Οι κλάδοι της Viohalco διασφάλισαν τη θέση τους στην αγορά και διεύρυναν την παγκόσμια παρουσία τους

19 Μαρτίου, 2020 8:09 μμ

Καθώς η εξάπλωση του κορωνοϊόυ που προκαλεί τη νόσο Covid-19  συνεχίζει να εξελίσσεται με ταχύ ρυθμό, η πρόβλεψη της πλήρους έκτασης και διάρκειας των επιχειρηματικών και οικονομικών επιπτώσεων καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη. Οι εταιρίες της Viohalco έχουν ήδη ενεργοποιήσει τους απαραίτητους μηχανισμούς και μέτρα προστασίας του ανθρώπινου δυναμικού και των συνεργατών της, ενώ παράλληλα παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και αξιολογούν τις επιπτώσεις στη λειτουργική δραστηριότητα

 
Η Viohalco S.A. (Euronext Βρυξέλλες: VIO, Χρηματιστήριο Αθηνών: ΒIO), εφεξής «Viohalco» ή «η Εταιρία», ανακοινώνει σήμερα τα οικονομικά της αποτελέσματα για τη χρήση που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2019.

 
Συνοπτικά

• Οι κλάδοι της Viohalco διασφάλισαν τη θέση τους στην αγορά και διεύρυναν την παγκόσμια παρουσία τους.
• Συνεχείς επενδύσεις των εταιριών, προκειμένου να ανταποκριθούν στις τάσεις των αγορών των προϊόντων τους.
• Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών διαμορφώθηκε σε 4.198 εκατ. ευρώ, μειωμένος κατά 5% (2018: 4.406 εκατ. ευρώ).
• Το ενοποιημένο αναπροσαρμοσμένο EBITDA (α-EBITDA) ανήλθε σε 302 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 3% (2018: 313 εκατ. ευρώ), ενώ το ενοποιημένο EBITDA διαμορφώθηκε σε 273 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση κατά 18% (2018: 332 εκατ. ευρώ).
• Τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρου εισοδήματος ανήλθαν σε 32 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 67% σε ετήσια βάση (2018: 96 εκατ. ευρώ).

 
Επισκόπηση

Παρότι οι εταιρίες της Viohalco,κατά τη διάρκεια του έτους, αντιμετώπισαν σημαντικές προκλήσεις στις αγορές στις οποίες δραστηριοποιούνται, χάρη στην ανθεκτικότητα των διαφοροποιημένων επιχειρηματικών μοντέλων τους κατάφεραν να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στις προκλήσεις. Μεταξύ των κλάδων της Viohalco, ο κλάδος καλωδίων κατέγραψε ιδιαίτερα θετικές επιδόσεις.

Παρά τον αυξανόμενο ανταγωνισμό στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, η αγορά για τα πλατέα προϊόντα έλασης αλουμινίου ήταν σταθερή το 2019, ενώ η ζήτηση προήλθε κυρίως από τους τομείς συσκευασίας, μεταφορών,καθώς και τους βιομηχανικούς τομείς. Σε αυτό το ανταγωνιστικό περιβάλλον, οι εταιρίες του κλάδου αλουμινίου της Viohalco διεύρυναν την παγκόσμια παρουσία τους, αξιοποιώντας τα χαρτοφυλάκια υψηλής ποιότητας εξειδικευμένων προϊόντων και εξυπηρέτησης πελατών, ενώ παράλληλα πραγματοποίησαν επιλεκτικές επενδύσεις σε προηγμένης τεχνολογίας εξοπλισμό. Η υιοθέτηση προηγμένης τεχνολογίας αλουμινίου ενίσχυσε περισσότερο αυτές τις προσπάθειες. Ο κύκλος εργασιών του κλάδου επηρεάστηκε αρνητικά από τη μείωση κατά 10,4% των τιμών αλουμινίου έναντι του περασμένου έτους, την πτώση των όγκων πωλήσεων περί τα τέλη του έτους λόγω της μείωσης της ζήτησης στην αγορά των ΗΠΑ και τους χαμηλότερους όγκους πωλήσεων στον τομέα της λιθογραφίας, εξαιτίας της μειωμένης ζήτησης λόγω της αβεβαιότητας που δημιούργησε η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Κατά τη διάρκεια του έτους, οι όγκοι πωλήσεων του κλάδου χαλκού διατηρήθηκαν στα επίπεδα του 2018, με τις πωλήσεις σωλήνων χαλκού να παρουσιάζουν αύξηση, παρά την επιβράδυνση της βιομηχανικής παραγωγής στις ευρωπαϊκές αγορές που μείωσαν σημαντικά τη ζήτηση, ιδιαιτέρως για προϊόντα έλασης. Ταυτόχρονα, η Sofia Med διείσδυσε με επιτυχία σε νέες αγορές, εισάγοντας στο χαρτοφυλάκιό της προϊόντα με υψηλή ζήτηση και προστιθέμενη αξία.

Το 2019 ήταν ένα έτος με πολλές προκλήσεις για την ευρωπαϊκή βιομηχανία χάλυβα, κατά συνέπεια και για τον κλάδο χάλυβα της Viohalco. Οι δυσχέρειες αυτές οφείλονταν σε έναν συνδυασμό παραγόντων, όπως η επιβράδυνση της ευρωπαϊκής βιομηχανικής παραγωγής, η διεθνής πτώση των τιμών χάλυβα, ως απόρροια του εμπορικού πολέμου και των παγκόσμιων εμπορικών στρεβλώσεων, και η αύξηση των τιμών των πρώτων υλών και της ενέργειας. Τα μέτρα προστασίας του εμπορίου στην Ε.Ε. κατάφεραν μόνο να μετριάσουν εν μέρει τον αντίκτυπο αυτών των παραγόντων. Παρ’ όλα αυτά, ο κλάδος ενίσχυσε την παρουσία του στην αγορά των Βαλκανίων, όπου η Ρουμανία εξελίχθηκε σε κύρια  αγορά, ενώ διατήρησε το μερίδιο αγοράς του στην Ελλάδα.

