Στην κόψη του ξυραφιού
• Ο φόβος της «ευρωκρίσης» θα επηρεάσει τις ευρωεκλογές
• «Η Ελλάδα βαρέλι χωρίς πάτο»
Την ώρα που η ευρωπαϊκή οικονομία αρχίζει να ανακάμπτει, το χρέος των χωρών – μελών συνεχίζει να αυξάνεται κατακόρυφα. Στα κρατικά χρέη έρχεται να προστεθεί το ολοένα αυξανόμενο χρέος του ιδιωτικού τομέα.
Για τον σύμβουλο επιχειρήσεων και ειδικό σε θέματα χρηματοπιστωτικών κρίσεων Ντάνιελ Στέλτερ η κρίση των τελευταίων ετών δεν είναι απλώς μια τραπεζική κρίση ή κρίση χρέους μεμονωμένων χωρών, αλλά μια κρίση χρέους ολόκληρου του δυτικού κόσμου. Όπως υποστηρίζει στο βιβλίο του «Βόμβα χρέους τρις», από το 1980, το χρέος κρατών, επιχειρήσεων και νοικοκυριών διπλασιάστηκε από το 160 % στο 320 % του ΑΕΠ.
Ποιοι είναι όμως οι λόγοι αυτής της αρνητικής εξέλιξης; Σύμφωνα με τον ειδικό, είναι η απόρροια μιας λανθασμένης οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής.
Μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και την ένταξη της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, όπως λέει, οι βιομηχανικές χώρες δέχθηκαν ισχυρές πιέσεις για μείωση του κόστους παραγωγής, οι οποίες προέρχονταν κυρίως από την Ασία.
Αντί όμως να επενδύσουν στην εκπαίδευση και στην καινοτομία, πολιτικοί και πολίτες επέλεξαν τον εύκολο δρόμο του δανεισμού.
Την ώρα που οι Αμερικανοί εκπλήρωναν το όνειρο της αγοράς κατοικίας με δάνεια, η Ευρώπη χρηματοδοτούσε με τον ίδιο τρόπο το κράτος πρόνοιας.
Στην κατακόρυφη αύξηση του χρέους των χωρών της νότιας Ευρώπης συνέβαλε και το κοινό νόμισμα, υποστηρίζει ο επικεφαλής του Ινστιτούτου Ifo του Μονάχου Χανς Βέρνερ Ζιν:
«Το ευρώ ανακοινώθηκε το 1995 στη Σύνοδο Κορυφής της Μαδρίτης. Δυο χρόνια αργότερα τα επιτόκια υποχώρησαν σχεδόν σε γερμανικά επίπεδα. Και τότε αυξήθηκαν τα χρέη ενώ με δάνεια αυξήθηκαν και οι μισθοί».
Από τη φούσκα ακινήτων στην κρίση χρέους
Η τακτική αυτή συνεχίστηκε για όσο διάστημα οι χρηματαγορές ήταν διατεθειμένες να παρέχουν δάνεια στους ενδιαφερόμενους.
Το 2007 όμως έσκασε η φούσκα των ακινήτων στις ΗΠΑ, συμπαρασύροντας στη συνέχεια και την Ευρώπη.
Η ελληνική κρίση που ακολούθησε έδωσε το έναυσμα για να προστεθεί στο καθημερινό λεξιλόγιο των Ευρωπαίων ο όρος «κρίση χρέους».
Η Ελλάδα όμως ήταν μάλλον η εξαίρεση, εκτιμά ο Μόριτς Σούλαρικ από το Πανεπιστήμιο της Βόννης, προσθέτοντας ότι στην Ισπανία και στην Ιρλανδία, για παράδειγμα, δεν επρόκειτο για κρίση χρέους: «Ήταν κλασσικές φούσκες ακινήτων, οι οποίες χρηματοδοτήθηκαν με πολλά δάνεια, εν μέρει από το εξωτερικό, και οι οποίες κάποια στιγμή έσκασαν».
Μπορεί μέσω των προγραμμάτων διάσωσης των τραπεζών να αυξήθηκε σημαντικά το χρέος των δυο χωρών, ωστόσο τη μερίδα του λέοντος εξακολουθούν να κατέχουν τα ιδιωτικά χρέη.
Η Ισπανία, για παράδειγμα, έχει συσσωρεύσει στο μεταξύ χρέη 2,5 τρισ. ευρώ, με το 70% εξ΄ αυτών όμως να είναι ιδιωτικά.
