Το μεγάλο ταμπού του ελληνικού χρέους
«Το πρόβλημα δεν είναι τα χρέη του χθες αλλά τα χρέη του αύριο»
Το ζήτημα του ελληνικού χρέους είναι το μεγάλο ταμπού στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας και δανειστών, υπογραμμίζουν διεθνούς φήμης οικονομολόγοι, σχολιάζοντας τις τελευταίες εξελίξεις για την Ελλάδα.
Όπως εξηγεί ο αναλυτής της Credit Agricole, Φρεντερίκ Ντικροζέ, oι εταίροι της Ελλάδας, έχοντας συνείδηση του προβλήματος, είχαν προβλέψει ήδη από το 2012 μια αναδιάρθρωση λάιτ, δηλαδή όχι διαγραφή πιστώσεων, αλλά μείωση επιτοκίων και παράταση της αποπληρωμής.
Μια τέτοια προοπτική «είναι απαραίτητη πολιτικά για τον κ. Τσίπρα ώστε να ηγηθεί της πλειοψηφίας του, και επίσης για να κλείσει το ΔΝΤ τους υπολογισμούς του», εξηγεί ο Ντικροζέ.
Αν το χρέος αναδιαρθρωθεί, το ελληνικό κράτος θα ανακτήσει λίγο δημοσιονομικό περιθώριο και το ΔΝΤ θα μπορέσει να μειώσει τις απαιτήσεις του για λιτότητα χωρίς να χάσει το γόητρό του. Και λίγο ενδιαφέρει αν, σύμφωνα με τον Ντικροζέ, όλο αυτό είναι μαθηματική “επιστημονική φαντασία” χωρίς σχέση με την πραγματική βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Η αναδιάρθρωση του χρέους είναι «ένα πολύ βραχυπρόθεσμο πολιτικό διακύβευμα και ένα πολύ μακροπρόθεσμο οικονομικό διακύβευμα», όχι μια επείγουσα οικονομική ανάγκη, υποστηρίζει από την πλευρά του ο Κρίστοφερ Ντέμπικ, οικονομολόγος της τράπεζας Saxo Bank.
Το χρονοδιάγραμμα των αποπληρωμών της Ελλάδας εκτείνεται και μετά το 2020, όμως πριν από το έτος αυτό, η Αθήνα πρέπει να προχωρήσει σε πληρωμές προς το ΔΝΤ και την ΕΚΤ, ένα μεγάλο μέρος των οποίων είναι συγκεντρωμένο αυτό το καλοκαίρι δημιουργώντας ένα αληθινό “τείχος χρέους”.
Για τον Ντέμπικ, θα ήταν δυνατό να στηριχθεί η Ελλάδα στη διάρκεια αυτής της κρίσιμης φάσης, αρχικά αποδεσμεύοντας ένα ποσό 7 δις ευρώ που είναι μπλοκαρισμένο από το περασμένο καλοκαίρι, κάτι που είναι ο στόχος των σημερινών διαπραγματεύσεων. Και στη συνέχεια με ένα νέο σχέδιο οικονομικής αρωγής, το τρίτο από το 2010.
Οι κινήσεις αυτές θα επέτρεπαν να αναβληθεί για αργότερα η συζήτηση για μια διαγραφή του χρέους, η οποία είναι αναπόφευκτη σύμφωνα με τον οικονομολόγο: “Για να γίνει το χρέος βιώσιμο, θα χρειαστούν χρόνια πολύ υψηλού πληθωρισμού. Όμως σήμερα η Ελλάδα βρίσκεται σε αποπληθωρισμό”.
Το κράτος θα πρέπει επίσης, για να αναλάβει μόνο του την αποπληρωμή του χρέους, να δεχθεί να καταβάλει δημοσιονομικές προσπάθειες που δεν έχουμε δει ποτέ, σε καμιά χώρα, στηρίζοντας ταυτόχρονα μια ισχυρή ανάπτυξη, υπογραμμίζει ο Ξαβιέ Ραγκό, πρόεδρος του Γαλλικού Παρατηρητηρίου Οικονομικών Συγκυριών (OFCE), ο οποίος τάσσεται επίσης υπέρ μιας μακροπρόθεσμης αναρρύθμισης του χρέους.
Ο οικονομολόγος εκτιμά πάντως ότι είναι επικίνδυνο να γίνει λόγος υπερβολικά γρήγορα για μια ενδεχόμενη διαγραφή πιστώσεων, διότι έτσι θα δηλητηριασθούν περαιτέρω οι ήδη τεταμένες σχέσεις ανάμεσα στην Αθήνα και ορισμένους εταίρους.
Ο Ραγκό τάσσεται συνεπώς υπέρ ενδιάμεσων λύσεων, αν και αναγνωρίζει πως η συνέπεια θα ήταν να “παραμείνει η Ελλάδα ψηλά στην ευρωπαϊκή ατζέντα” για χρόνια.
