ΙΟΒΕ: Σταθεροποίηση επιχειρηματικών προσδοκιών. Αν συνεχισθεί δημιουργεί ευνοϊκές προοπτικές για επενδυτικές αποφάσεις.
Το ΙΟΒΕ διεξάγει κάθε μήνα από το 1981 Έρευνες Οικονομικής Συγκυρίας στις επιχειρήσεις στους τέσσερις τομείς της οικονομίας και, από τον Μάιο του 2008, και στους καταναλωτές.
Οι έρευνες αποτελούν μέρος του κοινού εναρμονισμένου προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (DG ECFIN) και τα αποτελέσματά τους χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό του δείκτη οικονομικού κλίματος σε Ελλάδα και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ δημοσιεύονται αναλυτικά στις εκδόσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Οι αναλύσεις που δημοσιεύονται κάθε μήνα με τη μορφή αυτής της έκδοσης στηρίζονται στα πρωτογενή, αναλυτικά στοιχεία για πάνω από 1000 επιχειρήσεις και αντιπροσωπευτικό δείγμα 1500 καταναλωτών, όπως προκύπτουν από τις έρευνες που διεξάγει αποκλειστικά και μόνο το ΙΟΒΕ για την Ελλάδα για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ελλάδα: Αμετάβλητο το οικονομικό κλίμα, μεγάλη όμως πτώση στην καταναλωτική εμπιστοσύνη
Ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο παραμένει στα επίπεδα του Ιουλίου, στις 76,1 μονάδες.
Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα της βελτίωσης των επιχειρηματικών προσδοκιών στη Βιομηχανία και στις Υπηρεσίες, η οποία όμως αντισταθμίζεται εξολοκλήρου από την υποχώρηση του κλίματος στο Λιανικό Εμπόριο και τις Κατασκευές, αλλά και από την έντονη εξασθένηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης.
Η σταθεροποίηση των επιχειρηματικών προσδοκιών είναι βέβαια θετικό στοιχείο το οποίο, αν συνεχιστεί, δημιουργεί ευνοϊκές προοπτικές για επενδυτικές αποφάσεις.
Από την άλλη πλευρά, η πτώση στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, αν και αισθητή, ήταν αναμενόμενη και ερμηνεύεται από το γεγονός ότι οι πολίτες δέχονται επί τουλάχιστον 2 μήνες αλλεπάλληλα, πολλές φορές αντιφατικά μεταξύ τους, μηνύματα για το περιεχόμενο των δημοσιονομικών μέτρων.
Είναι προφανές ότι η οριστικοποίηση αυτών των μέτρων – με τους καλύτερους δυνατούς όρους- πρέπει να ολοκληρωθεί ώστε να αφιερωθεί ο απαραίτητος χρόνος στην προσπάθεια αντιστάθμισης των υφεσιακών επιπτώσεών τους.
Αναλυτικότερα:
•στη Βιομηχανία, σημαντική βελτίωση καταγράφουν οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της παραγωγής, ενώ οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για το τρέχον επίπεδο παραγγελιών και ζήτησης ενισχύονται ελαφρά, με τα αποθέματα όμως αντίθετα να κλιμακώνονται.
•στις Υπηρεσίες, οι δυσοίωνες εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την τρέχουσα δραστηριότητά τους και οι αντίστοιχες για την τρέχουσα ζήτηση βελτιώνονται αισθητά, ενώ και οι δυσμενείς προβλέψεις για τη ζήτηση του τομέα καταγράφουν μικρή άνοδο.
•στο Λιανικό Εμπόριο, ο δείκτης των εκτιμήσεων των επιχειρήσεων για τις τρέχουσες πωλήσεις υποχωρεί σημαντικά, εξέλιξη ανάλογη με τις προβλέψεις για τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές των πωλήσεων, όταν οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα αποκλιμακώνονται.
•στις Κατασκευές, οι απαισιόδοξες προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των παραμένουν στα ίδια επίπεδα, αλλά οι έντονα αρνητικές προσδοκίες για την απασχόληση του τομέα διευρύνονται.
•στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, περισσότερο οι αρνητικές προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού και λιγότερο οι αντίστοιχες για την οικονομική κατάσταση της χώρας επιδεινώνονται, ενώ η πρόθεση για αποταμίευση το επόμενο 12μηνο ανέρχεται σε ελαφρώς λιγότερο αρνητικά επίπεδα.
