
Το όραμα της Σαουδικής Αραβίας για το κλάδο των μεταφορών
• Επιτάχυνση των μεγάλων έργων για τις οδικές, σιδηροδρομικές, θαλάσσιες και αεροπορικές μεταφορές καθώς και για τις συνδυασμένες μεταφορές
Η Σαουδαραβική κυβέρνηση επιταχύνει τα προγραμματισμένα μεγάλα έργα στον στρατηγικό τομέα των μεταφορών με άμεσο στόχο τη βελτίωσή τους και τον εκσυγχρονισμό των υποδομών της χώρας, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις και προκλήσεις του μέλλοντος.
Στις οδικές μεταφορές το αρμόδιο Σαουδαραβικό Υπουργείο Μεταφορών έχει αναλάβει την δέσμευση για κατασκευή νέων οδικών αρτηριών συνολικού μήκους 4.154 χιλιομέτρων και βοηθητικών οδικών αρτηριών συνολικού μήκους 2.139 χιλιομέτρων. Παράλληλα η βασιλική επιτροπή για το Jubail και το Yanbu προγραμματίζει τη κατασκευή νέου οδικού άξονα που θα εξυπηρετεί τις βιομηχανικές πόλεις Jubail και Ras al-Khair συνολικού μήκους 122 χιλιομέτρων. Ο σωστός και ακριβής σχεδιασμός των έργων αυτών περιέχει σημαντικές προκλήσεις για τις επιχειρήσεις που θα αναλάβουν την εκτέλεση και ολοκλήρωσή τους σύμφωνα με τις διεθνείς απαιτήσεις και προδιαγραφές.
Στις σιδηροδρομικές μεταφορές ο Σαουδαραβικός Οργανισμός Σιδηροδρόμων (Saudi Railways Organization – SRO), ο μόνος αρμόδιος κρατικός φορέας για τον σχεδιασμό των σιδηροδρομικών μεταφορών, έχει δημοσιεύσει ήδη από το 2010 το βασικό σχέδιο εκσυγχρονισμού και αναδιοργάνωσης των σιδηροδρομικών μεταφορών στο εσωτερικό της χώρας έως και το 2040. Βασικό στοιχείο του εν λόγω προγράμματος είναι οι αναθέσεις έργων σε κοινοπραξίες του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα (PPP projects). Παράλληλα με το εσωτερικό δίκτυο, ο Σαουδαραβικός Φορέας προτίθεται να συμμετάσχει και σε έργα άλλων γειτονικών χωρών με σκοπό την περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη των περιοχών αυτών.
Το βασικό πρόγραμμα προβλέπει τη κατασκευή σιδηροδρομικών αξόνων για την μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων κυρίως μεταξύ βιομηχανικών περιοχών και λιμανιών της χώρας. Το σύνολο του δικτύου ανέρχεται σε 9.900 χιλιόμετρα και προβλέπεται να ολοκληρωθεί σε τρείς διαφορετικές φάσεις. Η πρώτη φάση καλύπτει τη χρονική περίοδο 2010-2015 και προβλέπει τη κατασκευή 5.500 χιλιομέτρων. Η δεύτερη φάση, 2026-2033, προβλέπει τη κατασκευή 3.000 χιλιομέτρων και η τρίτη και τελευταία φάση, 2034-2040, τη κατασκευή 1.400 χιλιομέτρων. Η συνολική αξία και οι προβλεπόμενες επενδύσεις που θα πραγματοποιηθούν για την ολοκλήρωση των έργων ανέρχονται σε 98 δις $, 17 δις $ για τη πρώτη φάση, 56 δις $ για την δεύτερη φάση και 25 δις $ για τη τρίτη και τελευταία φάση.
Επίσης προβλέπεται η κατασκευή δικτύου προαστιακών σιδηροδρόμων με σκοπό την μετακίνηση των επιβατών στο εσωτερικό των μεγάλων πόλεων, όπως Ριάντ, Τζέντα και Μέκκα και την αποσυμφόρηση πυκνοκατοικημένων αστικών συγκροτημάτων σε μεγάλες πόλεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις, σε μεγάλες πόλεις της χώρας, προβλέπεται και η κατασκευή μονών σιδηροδρομικών γραμμών (monorail).
