
Ο Τραμπ επέστρεψε, χειρότερος από την προηγούμενη φορά. Είναι έτοιμη η Ευρώπη;
Άρθρο του Centre for European Reform (mailings.cer.eu) εξετάζει την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ και τις επιπτώσεις της στην Ευρώπη. Υποστηρίζει ότι ο Τραμπ είναι πιο επικίνδυνος από ό,τι στην πρώτη του θητεία και η Ευρώπη πρέπει να προετοιμαστεί για μια λιγότερο αξιόπιστη Αμερική. Επισημαίνει τρεις κύριες περιοχές ανησυχίας: τη Μέση Ανατολή, τον Παγκόσμιο Νότο και την ίδια την Ευρώπη. Προτείνει τρόπους για την Ευρώπη να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης της αμυντικής συνεργασίας και της αντιμετώπισης της επιρροής της Κίνας και της Ρωσίας. Τονίζει ότι η Ευρώπη πρέπει να δράσει ανεξάρτητα από τον Τραμπ για να διασφαλίσει την ασφάλεια και την ευημερία της.
Πώς διαφέρει η δεύτερη θητεία του Trump από την πρώτη όσον αφορά την απειλή για τα ευρωπαϊκά συμφέροντα;
Σε αντίθεση με την πρώτη του θητεία, όπου οι Ευρωπαίοι μπόρεσαν σε μεγάλο βαθμό να διατηρήσουν την διατλαντική σχέση άθικτη, η δεύτερη θητεία του Trump φαίνεται πιο επικίνδυνη. Έχει λιγότερη εσωτερική αντίσταση στο Κογκρέσο, περισσότερους υποστηρικτές στα μέσα ενημέρωσης και μια κυβέρνηση με περισσότερους “πιστούς” στις ιδέες του. Η περιφρόνησή του για το διεθνές δίκαιο, η ετοιμότητά του να χρησιμοποιήσει δασμούς για πολιτικά κέρδη και οι πιθανές του ενέργειες στη Μέση Ανατολή, την Αφρική και την Ουκρανία δημιουργούν σημαντικές προκλήσεις για την Ευρώπη.
Ποιες είναι οι κύριες ανησυχίες για την Ευρώπη όσον αφορά την πολιτική του Trump στη Μέση Ανατολή;
Οι προτάσεις του Trump να αγοράσει τη Γάζα, να υποστηρίξει τον εθνικό καθαρισμό της περιοχής και να φλερτάρει με την υποστήριξη της ισραηλινής προσάρτησης της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης θα δυσκολέψουν την αντίθεση σε παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου αλλού. Εάν οι ΗΠΑ αναλάμβαναν τον έλεγχο της Γάζας, ή αναγνώριζαν τη Δυτική Όχθη ως αναπόσπαστο τμήμα του Ισραήλ, θα διαπράττονταν και θα ενέκριναν σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου, ενώ οι πρακτικές συνέπειες θα περιελάμβαναν σχεδόν σίγουρα επανέναρξη της βίας στη Μέση Ανατολή, αποσταθεροποίηση συμμάχων των ΗΠΑ όπως η Αίγυπτος και η Ιορδανία, ριζοσπαστικοποίηση των υποστηρικτών της Παλαιστίνης στη Δυτική Ευρώπη και αυξημένη τρομοκρατική απειλή για τα δυτικά συμφέροντα στη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής.
Πώς μπορεί μια δεύτερη θητεία του Trump να επηρεάσει την Αφρική και την παγκόσμια ανάπτυξη;
Η διακοπή της δραστηριότητας της USAID από τον Trump στον Παγκόσμιο Νότο, και ιδιαίτερα στην Αφρική, θα προκαλέσει τεράστια δυστυχία. Η μείωση της αμερικανικής βοήθειας θα δώσει τη δυνατότητα στην Κίνα και τη Ρωσία να αυξήσουν την επιρροή τους, αποκτώντας έλεγχο σε κρίσιμες πρώτες ύλες και αυξάνοντας ενδεχομένως τις μεταναστευτικές ροές προς την Ευρώπη.