Τέλος, η άμβλυνση των δυσοίωνων προβλέψεων για την εξέλιξη της ανεργίας τον Ιούλιο δίνει τη θέση της σε νέα, έντονη επιδείνωση τον Σεπτέμβριο.
Βιομηχανία: Βελτίωση κλίματος, ελαφρώς θετικές οι προσδοκίες παραγωγής
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία κινείται ανοδικά τον Σεπτέμβριο και διαμορφώνεται στις 80,9 μονάδες (από 73,5 μονάδες τον Ιούλιο), κατώτερα έναντι του αντίστοιχου περυσινού επιπέδου του (76,2 μονάδες).
Στους βασικούς δείκτες δραστηριότητας, η σημαντική άνοδος στις προβλέψεις για την παραγωγή του επόμενου τριμήνου και οι λιγότερο υποτονικές τρέχουσες παραγγελίες, δίνουν θετική ώθηση στο συνολικό δείκτη.
Συγκεκριμένα, οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της παραγωγής, μετά από ένα τρίμηνο πτωτικής τάσης, τον Σεπτέμβριο μπαίνουν σε θετική τροχιά, ενώ και οι έντονα αρνητικές εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για το τρέχον επίπεδο παραγγελιών και ζήτησης εξασθενούν ελαφρά.
Αντίθετα, οι εκτιμήσεις για το επίπεδο των αποθεμάτων, κλιμακώνονται ελαφρά.
Αναλυτικότερα:
Eπίπεδο παραγγελιών και ζήτησης: μικρή άνοδος αρνητικού δείκτη
α) Όσον αφορά στο επίπεδο παραγγελιών και ζήτησης, ο σχετικός αρνητικός δείκτης καταγράφει μικρή άνοδο και διαμορφώνεται στις -47 μονάδες (από -53), με τις μισές επιχειρήσεις του τομέα (από 56%) να δηλώνουν το τελευταίο τρίμηνο μειωμένες για την εποχή παραγγελίες και μόλις ένα 2-3% σταθερά το τελευταίο τετράμηνο να αναφέρει το αντίθετο.
Eξέλιξη παραγωγής: σε θετικά επίπεδα
β) Ως προς τις προβλέψεις για την εξέλιξη της παραγωγής τους προσεχείς 3-4 μήνες, ο σχετικός δείκτης αλλάζει πρόσημο, μετά από ένα τρίμηνο συνεχούς πτώσης και διαμορφώνεται σε θετικά επίπεδα, στις +4 μονάδες (από -16 τον Ιούλιο). Αν και το 1/5 των επιχειρήσεων προβλέπει πτώση της παραγωγής στο επόμενο τρίμηνο, διευρύνεται στο 22% (από 14%) το ποσοστό όσων αναμένουν άνοδο.
Aποθέματα έτοιμων προϊόντων: ελαφρά διόγκωση
γ) Τα αποθέματα έτοιμων προϊόντων διογκώνονται ελαφρά, με το σχετικό ισοζύγιο να ανέρχεται στις +9 μονάδες, 2 μονάδες υψηλότερα από τον Ιούλιο. Από τις επιχειρήσεις του τομέα, το 1/5 αναφέρει υψηλά για την εποχή αποθέματα και το 12% τα εκτιμά ως χαμηλά.
Εξαγωγική δραστηριότητα επιχειρήσεων: θετικές μεταβολές
δ) Οι δείκτες που αναφέρονται στην εξαγωγική δραστηριότητα των επιχειρήσεων, σημειώνουν θετικές μεταβολές: οι αρνητικές εκτιμήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση εξωτερικού εξομαλύνονται σημαντικά, με το σχετικό ισοζύγιο να κινείται στις -18 μονάδες (από -31) και το 27% των επιχειρήσεων του τομέα (από 38%) να κρίνει ως χαμηλά για την εποχή τα επίπεδα των παραγγελιών του.