Στον κλάδο των σωλήνων χάλυβα, το 2019 ήταν επίσης ένα έτος πολλών προκλήσεων,που όμως χαρακτηρίστηκε από το υψηλό ποσοστό αξιοποίησης της παραγωγικής δυναμικότητας στο εργοστάσιο της Θίσβης και την ισχυρή παρουσία στην αγορά, παρά τους μειωμένους όγκους πωλήσεων εξαιτίας του έντονου προστατευτισμού, ιδίως στις ΗΠΑ. Η Σωληνουργεία Κορίνθου αξιοποίησε τη φήμη της για υψηλής ποιότητας προϊόντα και κατάφερε να αυξήσει το μερίδιο αγοράς της, ενώ εισήλθε με επιτυχία σε νέες αγορές και κλάδους προϊόντων, όπως η αγορά υποθαλάσσιων έργων μεγάλου βάθους υψηλών τεχνικών απαιτήσεων. Επίσης, στην εταιρία ανατέθηκαν αρκετά σημαντικά έργα.

Στον κλάδο καλωδίων για το 2019 , όλες οι επιχειρηματικές μονάδες είχαν θετικές επιδόσεις, με την αύξηση του κύκλου εργασιών να ανέρχεται σε 20%. Η αύξηση αυτή βασίστηκε κυρίως στις επιδόσεις του τομέα ενεργειακών έργων και μεταφράστηκε σε ενίσχυση των κερδών για τον κλάδο στο σύνολό του. Επιπλέον, το υψηλό επίπεδο αξιοποίησης της παραγωγικής δυναμικότητας όλων των παραγωγικών μονάδων ενίσχυσε τις οικονομικές επιδόσεις του έτους. Τέλος, οι επιδόσεις του κλάδου ενισχύθηκαν περαιτέρω από πρόσφατες πρωτοβουλίες για την είσοδο σε νέες γεωγραφικές αγορές, όπως οι ΗΠΑ, καθώς και από την αμείωτη αποφασιστικότητά του να παραμένει στο προσκήνιο της τεχνολογίας.

Όσον αφορά στον κλάδο ανάπτυξης ακινήτων, τον Οκτώβριο του 2019 συστάθηκε επίσημα η Noval Property ως Ανώνυμη Εταιρία Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας (ΑΕΕΑΠ) και κατέστη η δεύτερη μεγαλύτερη ΑΕΕΑΠ στην Ελλάδα, με βάση την αξία ακινήτων. Η Noval Property διαθέτει ένα σύγχρονο και διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο 41 ακινήτων υψηλής εμπορευσιμότητας με σημαντική γεωγραφική κατανομή. Οι εμπορικές αναπτύξεις της (Εμπορικό Κέντρο RiverWest | IKEA και Εμπορικό Πάρκο Mare West), καθώς και τα τουριστικά ακίνητα (ξενοδοχείο WyndhamGrand Athens και ξενοδοχείο επιπλωμένων διαμερισμάτων K29) κατέγραψαν εύρωστες επιδόσεις μέσα στο 2019. Το 2019, σημειώθηκε πρόοδος σε μια σειρά κατασκευών και ολοκληρώθηκαν αρκετά σημαντικά έργα, όπως τα συγκροτήματα γραφείων The Orbit και The Butterfly στην Αθήνα, που έχουν εκμισθωθεί σε επιφανείς ενοικιαστές.

 
Οικονομική ανασκόπηση

Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών της Viohalcoγια το 2019 ανήλθε σε 4.198 εκατ. ευρώ, μειωμένος κατά 4,7% έναντι του περασμένου έτους (2018: 4.406 εκατ. ευρώ). Η μείωση αυτή προήλθε κυρίως λόγω της πτώσης των τιμών μετάλλων, ειδικά στους κλάδους αλουμινίου και χάλυβα, και λόγω των χαμηλότερων όγκων σε ορισμένους κλάδους,εξαιτίας της επιβράδυνσης της αγοράς που παρατηρήθηκε το τελευταίο τρίμηνο του 2019.

Το ενοποιημένο αναπροσαρμοσμένο EBITDA ανήλθε συνολικά σε 302 εκατ. ευρώ το 2019 (2018: 313 εκατ. ευρώ), ενώ το ενοποιημένο EBITDA, συμπεριλαμβανομένης της επίπτωσης των τιμών μετάλλων,μειώθηκε κατά 18% στα 273εκατ. ευρώ (2018: 332 εκατ. ευρώ).

Τα καθαρά χρηματοοικονομικά έξοδα βελτιώθηκαν και διαμορφώθηκαν στα 98,5 εκατ. ευρώ (2018: 102,5 εκατ. ευρώ), κυρίως λόγω των μειώσεων του spreadτων επιτοκίων που εφαρμόστηκαν σταδιακά σε όλες τις εταιρίες της Viohalco κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών.

Τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρου εισοδήματος της Viohalco για το έτος ανήλθαν σε 32 εκατ. ευρώ έναντι 96 εκατ. ευρώ το 2018, επηρεασμένα κυρίως από τις χαμηλότερες τιμές μετάλλων.

Τα ενοποιημένα κέρδη μετά από φόρους της περιόδου ανήλθαν σε 17 εκατ. ευρώ (2018: 86 εκατ. ευρώ).

Οι κεφαλαιουχικές δαπάνες για το έτος ανήλθαν σε 284εκατ. ευρώ(2018: 196 εκατ. ευρώ), λόγω του επενδυτικού προγράμματος για το νέο τετραπλό θερμό έλαστρο αλουμινίου στον κλάδο αλουμινίου, καθώς και των επενδύσεων που ήταν επικεντρωμένες σε νέα προϊόντα και στην αύξηση της δυναμικότητας του κλάδου καλωδίων.

Οι αποσβέσεις της περιόδου διαμορφώθηκαν σε 143εκατ. ευρώ.

Το κεφάλαιο κίνησης μειώθηκε κατά 15% έναντι του 2018, ως απόρροια της αποτελεσματικής διαχείρισης των επιμέρους στοιχείων (πελάτες, προμηθευτές και αποθέματα).