Τι θα μπορούσε να σημαίνει η επιστροφή του Trump για την Ουκρανία, το ΝΑΤΟ και την ευρωπαϊκή ασφάλεια;
Ο Trump φαίνεται να δίνει προτεραιότητα σε μια γρήγορη εκεχειρία στην Ουκρανία έναντι μιας βιώσιμης ειρήνης και ασφαλών εγγυήσεων ασφαλείας, αδιαφορώντας για τα συμφέροντα της Ουκρανίας και της Ευρώπης. Δεν είναι υποστηρικτής του ΝΑΤΟ και υπήρξε κίνδυνος να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμμαχία κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας. Υπάρχει σημαντικός κίνδυνος να συνάψει μια κακή συμφωνία με τον Πούτιν εις βάρος της Ουκρανίας και των ευρωπαϊκών χωρών, εκθέτοντας την Ευρώπη σε περαιτέρω ρωσική επιθετικότητα.
Πώς μπορεί η Ευρώπη να αντιμετωπίσει την αναξιοπιστία των ΗΠΑ υπό τον Trump;
Οι Ευρωπαίοι πρέπει να αποδεχτούν ότι τα συμφέροντά τους και οι πολιτικές των ΗΠΑ θα διαφέρουν συχνά. Θα πρέπει να προσδιορίσουν τους δικούς τους στόχους και να επενδύσουν στην επίτευξή τους ανεξάρτητα από τις ενέργειες του Trump. Αυτό περιλαμβάνει την υπεράσπιση του διεθνούς δικαίου, την κάλυψη των κενών που άφησε η αποχώρηση των ΗΠΑ από τον Παγκόσμιο Νότο, τη διασφάλιση της επιτυχίας της Ουκρανίας και την ταχεία αύξηση των ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών.
Σε ποιους τομείς πρέπει να επικεντρωθεί η Ευρώπη για να αντισταθμίσει την αποδυνάμωση της αμερικανικής δέσμευσης;
Η Ευρώπη πρέπει να υπερασπιστεί το διεθνές δίκαιο στη Μέση Ανατολή, να καλύψει τα κενά που άφησε η αποχώρηση των ΗΠΑ από τον Παγκόσμιο Νότο και να αναγνωρίσει ότι το κόστος μιας ρωσικής νίκης στην Ουκρανία είναι πολύ υψηλότερο από την επένδυση που απαιτείται για να εξασφαλιστεί η επιτυχία της Ουκρανίας.
Ποιοι είναι οι ειδικοί κίνδυνοι που αντιμετωπίζει το Ηνωμένο Βασίλειο σε μια δεύτερη θητεία του Trump;
Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να προσπαθήσει να διατηρήσει μια “ειδική σχέση” με τις ΗΠΑ, οι επιθέσεις του Musk στον Keir Starmer και η προώθηση δεξιών κινημάτων θα πρέπει να αποτελούν προειδοποίηση ότι μια καλή σχέση με τον Trump μπορεί να μην διαρκέσει πολύ. Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορεί να συμφωνήσει με έναν διαμοιρασμό των ευρωπαϊκών σφαιρών επιρροής μεταξύ Trump και Πούτιν.
Ποιο είναι το βασικό μάθημα για τους Ευρωπαίους από την πρώτη θητεία του Trump;
Οι Ευρωπαίοι πρέπει να πάρουν τον Trump κυριολεκτικά και σοβαρά αυτή τη φορά. Οι απειλές του έχουν επιζήμιες συνέπειες, ακόμη και αν δεν εκτελεστούν. Η Ευρώπη πρέπει να οικοδομήσει γέφυρες και να αντισταθμίσει τη μείωση της αμερικανικής δέσμευσης στη διατλαντική σχέση.