Haramain High-Speed Rail Network (HHR): η υπερταχεία, γνωστή ως HHR, θα αποτελέσει τη πρώτη στο είδος της στο σύνολο των χωρών του Αραβικού Κόλπου. Το δίκτυο, συνολικού μήκους 450 χιλιομέτρων, θα συνδέει τις πόλεις της Μέκκας και της Μεδίνας με τη Τζέντα, τη πόλη Rabigh και την King Abdullah Economic City. Με την ολοκλήρωσή του το 2016 θα μειώσει κατά πολύ τον απαιτούμενο χρόνο της οδικής σύνδεσης ανάμεσα στις δύο ιερές πόλεις, ενώ μέχρι και 100 συρμοί την ημέρα θα εκτελούν το συγκεκριμένο δρομολόγιο.
Σιδηροδρομικός Αξονας Ανατολής – Δύσης (Saudi Landbridge): επιταχύνονται οι εργασίες κατασκευής του διπλού σιδηροδρομικού άξονα, μήκους 950 χιλιομέτρων, που θα συνδέει τη Τζέντα με το Νταμάμ στην ανατολική περιφέρεια της Σαουδικής Αραβίας και το Jubail μέσω του Ριάντ. Ο νέος άξονας θα συνδεθεί με τον υπάρχοντα άξονα 450 χιλιομέτρων Ριάντ-Νταμάμ, με επέκταση 115 χιλιομέτρων από Νταμάμ προς Jubail. Το έργο, αξίας 7 δις $, προκηρύχθηκε ήδη από το 2005 αλλά λόγω οικονομικών προβλημάτων παρουσιάζει συνεχώς καθυστερήσεις.
Σύμφωνα με το νέο χρονοδιάγραμμα οι κατασκευαστικές εταιρείες προσκαλούνται να υποβάλλουν τις αρχικές προσφορές τους, αρχές του 2015, ενώ το έργο προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί έως το 2022.
Υπόγειο σιδηροδρομικό δίκτυο Μέκκας: η Μέκκα διαθέτει ήδη ένα τμήμα του υπόγειου σιδηροδρομικού δικτύου ενώ προβλέπεται και η κατασκευή και επέκταση νέων γραμμών. Το δίκτυο μεταφορών της Μέκκας (The Mecca Mass Rail Transit System) θα περιλαμβάνει τέσσερις γραμμές με 24 σταθμούς και συνολικό μήκος δικτύου 113 χιλιόμετρα. Η κατασκευή του έργου γίνεται με απευθείας πιστώσεις από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, ως τμήμα του Προγράμματος Δημόσιων Συγκοινωνιών της ιεράς πόλεως της Μέκκας, συνολικής αξίας 16,5 δις $.
Υπόγειο σιδηροδρομικό δίκτυο Τζέντας: η εταιρεία Μετρό της Τζέντας ιδρύθηκε το 2013 με σκοπό την επίβλεψη υλοποίησης του συγκεκριμένου έργου που θα αποτελείται από τρείς κύριες γραμμές, με 92 σταθμούς καλύπτοντας 152 χιλιόμετρα. Το έργο κατασκευής εντάσσεται στο πρόγραμμα δημοσίων συγκοινωνιών της πόλεως της Τζέντας, συνολικού κόστους 12 δις $. Ολες οι αναθέσεις έργων θα πρέπει να ολοκληρωθούν εντός του 2015 και το έργο να έχει ολοκληρωθεί στα επόμενα τρία με πέντε χρόνια.
Υπόγειο σιδηροδρομικό δίκτυο Ριάντ: τον Ιούλιο 2013, η εταιρεία Arriyadh Development Authority, ανέθεσε τη κατασκευή του υπόγειου σιδηροδρομικού δικτύου του Ριάντ συνολικού κόστους 22 δις $ σε διάφορες κατασκευαστικές εταιρείες, χωρίζοντας το έργο των έξη γραμμών σε πέντε διαφορετικά τμήματα. Το υπόγειο σιδηροδρομικό δίκτυο αποτελεί τμήμα του προγράμματος δημοσίων συγκοινωνιών του Ριάντ (Riyadh’s Public Transport Project), συνολικού μήκους 176 χιλιομέτρων, με 85 κλιματιζόμενους σταθμούς. Αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το 2019.
