Alpha Bank: Βιομηχανική παραγωγή: σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα πολλών κλάδων παραγωγής. Mεγάλη αύξηση των εξαγωγών αγαθών: προς τρίτες χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά 20,8% σε ετήσια βάση στο 9μηνο’12.
«Ο δείκτης παραγωγής της μεταποιητικής βιομηχανίας μειώθηκε τον Σεπτ.’12 κατά -6,9% σε ετήσια βάση, από τα υψηλά επίπεδα του Σεπτ.’11 (όπου είχε σημειώσει ελάχιστη πτώση κατά -0,3%) και έναντι της αύξησής του κατά 2,3% τον Αύγ.’12 και της μείωσής του κατά -7,4% τον Ιούλ.’12.
Επίσης, η πτώση του δείκτη διαμορφώθηκε στο -6,0% σε ετήσια βάση στο 9μηνο’12, έναντι της πτώσης του κατά -7,0% στο 9μηνο’11.
Ειδικότερα, η πτώση της παραγωγής της μεταποιητικής βιομηχανίας διαμορφώθηκε στο -9,7% σε ετήσια βάση στο 1ο 3μηνο.’12, στο -4,0% σε ετήσια βάση στο 2ο 3μηνο.’12, στο -4,5% σε ετήσια βάση στο 3ο 3μηνο.’12 και αναμένεται να διαμορφωθεί θετικό επίπεδο, γύρω στο +0,5% στο 4ο 3μηνο.’12, λαμβάνοντας υπόψη την πολύ χαμηλή βάση του 4ου 3μήνου του 2011.
Η μείωση της παραγωγής της μεταποιητικής βιομηχανίας στο 9μηνο’12 σε ετήσια βάση οφείλεται κυρίως στους ακόλουθους κλάδους:
α) Στους παραδοσιακούς κλάδους που σημειώνουν από καιρό ταχεία πτωτική πορεία, όπως η κλωστοϋφαντουργία (9μηνο’12:-19,5% μετά την πτώση κατά -21,1% στο 9μηνο’11), τα είδη ένδυσης (-9,8% στο 9μηνο’12, μετά το -25,1% στο 9μηνο’11 και τα δέρματα – είδη υπόδησης (-36,3% στο 9μηνο’12, μετά την πτώση κατά -14,9% στο 9μηνο’11).
Πάντως, στα είδη ένδυσης σημειώθηκε αύξηση παραγωγής κατά 1,1% τον Σεπτ.’12 (-9,8% στο 9μηνο.’12) έναντι πτώσης της κατά -30,3% τον Σεπτ.’11.
Οι σχετικοί δείκτες παραγωγής έχουν ήδη περιοριστεί δραστικά στο 9μηνο Ιαν.-Σεπτ.’2012 στο 26,7 για την Κλωστοϋφαντουργία (2005=100), στο33,4 για τα έτοιμα ενδύματα και στο 28,7 για τον κλάδο δέρματα-ήδη υπόδησης.
Η παραγωγή των κλάδων αυτών εκτοπίζεται από την Ελλάδα από τις αρχές της 10ετίας του 2000, εξαιτίας του έντονου ανταγωνισμού που υφίστανται από χώρες χαμηλού κόστους.
Πολλές ελληνικές επιχειρήσεις έχουν ήδη μεταφέρει την παραγωγή τους στις γειτονικές χώρες χαμηλού κόστους και χαμηλής φορολογικής επιβάρυνσης και αντί για παραγωγή στην Ελλάδα και για εξαγωγές, εισάγουν προϊόντα από τις χώρες στις οποίες τα παράγουν.
Σημειώνεται ότι ακόμη και οι εξαγωγές των κλάδων αυτών, που αποτελούσαν και σε κάποιο βαθμό συνεχίζουν να αποτελούν, βασικό μέρος των ελληνικών εξαγωγών, έχουν τώρα περιοριστεί σημαντικά και συνεχίζουν να μειώνονται όπως φαίνεται στον Πίνακα 4.