Πώς θα επηρεάσουν οι πολιτικές Τραμπ την ευρωπαϊκή ασφάλεια, οικονομία και γεωπολιτική επιρροή;
Οι πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσαν να επηρεάσουν την Ευρώπη σε διάφορους τομείς, όπως η ασφάλεια, η οικονομία και η γεωπολιτική επιρροή.
- Ασφάλεια: Ο Τραμπ δεν είναι υποστηρικτής του ΝΑΤΟ και φέρεται να είχε σκεφτεί να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμμαχία κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας. Εάν ο Τραμπ περιορίσει τη βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία και ενθαρρύνει τον Πούτιν να πιστέψει ότι οι ΗΠΑ δεν θα τηρήσουν τις δεσμεύσεις αμοιβαίας άμυνας του ΝΑΤΟ, αυτό θα μπορούσε να αφήσει την Ευρώπη εκτεθειμένη σε περαιτέρω ρωσική επιθετικότητα.
- Οικονομία: Η προσέγγιση του Τραμπ στους δασμούς και το εμπόριο θα μπορούσε να βλάψει τα ευρωπαϊκά συμφέροντα και την παγκόσμια οικονομία. Οι δασμοί των ΗΠΑ και τα αντίποινα από άλλους είναι πιθανό να ενθαρρύνουν τον κατακερματισμό των παγκόσμιων αγορών. Η Ευρώπη θα μπορούσε να αποφύγει ορισμένους δασμούς, όπως στην πρώτη θητεία του Τραμπ, συμφωνώντας να μειώσει το εμπορικό της πλεόνασμα αγοράζοντας περισσότερα από τις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένου του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και όπλων.
- Γεωπολιτική επιρροή: Η Ευρώπη πρέπει να καλύψει τα κενά που άφησε η αποχώρηση των ΗΠΑ και να χρησιμοποιήσει το εμπόριο, την αναπτυξιακή βοήθεια και άλλα εργαλεία ήπιας ισχύος για να ανταγωνιστεί επιτυχώς με αυτά που προσφέρουν η Κίνα και η Ρωσία. Το γεγονός ότι η ΕΕ είναι πλέον η μόνη από τις τρεις μεγάλες εμπορικές ενώσεις που έχει δεσμευτεί για ένα εμπόριο βασισμένο σε κανόνες θα μπορούσε ακόμη και να της δώσει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Εάν οι ΗΠΑ αναλάβουν τον έλεγχο της Γάζας, όπως έχει προτείνει ο Τραμπ, ή αναγνωρίσουν τη Δυτική Όχθη ως αναπόσπαστο μέρος του Ισραήλ, αυτό θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει συμμάχους των ΗΠΑ όπως η Αίγυπτος και η Ιορδανία, να ριζοσπαστικοποιήσει τους υποστηρικτές της Παλαιστίνης στη Δυτική Ευρώπη και να αυξήσει την τρομοκρατική απειλή για τα δυτικά συμφέροντα στη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής.
Επιπλέον, ο Τραμπ φαίνεται να μην συγκρατεί τον Μασκ, ο οποίος χρησιμοποιεί το X για να ενισχύσει την ακροδεξιά προπαγάνδα, να υπονομεύσει τα κυρίαρχα κόμματα και να υποστηρίξει εξτρεμιστές πολιτικούς στην Ευρώπη. Σε μια εποχή που οι αντιδημοκρατικές δυνάμεις αυξάνονται στην Ευρώπη, ένα μέλος του στενού κύκλου του Τραμπ βοηθά την πρόοδό τους.
Πώς απειλεί ο Τραμπ τα οικονομικά συμφέροντα της Ευρώπης;
Οι ενέργειες και η ρητορική του Τραμπ αποτελούν άμεση απειλή για τα οικονομικά συμφέροντα των Ευρωπαίων εταίρων των ΗΠΑ. Ο τρόπος με τον οποίο ο Τραμπ προσεγγίζει τους δασμούς και το εμπόριο βλάπτει τα ευρωπαϊκά συμφέροντα και την παγκόσμια οικονομία. Οι δασμοί των ΗΠΑ και τα αντίποινα από άλλους είναι πιθανό να ενθαρρύνουν τον κατακερματισμό των παγκόσμιων αγορών.
