50 πράγματα που δεν υπήρχαν πριν από πέντε χρόνια
Η ταχύτητα του σήμερα: Ανάλυση των 50 ριζικών αλλαγών της περιόδου 2020-2025
Σε άρθρο του με τίτλο “The Velocity of Now” (Η Ταχύτητα του Τώρα) (boxofamazing.substack.com) ο Rahim Hirji επιχειρεί μια καταγραφή της ιλιγγιώδους τεχνολογικής και κοινωνικής επιτάχυνσης που συντελέστηκε μέσα σε μόλις πέντε χρόνια, από το 2020 έως το 2025. Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι βιώνουμε μια “βίαιη επιτάχυνση” 3που καθιστά το πρόσφατο παρελθόν να μοιάζει με αρχαιολογικό εύρημα4. Το άρθρο του δεν αποτελεί απλώς μια λίστα καινοτομιών, αλλά μια αξιολόγηση του πώς αυτές οι αλλαγές αναδιαμόρφωσαν την εργασία, τον πολιτισμό, την πολιτική και την ίδια την αντίληψή μας για την πραγματικότητα.
Η κεντρική ιδέα του Hirji είναι ότι η εκθετική αλλαγή δεν είναι πλέον μια μελλοντική έννοια, αλλά η τρέχουσα συνθήκη μας. Χρησιμοποιώντας τη μεταφορά ενός “μουσείου της νοσταλγίας” , τονίζει πως τεχνολογίες και συνήθειες του 2018 μοιάζουν ήδη τόσο μακρινές όσο η Εποχή του Χαλκού.
Οι 50 καινοτομίες που αναδιαμόρφωσαν τον κόσμο μας
Ο Hirji παραθέτει 50 συγκεκριμένα φαινόμενα, τεχνολογίες και γεγονότα που, σύμφωνα με τον ίδιο, δεν υπήρχαν ή δεν είχαν τη σημερινή τους μορφή και επιρροή πριν από πέντε χρόνια. Ας τα εξετάσουμε αναλυτικά, ομαδοποιώντας τα για καλύτερη κατανόηση.
- Η επανάσταση της Τεχνητής Νοημοσύνης και ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός
Ο πυρήνας της ανάλυσης του Hirji είναι η εκρηκτική άνοδος της Τεχνητής Νοημοσύνης. Οι εξελίξεις αυτές αναδιαμόρφωσαν ριζικά την εργασία, τη δημιουργικότητα και την αλληλεπίδρασή μας με την τεχνολογία.
- Διαλογική ΤΝ και Δημιουργία Περιεχομένου: Η εμφάνιση του ChatGPT και των διαλογικών πλατφορμών ΤΝ άλλαξε την παραγωγή κειμένου μέσα σε μια νύχτα. Παράλληλα, η
δημιουργία εικαστικών από ΤΝ (Midjourney), η
μετατροπή κειμένου σε βίντεο (Runway, Sora) και η
δημιουργία μουσικής από ΤΝ (Suno, Udio) εκδημοκράτισαν τη δημιουργικότητα, καθιστώντας παραδοσιακές δεξιότητες λιγότερο απαραίτητες.
- Ενσωμάτωση σε Εργαλεία Εργασίας: Η ΤΝ ενσωματώθηκε απρόσκοπτα στα καθημερινά μας εργαλεία, όπως με το Microsoft Copilot στα εργαλεία του Office και την
ενσωμάτωση ΤΝ στο Google Workspace.
- Νέες Διεπαφές και Τεχνολογίες: Εμφανίστηκαν φωνητικές διεπαφές ΤΝ (voice-native AI), ενώ η
τεχνολογία κλωνοποίησης φωνής έγινε ευρέως διαθέσιμη. Οι
μηχανές αναζήτησης έγιναν διαλογικές και τα
LLMs ανοιχτού κώδικα άρχισαν να ξεπερνούν τα εμπορικά μοντέλα.
