Ο Marco Rubio αναλύει τις προτεραιότητες της Αμερικής και την αντιμετώπιση της παρακμής
Αναμόρφωση στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ και μια πιο ρεαλιστική εξωτερική πολιτική
Σε σημερινή, εκτενή συνέντευξη στην Bari Weiss του podcast “Honestly with Bari Weiss”, ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Marco Rubio, όχι μόνο αποκάλυψε λεπτομέρειες για τη μεγαλύτερη αναδιοργάνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ των τελευταίων δεκαετιών, αλλά σκιαγράφησε και μια ευρύτερη φιλοσοφία εξωτερικής πολιτικής που επιδιώκει να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις μιας μεταβαλλόμενης παγκόσμιας τάξης και να αποτρέψει την αμερικανική παρακμή. Η συζήτηση κάλυψε κρίσιμα θέματα όπως η αναδιάρθρωση του Υπουργείου, οι προτεραιότητες σε έναν πολυπολικό κόσμο, η μετανάστευση, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, ο πόλεμος στην Ουκρανία, το μέλλον του ΝΑΤΟ, η εμπορική πολιτική, και κυρίως, ο ρόλος της Κίνας ως της κορυφαίας πρόκλησης και η ανάγκη για στρατηγική επανατοποθέτηση των ΗΠΑ.
Η μεγάλη αναδιοργάνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Στόχος η αποτελεσματικότητα και ο ρεαλισμός
Η κεντρική ανακοίνωση αφορούσε την εκτεταμένη αναδιάρθρωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με την κατάργηση περίπου 132 γραφείων. Ο κ. Rubio υπογράμμισε ότι αυτή η κίνηση δεν είναι απλώς μια άσκηση περικοπής κόστους, αλλά μια στρατηγική αναπροσαρμογή με στόχο την προώθηση μιας πιο “ώριμης” και “ρεαλιστικής” εξωτερικής πολιτικής. Το πρόβλημα εντοπίζεται στην τρέχουσα δομή, όπου “λειτουργικά” γραφεία (π.χ., για ανθρώπινα δικαιώματα) λειτουργούν αποκομμένα από τα “περιφερειακά” γραφεία και τις πρεσβείες.
Η λύση που προωθείται είναι η ενσωμάτωση αυτών των λειτουργιών στις περιφερειακές δομές και τις πρεσβείες. Αυτό θα επιτρέψει, σύμφωνα με τον Υπουργό, μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση, όπου η προώθηση αξιών όπως η δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα θα σταθμίζεται έναντι των γεωπολιτικών αναγκών και των εθνικών συμφερόντων της Αμερικής σε κάθε συγκεκριμένη περιοχή. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, η προσέγγιση σε μια χώρα της Μέσης Ανατολής διαφέρει από εκείνη στην Κεντρική Αμερική, και αυτή η γεωπολιτική πραγματικότητα πρέπει να αντικατοπτρίζεται στη δομή του Υπουργείου. Η αναδιοργάνωση στοχεύει επίσης στην επιτάχυνση της λήψης αποφάσεων, μειώνοντας τα επίπεδα γραφειοκρατίας.
Ανάλυση και αξιολόγηση: Η αναδιοργάνωση αυτή ερμηνεύεται ευρέως ως μια κίνηση προς μια πιο ευέλικτη και αποτελεσματική, αλλά και πιο ξεκάθαρα ρεαλιστική και συναλλακτική εξωτερική πολιτική. Η ενσωμάτωση των “λειτουργικών” θεμάτων στις “περιφερειακές” δομές, ενώ μπορεί να βελτιώσει την επιχειρησιακή ευελιξία, ενδέχεται να υποβαθμίσει την έμφαση σε παγκόσμια θέματα όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς θα ενσωματωθούν στις περιφερειακές προτεραιότητες. Ο κ. Rubio αντέτεινε ότι η προώθηση αυτών των αξιών δεν εγκαταλείπεται, αλλά θα γίνεται πλέον σε ένα πιο “ενήλικο” πλαίσιο, προσαρμοσμένο στις γεωπολιτικές πραγματικότητες και την ανάγκη συνεργασίας με εταίρους που ενδεχομένως δεν συμμερίζονται πλήρως τις αμερικανικές αξίες.