Η Ευρώπη μπορεί να αποφύγει ορισμένους δασμούς (όπως στην πρώτη θητεία του Τραμπ) συμφωνώντας να μειώσει το εμπορικό της πλεόνασμα αγοράζοντας περισσότερα από τις ΗΠΑ – δυνητικά συμπεριλαμβανομένου του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και όπλων. Η ΕΕ έχει επίσης τη δυνατότητα να ανταποδώσει τους δασμούς των ΗΠΑ, γεγονός που θα αυξήσει το πολιτικό και οικονομικό κόστος για τον Τραμπ. Ωστόσο, η προθυμία του Τραμπ να χρησιμοποιήσει δασμούς ή την απειλή δασμών για να αποσπάσει άσχετες πολιτικές παραχωρήσεις έχει εισαγάγει ένα περαιτέρω στοιχείο απρόβλεπτου. Ακόμη και αν ο Τραμπ δεν επιβάλει ποτέ πρόσθετους δασμούς στον Καναδά ή το Μεξικό, η αβεβαιότητα θα κάνει τώρα τους επενδυτές να το σκέφτονται δύο φορές πριν βασίσουν την παραγωγή για κατανάλωση στις ΗΠΑ σε αυτές τις αγορές. Το ίδιο ισχύει και για άλλους πιθανούς στόχους για τους δασμούς των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης.
Οι δασμοί των ΗΠΑ και τα αντίποινα από άλλους είναι πιθανό να ενθαρρύνουν τον κατακερματισμό των παγκόσμιων αγορών, καθώς οι χώρες και τα εμπορικά μπλοκ επιδιώκουν να περιορίσουν την έκθεσή τους στις ιδιοτροπίες του Τραμπ και στις αντιδράσεις της Κίνας.
Τι ανησυχίες υπάρχουν σχετικά με τον Musk και την Ευρώπη;
Υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τον Έλον Μασκ και την επιρροή του στην Ευρώπη. Ο Μασκ χρησιμοποιεί την πλατφόρμα X (πρώην Twitter) για να ενισχύσει την ακροδεξιά προπαγάνδα, να υπονομεύσει τα κυρίαρχα κόμματα και να υποστηρίξει εξτρεμιστές πολιτικούς στην Ευρώπη.
- Ενίσχυση της ακροδεξιάς προπαγάνδας: Ο Μασκ επιτρέπει και προωθεί περιεχόμενο που προέρχεται από ακροδεξιές πηγές, συμβάλλοντας στην εξάπλωση παραπληροφόρησης και ρητορικής μίσους.
- Υπονόμευση των κυρίαρχων κομμάτων: Η υποστήριξη του Μασκ σε εναλλακτικά και εξτρεμιστικά πολιτικά κινήματα αποδυναμώνει τα παραδοσιακά κόμματα και θέτει σε κίνδυνο την πολιτική σταθερότητα.
- Υποστήριξη εξτρεμιστών πολιτικών: Ο Μασκ έχει υποστηρίξει άτομα όπως ο Στίβεν Γιάξλεϊ-Λένον (γνωστός και ως Τόμι Ρόμπινσον) στο Ηνωμένο Βασίλειο και η Άλις Βάιντελ της Εναλλακτικής για τη Γερμανία.
Επιπλέον, η εγγύτητα του Μασκ με τον Τραμπ καθιστά πολιτικά επικίνδυνο για τους ευρωπαίους ρυθμιστικούς φορείς να αντιμετωπίσουν τη ρητορική μίσους και την παραπληροφόρηση στο X και να επιβάλουν τους νόμους της ΕΕ και τους εθνικούς νόμους. Δεδομένου ότι οι αντιδημοκρατικές δυνάμεις βρίσκονται σε άνοδο στην Ευρώπη, η επιρροή του Μασκ αποτελεί σημαντική πηγή ανησυχίας.
