Η Ελλάδα Μετά: «Δεν πρέπει το διακύβευμα των εκλογών να είναι ο θάνατος μου- η ζωή σου»

Σε περίπτωση που προκύψει ενδεχόμενο κυβέρνησης συνεργασίας τα κριτήρια θα πρέπει να είναι πολιτικά και προγραμματικά και όχι ατομικά

 
Πρώτη μέρα των εργασιών του 6ου Ετήσιου Συνεδρίου του Κύκλου Ιδεών:  Η Ελλάδα Μετά VI: Εθνική στρατηγική και διεθνής περιδίνηση

 
 Διατηρεί το ενδιαφέρον της η συζήτηση για τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ;

Ζωηρή ήταν η συζήτηση για τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης στο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών, Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΤΑ VΙ: Εθνική στρατηγική και διεθνής περιδίνηση.

O ομότιμος καθηγητής,  Γιάννης Βούλγαρης, μίλησε  για υβριδικό πόλεμο του Πούτιν στην Ουκρανία που υποχρεώνει την Ευρώπη να αυτοπροσδιοριστεί εκ νέου για να ανταπεξέλθει σ΄ενα νέο πολυκεντρικό κόσμο. Υποστήριξε ότι θα είναι μια μάχη ιδεολογική και πολιτική για την ανασυγκρότηση της Δύσης.  Το ερώτημα παραμένει «ποιά Δύση»; Δεν μπορεί να είναι η Δύση του 1989  ή του 2000.  Πρέπει να αναζητήσει μια αποφασιστική στάση εναντίον του πολέμου που προκάλεσε η Ρωσία. Και στη νέα ιδέα της ανασυγκρότησης της Δύσης θα καταθέσει την ιστορική της εμπειρία και τον πολιτισμό της.

Ο επίσης ομότιμος καθηγητής του ΕΚΠΑ, Παναγιώτης Ιωακειμίδης, σημείωσε πώς στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης σημαίνει ότι έχει τα εργαλεία για να υπερασπιστεί τον εαυτό της. Εξήγησε  ότι ο Μακρόν εννοούσε τα αμυντικά μέσα όταν μίλησε για τη στρατηγική της αυτονομία το 2017. Τόνισε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία άλλαξε τα πάντα, γιατί επανήλθε η σύγκρουση με τη Ρωσία. Ετσι αυτό που ήθελε ο Μακρόν να λειτουργήσει η Ευρώπη αμυντικά εκτός ΝΑΤΟ δεν περπάτησε.  Είναι υποχρεωμένη , λοιπόν, να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ.

Πρόσθεσε ότι στην Ευρώπη λείπει η κουλτούρα της υπεράσπισης του εαυτού της. Κινείται περισσότερο στον οικονομικό παρά στον στρατιωτικό τομέα κι απαιτείται να επιταχύνει τη διεύρυνση της και να αλλάξει τον τρόπο λήψης των αποφάσεων ακόμη και με κατάργηση του ΒΕΤΟ για το οποίο οι αρνητικές αντιδράσεις τη Ελλάδας είναι ανεξήγητες.

Περισσότερο αισιόδοξος ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών, Δημήτρης Κούρκουλας, ανέφερε ότι  ο Πούτιν με τον πόλεμο στην Ουκρανία και ο Μπόρις Τζόνσον με την επιλογή του  BREXIT  κατέστησαν τη Ευρώπη με τον τρόπο που αντέδρασε  πιό δυνατή απ ότι πριν μερικά χρόνια. Κατά τον κ. Κούρκουλα βρισκόμαστε σε φάση ανόδου της ΕΕ και πρέπει να ανατρέξει ξανά τις θεμελιώδεις αρχές της καθώς υπάρχουν πρωτόγνωρα προβλήματα παρόλα αυτά έγιναν και γίνονται πολλά.

