Χάσαμε το μέλλον. Stop. Κρυφτό συνεχίζεται. Stop.
– Γ. Προβόπουλος: Εύθραυστες σιωπές… – Γ. Βάιντμαν: Tο ευρώ βρίσκεται σε «κέντρο αποκατάστασης»…
– Η ύφεση κλέβει το μέλλον της χώρας – Mε τάσεις φυγής και αρκετή απαισιοδοξία αντιμετωπίζουν οι πολίτες το 2014
– Ακρως ανησυχητικό παραμένει το φαινόμενο της συνεχιζόμενης υψηλής ανεργίας των νέων – Economist: Πολύ υψηλός ο κίνδυνος αναταραχών στην Ελλάδα
– Επισκόπηση ειδήσεων με σημείο αναφοράς την κρίση από το διαδίκτυο
• Η ύφεση κλέβει το μέλλον της χώρας
Με ιδιαίτερα μελανά χρώματα αναφέρεται το Bloomberg στα υψηλά ποσοστά ανεργίας στην Ελλάδα, υποστηρίζοντας ότι η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας σήμερα μπορεί να συγκριθεί μόνο με τη Μεγάλη Υφεση του ’30.
Συγκεκριμένα, στη στήλη Businessweek δημοσιεύεται ένα αιχμηρό ρεπορτάζ στο οποίο μεταξύ άλλων σημειώνεται: «Η ύφεση κλέβει το μέλλον της χώρας. Οι δουλειές σπανίζουν. Ουδέν νεώτερον από το εργασιακό μέτωπο. Εξι χρόνια βαθιάς ύφεσης, έχει παρασύρει το ένα τέταρτο του ακαθάριστου προϊόντος σε ένα είδος καταστροφής. Σε μια χώρα 11 εκατομμυρίων έχουν χαθεί 1 εκ. θέσεις εργασίας, με την ανεργία να φτάνει στο 27%. Και οι νέοι; Ακόμη χειρότερα».
Όπως σημειώνει το πρακτορείο, τα ποσοστά ανεργίας, που είναι ήδη μεγαλύτερα από τα χρόνια της Μεγάλης Ύφεσης στις ΗΠΑ, διογκώνονται σε ό,τι έχει να κάνει με τους νέους, ενώ όλο αυτό, σε συνδυασμό με τις αθρόες απολύσεις στο Δημόσιο και το καθημερινό λουκέτο ιδιωτικών εταιρειών, δημιουργεί ένα «εκρηκτικό» μείγμα.
Η κρίση στον τομέα της εργασίας ρίχνει, κατά το Bloomberg, ένα μεγάλο βάρος κινδύνου σε ολόκληρη την Ευρώπη. Και αυτό διότι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εν μέσω ύφεσης στην ΕΕ, ένας στους τέσσερις νέους (κάτω των 25 ετών) είναι άνεργος, ενώ στις ΗΠΑ, αυτήν τη στιγμή, η ανεργία στους νέους φτάνει στο 16,2%.
Το ρεπορτάζ εστιάζει γενικότερα και στην κατάσταση των χωρών του Νότου αλλά και στα μέτρα που λαμβάνονται από την ΕΕ: Τόσο στην Πορτογαλία όσο και στην Ισπανία (κατέχει το δεύτερο χειρότερο ποσοστό στην ανεργία των νέων), αλλά και στην Ελλάδα, καταγράφεται ένα σημαντικό κενό εργασίας.
Οι ηγέτες της ΕΕ, επισημαίνει το Bloomberg, έχουν ανακοινώσει μια σειρά μέτρων για την καταπολέμηση του φαινομένου, ενώ έχουν δεσμεύσει περίπου 8 δισ. ευρώ, τα τελευταία δύο χρόνια, που δίδονται στις πληγείσες χώρες.
Την ίδια ώρα, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων προσφέρει περίπου 18 δισ. ευρώ για να δανειοδοτήσει μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και να τις ενθαρρύνει να προσλάβουν νέους ανθρώπους.