Ωστόσο, μετά τη σημαντική μείωση του κόστους εργασίας στην Ελλάδα και την αποκατάσταση ενός πιο εποικοδομητικού πλαισίου λειτουργίας της οικονομίας και των επιχειρήσεων στη χώρα, η οικονομική κατάσταση και η δραστηριότητα των επιχειρήσεων στον κλάδο θα μπορούσε να βελτιωθεί σημαντικά με την βελτίωση και των συνθηκών χρηματοδότησης αυτών των επιχειρήσεων και την αποκατάσταση συνθηκών ικανοποιητικής ανάπτυξης της οικονομίας ως σύνολο.
Σημειώνεται ότι το 2012 είναι έτος που σημειώνονται μεγάλες αυξήσεις στις τιμές στο βαμβάκι διεθνώς με αποτέλεσμα και τη μεγάλη αύξηση των εξαγωγών βάμβακος κατά 200,4% σε ετήσια βάση στο 8μηνο.’12.
β) Στους κλάδους που σχετίζονται με τις κατασκευές και ιδιαίτερα με την οικοδομική δραστηριότητα, όπως η παραγωγή των μη μεταλλικών ορυκτών (8μηνο’12: -18,9% μετά την πτώση κατά -33,7% στο 9μηνο’11).
Ο δείκτης παραγωγής του κλάδου διαμορφώνεται στο 32,4 στο 9μηνο.’12.
Σημειώνεται πάντως, η μεγάλη αύξηση των εξαγωγών του κλάδου παραγωγής ασβέστη, τσιμέντου και έτοιμων υλικών κατασκευών κατά 38,1% σε ετήσια βάση στο 1ο 9μηνο του 2012.
Οι εξαγωγές, όμως, δεν είναι ακόμη ικανές να αντισταθμίσουν τη μεγάλη πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας και της εγχώριας ζήτησης για τα προϊόντα του κλάδου.
Επίσης, σημαντική είναι η πτώση της παραγωγής στον κλάδο των επίπλων (9μηνο’2012: -.31,6%, 9μηνο’2011: -18,3%), με πτώση και των εξαγωγών του κλάδου κατά -11,3% σε ετήσια βάση στο 9μηνο.’2012.
γ) Στους κλάδους που συνδέονται με τις κρατικές προμήθειες, των οποίων η λειτουργία στηρίζονταν έως πρόσφατα αποκλειστικά σε μη ανταγωνιστικές κρατικές παραγγελίες.
Ειδικότερα, ο κλάδος του «λοιπού εξοπλισμού μεταφορών» (στον οποίο εντάσσονται και τα ναυπηγεία) σημείωσε νέα πτώση της παραγωγής του κατά -31,6% στο 9μηνο’12, έναντι πτώσης της κατά -29,8% στο 9μηνο’11.
Η διακοπή της παραγωγικής διαδικασίας στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά (ΕΝΑΕ) συμβαίνει παρά το ότι υπάρχουν ακόμη 3 υποβρύχια για τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις στα οποία οι ναυπηγικές εργασίες έχουν ολοκληρωθεί κατά 90% και παρόλα αυτά δεν είναι δυνατό να παραδοθούν διότι οι εναπομένουσες εργασίας δεν προωθούνται, λόγω διενέξεων μεταξύ της ελληνικής πλευράς και της ιδιοκτησίας των ναυπηγείων.
Από την άλλη πλευρά, τα ναυπηγεία δεν λειτουργούν διότι δεν έχουν τη δυνατότητα να αναλάβουν παραγγελίες από τον ιδιωτικό τομέα, λόγω καταδίκης τους από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για παραβίαση της κοινοτικής νομοθεσίας περί ανταγωνισμού στο παρελθόν.
Όσον αφορά στους υπόλοιπους κλάδους της μεταποιητικής βιομηχανίας θετική εξέλιξη σημειώθηκε τον Σεπτ.’12 στους ακόλουθους:
1) Στα παράγωγα πετρελαίου και άνθρακα σημειώθηκε αύξηση της παραγωγής κατά 18,5% τον Σεπτ.’12, έναντι μείωσής της κατά -4,4% τον Σεπτ.’11.
Οι εξελίξεις αυτές οφείλονται στην υπολειτουργία πέρυσι ενός μεγάλου διυλιστηρίου και στην φετινή αυξημένη παραγωγή και των δύο διυλιστηρίων της χώρας για πραγματοποίηση και σημαντικών εξαγωγών.