Περισσότερο επιθετικός, ο αριστερός οικονομολόγος Τομά Πικετί δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του στο περιοδικό Marianne πως η μη διαγραφή του ελληνικού χρέους σημαίνει την καταδίκη της χώρας στην αιώνια μετάνοια.
• Η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους δεν είναι ταμπού
Ο αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) Άξελ Σέφερ θεωρεί επείγουσα την αισθητή ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Ο Σέφερ δήλωσε στη σημερινή Suddeutsche Zeitung ότι «η αναδιάρθρωση (του χρέους) της Ελλάδας δεν επιτρέπεται να είναι ταμπού», αποκλίνοντας έτσι από την επίσημη θέση του κόμματός του, το οποίο συμμετέχει στην κυβέρνηση συνασπισμού της Γερμανίδας καγκελαρίου Άγγελα Μέρκελ.
Ο πρόεδρος του SPD Ζίγκμαρ Γκάμπριελ είχε δηλώσει προσφάτως ότι δεν έχει νόημα η διαγραφή του χρέους, αν δημιουργηθούν αμέσως μετά ξανά νέα χρέη, προσθέτοντας ότι η Γερμανία και η Ευρώπη δεν εκβιάζονται.
Ο Σέφερ είπε επίσης ότι η Ελλάδα «θα δει φως στο τέλος του τούνελ μόνο αν της δοθεί η ευκαιρία». Επικρίνει μάλιστα ως ανεπαρκή την πολιτική σωτηρίας που ακολουθεί μέχρι τώρα η γερμανική κυβέρνηση. «Μόνο με τα μονίμως απαιτούμενα μέτρα (περικοπών) στον προϋπολογισμό (της Ελλάδας) δεν δημιουργούνται ούτε αισιοδοξία, ούτε επενδύσεις».
Υπενθύμισε δε ότι και η Γερμανία κέρδισε από τη διαγραφή του χρέους (ενν. του 1953). «Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι, παρόλο που η κατάσταση ήταν διαφορετική και είναι και τώρα διαφορετική, η Γερμανία είχε μια δεύτερη ευκαιρία λίγα χρόνια μετά τον πόλεμο. Χωρίς τη συμφωνία του Λονδίνου του 1953 για τη διαγραφή του χρέους της, δεν θα είχε υπάρξει το λεγόμενο γερμανικό οικονομικό θαύμα τα επόμενα χρόνια. Οι τότε διαπραγματευτές ενήργησαν υπεύθυνα και διορατικά όταν ψήφισαν υπέρ της διαγραφής χρέους ύψους 15 δισ. μάρκων. Αυτή τη διορατικότητα και την υπευθυνότητα θα πρέπει να επιδείξουμε επίσης έναντι στην Ελλάδα».
Η Suddeutsche Zeitung υπενθυμίζει ότι ο Σέφερ δεν είναι ο μόνος που υποστηρίζει την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Και η Κριστίν Λαγκάρντ, η επικεφαλής του ΔΝΤ, ζητά εδώ και μήνες την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, ώστε να μπορέσει η Ελλάδα να σταθεί οικονομικά μόνη στα πόδια της.
Κατά την εφημερίδα, οι χώρες της ευρωζώνης έχουν αυτήν την υποχρέωση από το τέλος του 2012: Είχαν υποσχεθεί κατά την υπογραφή του δεύτερου πακέτου βοήθειας, το οποίο λήγει στις 30 Ιουνίου, να εξετάσουν στο τέλος πως μπορεί να ελαφρυνθεί η εξυπηρέτηση του χρέους.
• «Το πρόβλημα δεν είναι τα χρέη του χθες αλλά τα χρέη του αύριο»
Το σχόλιο της εβδομαδιαίας εφημερίδας Die Zeit και του Μίχαελ Τούμαν επικεντρώνεται σε ένα ενδεχόμενο κούρεμα του ελληνικού χρέους: «Πολλοί υποστηρίζουν πως ένα κούρεμα του χρέους θα έλυνε το θέμα. Στην πραγματικότητα η Ελλάδα δεν μπορεί να πληρώσει πίσω τα χρέη της. Αυτό θα πρέπει να το δουν και η Άγκελα Μέρκελ και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Όμως, ένα κούρεμα χρέους δεν λύνει το βασικό πρόβλημα σε καμία περίπτωση. Το πρόβλημα δεν είναι τα χρέη του χθες αλλά τα χρέη του αύριο! Έτσι όπως έχει διαμορφώσει η Ελλάδα το ασφαλιστικό της σύστημα, το κοινωνικό της σύστημα, τα υπουργεία, τον στρατό και έχει οργανωθεί πάνω στο πελατειακό σύστημα, είναι ένα κράτος το οποίο μόνο χρέη παράγει».
Πηγή: ΑΜΠΕ, Deutsche Welle