Παρόμοια είναι η εικόνα και στην Ιρλανδία. Με άλλα λόγια: ο μεγαλύτερος κίνδυνος προέρχεται από τον ιδιωτικό τομέα. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει και έρευνα που διεξήγαγε μια ομάδα ειδικών υπό τον οικονομολόγο Μόριτς Σούλαρικ.
Οι επιστήμες έβαλαν στο μικροσκόπιο 90 κρίσεις χρέους από το 1870: «Συνήθως οι δημοσιονομικές κρίσεις και η κατάρρευση χρηματοπιστωτικών συστημάτων, όπως τις ζήσαμε τώρα, είναι το αποτέλεσμα των χρεών του ιδιωτικού τομέα», συμπεραίνει ο ειδικός.
Λάθος συνταγή;
Μέχρι και σήμερα όμως η ευθύνη αποδίδεται συνήθως αποκλειστικά στις υπερχρεωμένες χώρες, οι οποίες με τη σειρά τους προχωρούν σε περικοπές για να μειώσουν το χρέος τους. Λάθος συνταγή λοιπόν λόγω λανθασμένης διάγνωσης;
Ο Ντάνιελ Στέλτερ υποστηρίζει ότι τα μέτρα περιστολής δαπανών επιβαρύνουν την ανάπτυξη και κατά συνέπεια φρενάρουν τη μείωση του χρέους.
Ο νέος δανεισμός από την άλλη, δεν μπορεί επίσης να συμβάλει στο να εξέλθει μια χώρα από την παγίδα του χρέους.
Η μόνη λύση, σύμφωνα με τον ειδικό, είναι ένα δραστικό κούρεμα του χρέους.
Για τις χώρες της κρίσης προτείνει ένα κούρεμα της τάξης τουλάχιστον 30 % του ΑΕΠ.
Ο Μόριτς Σούλαρικ δεν συμφωνεί, παρά μόνον για την περίπτωση της Ελλάδας: «Από οικονομική σκοπιά μάλλον ενδείκνυται, καθώς σε διαφορετική περίπτωση η Ελλάδα είναι καταδικασμένη να κινείται με αυτό το υπέρογκο χρέος επί δεκαετίες στην κόψη του ξυραφιού».
Πηγή: Deutsche Welle -Zhang Danhong / Κώστας Συμεωνίδης-Υπεύθ. Σύνταξης: Ειρήνη Αναστασοπούλου
• Ο φόβος της «ευρωκρίσης» θα επηρεάσει τις ευρωεκλογές
Η «ευρωκρίση» δεν πέρασε, υποστηρίζει το 81% των Γερμανών, ενώ το 39% εκτιμά ότι η Ελλάδα δεν προσπαθεί πραγματικά να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις. Δριμεία κριτική δέχεται από δεξιά και αριστερά η Μέρκελ για την πολιτική της
Λίγο πριν από τη δημοσιοποίηση των επίσημων στοιχείων της Eurostat για το δημοσιονομικό έλλειμμα των χωρών της ΕΕ, η συντριπτική πλειονότητα των Γερμανών υποστηρίζει ότι η «ευρωκρίση» δεν πέρασε, ενώ την ίδια ώρα εντείνεται η κριτική στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται την κρίση η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ.
Το 34% υποστηρίζει ότι η Ελλάδα βρίσκεται στον σωστό δρόμο
Οι τέσσερις στους πέντε Γερμανούς (81%) είναι πεπεισμένοι ότι η «ευρωκρίση» δεν έχει ξεπεραστεί. Μόνο το 7% θεωρεί ότι ο κίνδυνος έχει περάσει. Αυτό προκύπτει από έρευνα που διεξήγαγε το ινστιτούτο Insa κατ` εντολή της εφημερίδας Bild.
Αναφορικά με την Ελλάδα, το 34% των ερωτηθέντων υποστηρίζει ότι η χώρα βρίσκεται στο σωστό δρόμο, ενώ το 39% είναι πεπεισμένο ότι η Αθήνα δεν προσπαθεί πραγματικά να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις που θα την καταστήσουν ικανή να σταθεί στα πόδια της στο μέλλον.
