Πιο κοντά στην τεχνητή νοημοσύνη «hands-free»

Η μετάβαση από την ακατέργαστη ισχύ της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) στην συστημική ενσωμάτωση.

 
Επαναπροσδιορίζοντας το μέλλον: Η Τεχνητή Νοημοσύνη στην εποχή της συστημικής ενσωμάτωσης και των “έξυπνων πρακτόρων”

Η παρούσα ανάλυση διερευνά την τρέχουσα μετατόπιση στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ), από την ακατέργαστη υπολογιστική ισχύ προς την συστημική ενσωμάτωση και την εμφάνιση του λεγόμενου “πρακτορικού ιστού” (agentic web). Τα μοντέλα ΤΝ ενσωματώνονται πλέον σε βρόχους ανάδρασης, υποδομές και ευρύτερα οικοσυστήματα, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή όπου η αυτοματοποίηση και η αυτονομία βρίσκονται στο επίκεντρο.

 
Ο “πρακτορικός ιστός” Γεννιέται: Δυνατότητες και προκλήσεις

Το 2025 χαρακτηρίζεται ως το έτος των πρακτόρων ΤΝ, και πράγματι, η εξέλιξη αυτή είναι ήδη ορατή. Εταιρείες κολοσσοί όπως η Google, η OpenAI και η Anthropic αναπτύσσουν πράκτορες ικανούς να γράφουν κώδικα κατ’ απαίτηση και να ανακτούν παραπομπές σε λίγα λεπτά. Για παράδειγμα, το Codex μπορεί να διορθώσει ένα σφάλμα λογισμικού ταχύτερα από όσο χρειάζεται για τη δημιουργία μιας αναφοράς σφάλματος. Ωστόσο, το κρίσιμο ερώτημα δεν είναι πλέον η ευφυΐα αυτών των πρακτόρων, αλλά η ικανότητά τους να λειτουργούν αυτόνομα και απρόσκοπτα σε πολλαπλά συστήματα. Ακόμη και ένα ποσοστό ψευδαισθήσεων (hallucination rate) της τάξης του 1% μπορεί να αποσταθεροποιήσει μια μακρά αλυσίδα εργασιών.

Παρά τις προκλήσεις, η πρόοδος είναι αδιαμφισβήτητη. Η Rakuten, ένας ιαπωνικός τεχνολογικός όμιλος, επέτρεψε στο Claude 4 να αναδιαμορφώσει κώδικα για επτά ώρες χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Εντούτοις, τέτοιες επιτυχίες επισκιάζονται από σημαντικά σφάλματα, όπως η αδυναμία του Claude 4 να απαντήσει σωστά στην απλή αφαίρεση “9.9 μείον 9.11”, υπογραμμίζοντας ότι ακόμη και ένα μικρό ποσοστό σφάλματος έχει σημασία. Ο CTO της Microsoft, Kevin Scott, ονομάζει αυτή την εξέλιξη “πρακτορικό ιστό”, ένα δίκτυο από ΤΝ που συνεργάζονται μέσω κοινών πρωτοκόλλων. Το επερχόμενο Intelligence SDK της Apple και αναδυόμενα πρότυπα όπως το MCP για εργαλεία και το Agent2Agent για επικοινωνία μεταξύ ΤΝ, θέτουν τις βάσεις για αυτή τη νέα πραγματικότητα.

 
Η πρόκληση της εξαγωγής συμπερασμάτων (Inference) και το αυξανόμενο κόστος

Ένας σημαντικός παράγοντας που καθορίζει την εξέλιξη των πρακτόρων ΤΝ είναι ο φόρτος εξαγωγής συμπερασμάτων. Ο φόρτος αυτός στην Google αυξήθηκε 50 φορές μέσα σε 12 μήνες, φτάνοντας τα 480 τρισεκατομμύρια tokens τον Απρίλιο του 2025. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στην άνοδο των μοντέλων συλλογισμού (reasoning models), τα οποία καταναλώνουν περίπου 17 φορές περισσότερα tokens από τους προκατόχους τους, καθώς εκτελούν μακρές εσωτερικές αλυσίδες σκέψης. Αυτή η εκθετική αύξηση αναμένεται να συνεχιστεί καθώς οι πρακτορικοί φόρτοι εργασίας γίνονται πιο συνηθισμένοι. Ενδεικτικά, η δημιουργία ενός μικρού βιντεοπαιχνιδιού με το Claude μπορεί να καταναλώσει 2 εκατομμύρια tokens σε λιγότερο από μία ώρα, ενώ μια τυπική συνομιλία με chatbot μπορεί να χρησιμοποιήσει μόλις 10.000 tokens στον ίδιο χρόνο. Οι πράκτορες, σε αντίθεση με τα chatbots που περιμένουν την ανθρώπινη εισαγωγή, λειτουργούν συνεχώς, περιοριζόμενοι μόνο από τη διαθέσιμη υπολογιστική ισχύ.