Λιμένες: η Κρατική Αρχή Σαουδαραβικών Λιμένων (Saudi Ports Authority) είναι αρμόδια για την διοίκηση των εννέα συνολικά εμπορικών και βιομηχανικών λιμένων της χώρας, οι οποίοι εξυπηρετούν το 95% των διακινούμενων εισαγόμενων και εξαγόμενων εμπορευμάτων και προϊόντων. Το μεγαλύτερο λιμάνι της Τζέντας (Jeddah Islamic Port), διακινεί συνολικά 7 εκατομμύρια containers ενώ ο προγραμματισμός είναι να αυξηθεί η δυναμικότητά του στα 15 εκατομμύρια containers έως το 2020. Το μεγαλύτερο κομμάτι του έργου θα προέλθει από σύμπραξη του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα.
Διεθνείς Αερολιμένες: Η Σαουδική Αραβία διαθέτει συνολικά 28 αεροδρόμια διαφορετικής δυναμικότητας. Τέσσερα εξ αυτών χρησιμοποιούνται ως διεθνή – King Fahd International Airport στο Νταμάμ, Prince Mohammed bin Abdulaziz International Airport στη Μέκκα, King Abdulaziz International Airport στη Τζέντα και King Khaled International Airport στο Ριάντ. Στα τέσσερα διεθνή αεροδρόμια προγραμματίζονται διάφορες παρεμβάσεις ενώ στα τρία εξ αυτών πραγματοποιούνται σημαντικά έργα επέκτασης και εκσυγχρονισμού τους.
Αεροδρόμιο Prince Mohammed bin Abdulaziz International Airport – Mecca: κατασκευάζεται ήδη δεύτερος διάδρομος για προσγειώσεις και απογειώσεις αεροσκαφών καθώς και καινούργιος επιβατικός και εμπορευματικός σταθμός, συνολικής έκτασης 250.000 τετραγωνικών μέτρων. Παράλληλα ανακαινίζονται ο υπάρχων επιβατικός σταθμός και ο υπάρχων ήδη διάδρομος. Με την ολοκλήρωση των έργων η ετήσια δυναμικότητα εξυπηρέτησης επιβατών θα φθάσει στα 8 εκατομμύρια επιβάτες ετησίως.
King Abdulaziz International Airport Jeddah: to 2005 η Σαουδαραβικη Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (General Authority of Civil Aviation) ανέθεσε σε Ολλανδική εταιρεία συμβούλων την κατάρτιση ολοκληρωμένου σχεδίου για την επέκταση και εκσυγχρονισμό του διεθνούς αεροδρομίου με συνολική δυναμικότητα 80 εκατομμυρίων επιβατών και 3 εκατομμυρίων τόνων εμπορευμάτων. Ο νέος αεροσταθμός θα κατασκευασθεί, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, σε τρείς διαφορετικές φάσεις. Στη πρώτη φάση αναμένεται να εξυπηρετεί 30 εκατομμύρια επιβάτες το χρόνο και θα ολοκληρωθεί στο επόμενο έτος. Στη δεύτερη φάση, που αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 2020, η δυναμικότητα εξυπηρέτησης θα αγγίξει τα 40 εκατομμύρια επιβάτες ενώ η τρίτη και τελευταία φάση θα ολοκληρωθεί έως το 2035.
King Khaled International Airport Riyadh: το σχέδιο επέκτασης του διεθνούς αεροδρομίου του Ριάντ αναμένεται να αυξήσει την δυναμικότητα εξυπηρέτησης επιβατών στα 25 εκατομμύρια το χρόνο από 12 εκατομμύρια που είναι σήμερα. Τα σχέδια εκσυγχρονισμού προβλέπουν την αναβάθμιση του τρίτου και του τέταρτου αεροσταθμού καθώς και την προσθήκη ενός πέμπτου. Τα έργα επέκτασης αναμένεται να ολοκληρωθούν εντός του 2015. Σύμφωνα με το πρόγραμμα της Σαουδαραβικής Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, η δυναμικότητα εξυπηρέτησης επιβατών αναμένεται να φθάσει στα 40 εκατομμύρια επιβάτες έως το 2038, με την πλήρη ιδιωτικοποίησή του και την σύνδεσή του με το μετρό της πόλης.
Πηγή: Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων, Γενικό Προξενείο της Ελλάδος στην Τζέντα