- Η “Ρυθμιζόμενη” Πραγματικότητα: Η χωρική υπολογιστική του Apple Vision Pro εισήγαγε τη μικτή πραγματικότητα στο ευρύ κοινό. Η
νομοθεσία για τα deepfakes κατέστη αναγκαία, καθώς το περιεχόμενο που παράγεται από ΤΝ έγινε δυσδιάκριτο από το ανθρώπινο. Η ίδια η
πραγματικότητα απέκτησε “ρυθμίσεις”, μέσω φίλτρων ΤΝ και συνθετικών μέσων.
- Υγεία και Βιοτεχνολογική επανάσταση
Η πανδημία λειτούργησε ως επιταχυντής για καινοτομίες που άλλαξαν την παγκόσμια υγεία.
- Τεχνολογία mRNA: Η παγκόσμια διάθεση των εμβολίων mRNA κατά της COVID-19 αποτέλεσε ένα άλμα για τη βιοτεχνολογία. Αυτή η πλατφόρμα επεκτάθηκε γρήγορα, στοχεύοντας πλέον τον
καρκίνο, τον RSV και την ελονοσία.
- Προσωπική Υγεία: Τα ταχεία τεστ αυτοδιάγνωσης για την COVID-19 έγιναν πανταχού παρόντα, ενώ τα
wearables υγείας με ΤΝ έγιναν mainstream. Οι
ψηφιακές κάρτες εμβολιασμού κανονικοποιήθηκαν.
- Καινοτομίες σε Τρόφιμα και Ενέργεια: Το καλλιεργημένο κρέας έκανε την εμφάνισή του σε εστιατόρια, ενώ οι
startups ενέργειας από σύντηξη εξασφάλισαν δισεκατομμύρια σε χρηματοδότηση. Τα
βιοϋλικά εισήλθαν σε εμπορική χρήση.
- Πολιτισμός, οικονομία των Δημιουργών και κοινωνικά φαινόμενα
Η ταχύτητα διάδοσης των πολιτιστικών φαινομένων αυξήθηκε δραματικά.
- Η κυριαρχία του TikTok: Το TikTok καθιερώθηκε ως παγκόσμια πολιτιστική μηχανή, οδηγώντας στην
“TikTokοποίηση” όλων των πλατφορμών.
- Παγκόσμια Πολιτιστικά Φαινόμενα: Το Squid Game έγινε παγκόσμιο φαινόμενο, οι
BTS λειτούργησαν ως πολιτιστικοί διπλωμάτες στον ΟΗΕ, και η
τέταρτη γενιά της K-pop (π.χ., NewJeans) επηρέασε την παγκόσμια μόδα.
- Νέες Μορφές Διασημότητας και Οικονομίας: Ο Khaby Lame αναδείχθηκε σε διασημότητα χωρίς να μιλά, ενώ η
οικονομία των δημιουργών μέσω του Substackκαι το
personal branding ως υποδομή προϊόντος άνθισαν.
Avatar influencers μπήκαν στη διαφήμιση και η
πώληση του NFT του Beeple για $69 εκατ. σημάδεψε την τέχνη. Το
φαινόμενο των μετοχών του GameStop που προωθήθηκε από το Reddit αμφισβήτησε τα παραδοσιακά χρηματοοικονομικά ιδρύματα.
- Ο μετασχηματισμός του εργασιακού χώρου
Η πανδημία άλλαξε οριστικά τον τρόπο και τον τόπο εργασίας.
- Η
εξ αποστάσεως εργασία έγινε μόνιμη υποδομή.
- Κινήματα όπως η
“Μεγάλη Παραίτηση” (The Great Resignation) και η
“σιωπηρή παραίτηση” (quiet quitting) επαναπροσδιόρισαν τις προσδοκίες των εργαζομένων.