Οι εκτιμήσεις για τις εξαγωγές το τελευταίο τρίμηνο κερδίζουν επίσης έδαφος, με το σχετικό ισοζύγιο να διαμορφώνεται σε θετικά επίπεδα, στις +2 μονάδες (από -7), καθώς το 22-23% των επιχειρήσεων θεωρεί αυξημένες τις τρέχουσες εξαγωγές του.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι προβλέψεις για τις εξαγωγές τους προσεχείς μήνες, με το σχετικό ισοζύγιο να ανέρχεται στις +17 μονάδες (από +9 τον Ιούλιο).
Το 28% των επιχειρήσεων (από 25%) αναμένει άνοδο των εξαγωγών του το επόμενο διάστημα, ενώ μόνο 11% (από 16%) προβλέπει μείωση.
Δείκτες πωλήσεων :εξομαλύνονται ελαφρά
ε) Στους δείκτες των πωλήσεων, οι αρνητικές εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις των επιχειρήσεων εξομαλύνονται ελαφρά, με το σχετικό δείκτη να κινείται στις -18 μονάδες: το 1/5 των επιχειρήσεων εκτιμά ότι οι πωλήσεις του έχουν κινηθεί ανοδικά έναντι 37% που δηλώνει το αντίθετο. Μετά τη μεγάλη επιδείνωση που είχαν σημειώσει οι προβλέψεις για τις πωλήσεις τους προσεχείς μήνες τον Ιούλιο, τον Σεπτέμβριο ενισχύονται οι θετικές προβλέψεις και το σχετικό ισοζύγιο ισοσκελίζεται.
Mήνες εξασφαλισμένης παραγωγής: ελαφρώς υψηλότερα
στ) Οι μήνες εξασφαλισμένης παραγωγής διαμορφώνονται ελαφρώς υψηλότερα τον Σεπτέμβριο έναντι του Ιουλίου, στους 4,6 (από 3,9), στην καλύτερη φετινή επίδοση, ενώ το ποσοστό χρησιμοποίησης εργοστασιακού δυναμικού ενισχύεται στο 64,1% (από 63,5%).
Προβλέψεις για την απασχόληση: σταθερά επίπεδα
ζ) Στα ίδια σχεδόν επίπεδα παραμένει σε σχέση με τον Ιούλιο ο δείκτης των προβλέψεων για την απασχόληση, στις -14 μονάδες. Το 17-18% των επιχειρήσεων του τομέα προβλέπει περαιτέρω μείωση των θέσεων εργασίας το προσεχές διάστημα, αν και πλέον η ευρεία πλειονότητα των επιχειρήσεων (4/5) δεν αναμένει σημαντικές μεταβολές.
Προβλέψεις μεταβολής των τιμών: ίδια επίπεδα
η) Στις προβλέψεις για τις μεταβολές των τιμών, ο σχετικός αρνητικός δείκτης διατηρείται και εδώ στα ίδια σχεδόν επίπεδα, στις -6 μονάδες, με μόλις 6% των επιχειρήσεων να αναμένει άνοδο τιμών, αλλά διπλάσιο ποσοστό να προβλέπει περαιτέρω μείωση στο επόμενο τρίμηνο.
Aνταγωνιστική θέση των επιχειρήσεων: ελαφρά βελτίωση
ι) Τέλος, στο τριμηνιαίο ερώτημα σχετικά με την ανταγωνιστική θέση των επιχειρήσεων στις αγορές στις οποίες δραστηριοποιούνται, οι εκτιμήσεις βελτιώνονται ελαφρά σε σχέση με τη μέτρηση Ιουνίου ως προς την εγχώρια αγορά, ενώ παραμένουν στα σχεδόν επίπεδα για τις αγορές της ΕΕ και τις αγορές στον υπόλοιπο κόσμο.
Σε επίπεδο επιμέρους τομέων, οι προσδοκίες βελτιώνονται στα Ενδιάμεσα και τα Καταναλωτικά Αγαθά, ενώ αντίθετα, στα Κεφαλαιουχικά Αγαθά, ο σχετικός δείκτης κινείται πτωτικά τον Σεπτέμβριο έναντι του Ιουλίου.
Αναλυτικότερα:
Καταναλωτικά Αγαθά: κερδίζουν έδαφος
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στα Καταναλωτικά Αγαθά κερδίζει έδαφος τον Σεπτέμβριο και διαμορφώνεται στις 83,6 μονάδες (από 78,7 μονάδες τον Ιούλιο), ελαφρώς υψηλότερα σε σχέση με πέρυσι (81,1 μονάδες).