2) Στον κλάδο των μηχανοκίνητων οχημάτων, ρυμουλκούμενων (στάθμιση: 0,8%) στον οποίο η αύξηση της παραγωγής ανήλθε στο 16,1% τον Σεπτ.’12 (-4,0% στο 9μηνο.’12) από 28,7% τον Σεπτ.’11 (-4,8% στο 9μηνο.’11. Πάντως, ο δείκτης παραγωγής του κλάδου διαμορφώνεται πολύ χαμηλά, στο 45,4 στο 9μηνο του 2012.
3) Σημειώνεται η πτώση της παραγωγής τροφίμων (στάθμιση: 18,2%) κατά -4,5% στο 9μηνο.’12, μετά την αύξησή της κατά 0,2% στο 9μηνο.’11. Η παραγωγή στον κλάδο αυτό ενισχύεται από τη σημαντική αύξηση των εξαγωγών, όπως φαίνεται στον κατωτέρω Πίνακα 5.
4) Επίσης, ο κλάδος του ηλεκτρολογικού εξοπλισμού έχει επηρεαστεί αρνητικά από τη μεγάλη πτώση της εγχώριας οικοδομικής δραστηριότητας και γενικότερα της εγχώριας ζήτησης, με πτώση της παραγωγής κατά -8,3% σε ετήσια βάση στο 9μηνο του 2012, μετά την πτώση του κατά -7,8% στο 9μηνο του 2011. Ωστόσο σημειώνεται η σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα των επιχειρήσεων του κλάδου, όπως φαίνεται στον ανωτέρω Πίνακα 6.
5) Στα βασικά μέταλλα (Στάθμιση: 8,0%) σημειώθηκε μικρή πτώση της παραγωγής στο 9μηνο του 2012 κατά -5,4%, μετά την αύξησή της κατά 7,2% στο 9μηνο.’11.
Ο δείκτης παραγωγής διατηρείται σε υψηλά επίπεδα, στο 92,9 στο 9μηνο.’12, από 100 το 2005.
Η παραγωγή στον κλάδο επηρεάστηκε αρνητικά το 2012 από την συγκράτηση των εξαγωγών του που είχαν σημειώσει σημαντική αύξηση στα προηγούμενα έτη. Η εξέλιξη των εξαγωγών των βασικών μετάλλων το 2012 παρουσιάζεται στον Πίνακα 7.
6) Η παραγωγή προϊόντων από ελαστική και πλαστική ύλη (Στάθμιση: 4,2%), σημείωσε πτώση κατά -11,3% στο 9μηνο.’12, μετά την πτώση της κατά -8,0% στο 9μηνο.’11. Οι εξαγωγές του κλάδου σημείωσαν μικρή αύξηση στο 8μηνο.’12 (Πίνακας 8)
7) Η παραγωγή χημικών προϊόντων (Στάθμιση: 5,3%) σημείωσε επίσης πτώση κατά -13,5% στο 9μηνο.’12, μετά την μικρή πτώση της κατά -1,7% στο 9μηνο.’11.
Ο δείκτης παραγωγής διαμορφώνεται στο 73,8 στο 9μηνο.’12, παρά το ότι ο κλάδος αντιμετωπίζει με λιγότερες απώλειες από άλλους την βαθειά ύφεση στην ελληνική οικονομία. Οι εξαγωγές και αυτού του κλάδου σημειώνουν επίσης μικρή αύξηση στο 8μηνο.’12 (Πίνακας 9).
Όσον αφορά στον Γενικό Δείκτη της Βιομηχανικής Παραγωγής, μειώθηκε κατά -4,5% σε ετήσια βάση στο 9μηνο’12, έναντι πτώσης του κατά -6,9% στο 9μηνο’11.
Η μείωση του Γενικού Δείκτη προήλθε από: (1) Την υποχώρηση της μεταποιητικής παραγωγής (-6,0%). (2) Την αύξηση της εξόρυξης λιγνίτη στο 9μηνο’12 κατά +7,6% δεδομένου ότι το 2011 σημειώθηκε σημαντική πτώση της παραγωγής, εξαιτίας απεργιών που καθήλωσαν τον κλάδο. (3) Τη μείωση της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος κατά -2,0% στο 9μηνο.’12, από -9,4% στο 9μηνο του 2011, λόγω και των απεργιών και αναστατώσεων στη ΔΕΗ τους πρώτους μήνες του 2012 και το 2011.