Ο καθαρός δανεισμός των εταιριών της Viohalco βελτιώθηκε και διαμορφώθηκε σε 1.590εκατ. ευρώ (2018: 1.636 εκατ. ευρώ) πριν από την εφαρμογή του ΔΠΧΑ 16, παρά το εκτεταμένο επενδυτικό πρόγραμμα που υλοποιήθηκε το 2019. Το αντίστοιχο ποσό μετά την εφαρμογή του ΔΠΧΑ 16 ανήλθε σε 1.613 εκατ. ευρώ.

 
Επιδόσεις ανά επιχειρηματικό κλάδο

Αλουμίνιο

Το 2019, ο κλάδος αλουμινίου κατέγραψε πτώση 5,6% του κύκλου εργασιών σε 1.319 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των χαμηλότερων διεθνών τιμών αλουμινίου, ενώ τα κέρδη προ φόρου εισοδήματος ανήλθαν σε 46 εκατ. ευρώ (2018: 70 εκατ. ευρώ).

Κατά τη διάρκεια του 2019, το διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο προϊόντων του τομέα έλασης αλουμινίου σημείωσε επιτυχία στους βιομηχανικούς τομείς τελικών προϊόντων, ιδίως στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Η πτωτική τάση των πωλήσεων κατά το τέταρτο τρίμηνο, λόγω της κάμψης της ζήτησης στην αγορά των ΗΠΑ, αντιστράφηκε κατά τους δύο πρώτους μήνες του 2020. Κατά τη διάρκεια του έτους, επενδύθηκε το ποσό των 118,6εκατ. ευρώ στις παραγωγικές εγκαταστάσεις του τομέα έλασης αλουμινίου, στο πλαίσιο του συνεχιζόμενου στρατηγικού επενδυτικού προγράμματος. Σε αυτό το επενδυτικό πρόγραμμα περιλαμβάνεται η εγκατάσταση ενός νέου τετραπλού θερμού ελάστρου, που έχει προγραμματιστεί να αρχίσει την παραγωγή εντός του δεύτερου τριμήνου το 2020, και το οποίο θα υπερδιπλασιάσει την παραγωγική δυναμικότητα της θερμής έλασης του εργοστασίου των Οινοφύτων. Στις αρχές του 2020, ο τομέας έλασης αλουμινίου (Ελβάλ) ανακοίνωσε την έναρξη της δεύτερης φάσης του πενταετούς επενδυτικού προγράμματός της, αξίας 100 εκατ. ευρώ, και υπέγραψε συμβόλαιο για την αγορά και εγκατάσταση ενός ψυχρού έλαστρου έξι ραούλων, που αναμένεται να ξεκινήσει τη λειτουργία του το 2022. Τα βιώσιμα χαρακτηριστικά του αλουμινίου αναμένεται να ενισχύσουν τη ζήτηση για καινοτόμες λύσεις πλατέων προϊόντων αλουμινίου. Η θετική αυτή τάση παρουσιάζει σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης για την Ελβάλ μέσα στο 2020, τις οποίες θα μπορέσει να αξιοποιήσει χάρη στην επένδυσή της στο τετραπλό θερμό έλαστρο αλουμινίου και το ψυχρό έλαστρο αλουμινίου έξι ραούλων, που ανακοινώθηκε πρόσφατα.

Το 2019 αποτέλεσε ένα ακόμα έτος ανάπτυξης για τη Συμετάλ, παρά τις αρνητικές τάσεις της αγοράς το τελευταίο τρίμηνο του 2019 και συγκεκριμένα τη μειωμένη ζήτηση στην αγορά των ΗΠΑ και τον αυξημένο ανταγωνισμό, καθώς οι Κινέζοι παραγωγοί foil αλουμινίου εισήλθαν στην ευρωπαϊκή αγορά, παράγοντες που επηρέασαν αρνητικά τον όγκο πωλήσεων και την κερδοφορία. Η μείωση του όγκου πωλήσεων ήταν ιδιαίτερα εμφανής ιδιαίτερα στοfoil που προορίζεται για εύκαμπτες συσκευασίες, για συσκευασίες τροφίμων και για βιομηχανικές εφαρμογές. Παρόλα αυτά, η Συμετάλ προσάρμοσε επιτυχώς την επιχειρηματική στρατηγική της, προκειμένου να αξιοποιήσει την αυξανόμενη ζήτηση για προϊόντα με επίστρωση λάκας, το μερίδιο αγοράς της ως προμηθευτής της καπνοβιομηχανίας και την αναπτυσσόμενη αγορά foil για μπαταρίες. Το 2020, η Συμετάλ θα παραμείνει προσανατολισμένη στην αξιοποίηση της αυξημένης ζήτησης για προϊόντα με επίστρωση λάκας, για foilπου προορίζεται για εύκαμπτες συσκευασίες και για μπαταρίες.

Το 2019, η EtemBulgaria μετατόπισε το βάρος της στρατηγικής της σε έργα και επενδύσεις που βασίζονται στην αυτοκινητοβιομηχανία. Κατά τη διάρκεια του έτους, η εταιρία ολοκλήρωσε την απόσχιση των κλάδων διέλασης και πρόσθετης επεξεργασίας προφίλ και συγκρότησε κοινοπραξία με την Gestamp για την παραγωγή προφίλ αλουμινίου διέλασης. Λόγω της τεχνογνωσίας της EtemBulgaria, η νέα κοινοπραξία Etem-Gestamp επιλέχτηκε ήδη για ορισμένα έργα που αφορούν στην παραγωγή κιβωτίων μπαταριών για αυτοκίνητα, διαμορφώνοντας μια δυνατή βάση για μελλοντική ανάπτυξη. Η εφαρμογή του επενδυτικού σχεδίου, σκοπός του οποίου είναι να αυξήσει την παραγωγική δυναμικότητα της διέλασης, θα συνεχιστεί καθ’ όλη τη διάρκεια του 2020. Ο τομέας της διέλασης για την αυτοκινητοβιομηχανία θα ενισχύσει επίσης την ανταγωνιστικότητα της εταιρίας, μέσω της συνεχούς και έντονης προσήλωσής του στην έρευνα και την ανάπτυξη.