• Τάσεις φυγής και αρκετή απαισιοδοξία
Mε τάσεις φυγής και αρκετή απαισιοδοξία αντιμετωπίζουν οι πολίτες το 2014, όπως προκύπτει από την έρευνα της Κάπα Research για το Βήμα της Κυριακής.
Το 55,6% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι θα έφευγε από τη χώρα αν του δινόταν η ευκαιρία, ενώ το 45,9% δηλώνει ότι έχει σκεφτεί το ενδεχόμενο να εγκατασταθεί στην επαρχία.
Επτά στους 10 Έλληνες (71%) θεωρούν ότι η λέξη που περιγράφει καλύτερα την εξέλιξη της χώρας είναι «καταστροφή», το 25% συμφωνεί με τη λέξη «στασιμότητα» και το 18,5% με τη λέξη «κρίση».
Το 68,6% εκτιμά ότι τα χειρότερα είναι ακόμα μπροστά μας, έναντι μόλις 25,1% που θεωρεί ότι τα χειρότερα πέρασαν.
Οι πολίτες στη συντριπτική τους πλειοψηφία θεωρούν ότι η κυβέρνηση (84,1%), ο ΣΥΡΙΖΑ (88,9%), οι επιχειρήσεις (89,8%) και τα συνδικάτα (95,2%) δεν κάνουν τίποτα ή ελάχιστα για την αντιμετώπιση της ανεργίας.
Σε αυτή την κατεύθυνση το 79,3% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι η αντιμετώπιση της ανεργίας πρέπει να είναι προτεραιότητα για το 2014 και ακολουθεί η αντιμετώπιση της φτώχειας με 37,1%.
Πάντως, ένα 51% των πολιτών εκτιμά ότι είναι δυνατή η αντιμετώπιση της ανεργίας την επόμενη πενταετία, ενώ ένα 63,9% βλέπει μέλλον για την επιχειρηματικότητα.
• H ανεργία φαινόμενο
«Ακρως ανησυχητικό παραμένει το φαινόμενο της συνεχιζόμενης υψηλής ανεργίας των νέων (ηλικίες 15-24), καθώς το 57,2% αυτών αποτυγχάνει να εισέλθει στην αγορά εργασίας, ενώ οι μακροχρόνια άνεργοι (οι αναζητούντες εργασία για χρονικό διάστημα άνω των 12 μηνών) αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία (71,0%) στο σύνολο των ανέργων». Αυτό επισημαίνει στην ανάλυση της έρευνας εργατικού δυναμικού η Εθνική Συνομοσπονδία Εμπόρων που καταγράφει επιπρόσθετα υποχώρηση της αυτοαπασχόλησης και βελτίωση του αριθμού των εργοδοτών στο κλάδο του Εμπορίου.
Κατά το Γ΄ Τρίμηνο του 2013 ο αριθμός των απασχολουμένων ανήλθε σε 3.635.905 άτομα και των ανέργων σε 1.345.387. Το ποσοστό ανεργίας κατά τη διάρκεια του Γ΄ τριμήνου 2013 διαμορφώθηκε στο 27,0%, όντας αυξημένο κατά 2,2% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2012 (24,8%), ενώ αντίθετα οριακά βελτιωμένη είναι η εικόνα σε σύγκριση με το Β΄ τρίμηνο του τρέχοντος έτους (27,1%). Ο αριθμός των ανέργων μειώθηκε κατά 0,4% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο ενώ είχε αυξηθεί κατά 9,3% σε σχέση με το Γ΄ Τρίμηνο του 2012.
Θετικά αποτιμάται η καταγεγραμμένη, οριακή έστω, αύξηση της συνολικής απασχόλησης (0,1%), σε σύγκριση με το Β΄ τρίμηνο του τρέχοντος έτους, που οφείλεται στην ανοδική, αν και μικρή σε εύρος, τάση του αριθμού τόσο των εργοδοτών (0,6%) όσο και των αυτοαπασχολουμένων (0,3%). Αντίθετα, μπορεί η μισθωτή απασχόληση να μην συρρικνώθηκε και να παρέμεινε στάσιμη (αμελητέα υποχώρηση), η επικρατούσα όμως τάση έρχεται σε αντίθεση με εκείνη του προηγούμενου τριμήνου (+1,8%). Δεν πρέπει ωστόσο να μας διαφεύγει ότι πρόκειται για το Γ’ τρίμηνο στο οποίο αναμέναμε καλύτερα αποτελέσματα εξαιτίας της τουριστικής κίνησης.