- Επεκτάθηκαν τα
“ghost kitchens” και τα “dark stores”, αλλάζοντας την εστίαση και το λιανεμπόριο.
- Ψυχολογία,γεωπολιτική και νέες υποδομές
Οι ραγδαίες αλλαγές είχαν ψυχολογικό και γεωπολιτικό αντίκτυπο.
- Ψυχολογικές Επιπτώσεις: Το “Doomscrolling” αναγνωρίστηκε λεξικογραφικά, η
“αγχώδης διαταραχή λόγω ΤΝ” (AI anxiety) αναδείχθηκε ως κατηγορία ψυχικής υγείας, και εμφανίστηκαν
εφαρμογές πνευματικής καθοδήγησης με ΤΝ καθώς και
σύντροφοι ΤΝ.
- Γεωπολιτικές Ανακατατάξεις: Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η
επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία, η
ολοκλήρωση του κινεζικού διαστημικού σταθμού Tiangong και η
προσελήνωση της ινδικής αποστολής Chandrayaan-3 σημάδεψαν τη νέα γεωπολιτική πραγματικότητα. Ιστορικά γεγονότα όπως το
μπλοκάρισμα της Διώρυγας του Σουέζ από το Ever Given και ο
θάνατος της Βασίλισσας Ελισάβετ Β’ είχαν παγκόσμιο αντίκτυπο.
- Φιλόδοξα Έργα και Τεχνολογίες: Ξεκίνησε η κατασκευή της φουτουριστικής πόλης “The Line” στη Σαουδική Αραβία. Η
κλιματική τεχνολογία εξελίχθηκε σε μια βιομηχανία με εμπορικά προϊόντα και τα
ρομπότ διανομής ενσωματώθηκαν στην καθημερινότητα των πόλεων.
Αξιολόγηση
Ο Rahim Hirji δεν παρουσιάζει απλώς μια λίστα. Συνθέτει μια εικόνα ενός κόσμου σε διαρκή, σχεδόν χαοτική, μεταμόρφωση. Η βασική του θέση είναι ότι η προσαρμογή δεν είναι πλέον στρατηγική επιλογή, αλλά “η βασική προϋπόθεση για τη συμμετοχή στη σύγχρονη ύπαρξη”.
Η ανάλυσή του είναι οξυδερκής στο ότι συνδέει φαινομενικά ασύνδετα πεδία: η τεχνολογία της ΤΝ επηρεάζει την ψυχική μας υγεία , οι πολιτιστικές τάσεις από την Κορέα έχουν γεωπολιτικό βάρος, και οι βιοτεχνολογικές εξελίξεις αλλάζουν τις καθημερινές μας συνήθειες.
Το κείμενο λειτουργεί ως προειδοποίηση και ταυτόχρονα ως κάλεσμα για δράση. Η φράση του, “Το επιχειρηματικό μοντέλο του πελάτη σου έχει περίπου δεκαοκτώ μήνες ζωής”, είναι μια ψυχρή υπενθύμιση ότι η αδράνεια σε ένα τέτοιο περιβάλλον ισοδυναμεί με εξαφάνιση. Ο Hirji μας καλεί να αποδεχτούμε την “ταχύτητα του τώρα” , όχι με φόβο, αλλά με μια ετοιμότητα να πλοηγηθούμε στο χάος με σκοπό. Η λίστα των 50 σημείων δεν είναι απλώς μια αναδρομή, αλλά ένας χάρτης των δυνάμεων που θα συνεχίσουν να διαμορφώνουν το άμεσο μέλλον μας.