Οικοδομική Δραστηριότητα
Αμβλύνθηκε ο ρυθμός μείωσης του όγκου της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας της χώρας τον Αύγ.΄12, παρά το ότι η πτωτική πορεία συνεχίζεται με υψηλούς ρυθμούς.
Συγκεκριμένα, παρουσίασε μείωση κατά -28,8% σε ετήσια βάση, έναντι πτώσης κατά -49,2% τον Ιούλ.΄12 (Ιούν.΄12: -40,0%), ενώ στο 8μηνο΄12 η πτώση της ιδιωτικής κατασκευαστικής δραστηριότητας ήταν -23,0% σε ετήσια βάση, μετά τη μεγάλη πτώση της κατά -39,4% στο 8μηνο ΄11.
Η διαμόρφωση της οικοδομικής δραστηριότητας στο 8μηνο΄12 αντανακλάται:
1) Στην μεγάλη πτώση της παραγωγής σκυροδέματος κατά -43,6% σε ετήσια βάση στο 9μηνο.΄12 (8μην.΄12: -44,1%), έναντι πτώσης της κατά -31,6% στο 9μηνο.΄11, όπως και στη μείωση της παραγωγής τσιμέντου κατά -16,2% στο 9μηνο.΄12 (8μηνο του 2012:-17,9%), έναντι -35,1% στο 9μηνο΄11.
2) Στη συνέχιση της μεγάλης πτώσης των επενδύσεων σε κατοικίες κατά -22,0% σε ετήσια βάση (σε σταθερές τιμές του 2005) το 2012, έναντι πτώσης τους κατά -23,6% κατά το 2011. Οι επενδύσεις σε κατοικίες υπολογίζεται ότι θα διαμορφωθούν σε € 5,53 δις το 2012, από € 7,45 δις το 2011, € 9,75 δις το 2010 και € 23,8 δις το 2006. Η κατακόρυφη πτώση των επενδύσεων σε κατοικίες φαίνεται στον Πίνακα.
3) Στην πτώση των συναλλαγών οικιστικών ακινήτων που έγιναν με τη διαμεσολάβηση του τραπεζικού συστήματος, οι οποίες υποχώρησαν στο 2ο 3μηνο΄12 στις 5.847 (-51,4% σε ετήσια βάση) από 12.043 και 18.711 στο 2ο 3μηνο΄του 11 και 10 αντίστοιχα.
Είναι ενδεικτικό ότι, ο αριθμός των οικιστικών μονάδων, που ολοκληρώθηκαν στο 7μηνο.΄12 αριθμούσε σε 12.622 από 17.073 στο 7μηνο΄11, σημειώνοντας πτώση κατά -26,1%, ενώ η μείωσή του ανέρχεται στο -80,9% έναντι του 7μήνου του 2007, όπως προκύπτει στον παρακάτω Πίνακα.
Η εξέλιξη αυτή περιορίζει την υπερβάλλουσα προσφορά νέων κατοικιών προς πώληση.
Γενικά, η συνεχής επιβάρυνση του οικονομικού κλίματος στη χώρα και η μείωση της χρηματοδότησης του οικισμού από το τραπεζικό σύστημα, σε συνδυασμό με τη σημαντική περικοπή των εισοδημάτων και τη δραματική μείωση των κερδών αποτελούν τα αίτια της αποδυνάμωσης της ζήτησης για οικιστικά ακίνητα τα τελευταία τρία έτη.
Η ανάκαμψη στον κλάδο των ιδιωτικών κατασκευών δεν θα ήταν δυνατή σε ένα οικονομικό περιβάλλον σαν αυτό που επικράτησε στη χώρα στην περίοδο Σεπτεμβρίου 2011-Σεπτεμβρίου 2012, στο οποίο επικράτησε ένα χαμηλό επίπεδο της καταναλωτικής και επιχειρηματικής εμπιστοσύνης.