Στη BridgnorthAluminium, η ζήτηση στον κλάδο της λιθογραφίας μειώθηκε σε ετήσια βάση,αφενός γιατί βασικοί πελάτες μείωσαν την παραγωγική δραστηριότητά τους και αφετέρου εξαιτίας της αβεβαιότητας που δημιούργησε η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, το χαρτοφυλάκιο παραγγελιών για το 2020 είναι ισχυρό, καθώς περιλαμβάνει μεγάλα συμβόλαια με σημαντικούς πελάτες. Οι επερχόμενες διαπραγματεύσεις για τις εμπορικές συμφωνίες μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναμένεται να αποσαφηνίσουν περισσότερο τις εμπορικές ρυθμίσεις από το 2021 και εφεξής.

 
Χαλκός

Το 2019, οι όγκοι του κλάδου χαλκού διατηρήθηκαν σχεδόν στα επίπεδα του 2018. Ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 1.037 εκατ. ευρώ έναντι 1.066 εκατ. ευρώ το περασμένο έτος, κυρίως λόγω της μείωσης των τιμών χαλκού κατά 2,9%, ενώ τα κέρδη προ φόρου εισοδήματος διαμορφώθηκαν σε 12 εκατ. ευρώ (2018: 21 εκατ. ευρώ).

Στον κλάδο χαλκού υπήρξαν σημαντικές ανακατατάξεις στον ανταγωνισμό κατά τη διάρκεια του 2019. Η ζήτηση για προϊόντα χαλκού και πλατέα προϊόντα χαλκού και κραμάτων χαλκού, σε παγκόσμια κλίμακα και στην Ευρώπη, ήταν ιδιαίτερα υποτονική, παρόλα αυτά ο κλάδος κατέγραψε καλύτερες επιδόσεις από την αγορά, καθώς οι όγκοι σημείωσαν οριακή αύξηση. Ειδικά για τον τομέα σωλήνων χαλκού, καταγράφηκε άνοδος στους όγκους πωλήσεων και το μερίδιο αγοράς, παρά τις ελαφρά ασθενέστερες επιδόσεις κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2019.

Ο τομέας σωλήνων χαλκού (Χαλκόρ) ολοκλήρωσε με επιτυχία την επένδυσή στη μονάδα παραγωγής σωλήνων χαλκού στο τέλος του 2018, αυξάνοντας τη συνολική ετήσια παραγωγική δυναμικότητα κατά 5.000 τόνους. Επιπλέον, μετά την έναρξη λειτουργίας γραμμής επικασσιτέρωσης θερμής εμβάπτισης για ταινίες, η Sofia Med εισήλθε με επιτυχία σε νέες αγορές και παρουσίασε προϊόντα με υψηλή ζήτηση και προστιθέμενη αξία.

Για το 2020, δεν αναμένεται σημαντική βελτίωση στις συνθήκες της αγοράς χαλκού. Ωστόσο, παρά τις προσδοκίες ότι η ζήτηση για σωλήνες χαλκού θα παραμείνει σταθερή, η μονάδα παραγωγής σωλήνων θα συνεχίσει να αξιοποιεί σχεδόν πλήρως την παραγωγική της δυναμικότητα. Η παραγωγή των προϊόντων χαλκού και έλασης κραμάτων χαλκού αναμένεται να αυξηθεί. Συνεπώς, η Sofia Med θα επιδιώξει να αυξήσει το μερίδιο αγοράς της, βελτιώνοντας την ποιότητα των προϊόντων και διευρύνοντας το φάσμα των προϊόντων της. Τέλος, η επένδυση σε προϊόντα υψηλότερης προστιθέμενης αξίας αναμένεται να ενισχύσει περισσότερο το χαρτοφυλάκιο προϊόντων και την κερδοφορία του κλάδου.

 
Χάλυβας

Από τα τέλη του 2018, η ευρωπαϊκή βιομηχανία χάλυβα έχει επηρεαστεί αρνητικά από διάφορους παράγοντες, όπως η επιβράδυνση της βιομηχανικής παραγωγής, η αύξηση των εισαγωγών προϊόντων χάλυβα σε χαμηλή τιμή από άλλες χώρες πλην της ΕΕ, η μείωση των διεθνών τιμών ως επακόλουθο του εμπορικού πολέμου και οι υψηλότερες τιμές πρώτων υλών και ενέργειας. Τα μέτρα προστασίας του εμπορίου στην Ε.Ε. (ποσοστώσεις) κατάφεραν μόνο να εν μέρει μετριάσουν τον αντίκτυπο αυτών των παραγόντων. Ως επακόλουθο, ο κύκλος εργασιών για τον κλάδο χάλυβα ανήλθε σε 816 εκατ. ευρώ το 2019 (2018: 917 εκατ. ευρώ), ενώ οι ζημιές προ φόρου εισοδήματος ανήλθαν σε 42 εκατ. ευρώ (2018: κέρδη 9,1 εκατ. ευρώ). Κατά τη διάρκεια του 2019, ο κλάδος ενίσχυσε την παρουσία του στην αγορά των Βαλκανίων, όπου η Ρουμανία εξελίχθηκε σε κύρια αγορά, ενώ διατήρησε το μερίδιο αγοράς στην Ελλάδα.

Η τιμή πλατέων προϊόντων και ειδικών χαλύβων συμπιέστηκε, λόγω της επιβράδυνσης που σημειώθηκε στην αυτοκινητοβιομηχανία της ΕΕ, μετά την εισαγωγή νέων κανόνων για τις μετρήσεις εκπομπών και αποδοτικότητας καυσίμων. Οι αυξημένες τιμές πρώτων υλών και ενέργειας (ιδιαίτερα το επιπλέον κόστος CO₂) δυσχέραναν τις πωλήσεις στις spotαγορές ή τις κατέστησαν εντελώς απρόσιτες.