Παρά το γεγονός πως η ετήσια μεταβολή της απασχόλησης στον κλάδο του εμπορίου εμφάνισε για ακόμη ένα τρίμηνο αρνητικό πρόσημο (-2,1%), θα πρέπει να επισημανθεί πως η συγκεκριμένη πτώση είναι μικρότερης έντασης από την αντίστοιχη στο σύνολο της οικονομίας (-2,8%), ενώ η σύγκριση μεταξύ των Γ΄ Τριμήνων του 2012 και του 2011 (-10,8%) επιβεβαιώνει την επιβράδυνση του ρυθμού συρρίκνωσης στον κλάδο.
Όσον αφορά την απασχόληση στο εμπόριο με βάση τη θέση στο επάγγελμα, θετική έκπληξη προκαλεί η δυναμική ετήσια ενίσχυση του αριθμού των εργοδοτών (12,0%), όταν στο σύνολο της οικονομίας το αντίστοιχο μέγεθος εμφάνισε υποχώρηση της τάξεως του 5,8%. Την τελευταία φορά που ο αριθμός των εργοδοτών στο εμπόριο ανερχόταν στο σημερινό επίπεδο (περίπου στις 74.000) ήταν το Δ΄ Τρίμηνο του 2011, ενώ σημειώνεται πως την περίοδο Γ΄ τρίμηνο του 2012 – Γ΄ τρίμηνο 2011 ο αριθμός των εργοδοτών είχε μειωθεί κατά 15,7%.
Ωστόσο σοβαρό προβληματισμό προκαλεί ο συνεχώς μειούμενος αριθμός των αυτοαπασχολουμένων στο εμπόριο, ο οποίος το Γ’ τρίμηνο του 2013 συρρικνώθηκε με μεγαλύτερο ετήσιο ρυθμό (-6,6%), σε σχέση με το σύνολο της χώρας (-0,3%). Η εξέλιξη αυτή έρχεται ως συνέχεια της, μικρής έστω, υποχώρησης των αυτοαπασχολουμένων στο εμπόριο (-0,7%) την περίοδο Γ΄ Τρίμηνο – Β΄ Τρίμηνο του 2013, συγκριτικά με την οριακή αύξηση στο σύνολο της οικονομίας (0,3%).
Παράλληλα, ο ρυθμός συρρίκνωσης της μισθωτής απασχόλησης του κλάδου κατά το Γ΄ τρίμηνο του 2013 ήταν μικρότερος (-2,6%), έναντι εκείνου στο σύνολο της οικονομίας (-3,3%). Αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις ένα χρόνο πριν η μισθωτή απασχόληση στο εμπόριο σημείωνε μεγαλύτερα αναλογικά πτώση (-10,4%), σε σχέση με την αντίστοιχη στο σύνολο της οικονομίας (-9,6%).
Οι παραπάνω εξελίξεις σηματοδοτούν την απαρχή βασικών διαρθρωτικών μεταβολών στο ελληνικό εμπόριο, με τις μέχρι στιγμής ενδείξεις να ευνοούν τις τάσεις συγκέντρωσης στο ελληνικό εμπόριο και την περιθωριοποίηση/ απαξίωση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας. Στην ουσία προωθείται ένα μοντέλο επικράτησης και λειτουργίας των μεγαλύτερων, από άποψη μεγέθους, εμπορικών επιχειρήσεων- με αύξηση εργοδοτών και συγκράτηση της πτώσης της μισθωτής απασχόλησης- ενώ ταυτόχρονα ο αριθμός των αυτοαπασχολουμένων, του πυρήνα δηλαδή του ελληνικού εμπορίου, συνεχίζει με αμείωτο ρυθμό την έντονα πτωτική του πορεία..