«Για την συντριπτική πλειονότητα των Γερμανών η «ευρωκρίση» δεν έχει ακόμη περάσει. Και αυτός ο φόβος θα επηρεάσει και τις εκλογές για την ανάδειξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου», υποστηρίζει ο πρόεδρος του Insa, Χέρμαν Μπίνκερτ. Την ίδια ώρα εντείνεται η κριτική που δέχεται η καγκελάριος Μέρκελ για τους χειρισμούς της στο πεδίο της αντιμετώπισης της «ευρωκρίσης». Το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα της Εναλλακτικής Επιλογής για τη Γερμανία, AfD, κατηγορεί τη Μέρκελ ότι «υπακούει στα κελεύσματα των Βρυξελλών». Στα προεκλογικά πλακάτ του ευρωφοβικού κόμματος, που τάσσεται υπέρ της εκπαραθύρωσης της Ελλάδας από την ευρωζώνη, αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι «οι Βρυξέλλες υπαγορεύουν και το Βερολίνο υπακούει».
«Τα σημαντικά πράγματα κατακτώνται από κοινού»
«Η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική» σχολιάζει ο Στέφαν Χέμπελ στην Frankfurter Rundschau, χαρακτηρίζοντας «παρωδία» τους ισχυρισμούς του AfD.
«Το γεγονός ότι ένα αντιδραστικό εθνικιστικό κόμμα αντιστρέφει την πραγματικότητα της γερμανικής ηγεμονίας στην Ευρώπη δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει», επισημαίνει ο Χέμπελ.
Ο συγγραφέας του βιβλίου «Mutter Blamage» (Η μητέρα ρεζίλι), στο οποίο ασκεί δριμεία κριτική στην πολιτική Μέρκελ, παραπέμπει ταυτόχρονα στα προεκλογικά πλακάτ των Χριστιανοδημοκρατών, όπου η καγκελάριος εμφανίζεται να δηλώνει: «Τα σημαντικά πράγματα κατακτώνται από κοινού. Γι’αυτό η Ευρώπη είναι κάτι καλό για τη χώρα μας».
Ο Χέμπελ χαρακτηρίζει κακόγουστο αστείο το εν λόγω σύνθημα, παραπέμποντας στους ανασφάλιστους έλληνες συνταξιούχους και στους άνεργους Ισπανούς, οι οποίοι «γνωρίζουν ότι η Ευρώπη που υποστηρίζει η καγκελάριος έχει ελάχιστη σχέση με τη φράση από κοινού».
Η Γερμανία «αντλεί οφέλη» από τα χαμηλά επιτόκια
Όπως τονίζει ο Στέφαν Χέμπελ, «αυτή η Ευρώπη αντιμετώπισε την οικονομική κρίση με την ιδεολογία που κυριαρχεί στη Γερμανία. Απάντησε στην κρίση χρέους πολλών χωρών της ευρωζώνης με ακραία πολιτική λιτότητας. Συνέδεσε τη «βοήθεια», δηλαδή νέα δάνεια προς την Ελλάδα και άλλες χώρες, με όρους που απέβησαν σε βάρος των μισθών, των συντάξεων και της περίθαλψης και όχι σε βάρος των πλουσίων και των διεφθαρμένων ελίτ, που ζουν εκεί».
Ο γερμανός δημοσιογράφος υποστηρίζει επίσης ότι η Γερμανία αντιδρά στην αμοιβαιοποίηση των χρεών, τα οποία προέκυψαν μεταξύ άλλων και από γερμανικά δάνεια για τη χρηματοδότηση γερμανικών εξαγωγών προς την Ελλάδα. Η Γερμανία «αντλεί οφέλη από τα χαμηλά επιτόκια των κρατικών της ομολόγων», υπενθυμίζει ο Χέμπελ.
Πηγή:Deutsche Welle -Σταμάτης Ασημένιος, dpa, Frankfurter Rundschau-Υπεύθ. Σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης
• «Όχι σε τρίτο πακέτο διάσωσης προς την Ελλάδα»
Το επιχείρημα που προβάλλεται είναι ότι παρά τη βοήθεια 110 δις ευρώ το 2010, άλλων 130 δις ευρώ το 2012 με προσθήκη άλλων 47 δις ευρώ τον ίδιο χρόνο και κούρεμα ύψους 100 δις ευρώ, το χρέος της Ελλάδας σήμερα είναι υψηλότερο από τότε που ξεκίνησε η κρίση.
Το ευρωφοβικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία θα παραδώσει 34.800 υπογραφές στην Επιτροπή Αναφορών του γερμανικού κοινοβουλίου εναντίον τρίτου πακέτου στήριξης.