Πώς μπορεί η Ευρώπη να αντιμετωπίσει τον Trump;
Η Ευρώπη μπορεί να αντιμετωπίσει τον Τραμπ μειώνοντας την εξάρτησή της από την Αμερική και συνεργαζόμενη για την υπεράσπιση των συμφερόντων της. Οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να αναγνωρίσουν ότι τα συμφέροντά τους και οι πολιτικές των ΗΠΑ ενδέχεται να μην ευθυγραμμίζονται για τα επόμενα χρόνια.
Για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που θέτει ο Τραμπ, η Ευρώπη θα πρέπει να λάβει υπόψη τα ακόλουθα:
- Συνεργασία και ενότητα: Τα ευρωπαϊκά κράτη πρέπει να συνεργαστούν για να μειώσουν την εξάρτησή τους από την Αμερική. Η ενότητα είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των απειλών και την προστασία των συμφερόντων της Ευρώπης.
- Αντιμετώπιση των εμπορικών προκλήσεων: Η Ευρώπη θα μπορούσε να προσπαθήσει να αποφύγει τους δασμούς, όπως έκανε στην πρώτη θητεία του Τραμπ, συμφωνώντας να μειώσει το εμπορικό της πλεόνασμα, αγοράζοντας περισσότερα από τις ΗΠΑ, όπως υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) και όπλα. Η ΕΕ έχει επίσης τη δυνατότητα να ανταποδώσει τους δασμούς των ΗΠΑ, αυξάνοντας το πολιτικό και οικονομικό κόστος για τον Τραμπ.
- Διατήρηση της διεθνούς τάξης: Η Ευρώπη πρέπει να υπερασπιστεί το διεθνές δίκαιο, τόσο με δημόσιες δηλώσεις που επικρίνουν τις ενέργειες του Τραμπ όσο και με την επιβολή οικονομικών κυρώσεων στο Ισραήλ για παραβίασή του.
- Ανταγωνισμός στον Παγκόσμιο Νότο: Η Ευρώπη πρέπει να καλύψει τα κενά που άφησε η αποχώρηση των ΗΠΑ και να χρησιμοποιήσει το εμπόριο, την αναπτυξιακή βοήθεια και άλλα εργαλεία ήπιας ισχύος για να ανταγωνιστεί επιτυχώς με αυτά που προσφέρουν η Κίνα και η Ρωσία.
- Υποστήριξη της Ουκρανίας: Η Ευρώπη πρέπει να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες και τις δυνατότητές της και να βοηθήσει την Ουκρανία να αναπτύξει την αμυντική της βιομηχανία και να ανοικοδομήσει τις δυνάμεις της. Η Ευρώπη πρέπει να διαβεβαιώσει την Ουκρανία ότι δεν χρειάζεται να αποδεχθεί οποιαδήποτε συμφωνία επινοήσουν ο Τραμπ και ο Πούτιν, επειδή η μόνη εναλλακτική είναι η ήττα και πρέπει να είναι πρόθυμη να προσφέρει στην Ουκρανία συγκεκριμένες και αξιόπιστες αμυντικές εγγυήσεις, με ή χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ.
- Αντιμετώπιση της επιρροής του Musk: Οι ευρωπαϊκοί ρυθμιστικοί φορείς πρέπει να αντιμετωπίσουν τη ρητορική μίσους και την παραπληροφόρηση στο X και να επιβάλουν τους νόμους της ΕΕ και τους εθνικούς νόμους, παρά τους πολιτικούς κινδύνους λόγω της εγγύτητας του Musk με τον Τραμπ.
Με την ανάληψη αυτών των δράσεων, η Ευρώπη μπορεί να προστατεύσει τα συμφέροντά της και να διατηρήσει τη γεωπολιτική της επιρροή ενόψει των προκλήσεων που θέτει ο Τραμπ.