Οι προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες κερδίζουν έδαφος, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στη -1 μονάδα (από -7), όμως οι αρνητικές εκτιμήσεις παραγγελιών και εγχώριας ζήτησης παραμένουν αμετάβλητες στις -33 μονάδες.
Κεφαλαιουχικά Αγαθά: Ελαφρώς πτωτική η τάση
Ελαφρώς πτωτική και αυτόν τον μήνα είναι η τάση στις επιχειρηματικές προσδοκίες στα Κεφαλαιουχικά Αγαθά, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις 63 μονάδες (από 65,8 μονάδες), υψηλότερα όμως έναντι της αντίστοιχης περυσινής επίδοσης (43,9 μονάδες).
Στο τριμηνιαίο ερώτημα για την ανταγωνιστική θέση των επιχειρήσεων, καταγράφεται βελτίωση στις εκτιμήσεις για την εγχώρια αγορά και τις ευρωπαϊκές αγορές και ελαφρά πτώση του σχετικού ισοζυγίου προς τις διεθνείς αγορές.
Ενδιάμεσα Αγαθά: Αισθητή άνοδος
Αισθητή άνοδο σημειώνουν οι επιχειρηματικές προσδοκίες στα Ενδιάμεσα Αγαθά τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον Ιούλιο, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις 83,3 μονάδες (από 70,9 μονάδες), επίδοση ανώτερη της αντίστοιχης περυσινής (76,9 μονάδες).
Κατακόρυφη είναι η βελτίωση που καταγράφεται στις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της παραγωγής, με το σχετικό ισοζύγιο να είναι πλέον θετικό στις +18 μονάδες.
Αντίστοιχα αμβλύνονται οι πολύ αρνητικές εκτιμήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση.
Στον αντίποδα, έντονη είναι η διόγκωση των αποθεμάτων, με το σχετικό ισοζύγιο να επανέρχεται στα επίπεδα του Ιουνίου, στις +12 μονάδες.
Από τα υπόλοιπα στοιχεία δραστηριότητας, σημαντική βελτίωση καταγράφουν τόσο οι αρνητικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα πορεία των εξαγωγών και παραγγελιών εξωτερικού, όσο και οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους.
Το αρνητικό ισοζύγιο στις προβλέψεις για την απασχόληση περιορίζεται στις -15 μονάδες (από -21), ενώ ως προς τις τιμές, οι προσδοκίες αποκλιμάκωσης υπερτερούν κατά 8 μονάδες των πληθωριστικών προβλέψεων.
Τέλος, σε σχέση με τον Ιούνιο, οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την ανταγωνιστική τους θέση έχουν βελτιωθεί στην εγχώρια αγορά, αλλά εξασθενούν ως προς την Ευρωπαϊκή αγορά.
Κατασκευές: Επιδείνωση των προσδοκιών, κυρίως λόγω της υποτονικής δραστηριότητας στα Δημόσια Έργα
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές ανακόπτει την ανοδική τροχιά του προηγούμενου τριμήνου και διαμορφώνεται κατά 2 μονάδες χαμηλότερα τον Σεπτέμβριο έναντι του Ιουλίου, στις 44,4 μονάδες, στα ίδιο επίπεδο με το αντίστοιχο περυσινό.
Από τα βασικά στοιχεία του δείκτη, οι απαισιόδοξες προβλέψεις των επιχειρήσεων για τις προγραμματισμένες τους εργασίες παραμένουν ισχυρές, ενώ εντείνονται οι αρνητικές προβλέψεις για την απασχόληση, ιδιαίτερα στις Κατασκευές Δημοσίων Έργων.
Ενδεικτικά περιορίζεται στο 8% (από 13%) το ποσοστό των επιχειρήσεων που δηλώνουν απρόσκοπτη λειτουργία, με το 43% να επισημαίνει την ανεπαρκή χρηματοδότηση και το 30% τη χαμηλή ζήτηση ως βασικά εμπόδια στη δραστηριότητά του, ενώ ένα 19% να δηλώνει την παρατεταμένη ύφεση, τη γραφειοκρατία, τις μεγάλες εκπτώσεις και τις καθυστερήσεις πληρωμών, τις οφειλές του Δημοσίου, την υψηλή φορολογία και την αναστολή μεγάλων έργων ως τα κυριότερα προσκόμματα.