Η Κίνα: Η κορυφαία πρόκληση σε κάθε μέτωπο
Ο κ. Rubio ήταν κατηγορηματικός: η Κίνα αποτελεί την “νούμερο ένα πρόκληση σε κάθε μέτωπο” – γεωπολιτικά, εθνική ασφάλεια, οικονομικά, βιομηχανικά. Ωστόσο, απέφυγε να “κατηγορήσει” τους Κινέζους, υποστηρίζοντας ότι αυτοί απλώς εκμεταλλεύτηκαν την κατάσταση. Αντιθέτως, επέρριψε την ευθύνη σε προηγούμενες αμερικανικές διοικήσεις και διεθνείς εταίρους που επέτρεψαν στην Κίνα “να κλέβει και να αποκτήσει άδικα πλεονεκτήματα”, ιδίως μετά την ένταξή της στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.
Αυτή η αποβιομηχανοποίηση των ΗΠΑ, μέσω των συμφωνιών ελεύθερου εμπορίου και των ανέντιμων πρακτικών της Κίνας, έχει δημιουργήσει επικίνδυνες εξαρτήσεις. Ο Υπουργός έφερε ως παράδειγμα την αδυναμία των ΗΠΑ να ναυπηγήσουν πλοία στον ίδιο ρυθμό με την Κίνα (που χτίζει σε έναν μήνα όσα χτίζουν οι ΗΠΑ σε έναν χρόνο), ή την εξάρτηση για το 88% των δραστικών ουσιών στα φάρμακα από την Κίνα. “Δεν είναι μόνο ότι δεν ξοδεύουμε χρήματα για την άμυνα”, είπε, “είναι ότι δεν μπορούμε να το κάνουμε, επειδή οι βιομηχανίες που θα τα παρήγαν εγχώρια έχουν χαθεί εδώ και καιρό”.
Σχετικά με την πιθανότητα πολέμου με την Κίνα, ο κ. Rubio δήλωσε ότι στόχος είναι η αποτροπή, καθιστώντας τις ΗΠΑ τόσο ισχυρές ώστε το Πεκίνο να καταλάβει ότι δεν μπορεί να κερδίσει. Αναγνώρισε ότι η Κίνα υλοποιεί την ταχύτερη στρατιωτική ενίσχυση σε καιρό ειρήνης στην παγκόσμια ιστορία, ενώ οι ΗΠΑ έχουν μείνει πίσω.
Ανάλυση και αξιολόγηση: Η θέση του κ. Rubio είναι σαφής: η Κίνα είναι ο κύριος αντίπαλος, και η αντιμετώπισή της απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση που περιλαμβάνει την ενίσχυση της στρατιωτικής ισχύος (με έμφαση στην αποτροπή), αλλά και την ανασυγκρότηση της εγχώριας βιομηχανίας για λόγους εθνικής ασφάλειας. Η σύνδεση της αποβιομηχανοποίησης με την αδυναμία στρατιωτικής παραγωγής είναι ένα κεντρικό επιχείρημα. Η ερμηνεία του για την άνοδο της Κίνας ως αποτέλεσμα αμερικανικών λαθών, αντί κινεζικής δαιμονοποίησης, είναι ενδιαφέρουσα, αν και παραμένει επικριτική για τις κινεζικές πρακτικές. Το ερώτημα παραμένει εάν οι ΗΠΑ μπορούν να αναστρέψουν γρήγορα την αποβιομηχανοποίηση και να καλύψουν το κενό στρατιωτικής παραγωγής έναντι της Κίνας.
Η παρωχημένη παγκόσμια τάξη και η αντιμετώπιση της παρακμής
Ο κ. Rubio εξέφρασε την άποψη, που είχε διατυπώσει και στην ακρόασή του για την Υπουργοποίηση, ότι “η μεταπολεμική παγκόσμια τάξη δεν είναι απλώς παρωχημένη, είναι ένα όπλο που χρησιμοποιείται εναντίον μας”. Πρόσθεσε ότι ο κόσμος καλείται τώρα να δημιουργήσει “έναν ελεύθερο κόσμο μέσα από το χάος”.
Σε απάντηση στην ερώτηση εάν οι ΗΠΑ βρίσκονται σε παρακμή και αν ο ρόλος της ηγεσίας είναι να τη διαχειριστεί, ο κ. Rubio ήταν κατηγορηματικός: οι ΗΠΑ θα ήταν σε παρακμή μόνο αν συνέχιζαν να λαμβάνουν κακές αποφάσεις. Θεωρεί ότι προηγούμενες διοικήσεις, συμπεριλαμβανομένης αυτής του Joe Biden, έθεσαν τη χώρα σε δρόμο παρακμής. Η τωρινή διοίκηση, κατά τον ίδιο, αντιμετωπίζει τις αιτίες αυτής της παρακμής, όπως:
-Η προτεραιότητα στο ελεύθερο εμπόριο πάνω απ’ όλα, αγνοώντας την ανάγκη για κρίσιμες εγχώριες βιομηχανίες.