Αντιθέτως ο δημοσιολόγος, Κώστας Μποτόπουλος δήλωσε ότι δεν είναι  αισιόδοξος, παρόλο που μέσα στον πυρήνα της ΕΕ φαίνεται να  υπάρχει κάποια  πολιτική βούληση να προχωρήσει.  Θέλει όμως ακόμα να ωριμάσει. Γιατί δεν προχωράει χωρίς ακούσει τι λένε οι λαοί της τι θέλουν  που δυστυχώς αυτά που λένε είναι αντιφατικά .

Ο διευθυντής του ΕΛΙΑΜΕΠ, Γιώργος Παγουλάτος τόνισε πώς στην Ευρώπη λείπει η στρατηγική αυτονομία για το τι θέλει. Έχει, συνέχισε, δυστυχώς αποτύχει στις παρεμβάσεις της στη Μ. Ανατολή, στα Βαλκάνια κι αλλού . «Μόνο αν προσδιορίσει τον ενιαίο στρατηγικό πυλώνα και τα στρατηγικά της  συμφέροντα θα έχει ρόλο. Και στον αμυντικό τομέα δεν μπορεί να μην είναι βραχίονας του ΝΑΤΟ. Η εικόνα δεν είναι ευοίωνη . Συνήθως καταλήγει αντί για άλματα σε βήματα, συμπλήρωσε.

Ο Λουκάς Τσούκαλης, ομότιμος καθηγητής και Πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ, τόνισε πώς όταν  μιλάμε για στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης μιλάμε για στρατηγικό πυλώνα ΕΕ εντός της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.  Εξήγησε πώς αυτό μπορεί να επιτευχθεί δυστυχώς χωρίς οι 27 να είναι ενιαίοι, όπως συνέβη με ευρώ και Σένγκεν . «Θα ξεκινήσουν με ορισμένα κράτη μέλη και τα υπόλοιπα θα ακολουθήσουν σε επόμενη φάση. Σε ποια θα είναι η Ελλάδα; Θέλω να πιστεύω στη πρώτη. Αλλά το σημαντικότερο είναι μείνει η πόρτα ανοιχτή», υπογράμμισε και επεσήμανε ότι η μόνη ηγετική φυσιογνωμία στην Ευρώπη είναι ο Μακρόν.  Επίσης ο κ. Τσούκαλης υπογράμμισε πώς η ενισχυμένη συνεργασία στη λήψη αποφάσεων  θα μπορούσε να συμβάλει.

Video: https://vimeo.com/756446655

 
«Η υπόθεση των υποκλοπών έχει δοκιμάσει το κράτος δικαίου. Αποτελεί αναμφίβολα πλήγμα σοβαρό στη Δημοκρατία»

Το στρογγυλό τραπέζι για το κρίση του κράτους δικαίου στην Ευρώπη και πόσο αφορά την Ελλάδα, στο οποίο συμμετείχαν κορυφαίοι καθηγητές Νομικής, συγκέντρωσε το ενδιαφέρον το μεσημέρι στο  συνέδριο του  Κύκλου Ιδεών.

O ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Νίκος Αλιβιζάτος, ανέφερε: «Δεν συμμερίζομαι ότι η Ελλάδα έχει ξεφύγει από τα ισχύοντα στην Ευρώπη  ότι δηλαδή δεν είναι κράτος δικαίου. Με τα ισχύοντα κριτήρια της Επιτροπής της Βενετίας  η Ελλάδα πληροί όλα τα κριτήρια που προσδιορίζουν το  κράτος Δικαίου.  Ακραία παραδείγματα στην Ευρώπη είναι η Ρωσία και η Τουρκία που μπορούμε να ισχυριστούμε ότι δεν είναι κράτη δικαίου. Τρία  είναι τα στοιχεία που το καθορίζουν: Άρνηση υπεροχής ευρωπαϊκού δικαίου, έλεγχος ΜΜΕ και επιρροή της Δικαιοσύνης. Στην Ελλάδα δεν έχουμε τέτοια ζητήματα, μολονότι επί ΣΥΡΙΖΑ είχαμε κάποια μικρά  φαινόμενα.

Στην Ελλάδα υπάρχουν κάποια  προβλήματα όπως  καθυστέρηση στην απονομή της Δικαιοσύνης  και απο εκει  ξεκινούν όλα. Το απόρρητο μας έχει σκανδαλίσει όλους».