Αυτή η αυξημένη κατανάλωση μεταφράζεται σε υψηλό κόστος: το Google AI Ultra κοστίζει $250 το μήνα, το Claude Max $100-200, και το ChatGPT Pro $200. Φημολογείται ότι η OpenAI εξετάζει ένα πακέτο με κόστος $20.000 το μήνα. Παρόλο που ο Νόμος του Moore και οι βελτιωμένοι αλγόριθμοι μειώνουν το κόστος ανά token, η ζήτηση αυξήθηκε 50 φορές τον τελευταίο χρόνο, πολύ ταχύτερα από τα κέρδη αποδοτικότητας. Το κατά πόσον τα οικονομικά της εξαγωγής συμπερασμάτων μπορούν να συμβαδίσουν με την αυξανόμενη απαίτηση για μεγαλύτερα πλαίσια, βαθύτερο συλλογισμό και συνεχώς ενεργούς πράκτορες, παραμένει ένα ανοιχτό ερώτημα. Ενδέχεται να χρειαστεί η εφαρμογή αυστηρών προϋπολογισμών στους αυτόνομους πράκτορες, παρόμοια με την αστυνομία ρομπότ στην ταινία THX 1138, που εγκαταλείπει μια καταδίωξη όταν το κόστος υπερβεί ένα προκαθορισμένο όριο. Αυτό το είδος “κοστολογημένης αυτονομίας”, όπου οι πράκτορες πρέπει να δικαιολογούν, να περιορίζουν ή να ακυρώνουν ενέργειες βάσει υπολογιστικών ορίων, θα μπορούσε να γίνει ένας καθοριστικός περιορισμός. Η συμφόρηση στην εξαγωγή συμπερασμάτων δεν θα εξαλείψει την πρακτορική ΤΝ, αλλά μπορεί να την αναγκάσει να λειτουργεί με χειρουργική ακρίβεια.

 
Τεχνητή Νοημοσύνη και ενέργεια: Πρόβλημα ή λύση;

Η κατανάλωση ενέργειας από την ΤΝ είναι ένα σημαντικό ζήτημα. Το κρίσιμο ερώτημα, ωστόσο, είναι εάν η ηλεκτρική ενέργεια που δαπανάται για την ΤΝ θα μας βοηθήσει στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Η πεποίθηση που εκφράζεται στο κείμενο είναι ότι θα βοηθήσει.

Η RAND προβλέπει ότι μέχρι το 2030 η ΤΝ θα μπορούσε να καταναλώνει περίπου 327 GW, δηλαδή το 3.6-4% της σημερινής παγκόσμιας παραγωγικής ικανότητας ηλεκτρικής ενέργειας. Αν και αυτό το φορτίο είναι σημαντικό, η ΤΝ μπορεί επίσης να ανακαλύψει τρόπους για να μειώσει το δικό της αποτύπωμα και να επιταχύνει τις κλιματικές λύσεις. Παραδείγματα αποτελούν η πλατφόρμα Discovery της Microsoft, η οποία σχεδίασε ένα ψυκτικό υγρό για κέντρα δεδομένων χωρίς PFAS σε ώρες αντί για χρόνια, και το Robin AI της Future House, το οποίο εντόπισε υποψήφια φάρμακα για την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας σε εβδομάδες. Οι ίδιοι επεξεργαστές που αυξάνουν τους λογαριασμούς ενέργειας μπορούν να αποκαλύψουν καινοτομίες που τους μειώνουν.

Η τοπική πίεση στα δίκτυα είναι υπαρκτή. Στη Νεβάδα, περίπου δώδεκα έργα υπερκλιμάκων έχουν ζητήσει από την NV Energy σχεδόν 6 GW νέας ηλεκτρικής ισχύος, ποσοστό που αντιστοιχεί περίπου στο 40% του συνολικού δικτύου της πολιτείας. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να επιμείνουν ώστε τα νέα κέντρα δεδομένων να λειτουργούν όσο το δυνατόν περισσότερο με καθαρή ενέργεια και να ανακυκλώνουν την απορριπτόμενη θερμότητα. Η αξιολόγηση του αν αξίζει αυτός ο συμβιβασμός είναι θετική, υπό την προϋπόθεση ότι η επέκταση της ΤΝ συνδυάζεται με επιθετικές επενδύσεις σε καθαρές πηγές ενέργειας, καθώς η τεχνολογία αυτή θα βοηθήσει στην αποσύνδεση της οικονομικής ανάπτυξης από τις εκπομπές ρύπων. Ο περιορισμός της ΤΝ σήμερα για εξοικονόμηση ενέργειας θα περιόριζε ένα εργαλείο που μπορεί να μειώσει δραστικά τη χρήση ενέργειας αύριο.