Στους επιμέρους κλάδους σημειώνονται τα εξής:
Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις Ιδιωτικές Κατασκευές κερδίζει έδαφος
Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις Ιδιωτικές Κατασκευές, μετά την υποχώρηση του Ιουλίου στις 21,8 μονάδες, τον Σεπτέμβριο κερδίζει έδαφος και διαμορφώνεται στις 32,6 μονάδες, χαμηλότερα όμως έναντι της αντίστοιχης περσινής τιμής του (40,4 μονάδες).
Από τα βασικά μεγέθη που συνδιαμορφώνουν τον δείκτη, οι σχεδόν εξολοκλήρου αρνητικές προσδοκίες των επιχειρήσεων για τις προγραμματισμένες εργασίες τους δεν μεταβάλλονται και έτσι το σχετικό ισοζύγιο να διαμορφώνεται στις -88 μονάδες.
Στην άνοδο του συνολικού δείκτη συμβάλλουν οι λιγότερο αρνητικές προσδοκίες για την απασχόληση του κλάδου, όπου περιορίζεται στο 45% (από 67%) το ποσοστό εκείνων που αναμένουν μείωση θέσεων εργασίας, ενώ σχεδόν καμία επιχείρηση δεν προβλέπει άνοδο.
Από τα υπόλοιπα στοιχεία, οι πολύ χαμηλές εκτιμήσεις για την τρέχουσα πορεία των εργασιών των επιχειρήσεων εξομαλύνονται ελαφρά (στις -72 από -76 μονάδες ο δείκτης), ενώ η εξασφαλισμένη δραστηριότητα κερδίζει ένα μήνα και διαμορφώνεται στους 4,8 μήνες.
Στις τιμές του κλάδου στο επόμενο διάστημα, οι αποπληθωριστικές προσδοκίες εκφράζονται από το 34% (από 46%) των επιχειρήσεων, όταν καμία επιχείρηση για τέταρτο κατά σειρά μήνα δεν αναμένει άνοδο.
Τέλος, μόλις το 2-3% των ερωτηθέντων, σταθερά από τις αρχές του έτους, δεν αναφέρει προσκόμματα στη λειτουργία του, με τις μισές επιχειρήσεις να δηλώνουν τη χαμηλή ζήτηση, το 23% την ελλιπή χρηματοδότηση και το 25% τους υπόλοιπους συγκυριακούς παράγοντες ως τα βασικότερα εμπόδια στην ομαλή λειτουργία του.
Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις Κατασκευές Δημοσίων Έργων, μετά την κατακόρυφη άνοδο του Ιουλίου στις 61,9 μονάδες, τον Σεπτέμβριο επανέρχεται σε πτωτική τροχιά, κινούμενος στις 51,7 μονάδες.
Οι προβλέψεις για τις προγραμματισμένες εργασίες των επιχειρήσεων χάνουν ήπια έδαφος (στις -67 από -65 μονάδες ο σχετικός δείκτης), ενώ οι προβλέψεις της απασχόλησης επιδεινώνονται και το σχετικό ισοζύγιο διαμορφώνεται κατά 17 μονάδες χαμηλότερα, στις -38.
Από τα υπόλοιπα στοιχεία, η θεαματική άνοδος του Ιουλίου στις εκτιμήσεις για την τρέχουσα πορεία των εργασιών των επιχειρήσεων, δίνει τη θέση της σε μικρή πτώση, με το σχετικό ισοζύγιο να χάνει 5 μονάδες και να διαμορφώνεται στις -11 μονάδες.
Στις τιμές, το 34% των επιχειρήσεων αναμένει μείωση (από 42%) και το 24% (από 28%) άνοδό τους στο επόμενο διάστημα.
Τέλος, το ποσοστό των επιχειρήσεων που δηλώνουν απρόσκοπτη επιχειρηματική λειτουργία περιορίζεται στο 11% (από 19%), ενώ από τις υπόλοιπες επιχειρήσεις, το 56% δηλώνει τη χαμηλή χρηματοδότηση, το 18% τη χαμηλή ζήτηση, και ένα 16% τους λοιπούς συγκυριακούς παράγοντες ως βασικότερα προσκόμματα στην επιχειρηματική λειτουργία τους.