Απ την πλευρά του ο Σπύρος Βλαχόπουλος, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο ΕΚΠΑ, επεσήμανε: «Είναι απολύτως απαραίτητο  να έχουμε θεσμικά αντίβαρα. Σαν να μην υπάρχουν στο πολιτικό και συνταγματικό λεξιλόγιο. Δεν γίνεται καμία συζήτηση επ αυτού.   Οι Ανεξάρτητες Αρχές για παράδειγμα. Η ίδρυσή τους είναι πολύ θετική. Επίσης ότι αποφασίζει ακόμα η εκάστοτε πλειοψηφία αλλά είναι περιορισμένοι μηχανισμοί ελέγχου. Είναι απαραίτητη η αναβάθμιση του ελέγχου από το Κοινοβούλιο. Επίσης  δεν υπάρχει ουσιαστικός έλεγχος συνταγματικής νομιμότητας π.χ Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου που  εξαιρούνται».

Στη δική του παρέμβαση ο  καθηγητής Νομικής στο ΕΚΠΑ, Αντώνης Καραμπατζός σημείωσε: «Στην  υπόθεση των υποκλοπών είχαμε τρία ορόσημα. Η αλλαγή του νόμου για την υπαγωγή της ΕΥΠ, η ενημέρωση του ενδιαφερόμενου και η μεταφορά πρόσφατα των αρμοδιοτήτων της ΓΓ του Πρωθυπουργού.  Όλες έγιναν σε άσχετα νομοσχέδια, δείγμα κακής νομοθέτησης που όμως έχει σημασία στο τελικό αποτέλεσμα.

Ενδιαφέρον έχει η πρόσφατη Έκθεση της  Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου στις χώρες της ΕΕ. Ένα βασικό της εύρημα για την Ελλάδα είναι ο περιορισμός στη λειτουργία του Τύπου, οι αδιαφανείς όροι χρηματοδότησης των ΜΜΕ, ο τρόπος επιλογής των Ανώτατων Δικαστών και η αίσθηση διάχυτης διαφθοράς. Το Ευρωβαρόμετρο δείχνει θλιβερά ποσοστά».

Ο επίσης ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Αντώνης Μανιτάκης σε  διαδικτυακή παρέμβασή του  υποστήριξε: «Η υπόθεση των υποκλοπών έχει δοκιμάσει το κράτος δικαίου. Αποτελεί αναμφίβολα πλήγμα σοβαρό στη Δημοκρατία. Δεν καταργήθηκε όμως το κράτος δικαίου. Πέραν των θεσμικών αναταράξεων, η κοινωνία και οι Ανεξάρτητες Αρχές  άντεξαν. Η ΑΔΑΕ και ο πρόεδρος της ανταποκρίθηκαν στο ρόλο της. Θετικό είναι το γεγονός ότι η κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός παραδέχονται ότι έγινε πολιτικό σφάλμα . Δεν είναι όμως επαρκές. Υπάρχει η ανάγκη να διαλευκανθεί και για τη κυβέρνηση  είναι μια χρυσή ευκαιρία. Την πρώτη ευθύνη την έχει πάντα  ο Πρωθυπουργός. Όμως και η Αντιπολίτευση πρέπει να κάνει προτάσεις όχι μόνο καταγγελίες. Οι συνταγματικοί θεσμοί είναι όρθιοι. Έχουμε πρόβλημα κουλτούρα συναίνεσης. Χρειαζόμαστε πολιτική κουλτούρα και πρακτικές.

«Η Δημοκρατία βασίζεται στην εμπιστοσύνη», τόνισε με τη σειρά του ο αναπληρωτής καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο ΕΚΠΑ, Νίκος Παπασπύρου  και πρόσθεσε: «Οι Θεσμοί έχουν αποστολή να διευκολύνουν και οχι να θρυμματίζουν την εμπιστοσύνη. Το άρθρο 86 δεν υπάρχει για να προστατεύει του πολιτικούς αλλά για να δίνει στη κυβερνητική πλειοψηφία τη δυνατότητα ελέγχου. Υπάρχει πρόβλημα εμπιστοσύνης σήμερα. Δεν πρέπει το διακύβευμα των εκλογών  να είναι ο θάνατος μου- η ζωή σου» .