Η προοδευτική αύξηση της ζήτησης για οικιστικά, εμπορικά και τουριστικά ακίνητα αναμενόταν να ωθήσει την ανάκαμψη της εγχώριας κατασκευαστικής βιομηχανίας στην Ελλάδα το διάστημα 2020-2022, παρά τα χαμηλά επίπεδα δημόσιων επενδύσεων που διατέθηκαν για έργα υποδομών το 2020. Ωστόσο, οι επιπτώσεις της επιδημίας του κοροναϊού Covid-19 έχουν επηρεάσει αυτές τις προσδοκίες και προβλέψεις.

Το 2020, οι εταιρίες του κλάδου θα συνεχίσουν να προσαρμόζονται σε αυτό το ασταθές περιβάλλον, ενισχύοντας περισσότερο την ανταγωνιστικότητα  τους, ως προς το κόστος και τη λειτουργική αποδοτικότητά τους.

 
Σωλήνες χάλυβα

Λειτουργώντας υπό δυσμενείς συνθήκες σε μία αγορά που χαρακτηρίζεται από έντονο προστατευτισμό, ιδίως στις ΗΠΑ, ο κλάδος των σωλήνων χάλυβα κατέγραψε κύκλο εργασιών 376 εκατ. ευρώ το 2019, μειωμένος κατά 20,0% σε ετήσια βάση (2018: 470 εκατ. ευρώ). Τα κέρδη προ φόρου εισοδήματος ανήλθαν σε 4 εκατ. ευρώ, έναντι 9 εκατ. ευρώ το 2018, κυρίως λόγω της αύξησης των καθαρών χρηματοοικονομικών εξόδων 2,4 εκατ. ευρώ.

Κατά τη διάρκεια του έτους, η Σωληνουργεία Κορίνθου αξιοποίησε τη φήμη της ως προς την ποιότητα των προϊόντων της, με αποτέλεσμα την αύξηση του μεριδίου αγοράς της και την επιτυχή είσοδό της σε νέες αγορές. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια του 2019, η Σωληνουργεία Κορίνθου παρήγε σωλήνες για το Karish, το πρώτο έργο υποθαλάσσιου αγωγού μεγάλου βάθους που σηματοδοτεί σημαντική καινοτομία για τον κλάδο των σωλήνων χάλυβα. Πρόκειται για έργο στρατηγικής σημασίας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο σε μέγιστο βάθος 1.750 μέτρων, εξαιρετικά απαιτητικό,το οποίο ελάχιστες εταιρίες παγκοσμίως μπορούν να φέρουν εις πέρας.

Το 2019, η Σωληνουργεία Κορίνθου ολοκλήρωσε επιτυχώς:

• Σειρά από έργα reellay στην Βόρεια θάλασσα και στις Η.Π.Α., καθώς και το έργο Zinia, το πρώτο υποθαλάσσιο έργο LSAW που εκτελέστηκε για την Total,
• Τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου BalticConnector που ενώνει την Φινλανδία με την Εσθονία,
• Έργα της NET4GAS στην Τσεχία και Izostal στην Πολωνία, συνολικού βάρους 34 χιλ. τόνων,
• Έργα της Snam και SGI στην Ιταλία, που περιλαμβάνουν και την σύνδεση του ΤΑΡ στο δίκτυο της Ιταλίας (ανάθεση 3 έργων με σωλήνες διαμέτρου 56”).

Επίσης, το 2019 ανατέθηκαν και άλλα σημαντικά έργα στη Σωληνουργεία Κορίνθου, όπως:

• Energinet, BalticPipe, αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου 114 χλμ. με σωλήνες διαμέτρου 32-36 ιντσών,
• MidiaGas Development Project, υποθαλάσσιος αγωγός 145 χλμ. με σωλήνες διαμέτρου 8 και 16 ιντσών στη Ρουμανία,
• Snam, αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου 150 χλμ. με σωλήνες διαμέτρου 26 ιντσών στην Ιταλία,
• Έργο I.G.B., αγωγός φυσικού αερίου διασύνδεσης Ελλάδας-Βουλγαρίας 187 χλμ. με σωλήνες διαμέτρου 32 ιντσών.

Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, η Σωληνουργεία Κορίνθου υλοποίησε με επιτυχία το εντατικό πρόγραμμα πιστοποίησης από τις σημαντικότερες εταιρίες πετρελαίου και φυσικού αερίου, ενώ παρουσίασε καινοτόμα προγράμματα για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας.

Στον κλάδο των σωλήνων χάλυβα, το παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιείται η Σωληνουργεία Κορίνθου παραμένει ασταθές. Η επιβολή εξισωτικών (antidumping) και άλλων δασμών από τις ΗΠΑ πυροδότησε έντονες ανταγωνιστικές πιέσεις από τοπικούς παραγωγούς σωλήνων στις ΗΠΑ στους παγκόσμιου βεληνεκούς παραγωγούς. Παρά τις αντιξοότητες αυτές, η Σωληνουργεία Κορίνθου ξεκινά το 2020 με σημαντικό χαρτοφυλάκιο ανεκτέλεστων έργων και αναμένει να διατηρήσει υψηλό επίπεδο αξιοποίησης της παραγωγικής δυναμικότητας. Επίσης, το 2020 θα αποτελέσει μεταβατικό έτος με νέα ή υφιστάμενα έργα με στόχο την υψηλότερη αποδοτικότητα, τη βιομηχανική αριστεία και την ψηφιοποίηση.

 
Καλώδια

Τα αποτελέσματα του κλάδου καλωδίων για το 2019 αποτυπώνουν τις θετικές επιδόσεις όλων των επιμέρους δραστηριοτήτων. Ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε κατά 20% σε 568εκατ. ευρώ (2018: 475 εκατ. ευρώ), ως επακόλουθο των θετικών επιδόσεων της μονάδας των ενεργειακών έργων, η οποία έδωσε ώθηση στην κερδοφορία του τομέα, και των υψηλών επιπέδων αξιοποίησης της παραγωγικής δυναμικότητας σε όλες τις παραγωγικές μονάδες. Το αναπροσαρμοσμένο EBITDA αυξήθηκε κατά 86% σε ετήσια βάση στα 67 εκατ. ευρώ (2018: 36 εκατ. ευρώ), που είναι το υψηλότερο που έχει καταγράψει ποτέ ο κλάδος. Τα κέρδη προ φόρου εισοδήματος ανήλθαν σε 24 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών προ φόρου εισοδήματος ύψους 4 εκατ. ευρώ το 2018.