-Η ανοχή στη μαζική μετανάστευση, που υπονομεύει την ασφάλεια.
-Οι συμμαχίες όπου οι εταίροι βασίζονται στην αμερικανική ασφάλεια χωρίς επαρκή συνεισφορά.
-Η υπερβολική επέκταση σε πολλαπλές συγκρούσεις ταυτόχρονα.
Η νέα εξωτερική πολιτική πρέπει να είναι πιο εστιασμένη, πιο ρεαλιστική και πιο ισορροπημένη, καθορίζοντας σαφώς το εθνικό συμφέρον και επιδιώκοντάς το. Αυτό σημαίνει εξισορρόπηση στοιχείων που στο παρελθόν δεν εξισορροπούνταν, όπως η προώθηση της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων “πάση θυσία”. Αυτές οι αξίες δεν εγκαταλείπονται, αλλά εντάσσονται στην ευρύτερη ανάλυση για το πού και πώς θα δαπανηθούν πόροι και χρόνος.
Ανάλυση και αξιολόγηση: Αυτή η ενότητα προσφέρει το φιλοσοφικό υπόβαθρο των ενεργειών της διοίκησης. Η διάγνωση ότι η μετα-Ψυχροπολεμική τάξη έχει καταρρεύσει ή χρησιμοποιείται εναντίον των ΗΠΑ είναι κοινή σε πολλούς αναλυτές. Ωστόσο, η ερμηνεία ότι η παρακμή είναι κυρίως αποτέλεσμα εγχώριων, κακών αποφάσεων (και όχι αναπόφευκτων γεωπολιτικών αλλαγών) είναι βασικό στοιχείο της ρητορικής της διοίκησης. Η θεραπεία που προτείνεται είναι η επιστροφή σε μια πιο κλασική, ρεαλιστική εξωτερική πολιτική, με επίκεντρο το εθνικό συμφέρον και την αποκατάσταση της εσωτερικής δύναμης (βιομηχανικής, ασφάλειας συνόρων). Αυτή η προσέγγιση, αν και μπορεί να ενισχύσει την εσωτερική συνοχή και την εθνική βάση ισχύος, ενέχει τον κίνδυνο να εκληφθεί από τους εταίρους ως απομονωτισμός ή ως εγκατάλειψη παλαιότερων δεσμεύσεων.
Μετανάστευση: Νόμιμη διαδικασία έναντι χάους
Επανερχόμενος στο θέμα της μετανάστευσης, και ερωτηθείς για το ποίημα στη βάση του Αγάλματος της Ελευθερίας (“Δώστε μου τους κουρασμένους σας, τους φτωχούς σας…”), ο κ. Rubio επιβεβαίωσε ότι νόμοι για νόμιμη είσοδο στη χώρα υπάρχουν. Κάθε χρόνο, περίπου ένα εκατομμύριο άτομα εισέρχονται νόμιμα με πράσινη κάρτα και μπορούν να γίνουν πολίτες. Υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ παραμένουν η πιο γενναιόδωρη χώρα στον κόσμο ως προς την είσοδο μεταναστών, απλώς ζητούν από τους ανθρώπους “να το κάνουν μέσω διαδικασίας”.
Ανέφερε ότι ακόμη και φιλανθρωπικές οργανώσεις ζητούν από όσους ζητούν βοήθεια να συμπληρώσουν χαρτιά και να περιμένουν στη σειρά. Κατά συνέπεια, για μια χώρα, το να επιτρέπει απλώς στους ανθρώπους να φτάνουν στα σύνορα και να δηλώνουν ότι είναι εκεί για να μείνουν, “χωρίς ερωτήσεις”, είναι “παραφροσύνη”.
Ανάλυση και αξιολόγηση: Η απάντηση του κ. Rubio προσπαθεί να συμφιλιώσει την εικόνα της Αμερικής ως χώρας μεταναστών με την ανάγκη επιβολής του νόμου. Η έμφαση στη “νόμιμη διαδικασία” έναντι της “παράτυπης εισόδου” αποτελεί τη βασική διάκριση στην πολιτική της διοίκησης. Η επίκληση της “παραφροσύνης” για την ανεξέλεγκτη είσοδο υπογραμμίζει την αποφασιστικότητα να αντιμετωπιστεί αυτό που θεωρείται κρίση στα σύνορα, ενισχύοντας τη θέση περί αυστηρής επιβολής, η οποία παρουσιάζεται ως αναγκαία για την ασφάλεια και την τάξη.
