞ συνενώνει τις δυνάμεις της με τον γαλλικό όμιλο BIC, και μετονομάζεται σε BIC-ΒΙΟΛΕΞ. την Αθήνα
Η εταιρεία Hermès είναι γνωστή στον τομέα της πολυτελούς ένδυσης, υπόδησης και κοσμημάτων. Στην Ελλάδα διατηρεί ένα υποκατάστημα στην Αθήνα.
Το Groupe SEB είναι κατασκευαστής μικροσυσκευών και οικιακού εξοπλισμού και έχει παρουσία σε περισσότερες από 120 χώρες. Στην Ελλάδα προϊόντα της εταιρείας βρίσκονται σε όλα τα καταστήματα που εμπορεύονται αντίστοιχα προϊόντα.
Η εταιρεία Parfums Christian Dior Hellas, είναι μία από τις πιο σημαντικές εταιρείες στο χώρο του αρωμάτων, προϊόντων μακιγιάζ και προϊόντων περιποίησης του δέρματος. Στην Ελλάδα υπάρχει ένα κεντρικό υποκατάστημα στην Αθήνα, ενώ προϊόντα της εταιρείας βρίσκονται σε όλα τα μεγάλα εμπορικά καταστήματα.
Αναφορικά με τις γαλλικές επενδύσεις στη φαρμακοβιομηχανία, η Sanofi–Aventis AEBE είναι μια από τις κορυφαίες φαρμακευτικές εταιρείες στον κόσμο, με ηγετική θέση στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας βρίσκονται στην Αθήνα, ενώ υπάρχει κέντρο επιστημονικής ενημέρωσης και στη Θεσσαλονίκη.
H Pierre Fabre Hellas ιδρύθηκε στην Ελλάδα το 1991, με έδρα την Αθήνα και εμπορεύεται με επιτυχία φαρμακευτικά σκευάσματα και καλλυντικά.
Η BioMérieux SA, τμήμα του Ομίλου Mérieux Alliance δραστηριοποιείται σε ένα ολοκληρωμένο εύρος υπηρεσιών υγείας: πρόγνωση, διάγνωση, θεραπεία και κλινική παρακολούθηση. Κατέχει εξέχουσα θέση στο χώρο των διαγνωστικών και στην Ελλάδα διαθέτει ένα υποκατάστημα με έδρα την Αθήνα.
Η Leroy Merlin Ελλάδας δραστηριοποιείται στον τομέα των δικτύων διανομής από τον Ιούνιο 2005 και ειδικεύεται στις ιδιοκατασκευές και τη διακόσμηση σπιτιού και κήπου. Διαθέτει τέσσερα ιδιόκτητα υποκαταστήματα στην Αθήνα (δύο), στη Θεσσαλονίκη και στη Λάρισα.
Ως προς τον τομέα των τροφίμων και ποτών, η Danone που είναι η σημαντικότερη εταιρία σε γαλακτοκομικά προϊόντα στον κόσμο έχει ιδρύσει στην Ελλάδα τις εταιρίες Danone Γαλακτοκομικά Προϊόντα Α.Ε. και την Numil Hellas Α.Ε (προϊόντα βρεφικής διατροφής).
Η Délifrance, θυγατρική της Nutrixo,στο χώρο της αλευροβιομηχανίας και των αρτοσκευασμάτων, έχει συμπεριλάβει στην εμπορική της δραστηριότητα στην Ευρώπη και την Ελλάδα με τη λειτουργία ενός δικτύου συνεργατών με έδρα την Αθήνα υπό την επωνυμία της εταιρίας.
Η βιομηχανία Groupe-Bel εξειδικεύεται στην παραγωγή και εμπορία τυροκομικών προϊόντων και δραστηριοποιείται στην Ελλάδα με την εταιρία Fromageries Bel Hellas Α.Ε Γαλακτοκομικών και Τυροκομικών Προϊόντων.
Οι σημαντικότερες γαλλικές ασφαλιστικές εταιρείες με παρουσία στην Ελλάδα είναι: ο όμιλος AXA με ταυτώνυμη εταιρεία για παροχές γενικών ασφαλιστικών υπηρεσιών, ο όμιλος Groupama που δραστηριοποιείται από το 2009 υπό την επωνυμία Groupama Phoenix Asfalistiki για παροχή ασφαλιστικών υπηρεσιών (κυρίως στους τομείς της αυτοκίνησης και της υγείας), καθώς και η CNP Ασφαλιστική που δραστηριοποιείται στον τομέα της ασφάλισης ακινήτων.
Η Bureau Veritas Greece που εξειδικεύεται σε υπηρεσίας πιστοποίησης ποιότητας (νηογνώμονας) και εδρεύει στον Πειραιά.
Οι γαλλικές επιχειρήσεις με επενδύσεις στην Ελλάδα στον τουριστικό τομέα είναι οι: Accor hotels που δραστηριοποιείται στην Αθήνα με δυο ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις (Novotel Athens και Sofitel Athens Airport) και Club Med με ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις στην Εύβοια.
Στον τραπεζικό τομέα, εμφανίστηκε έντονη μείωση των γαλλικών επενδύσεων το 2012, με χαρακτηριστική περίπτωση αυτή της πώλησης μεριδίου που διέθετε η Société Générale στη Γενική Τράπεζα (50,1%) στον Όμιλο Πειραιώς και της μεταβίβασης του συνόλου του μετοχικού κεφαλαίου της Εμπορικής που διατηρούσε η Credit Agricole στην Alpha Bank. Η εν λόγω μείωση ακολούθησε ως αποτέλεσμα συνεχόμενων παρουσιαζόμενων ζημιών στα αποτελέσματα των ανωτέρω γαλλικών τραπεζών, σε σημείο που η διατήρηση των επενδύσεών τους στην Ελλάδα να κρίνεται ασύμφορη.
Εντούτοις, η Credit Agricole, μέσω μετατρέψιμων ομολόγων της Alpha Bank σε μετοχές, θα κατέχει το 9,75% του μετοχικού κεφαλαίου της Alpha Bank. Τοιουτοτρόπως, αποτελεί το μεγαλύτερο θεσμικό μέτοχο της τράπεζας και έναν από τους μεγαλύτερους θεσμικούς μετόχους των ελληνικών τραπεζών, μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίηση τους.
Επιπλέον, ως παράδειγμα γαλλικών αποεπένδυσεων στη χώρα μας αναφέρουμε τη συρρίκνωση κατά το εν πέμπτο της γαλλικής αλυσίδας στεγνοκαθαριστηρίων «5 à Sec», που το 2009 διέθετε πάνω από 100 καταστήματα, εκ των οποίων διατηρεί σήμερα μόνον τα 24.