Το 2019, τα σημαντικότερα έργα της μονάδας ενεργειακών έργων ήταν τα παρακάτω:

• Η επέκταση του καλωδιακού συστήματος δικτύου 400kV στην Πελοπόννησο,βάσει χρονοδιαγράμματος: η παραγωγή των υποβρύχιων καλωδίων υπερυψηλής τάσης ολοκληρώθηκε στις αρχές του καλοκαιριού και κατά τη διάρκεια του Αυγούστου ολοκληρώθηκε η εγκατάσταση του πρώτου υποβρύχιου καλωδίου 400kV στην Ελλάδα (καθαρισμός θαλάσσιου πυθμένα, διάνοιξη ορύγματος, πόντιση και προστασία καλωδίων) στην περιοχή Ρίου-Αντιρρίου.
• Τα στάδια παραγωγής για το έργο HollandzeKust Alpha στην Ολλανδία και για τη διασύνδεση Κρήτης-Πελοποννήσου άρχισαν, ενώ ολοκληρώθηκαν οι εργασίες για τη δεύτερη φάση του έργου διασύνδεσης των Κυκλάδων και για το έργο Seamade-Mermaid στο Βέλγιο. Η εγκατάσταση των δύο έργων αναμένεται να πραγματοποιηθεί εντός του 2020.
• Ολοκληρώθηκαν με επιτυχία τα υποβρύχια καλώδια για το έργο Αρθρωτού Παράκτιου Δικτύου (ModularOffshoreGrid – MOG) στη Βόρεια Θάλασσα (Βέλγιο) και η υποβρύχια καλωδιακή διασύνδεση του αιολικού πάρκου Καφηρέα στην Εύβοια με το εθνικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας.

Κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 2019, η Ελληνικά Καλώδια συμμετείχε σε αρκετούς διαγωνισμούς σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές και αγορές και κατάφερε να εξασφαλίσει, μεταξύ άλλων αναθέσεων, το πρώτο της έργο στις ΗΠΑ (έργο MayflowerWind) από τις Shell / EDPR και το πρώτο της συμβόλαιο για την προμήθεια inter-array (μεταξύ συστοιχιών) καλωδίων από την Ørsted, την παγκοσμίως κορυφαία εταιρία στα υπεράκτια αιολικά πάρκα.

Δεδομένων των προβλέψεων για νέα έργα, αλλά και της εκτιμώμενης επέκτασης σε νέες αγορές, του σημαντικού χαρτοφυλακίου ανεκτέλεστων παραγγελιών και των προβλέψεων για ανάπτυξη του κλάδου των υποθαλάσσιων καλωδίων, οι προοπτικές του κλάδου καλωδίων παραμένουν θετικές για το 2020, παρά την παρατηρούμενη παγκόσμια οικονομική αστάθεια. Το εργοστάσιο στην Κόρινθο αναμένεται να διατηρήσει την υψηλή παραγωγική δυναμικότητά του καθ’ όλη τη διάρκεια του 2020, γεγονός που θα αποτελέσει την κινητήρια δύναμη της κερδοφορίας του κλάδου. Ομοίως και το εργοστάσιο στη Θήβα αναμένεται να λειτουργήσει σε υψηλά επίπεδα παραγωγικής δυναμικότητας καθ’ όλο το 2020.

Τέλος, η Ελληνικά Καλώδια εδραίωσε την παρουσία της στην αγορά της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας στις ΗΠΑ με την ίδρυση της Hellenic Cables America Inc., μιας εξ ολοκλήρου ελεγχόμενης θυγατρικής, προσφέροντας στους πελάτες άμεση και εξειδικευμένη υποστήριξη καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου τους.

 
Ανάπτυξη ακινήτων

Ο κύκλος εργασιών του κλάδου ανήλθε σε 11εκατ. ευρώ το 2019, ενώ τα κέρδη προ φόρου εισοδήματος διαμορφώθηκαν σε ζημιές 2 εκατ. ευρώ, παραμένοντας σε σταθερά επίπεδα έναντι του 2018.

Το Εμπορικό Κέντρο RiverWest | IKEA κατέγραψε αύξηση εσόδων από μισθώματα και επισκεψιμότητας κατά 18% και 10% αντίστοιχα, ενώ η πληρότητά του είναι 100%. Τα έργα επέκτασης του RiverWest ξεκίνησαν στα μέσα του 2019 με την έναρξη της κατασκευής ενός πρόσθετου εμπορικού και ψυχαγωγικού κτηρίου με μικτή δομημένη επιφάνεια (ΜΔΕ) περίπου 25.000 τ.μ. Οι κατασκευαστικές εργασίες βρίσκονται σε εξέλιξη, ενώ έχουν ήδη υπογραφεί μισθώσεις με βασικούς μισθωτές. Παράλληλα, το Εμπορικό Πάρκο Mare West πέτυχε αύξηση εσόδων από μισθώματα και επισκεψιμότητας κατά 31% και 17%, αντίστοιχα, και πληρότητα 99%. Επίσης, ολοκληρώθηκε η κατασκευή του υπαίθριου αθλητικού-ψυχαγωγικού πάρκου του Mare West (επιφάνεια 6.000 τ.μ.), το οποίο λειτουργεί με επιτυχία από τον Σεπτέμβριο του 2019.