• Γ. Βάιντμαν: Tο ευρώ βρίσκεται σε «κέντρο αποκατάστασης»…
Ο πρόεδρος της Bundesbank Γ. Βάιντμαν απορρίπτει ενδεχόμενο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. Σε συνέντευξή του προς την Bild, επισημαίνει ότι το «κούρεμα» του χρέους δεν συνιστά λύση για τα θεμελιώδη προβλήματα της χώρας
Αυτό που πρέπει να κάνει η Ελλάδα είναι να συνεχίσει και να ολοκληρώσει την δύσκολη πολιτική της λιτότητας. «Η χώρα θα πρέπει να διορθώσει το πρόβλημα ανταγωνιστικότητας που έχει και το οποίο έχει προκαλέσει η ίδια, θα πρέπει να γίνει παραγωγικότερη και να εξυγιάνει τα δημοσιονομικά της», επισημαίνει ο Βάιντμαν, προσθέτοντας ότι «η βοήθεια από το εξωτερικό θα συμβάλει στο να αγοράσει χρόνο η Ελλάδα αλλά δεν μπορεί να υποκαταστήσει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η χώρα».
Το 70% των Γερμανών τάσσεται κατά νέου πακέτου προς την Ελλάδα
Όσον αφορά την «ευρωκρίση», ο πρόεδρος της Bundesbank, παραδέχεται ότι
«αυτή τη στιγμή, οι χρηματοπιστωτικές αγορές έχουν ηρεμήσει», αλλά «η κρίση μπορεί να φουντώσει και πάλι» εάν οι Ευρωπαίοι εγκαταλείψουν την πολιτική της λιτότητας. Όπως υπογραμμίζει το ευρώ βρίσκεται σε «κέντρο αποκατάστασης». Και εκεί χρειάζεται αντοχή και ισχυρή βούληση, καθώς σε διαφορετική περίπτωση, ελλοχεύει ο κίνδυνος υποτροπής. Υπό την έννοια αυτή, οι αγορές έχουν μεν ησυχάσει αλλά η ασφάλεια αυτή μπορεί να είναι απατηλή.
Στο μεταξύ και σύμφωνα με το αποτέλεσμα έρευνας του Ινστιτούτου YouGov για λογαριασμό της Bild, το 70% των ερωτηθέντων απορρίπτει πακέτα νέας δανειακής βοήθειας προς την Ελλάδα. Μόνο το 16% υποστηρίζει ενδεχόμενα νέα προγράμματα στήριξης προκειμένου η Ελλάδα να παραμείνει στην ευρωζώνη. Το 14% δηλώνει αναποφάσιστο.
• Economist: Πολύ υψηλός ο κίνδυνος αναταραχών στην Ελλάδα
Στην κατηγορία «πολύ υψηλού ρίσκου» περιλαμβάνει το περιοδικό Economist την Ελλάδα, απαντώντας στο ερώτημα «πόσο πιθανό είναι το ξέσπασμα κοινωνικών αναταραχών το 2014».
Στην ίδια κατηγορία με την χώρα μας, περιλαμβάνονται ακόμα η Αργεντινή, η Αίγυπτος, η Βενεζουέλα, η Συρία, το Μπαγκλαντές, ο Λίβανος, το Ιράκ, η Λιβύη, η Νιγηρία, το Σουδάν, το Ουζμπεκιστάν, η Υεμένη και η Ζιμπάμπουε. Στις χώρες «υψηλού ρίσκου» κατατάσσονται η Κύπρος, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Αλβανία, η Βουλγαρία, η Ρουμανία αλλά και η Αιθιοπία και η Ουκρανία.
Όπως σημειώνει πάντως το δημοσίευμα ακόμα και σε χώρες που παραδοσιακά ήταν «υποτονικές» όπως η Ιαπωνία και η Σιγκαπούρη, έχουν παρατηρηθεί το τελευταίο διάστημα αναταραχές. Η κοινωνική ανισότητα και η πολιτική δυσαρέσκεια είναι οι αιτίες που έκαναν τους πολίτες να συγκεντρωθούν σε ομάδες για να διαμαρτυρηθούν. Επιπλέον ο συντονισμός ανάλογων εκδηλώσεων μέσω της νέας γενιές κινητών τηλεφώνων είναι πολύ πιο εύκολος πλέον.