Τα 50 πράγματα που δεν υπήρχαν πριν από πέντε χρόνια:
Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) & Τεχνολογία
- ChatGPT και πλατφόρμες διαδραστικής τεχνητής νοημοσύνης
- Τέχνη που δημιουργείται από AI (Midjourney)
- AI που μετατρέπει κείμενο σε βίντεο (Runway, Sora)
- Μουσική που δημιουργείται από AI (Suno, Udio)
- Χωρική υπολογιστική Apple Vision Pro
- Open-source LLMs (Large Language Models) που ξεπερνούν τα εμπορικά μοντέλα
- Ευρεία χρήση της τεχνολογίας κλωνοποίησης φωνής
- Ακουστικά για μετάφραση σε πραγματικό χρόνο
- Νομοθεσία και ηθικά πλαίσια για τα deepfake
- Microsoft Copilot στα εργαλεία του Office
- Ενσωμάτωση AI στο Google Workspace
- Μηχανές αναζήτησης με διαδραστικό διάλογο
- Φωνητικές διεπαφές AI
- Ευρεία χρήση φορητών συσκευών υγείας με AI
- Σύντροφοι AI στις ρομαντικές σχέσεις
- Η πραγματικότητα με “ρυθμιζόμενες ρυθμίσεις” (φίλτρα AI, συνθετικά μέσα, προσαρμόσιμη αντίληψη)
Βιοτεχνολογία & Επιστήμη
- Εμβόλια mRNA κατά της COVID-19 (παγκόσμια διάθεση)
- Δοκιμές ταχείας αυτοδιάγνωσης COVID-19 (πανταχού παρούσες)
- Χρηματοδότηση δισεκατομμυρίων για startups ενέργειας σύντηξης
- Κρέας από καλλιέργεια σε εστιατόρια
- Πλατφόρμες mRNA για καρκίνο, RSV και ελονοσία
- Βιοϋλικά σε προϊόντα ευρείας κατανάλωσης
- Ψηφιακά πιστοποιητικά εμβολιασμού
Πολιτισμός & Κοινωνία
- Το TikTok ως παγκόσμια πολιτιστική μηχανή
- Η “TikTok-ποίηση” όλων των πλατφορμών
- Το παγκόσμιο φαινόμενο του “Squid Game”
- Οι BTS ως πολιτιστικοί διπλωμάτες στον ΟΗΕ
- K-pop τέταρτης γενιάς (NewJeans)
- Η πώληση του NFT του Beeple έναντι 69 εκατομμυρίων δολαρίων
- Το μοντέλο Substack για τους δημιουργούς
- Η διασημότητα του Khaby Lame μέσω των βουβών βίντεο
- Το φαινόμενο της μετοχής της GameStop που καθοδηγήθηκε από το Reddit
- Η αναγνώριση του “doomscrolling” ως όρος στο λεξικό
- Η προσωπική επωνυμία ως υποδομή προϊόντος
- Εικονικοί influencers στις διαφημίσεις
- Το άγχος λόγω της AI ως κατηγορία ψυχικής υγείας
- Εφαρμογές πνευματικής καθοδήγησης με βάση την AI
Εργασία & Οικονομία
- Η τηλεργασία ως μόνιμη υποδομή
- Το κίνημα της “Μεγάλης Παραίτησης”
- Το πολιτιστικό φαινόμενο του “quiet quitting”
- Επέκταση των ghost kitchens και των dark stores
- Η κλιματική τεχνολογία ως κλάδος με επίκεντρο τα προϊόντα
- Ρομπότ διανομής στην καθημερινή εφοδιαστική αλυσίδα
Γεωπολιτική & Δομή
- Ο πόλεμος στην Ουκρανία (επίδραση 2022)
- Η επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία (2021)
- Ο αποκλεισμός της διώρυγας του Σουέζ από το Ever Given
- Ο θάνατος της βασίλισσας Ελισάβετ Β’
- Η ολοκλήρωση του διαστημικού σταθμού Tiangong της Κίνας
- Η προσεδάφιση του Chandrayaan-3 της Ινδίας στο φεγγάρι
- Το έργο “The Line” της Neom στη Σαουδική Αραβία
mywaypress.gr – Για αναγνώστες με μεγάλο εύρος προσοχής