Λιανικό εμπόριο: Πτώση των επιχειρηματικών προσδοκιών
Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο επανέρχεται τον Σεπτέμβριο στα επίπεδα του Ιουνίου, στις 58,4 μονάδες (από 62,7 μονάδες του Ιούλιο), επίδοση παρόμοια με την αντίστοιχη περσινή (57,1 μονάδες).
Από τις προσδιοριστικές συνιστώσες του δείκτη, είναι η επιδείνωση σε όρους πωλήσεων τόσο των τρεχουσών, όσο και των προβλεπόμενων – που οδηγούν σε πτώση το συνολικό δείκτη.
Οι εξελίξεις σε επιμέρους κλάδους του Λιανικού εμπορίου είναι οι εξής:
Μεγάλη πτώση σημειώνουν οι επιχειρηματικές προσδοκίες στα Τρόφιμα – Ποτά – Καπνός, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο, στις 57,6 μονάδες (από 80,9 μονάδες).
Υποχώρηση όμως σημειώνουν οι επιχειρηματικές προσδοκίες και στα Υφάσματα – Ένδυση – Υπόδηση, όπου ο σχετικός δείκτης χάνει 12 μονάδες και διαμορφώνεται στις 61,5 μονάδες, επίδοση ανώτερη ωστόσο από την αντίστοιχη περσινή (53 μονάδες).
Μικρή άνοδο σημειώνουν οι επιχειρηματικές προσδοκίες στα Είδη Οικιακού Εξοπλισμού, καθώς ο σχετικός δείκτης επανέρχεται στα επίπεδα Ιουνίου, στις 67,5 μονάδες (από 63,5 μονάδες), υψηλότερα πάντως σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή τιμή του (42,6 μονάδες).
Ήπια άνοδο σημειώνεται στις επιχειρηματικές προσδοκίες στα Οχήματα – Ανταλλακτικά, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις 67,6 μονάδες (από 63,5), σε ελαφρώς ανώτερα επίπεδα συγκριτικά με τα αντίστοιχα περσινά (65,5 μονάδες).
Οι επιχειρηματικές προσδοκίες στα Πολυκαταστήματα περιορίζονται και τον Σεπτέμβριο, με το σχετικό δείκτη να υποχωρεί στις 45,6 μονάδες (από 51,5 μονάδες τον Ιούλιο), χαμηλότερα έναντι της αντίστοιχης περσινής τιμής του (55,2 μονάδες).
Υπηρεσίες: Ανάκαμψη των προσδοκιών από τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες ανακάμπτει τον Σεπτέμβριο από τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα των 52,9 μονάδων του Ιουλίου και διαμορφώνεται στις 59,9 μονάδες, στην καλύτερη επίδοση του τελευταίου 11μηνου (66,8 μονάδες η αντίστοιχη περσινή).
Όμως η εξέλιξη αυτή έχει αποκλειστικά κλαδικό χαρακτήρα καθώς προέρχεται κατά κύριο λόγο από τις ανοδικές προσδοκίες στον κλάδο της Πληροφορικής και των Χερσαίων Μεταφορών.
Η έντονη απαισιοδοξία που αντανακλάται σε όλους του δείκτες αμβλύνεται, με σημαντικότερη εκείνη της τρέχουσας κατάστασης των επιχειρήσεων.
Ενδεικτικά διευρύνεται ελαφρά στο 15% (από 11%) το ποσοστό εκείνων που αναφέρουν απρόσκοπτη επιχειρηματική λειτουργία, με το 41% να επισημαίνει την ανεπάρκεια ζήτησης ως το βασικότερο εμπόδιο στη λειτουργία του, το 26% την ανεπάρκεια κεφαλαίων κίνησης και το 15% παράγοντες όπως η γενική οικονομική κατάσταση και η ύφεση, η πολιτική αστάθεια, οι έκτακτες εισφορές, η καθυστέρηση εισπράξεων Δημοσίου, η έλλειψη ρευστότητας κ.α. ως τα σημαντικότερα προσκόμματα.