Ο αναλυτής του Economist Λάζα Κέκιτς εξηγεί: “Η μείωση των εισοδημάτων και η υψηλή ανεργία δεν ακολουθούνται πάντα από αναταραχή. Μόνο όταν τα οικονομικά προβλήματα συνοδεύονται από άλλα στοιχεία αδυναμίας υπάρχει υψηλός κίνδυνος αστάθειας. Τέτοιοι παράγοντες είναι οι αδικίες στα εισοδήματα, η κακή διακυβέρνηση, τα χαμηλά επίπεδα κοινωνικής πρόνοιας, οι εθνοτικές εντάσεις και το προηγούμενο ιστορικό αναταραχών. Μεγάλη σημασία στην πυροδότηση αναταραχών προσφάτως εμφανίζεται να έχει η διάβρωση της εμπιστοσύνης στις κυβερνήσεις και τους θεσμούς: Μία κρίση δημοκρατίας”.
• Γ. Προβόπουλος: Εύθραυστες σιωπές…
Οι ειλικρινείς φορολογούμενοι επωμίστηκαν ένα «δυσανάλογα μεγάλο» μέρος της προσπάθειας δημοσιονομικής προσαρμογής που έχει γίνει κατά την τελευταία τετραετία στην Ελλάδα, δηλώνει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργος Προβόπουλος, σε συνέντευξή του στον κυριακάτικο Τύπο.
«Η δημοσιονομική προσαρμογή της τελευταίας τετραετίας στην Ελλάδα οδήγησε σε σημαντική επιβάρυνση των φορολογουμένων, ιδιαίτερα των ειλικρινών. Σε μία περίοδο μεγάλης και ταχείας πτώσης των εισοδημάτων καλούνται οι φορολογούμενοι να επωμισθούν ένα δυσανάλογα μεγάλο μέρος της προσπάθειας», σημείωσε χαρακτηριστικά, μιλώντας στο Πρώτο Θέμα, ο επικεφαλής της ΤτΕ.
Τόνισε επίσης πως «δυστυχώς» δεν επετεύχθη μοντέλο προσαρμογής που θα βασιζόταν κυρίως σε μείωση των δαπανών και καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. (Δεν επεκτάθηκε βεβαίως στο κρίσιμο αυτό θέμα -γιατί δεν επετεύχθη αυτό το μοντέλο και ποιες ήταν οι εισηγήσεις της τραπέζης προς αυτήν την κατεύθυνση…)
Απαντώντας σε δηλώσεις και δημοσιεύματα που κάνουν λόγο για «κούρεμα» τραπεζικών καταθέσεων, ο κ. Προβόπουλος αποσαφηνίζει πως δεν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο αποδίδοντας τις όποιες «φωνές» περί «κουρέματος» σε «έλλειψη ενημέρωσης, ανευθυνότητα, ή δόλο».
Παρά ταύτα, ο έλληνας κεντρικός τραπεζίτης προειδοποιεί πως όξυνση της πολιτικής αντιπαράθεσης το 2014 μπορεί να «ακυρώσει» τα στοιχεία που στηρίζουν τις θετικές προβλέψεις για το ερχόμενο έτος.
«Η σταθεροποίηση που καταγράφεται είναι ακόμα εύθραυστη. Αποτελεί επομένως εθνική ανάγκη να διαφυλαχθούν όσα έχουμε ήδη επιτύχει με τεράστιο κοινωνικό κόστος, να αποτραπούν οπισθοδρομήσεις και να σιγουρέψουμε την οικονομική προοπτική της χώρας», συμπλήρωσε, χωρίς να επεκτείνει την επιχειρηματολογία του στο πως εμπλέκει και ταυτίζει ; την οπισθοδρόμηση της μεσαίας τάξης και των εκ. ανέργων και ημιανέργων με την εθνική ανάγκη…