“Το χρέος είναι μεγαλύτερο παρά την οικονομική στήριξη”
Ο προεκλογικός αγώνας για τις ευρωεκλογές έχει ξεκινήσει και για το ευρωφοβικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), το οποίο αύριο Τετάρτη (23.03) διοργανώνει ένα event για φωτογράφους και τηλεοπτικές κάμερες. Θα παραδώσει στη Βουλή 34.800 υπογραφές που συνέλεξε από ολόκληρη τη γερμανική επικράτεια με αίτημα να μη δοθεί τρίτο πακέτο στήριξης στην Ελλάδα.
«Λίγες οι υπογραφές»
Οι υπογραφές θα βρίσκονται μέσα σε ένα κουτί, το οποίο θα δοθεί στη γραμματεία της αρμόδιας Επιτροπής Αναφορών του γερμανικού κοινοβουλίου.
Η επίσημη παράδοση θα γίνει στις 13:00 το μεσημέρι και σύμφωνα με τα ειδησεογραφικά πρακτορεία θα το επιδώσει προσωπικά ο πρόεδρος του κόμματος Μπερντ Λούκε. Θα συνοδεύεται από μέλη του ομοσπονδιακού προεδρείου, που συνεδριάζει αύριο για τελευταία φορά πριν από τις ευρωεκλογές και οπαδούς της παράταξης.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του κόμματος Κρίστιαν Λυτ, η συλλογή υπογραφών άρχισε το περασμένο φθινόπωρο και δεν αναμένεται να συνεχιστεί μετά τις ευρωεκλογές, εκτός απροόπτου. Σε ερώτηση της Deutsche Welle ο Κρίστιαν Λυτ παραδέχεται ότι ο αριθμός των υπογραφών είναι σχετικά μικρός.
Η δε συζήτηση στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Αναφορών υπό την προεδρία της Κέρστιν Στάινκε, από το κόμμα η Αριστερά, δεν θα ξεκινήσει νωρίτερα από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Φάνηκε μάλιστα να παραδέχεται ότι με το πρωτογενές πλεόνασμα απομακρύνεται το ενδεχόμενο τρίτου πακέτου διάσωσης.
«Η Ελλάδα βαρέλι χωρίς πάτο»
Τα αιτήματα που διατυπώνονται προς τη Βουλή σε σχετική επιστολή που συνοδεύει τον κατάλογο με τις υπογραφές είναι η απόρριψη νέων δανείων με χρήματα φορολογουμένων, να μην παραταθεί ο χρόνος αποπληρωμής των δανείων, αλλά ούτε να διαγραφούν τα ελληνικά χρέη.
Επίσης, το κόμμα ζητά από τη γερμανική κυβέρνηση να δώσει στη δημοσιότητα όλες τις μελέτες και τις έρευνες που αφορούν στην έξοδο της Ελλάδας ή και άλλων χωρών από τη ζώνη του ευρώ.
Το επιχείρημα που προβάλλεται είναι ότι παρά τη βοήθεια 110 δις ευρώ το 2010, άλλων 130 δις ευρώ το 2012 με προσθήκη άλλων 47 δις ευρώ τον ίδιο χρόνο και κούρεμα ύψους 100 δις ευρώ, το χρέος της Ελλάδας σήμερα είναι υψηλότερο από τότε που ξεκίνησε η κρίση.
Επιπλέον, το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν συρρικνώθηκε δραματικά και η ανεργία ανέβηκε στο 27% με τη νεανική να φθάνει στο 57%.
«Η πολιτική της γερμανικής κυβέρνησης απέτυχε παταγωδώς με καταστροφικές συνέπειες για την Ελλάδα και το γερμανό φορολογούμενο και με αναπόφευκτο ένα δεύτερο κούρεμα» αναφέρεται στο κείμενο.
«Σε αυτήν την κατάσταση τυχόν τρίτο πακέτο στήριξης δεν σημαίνει τίποτα λιγότερο από κατασπατάληση χρημάτων φορολογουμένων».
Το συμπέρασμα, στο οποίο καταλήγει το κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία στην επιστολή, είναι ότι η Ελλάδα είναι βαρέλι χωρίς πάτο και ότι έχει έρθει η ώρα της εναντίωσης στην αποτυχημένη πολιτική διάσωσης και στην απώλεια κι άλλων χαμένων χρημάτων.
Πηγή: Deutsche Welle -Ειρήνη Αναστασοπούλου, ots-Υπεύθ. Σύνταξης: Μαρία Ρηγούτσου