Όσον αφορά στους χώρους γραφείων, η κατασκευή δύο συγκροτημάτων γραφείων με περιβαλλοντική πιστοποίηση LEED (Leadership in Energy and EnvironmentalDesign) στην Αθήνα, του «The Orbit» (ΜΔΕ: 39.650 τ.μ.) και του «The Butterfly» (ΜΔΕ: 10.150 τ.μ.) ολοκληρώθηκε κατά τη διάρκεια του έτους, με τα δύο κτίρια να έχουν ήδη εκμισθωθεί σε επιφανείς ενοικιαστές. Στον τομέα των τουριστικών ακινήτων, το Ξενοδοχείο «WyndhamGrand Athens» και το ξενοδοχείο επιπλωμένων διαμερισμάτων «K29», στο κέντρο της Αθήνας, κατέγραψαν πολύ καλές επιδόσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Η Noval Property προχώρησε την ανάπτυξη του χαρτοφυλακίου ιδίων ακινήτων της το 2019, μέσω της μετατροπής  αρκετών πρώην βιομηχανικών ακινήτων της, κυρίως στην Αθήνα, σε έργα ενιαίας ή/και μικτής χρήσης, και συνέχισε τον εντοπισμό ευκαιριών επένδυσης και ανάπτυξης στην Ελλάδα και άλλες χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Τέλος, η Noval Property προχωράει τη μετατροπή του πρώην βιομηχανικού ακινήτου στην οδό Πειραιώς 252 στην Αθήνα (επιφάνειας περίπου 73.000 τ.μ.) σε συγκρότημα μικτής χρήσης (ξενοδοχείο, γραφείο και καταστήματα). Η Ελληνική Κυβέρνηση ενέταξε το έργο αυτό στο καθεστώς Στρατηγικών Επενδύσεων κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2019.

Το 2020 και στο μέλλον, η Noval Property θα επιδιώξει την εξαγορά ακινήτων τρίτων, παράλληλα με την περαιτέρω ανάπτυξη του χαρτοφυλακίου ίδιων ακινήτων της, ενώ θα συνεχίσει να ασκεί ενεργή διαχείριση του χαρτοφυλακίου της.

 
Ανάκτηση φυσικών πόρων

Ο κύκλος εργασιών του κλάδου ανάκτησης φυσικών πόρων μειώθηκε κατά 8% σε ετήσια βάση, ενώ οι ζημιές προ φόρου εισοδήματος ανήλθαν σε 4,4εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 1,8 εκατ. ευρώ το 2018. Η πίεση που συνέχισε να ασκείται στις τιμές των εμπορευμάτων, ιδίως των σιδηρούχων μετάλλων και των πλαστικών, είχε αρνητικό αντίκτυπο στις οικονομικές επιδόσεις του κλάδου καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Επιπλέον, οι αρνητικές επιπτώσεις των εμπορικών πολιτικών προστατευτισμού συνεχίστηκαν και το 2019. Η δραστηριότητα σε σχέση με τα βιομηχανικά απόβλητα συνέχισε να παράγει θετικά αποτελέσματα, παρότι ήταν περιορισμένα έναντι των περασμένων ετών, καθώς μειώθηκαν οι όγκοι. Τέλος, οι ροές αποβλήτων στο τέλος του κύκλου ζωής μείωσαν τις ζημιές, ενισχυμένες από προσπάθειες περικοπής κόστους και συγκεκριμένα έργα. Το 2020, το περιβάλλον της αγοράς αναμένεται να παραμείνει δυσχερές, καθώς οι τιμές εμπορευμάτων συνεχίζουν να δέχονται πιέσεις λόγω της επιβράδυνσης της παγκόσμιας ζήτησης. Σε αυτό το πλαίσιο, ο κλάδος θα επιδιώξει να αναδιαρθρώσει τις δραστηριότητές του σε μια προσπάθεια μείωσης των εξόδων και ελαχιστοποίησης των ζημιών.

 
Λοιπές υπηρεσίες

Οι λοιπές δραστηριότητες περιλαμβάνουν κυρίως τις δαπάνες που πραγματοποιεί η μητρική εταιρία (συμμετοχών) μαζί με τα αποτελέσματα εταιριών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της έρευνας, ανάπτυξης, καινοτομίας (R&D&I) και τεχνολογίας, καθώς και στο εμπόριο κεραμικών πλακιδίων (Vitruvit). Οι ζημιές προ φόρου εισοδήματος ανήλθαν σε 7εκατ. ευρώ, παραμένοντας σε μεγάλο βαθμό σταθερές έναντι του 2018.

 
Μεταγενέστερα γεγονότα

• Στις 12 Μαρτίου 2020 η ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ έλαβε γνώση για την έναρξη προκαταρκτικής διαδικασία έρευνας για antidumping και αντισταθμιστικούς δασμούς από την Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου των ΗΠΑ (United States International Trade Commission, USITC), προκειμένου να διαπιστωθεί, κατά πόσον υπάρχει εύλογη ένδειξη ουσιώδους βλάβης ή απειλής ουσιώδους βλάβης εναντίον της εγχώριας βιομηχανίας των ΗΠΑ ή αν η ανάπτυξη της εγχώριας βιομηχανίας των ΗΠΑ επιβραδύνεται ουσιωδώς, λόγω των εισαγωγών φύλλων κοινών κραμάτων αλουμινίου από την Ελλάδα και δεκαεπτά ακόμα χώρες (Μπαχρέιν, Βραζιλία, Κροατία, Αίγυπτο, Γερμανία, Ινδία, Ινδονησία, Ιταλία, Κορέα, Ομάν, Ρουμανία, Σερβία, Σλοβενία, Νότιο Αφρική, Ισπανία, Ταιβάν και Τουρκία). Κατά τη σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων δεν υπήρχαν αρκετά στοιχεία για να εκτιμηθεί η πιθανή επίπτωση της έρευνας στα αποτελέσματα της εταιρίας.