Σε επίπεδο βασικών κλάδων των Υπηρεσιών επισημαίνονται τα εξής:
Μικρή υποχώρηση σημειώνουν οι επιχειρηματικές προσδοκίες στις Διάφορες Επιχειρηματικές Δραστηριότητες τον Σεπτέμβριο, όπου ο δείκτης τους διαμορφώνεται σε νέα ιστορικά χαμηλά επίπεδα, στις 32,2 μονάδες (από 36,4 μονάδες).
Ως προς τις τιμές, σταθερά τα 2/3 των επιχειρήσεων αναμένουν μείωση και καμία επιχείρηση δεν προβλέπει άνοδο, ενώ τέλος, το 1/10 (από 7%) των ερωτηθέντων δηλώνει απρόσκοπτη επιχειρηματική λειτουργία, το 1/3 δηλώνει την ανεπάρκεια ζήτησης, το 38% την ανεπάρκεια κεφαλαίων κίνησης και το 12% παράγοντες που συνδέονται με τη τρέχουσα συγκυρία ως τα βασικότερα λειτουργικά προσκόμματα.
Οριακή επιδείνωση καταγράφουν οι προσδοκίες των επιχειρήσεων στους Ενδιάμεσους Χρηματοπιστωτικούς Οργανισμούς (δεν περιλαμβάνονται οι Τράπεζες) τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον Ιούλιο, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις 44,8 μονάδες, χαμηλότερα έναντι της περσινής τιμής του (61,1 μονάδες).
Οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων και εκείνες για την τρέχουσα ζήτηση παραμένουν στα ίδια χαμηλά επίπεδα, με τους αντίστοιχους δείκτες να προσδιορίζονται εκ νέου στις -52 και -43 μονάδες.
Από την άλλη πλευρά, στις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη ζήτηση καταγράφεται μικρή πτώση (στις -27 από -23 μονάδες ο σχετικός δείκτης), ενώ από τα υπόλοιπα στοιχεία, στις προσδοκίες για την απασχόληση αλλάζει η τάση και ο σχετικός δείκτης κερδίζει 17 μονάδες και διαμορφώνεται στις -19.
Στο πεδίο των τιμών, ο δείκτης επανέρχεται στα επίπεδα Ιουνίου, στις -6 μονάδες (από -30), ενώ τέλος, μετριάζεται στο 27% (από 32%), το ποσοστό των επιχειρήσεων του κλάδου που δηλώνει απρόσκοπτη λειτουργία, με το 52% να αναφέρει την ανεπαρκή ζήτηση ως σημαντικότερο εμπόδιο και από ένα 10% αμφότερα την ανεπάρκεια κεφαλαίων κίνησης και την τρέχουσα οικονομική κατάσταση ως τα σημαντικότερα επιχειρηματικά εμπόδια του κλάδου.
Ανάκαμψη για τέταρτο κατά σειρά μήνα σημειώνουν οι επιχειρηματικές προσδοκίες στην Πληροφορική και Ανάπτυξη Λογισμικού.
Ο σχετικός δείκτης κινείται κατά 9 μονάδες υψηλότερα τον Σεπτέμβριο, στις 55, ανώτερα σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή του τιμή (47,6 μονάδες).
Στις εκτιμήσεις για την τρέχουσα δραστηριότητα, ο σχετικός δείκτης καταγράφει σημαντική θετική διόρθωση (στις -21 από -52 μονάδες), ενώ και οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση κερδίζουν επίσης έδαφος (στις -33 από -48 μονάδες το ισοζύγιο).
Αντίθετα, η επιδείνωση στις προβλέψεις για τη μελλοντική ζήτηση του κλάδου (στις -21 από -13 μονάδες ο δείκτης), αντισταθμίζει εν μέρει τις παραπάνω θετικές μεταβολές.
Οι προβλέψεις για την απασχόληση βελτιώνονται, αν και το ισοζύγιο παραμένει αρνητικό (-6 από -10 μονάδες), ενώ ως προς τις τιμές, οι αποπληθωριστικές προβλέψεις εντείνονται σημαντικά, υιοθετούμενες από το 58% των επιχειρήσεων (από 39%).
Τέλος, το 21% (από 23%) των επιχειρήσεων δηλώνει ανεμπόδιστη λειτουργία, ενώ το 32% επισημαίνει την ανεπάρκεια ζήτησης, το 40% την ανεπάρκεια κεφαλαίων κίνησης και ένα 5% τη δύσκολη οικονομική συγκυρία ως βασικότερα λειτουργικά προσκόμματα.