Ιράν, Ουκρανία, ΝΑΤΟ, Εμπόριο: Εφαρμογή του νέου δόγματος
Τα υπόλοιπα θέματα που συζητήθηκαν στη συνέντευξη (Ιράν, Ουκρανία, ΝΑΤΟ, Εμπόριο) μπορούν να ιδωθούν ως συγκεκριμένες εφαρμογές του ευρύτερου δόγματος που περιέγραψε ο κ. Rubio:
Ιράν: Η αναζήτηση ειρηνικής λύσης στο πυρηνικό πρόγραμμα γίνεται με την επίγνωση των γεωπολιτικών κινδύνων (ευρύτερη σύγκρουση) και με την κόκκινη γραμμή της απόκτησης πυρηνικού όπλου από την Τεχεράνη. Η προσέγγιση είναι ρεαλιστική, συνδυάζοντας διπλωματία και αποτροπή.
Ουκρανία: Η παραδοχή ενός στρατιωτικού αδιεξόδου και η αναζήτηση μη στρατιωτικής λύσης, σε συνδυασμό με τη δήλωση “δεν είναι ο πόλεμός μας”, αντανακλά την ανάγκη ιεράρχησης και την επιθυμία να μειωθεί η δέσμευση σε μια σύγκρουση που αποσπά πόρους από την κύρια πρόκληση (Κίνα).
ΝΑΤΟ: Η αξία της συμμαχίας αναγνωρίζεται, αλλά τίθενται όροι για τη συνεισφορά των μελών. Πρόκειται για μια συναλλακτική προσέγγιση που επιδιώκει να κάνει τη συμμαχία πιο “πραγματική” και επωφελή για τα αμερικανικά συμφέροντα.
Εμπόριο: Η χρήση δασμών για την προστασία κρίσιμων βιομηχανιών και την επαναρύθμιση των ανισορροπιών είναι άμεση συνέπεια της διάγνωσης περί αποβιομηχανοποίησης και της ανάγκης ενίσχυσης της εθνικής βάσης ισχύος έναντι της Κίνας.
Περιεκτική και αποκαλυπτική εικόνα
Η σημερινή συνέντευξη του Υπουργού Εξωτερικών Marco Rubio προσφέρει μια περιεκτική και αποκαλυπτική εικόνα της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ σε μια περίοδο κομβικών αλλαγών. Η μεγάλη αναδιοργάνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά ένα εργαλείο για την εφαρμογή μιας πιο ρεαλιστικής, εθνικού συμφέροντος προσανατολισμένης προσέγγισης. Η διάγνωση ότι η μετα-Ψυχροπολεμική τάξη είναι παρωχημένη και ότι η αμερικανική παρακμή (εάν συμβεί) θα είναι αποτέλεσμα εγχώριων λαθών, αποτελεί τη φιλοσοφική βάση για τις πολιτικές που εφαρμόζονται.
Η αντιμετώπιση της Κίνας αναδεικνύεται ως η απόλυτη προτεραιότητα, επηρεάζοντας την προσέγγιση σε όλα τα άλλα ζητήματα, από την εμπορική πολιτική και την αμυντική βιομηχανία μέχρι τις συμμαχίες και τη διαχείριση περιφερειακών συγκρούσεων. Η έμφαση στην επιβολή των νόμων περί μετανάστευσης και η απαίτηση για επιμερισμό βαρών στους εταίρους εντάσσονται στην ίδια λογική επαναπροσδιορισμού του “τι είναι ωφέλιμο για την Αμερική”.
Η αξιολόγηση αυτής της εξωτερικής πολιτικής θα κριθεί από την ικανότητά της να ενισχύσει την αμερικανική ισχύ και επιρροή σε έναν πολυπολικό κόσμο, ενώ ταυτόχρονα διαχειρίζεται τις περίπλοκες διεθνείς προκλήσεις. Το ερώτημα παραμένει εάν μια πιο εστιασμένη και συναλλακτική προσέγγιση μπορεί να διατηρήσει το δίκτυο συμμαχιών και εταιρικών σχέσεων που έχουν οικοδομηθεί επί δεκαετίες και αποτελούν ουσιώδες μέρος της αμερικανικής ισχύος.
mywaypress.gr