 
Το γεωπολιτικό τοπίο: Η Κινεζική ηγεμονία στο υλικό και το ανοιχτό παιχνίδι του λογισμικού

Στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, η Κίνα φαίνεται να έχει κερδίσει την κούρσα του υλικού (hardware) των ηλεκτρικών οχημάτων. Ενδείξεις όπως οι μπαταρίες της BYD με δυνατότητα επαναφόρτισης σε πέντε λεπτά, η Xiaomi που προσφέρει οχήματα με στυλ Ferrari σε τιμές Volkswagen και οι προβλέψεις της Morgan Stanley για έσοδα $32 δισεκατομμυρίων από την αυτοκινητοβιομηχανία για τη Xiaomi έως το 2027, επιβεβαιώνουν αυτή την κυριαρχία. Η Κίνα ελέγχει επίσης ολόκληρη την εφοδιαστική αλυσίδα – μπαταρίες, κινητήρες και ηλεκτρονικά. Το πλεονέκτημά της δεν είναι μόνο η ταχύτητα, αλλά και μια πυκνότητα οικοσυστήματος που η Δύση δεν μπορεί να αντιγράψει.

Ωστόσο, η κυριαρχία στο υλικό είναι μόνο η μία όψη του νομίσματος. Η αξία μετατοπίζεται από το υλικό στο λογισμικό. Η στροφή της Tesla από την κατασκευή του “καλύτερου αυτοκινήτου” στην επίτευξη της “καλύτερης αυτονομίας” δείχνει ότι μόλις το υλικό γίνει εμπόρευμα, το λογισμικό είναι αυτό που διαφοροποιεί. Τα κέρδη πλέον προέρχονται από ενημερώσεις λογισμικού over-the-air, υπηρεσίες δεδομένων και δίκτυα robotaxi. Οι αλγόριθμοι και οι ρυθμιστικές εγκρίσεις, όχι τα μέταλλα, δημιουργούν τις νέες “οχυρώσεις” (moats). Η Κίνα κατέχει τη νίκη στο υλικό, αλλά το τελικό παιχνίδι του λογισμικού παραμένει ανοιχτό.

 
Περαιτέρω στοχασμοί και βασικά συμπεράσματα

Οικουμενική δομή νοήματος: Αξιοσημείωτο είναι το εύρημα ότι ξεχωριστά μοντέλα ΤΝ, εκπαιδευμένα σε διαφορετικά δεδομένα, μαθαίνουν τον ίδιο κρυφό χάρτη νοήματος. Αυτό υποδηλώνει ότι οι έννοιες μοιράζονται μια υποκείμενη οικουμενική δομή.

“Εργοστάσια ΤΝ”: Τα στελέχη της ΤΝ αποκαλούν πλέον τα κέντρα δεδομένων “εργοστάσια ΤΝ”. Ο όρος αυτός αποσκοπεί στην προσέλκυση επιδοτήσεων και στην προβολή αυτών των εγκαταστάσεων ως στρατηγικών περιουσιακών στοιχείων, παρόλο που απασχολούν λίγους ανθρώπους.

Η αξιολόγηση των παραπάνω δεδομένων οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η τεχνητή νοημοσύνη εισέρχεται σε μια φάση ωρίμανσης και πρακτικής εφαρμογής, με τον “πρακτορικό ιστό” να αναδεικνύεται ως η επόμενη μεγάλη εξέλιξη. Αυτή η μετάβαση φέρνει μαζί της τεράστιες ευκαιρίες για αυτοματοποίηση, επίλυση σύνθετων προβλημάτων (όπως η κλιματική αλλαγή) και δημιουργία νέων οικονομικών μοντέλων. Ωστόσο, οι προκλήσεις παραμένουν σημαντικές: το υψηλό κόστος της εξαγωγής συμπερασμάτων, η ενεργειακή κατανάλωση και οι γεωπολιτικές ισορροπίες, ιδιαίτερα στον ανταγωνισμό μεταξύ Δύσης και Κίνας, θα διαμορφώσουν την πορεία αυτής της τεχνολογίας. Η ανάγκη για “κοστολογημένη αυτονομία” και η στροφή προς το λογισμικό ως κύριο πεδίο διαφοροποίησης και κερδοφορίας είναι καίριας σημασίας.

Η πορεία προς ένα μέλλον όπου η τεχνητή νοημοσύνη θα είναι πλήρως ενσωματωμένη και “hands-free” είναι συναρπαστική αλλά και γεμάτη προκλήσεις. Η κατανόηση των δυναμικών που διαμορφώνουν τον “πρακτορικό ιστό”, η αντιμετώπιση του κόστους και των ενεργειακών απαιτήσεων, καθώς και η πλοήγηση στο μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό τοπίο, θα είναι καθοριστικής σημασίας για την αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού αυτής της επαναστατικής τεχνολογίας. Η ανάπτυξη προτύπων και η συνεργασία θα είναι απαραίτητες για να διασφαλιστεί ότι η ΤΝ θα εξελιχθεί με τρόπο επωφελή για την ανθρωπότητα.

 
Πηγή: exponentialview.co

mywaypress.gr – Για προσεκτικούς αναγνώστες