Οι επιχειρηματικές προσδοκίες στον κλάδο των Χερσαίων Μεταφορών (και μεταφορών μέσω αγωγών) ενισχύονται σημαντικά τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τα εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα του Ιουλίου, καθώς ο σχετικός δείκτης κερδίζει 40 μονάδες και διαμορφώνεται στις 58,9 μονάδες, χαμηλότερα όμως σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή τιμή του (87,4 μονάδες).
Σημαντική εξασθένηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης
Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης, μετά από πέντε μήνες βελτίωσης, επιδεινώνεται τον Σεπτέμβριο σημαντικά και διαμορφώνεται στις -75,6 μονάδες (από -64 μονάδες τον Ιούλιο).
Η αισθητή αυτή πτώση ήταν αναμενόμενη και είχε προβλεφθεί στο προηγούμενο δελτίο, καθώς η προεκλογική ευφορία που ιστορικά αποτυπώνεται ανοδικά στο δείκτη υποχωρεί.
Άλλωστε, οι πολίτες δέχονται πλέον επί μακρόν πλήθος μηνυμάτων για το περιεχόμενο των δημοσιονομικών μέτρων και προεξοφλούν τη συμπίεση των εισοδημάτων τους ανεξάρτητα ακόμα και από αυτό το ακριβές ύψος των μέτρων.
Είναι σαφές ότι η οριστικοποίηση αυτών των μέτρων πρέπει να ολοκληρωθεί ώστε να αφιερωθεί ο απαραίτητος χρόνος στην προσπάθεια αντιστάθμισης του υφεσιακού τους αποτελέσματος.
Ε.Ε – Ευρωζώνη: Εξακολουθεί να επιδεινώνεται το οικονομικό κλίμα σε EE και Ευρωζώνη
Ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση υποχώρησε περαιτέρω τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον Αύγουστο – και ακόμη περισσότερο σε σύγκριση με τον Ιούλιο και στις δύο ζώνες- κατά 0,9 μονάδες στην ΕΕ, φθάνοντας στις 86,1 μονάδες και κατά 1,1 μονάδες στην Ευρωζώνη, στις 85 μονάδες, απέχοντας σημαντικά από το μακροχρόνιο μέσο όρο του.
Και στις δύο ζώνες, η νέα επιδείνωση του κλίματος εκπορεύεται από την πτώση των προσδοκιών στις Υπηρεσίες, το Λιανικό Εμπόριο και την καταναλωτική εμπιστοσύνη.
Συγκεκριμένα, στη Βιομηχανία ο δείκτης κλίματος συνεχίζει την πτωτική πορεία του στην Ευρωζώνη (-0,7), ενώ παραμένει αμετάβλητος στην ΕΕ.
Στις Υπηρεσίες, ο σχετικός δείκτης υποχωρεί για έκτο κατά σειρά μήνα στην ΕΕ και την Ευρωζώνη (κατά -1,2 μονάδες και στις δύο ζώνες).
Στο Λιανικό Εμπόριο, ο αντίστοιχος δείκτης περιορίζεται εκ νέου σε αμφότερες ΕΕ και Ευρωζώνη (κατά -1,8 και -1,4 μονάδες αντίστοιχα), ενώ αντίθετα στις Κατασκευές σημειώνεται ήπια άνοδος στο κλίμα και στις δύο ζώνες (+1,6 στην ΕΕ και +1,2 στην Ευρωζώνη).
Τέλος, ο δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης κινείται πτωτικά τον Σεπτέμβριο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, κατά 1,3 μονάδες, τόσο στην ΕΕ, όσο και την Ευρωζώνη, λόγω των ασθενέστερων προβλέψεων για τη μελλοντική οικονομική κατάσταση κάθε χώρας και των νοικοκυριών, αλλά και των μεγαλύτερων επιφυλάξεων που διατυπώνουν οι καταναλωτές σχετικά με την πρόθεση για αποταμίευση.
Πάραυτα, οι δυσμενείς προβλέψεις για την εξέλιξη της ανεργίας σταθεροποιούνται αυτόν το μήνα, σε υψηλά όμως επίπεδα.