• Στις 19 Μαρτίου 2020, η θυγατρική της Viohalco Stomana Industry SA με έδρα τη Βουλγαρία, που δραστηριοποιείται στον τομέα του χάλυβα, ανακοίνωσε ένα πλάνο αναδιάρθρωσης της λειτουργίας της με στόχο την αντιμετώπιση της μείωσης του όγκου πωλήσεων και των περιθωρίων κέρδους του κλάδου. Προκειμένου να ανταποκριθεί στις δύσκολες συνθήκες της αγοράς, η Stomana Industry SA σχεδιάζει να περιορίσει τις δραστηριότητές της, βάσει της τρέχουσας και προβλεπόμενης ζήτησης προχωρώντας σε αντίστοιχη μείωση του προσωπικού, χρησιμοποιώντας αντικειμενικά κριτήρια και επιδεικνύοντας κοινωνική ευθύνη. Βάσει αξιολόγησης της διοίκησης, η εξέλιξη αυτή δεν επιφέρει κάποια επίδραση στις τρέχουσες οικονομικές καταστάσεις.

 
Προοπτικές

Καθώς η εξάπλωση του κορωνοϊόυ που προκαλεί τη νόσο Covid-19  συνεχίζει να εξελίσσεται με ταχύ ρυθμό, η πρόβλεψη της πλήρους έκτασης και διάρκειας των επιχειρηματικών και οικονομικών επιπτώσεων καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη. Οι εταιρίες της Viohalco έχουν ήδη ενεργοποιήσει τους απαραίτητους μηχανισμούς και μέτρα προστασίας του ανθρώπινου δυναμικού και των συνεργατών της, ενώ παράλληλα παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και αξιολογούν τις επιπτώσεις στη λειτουργική δραστηριότητα.

Η παρατεταμένη εξάπλωση του ιού Covid-19 αναμένεται να επηρεάσει τόσο τα επιχειρηματικά όσο και τα οικονομικά αποτελέσματα του 2020, αλλά ο αντίκτυπος θα εξαρτηθεί από διάφορους παράγοντες μεταξύ των οποίων οι σημαντικότεροι σχετίζονται με τους περιορισμούς που μπορεί να τεθούν από τις αρμόδιες αρχές καθώς επίσης και με περιορισμούς της εφοδιαστικής αλυσίδας εν γένει.

Ωστόσο, οι εταιρίες Viohalco, δεδομένης της διαφοροποίησης του επιχειρησιακού χαρτοφυλακίου και τη στέρεη οργανωτική δομή, συνεχίζουν να επιδεικνύουν ανθεκτικότητα σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον, διασφαλίζοντας μακροπρόθεσμη βιώσιμη λειτουργία και ανάπτυξη.

Αν και οι συνθήκες αγοράς για το 2020 αναμένεται ότι θα διαφέρουν ανά κλάδο, προβλέπεται ότι οι στρατηγικές επενδύσεις σε προϊόντα υψηλότερης προστιθέμενης αξίας σε όλους τους κλάδους θα ενισχύσουν περισσότερο τα χαρτοφυλάκια  προϊόντων των εταιριών της Viohaco.Οι εταιρίες της Viohalco παραμένουν προσηλωμένες στη μακροπρόθεσμη αναπτυξιακή στρατηγική τους να ενισχύσουν τη θέση τους στις αγορές τους, μέσω συνεχιζόμενων επενδυτικών προγραμμάτων και τεχνολογικών καινοτομιών, σε συνδυασμό με βελτιώσεις του κόστους και της λειτουργικής αποδοτικότητας.

 

Έκθεση του Ελεγκτή

Ο νόμιμος ελεγκτής, PwCRéviseursd’Entreprises SRL / Bedrijfsrevisoren BV, που εκπροσωπείται από τον κ. MarcDaelman επιβεβαίωσε ότι ο τακτικός έλεγχος, ο οποίος έχει ουσιαστικά ολοκληρωθεί μέχρι σήμερα, δεν αποκάλυψε ουσιώδεις ανακρίβειες στα προσχέδια των ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων και ότι οι χρηματοοικονομικές πληροφορίες σε αυτό το Δελτίο Τύπου είναι συνεπείς από κάθε ουσιώδη άποψη με το προσχέδιο των ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων από το οποίο προέρχονται.

 

 

Οικονομικό ημερολόγιο

Η Ετήσια Οικονομική Έκθεση για τη χρήση από την 1η Ιανουαρίου 2019 έως την 31η Δεκεμβρίου 2019 θα δημοσιευθεί στις 23 Απριλίου 2020 και θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της εταιρίας www.viohalco.com, στην ιστοσελίδα του Χρηματιστηρίου Euronext Βρυξελλών (www.euronext.com), καθώς και στην ιστοσελίδα του Χρηματιστηρίου Αθηνών www.helex.gr.

 
Info

Σχετικά με τη Viohalco

Η Viohalco, με έδρα στο Βέλγιο, είναι εταιρία συμμετοχών (holding) σε διάφορες κορυφαίες εταιρίες μεταποίησης μετάλλων στην Ευρώπη. Είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Euronext Βρυξελλών (VIO) και στο Χρηματιστήριο Αθηνών (BIO). Οι θυγατρικές της Viohalco ειδικεύονται στην παραγωγή προϊόντων αλουμινίου, χαλκού, καλωδίων, χάλυβα και σωλήνων χάλυβα και είναι προσηλωμένες στη βιώσιμη ανάπτυξη ποιοτικών και καινοτόμων προϊόντων και λύσεων προστιθέμενης αξίας για τη δημιουργία μιας δυναμικής παγκόσμιας βάσης πελατών. Με παραγωγικές μονάδες στην Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ρωσία, Σκόπια, Τουρκία, Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι εταιρίες της Viohalco έχουν, συγκεντρωτικά, ετήσιο κύκλο εργασιών ύψους 4,2 δισ. ευρώ. Το χαρτοφυλάκιο της Viohalco περιλαμβάνει έναν αποκλειστικό κλάδο έρευνας, ανάπτυξης, καινοτομίας και τεχνολογίας, καθώς και έναν κλάδο που ασχολείται με την ανάκτηση φυσικών πόρων. Επιπλέον, η Viohalco και οι εταιρίες της κατέχουν σημαντική ακίνητη περιουσία, κυρίως στην Ελλάδα, που παράγει επιπλέον έσοδα μέσω της εμπορικής αξιοποίησής τους.