Ο πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, Βασίλης Σκουρής, σημείωσε: «Ο τρόπος επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης κακώς φέρεται ως παράδειγμα αμφιβολίας του κράτους δικαίου στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.  Τους θεσμούς δίνουν εγκυρότητα τα πρόσωπα. Κράτος Δικαίου και Δημοκρατία πρέπει να συνυπάρχουν.  Οι πλειοψηφίες πρέπει να μην μπορούν να καταπιέζουν  τις μειοψηφίες».

Video: https://vimeo.com/756394859 

 
– Σε περίπτωση που προκύψει ενδεχόμενο κυβέρνησης συνεργασίας τα κριτήρια θα πρέπει να είναι πολιτικά και προγραμματικά και όχι ατομικά

Στο πλαίσιο του 1ου κύκλου του Ετήσιου Συνεδρίου “Κύκλος Ιδεών” πραγματοποιήθηκε συζήτηση με θέμα “Το στοίχημα της αυτοδυναμίας και οι άλλοι” μεταξύ των καθηγητών από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, κ.κ.: Χαράλαμπος Ανθόπουλος, Θανάσης Διαμαντόπουλος,  Γιώργος Σωτηρέλλης και Δημήτρης Παπαδημητρίου. Στην συζήτηση συμμετείχαν ο αρθρογράφος Λευτέρης Κουσούλης και η δημοσιογράφος Δήμητρα Κρουστάλλη

Κατά την διάρκεια της συζήτησης υπογραμμίστηκε ότι η πολιτική σταθερότητα που είναι αναγκαία για τη χώρα απαιτεί συναινέσεις και συνεννοήσεις ενω επισημάνθηκε ότι μπορεί να είναι θεμιτή η διεκδίκηση της αυτοδυναμίας από τη Νέα Δημοκρατία  αλλά σε περίπτωση που προκύψει ενδεχόμενο κυβέρνησης συνεργασίας τα κριτήρια θα πρέπει να είναι πολιτικά και προγραμματικά και όχι ατομικά. 

Επίσης υποστηρίχθηκε ότι δεν έχουν γίνει εμφανή οι προγραμματικές προτάσεις των κομμάτων ώστε να διαφανούν και τα περιθώρια κυβερνητικών συνεργασίας μεταξύ των κομμάτων.  Οι ομιλητές συμμερίστηκαν την εκτίμηση ότι το « αντι-ΣΥΡΙΖΑ» που  συνετέλεσε στην εκλογική  νίκη του κ. Μητσοτάκη, το 2019, δεν υφίσταται και πώς  έχει διαρραγεί η πολιτική συμμαχία με το Κέντρο, εξαιτίας των παρακολουθήσεων, της έλλειψης συναινέσεων και σημαντικών μεταρρυθμίσεων κι άλλων κεντρικών επιλογών της κυβέρνησης.

Ακόμη τονίστηκε ότι όλα τα σενάρια  είναι υπό την αίρεση του εκλογικού αποτελέσματος των πρώτων εκλογών.

Το συνέδριο διεξάγεται σήμερα και αύριο, στην Αθήνα, στις αίθουσες του  ξενοδοχείου Κάραβελ, σύμφωνα με το πρόγραμμα.

Η έναρξη της πρώτης ημέρας ξεκίνησε με την παρουσίαση έρευνας της Metron Analysis από από τον  Στράτο Φαναρά και ακολούθησε συζήτηση με τον δημοσιογράφο Παύλο Τσίμα με θέμα “Είναι διαχειρίσιμοι οι πολιτικοί φόβοι; “

 
Video: Tο στοίχημα της αυτοδυναμίας και οι άλλοι
Video: Είναι διαχειρίσιμοι οι πολιτικοί φόβοι;