Όσον αφορά στην εξέλιξη της οικοδομικής δραστηριότητας στα γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας στο 8μηνο΄12, επισημαίνεται η μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας σε όλα εκτός της Κεντρικής Μακεδονίας (+18,5%) γεωγραφικά διαμερίσματα. Μικρότερη σχετικά ήταν η μείωση της οικιστικής δραστηριότητας στην Κρήτη (-17,2%), στα Ιόνια Νησιά (-17,4%), στην Στερεά Ελλάδα (-22,0%), στα Νησιά του Βόρειου και Νότιου Αιγαίου (-21,5% και -22,8% αντίστοιχα). Απεναντίας σημαντική πτώση σημειώθηκε στην Πελοπόννησο (-42,2%), στη Θεσσαλία (-36,6%), στην Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη (-32,7%) στη Δυτική Μακεδονία (-31,0%) και στην Ήπειρο (-26,1%).
Ιδιαίτερη σημασία έχει η πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας στην Αττική κατά -31,7% στο 8μηνο΄12, σημαντικά μεγαλύτερη της πτώσης του συνόλου της χώρας (-23,0%), δεδομένου ότι η ποσοστιαία συμμετοχή του Νομού Αττικής στη συνολική οικοδομική δραστηριότητα της χώρας ήταν στο 8μηνο΄12 από πλευράς αδειών ήταν 23,8% και από πλευράς επιφανείας και όγκου 21,6% και 21,3% αντίστοιχα.
Εμπορευματικές Συναλλαγές (ΕΛΣΤΑΤ)
Οι εξαγωγές αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή, μειώθηκαν κατά -6,6% τον Σεπτ.’12, μετά από αύξησή τους κατά 28,8% τον Σεπτ.’11 και πτώση κατά -9,9% τον Σεπτ.’10.
Ωστόσο εξακολουθούν να είναι αυξημένες κατά 4,7% στο 9μηνο.’12, μετά τη μεγάλη αύξησή τους κατά 14,7% στο 9μηνο.’11 και κατά 2,6% στο 9μηνο.’10.
Δηλαδή οι εξαγωγές αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή ανήλθαν στα € 12,4 δις στο 9μηνο.’12 από € 11,8 δις στο 9μηνο.’11.
Ειδικότερα, το 2012 σημειώνεται μεγάλη αύξηση των εξαγωγών αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή προς τις τρίτες χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά 20,8% σε ετήσια βάση στο 9μηνο’12, από αύξησή τους κατά 16,0% σε ετήσια βάση και στο 9μηνο’11, ενώ και η πτώση των εξαγωγών προς τις χώρες της ΕΕ-27 διαμορφώθηκε στο -3,3% το 9μηνο’12, μετά τη μεγάλη αύξησή τους κατά 14,0% στο 9μηνο.’11.
Στο κεφάλαιο για τη βιομηχανική παραγωγή ανωτέρω έχει ήδη γίνει αναφορά για την σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα πολλών κλάδων παραγωγής, ενώ αύξηση των εξαγωγών σημειώνουν και άλλοι κλάδοι (αμυντική βιομηχανία και ναυπηγεία, μηχανολογικός εξοπλισμός και ηλεκτρικές μηχανές, μηχανολογικός εξοπλισμός θέρμανσης και ψύξης, ποτά αλκοολούχα και μη, ηλεκτρική ενέργεια, κ.ά.), όπως προκύπτει στον παρακάτω Πίνακα.
Στον τομέα των εισαγωγών, οι εισαγωγές χωρίς πετρελαιοειδή σημείωσαν σημαντική πτώση στο 9μηνο’12 κατά -19,1% σε ετήσια βάση, έναντι της πτώσης τους κατά -11,6% στο 9μηνο.’11.
Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι οι καθαρές εξαγωγές, δηλαδή το εμπορικό ισοζύγιο χωρίς πετρελαιοειδή μειώθηκε κατά -38,2% στο 9μηνο.’12, μετά την πτώση του κατά -27,0% στο 9μηνο.’11.
Πηγή: Εβδομαδιαίο Οικονομικό Δελτίο της Διευθύνσεως Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank.