Ν. Νανόπουλος: «Ενεργά παρόντες στο μεγάλο σχέδιο της εθνικής ανασυγκρότησης»
Η ομιλία του κ. Νικόλαου Νανόπουλου,Διευθύνοντος Συμβούλου της Τράπεζα EFG Eurobank Ergasias A.E. στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων την Παρασκευή 29 Ιουνίου 2012 παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον, με νέους ορίζοντες σε κρίσιμα στοιχεία και τεχνοκρατική τεκμηρίωση με κοινωνική ευαισθησία.
«Η Γενική Συνέλευση πραγματοποιείται σε μια ιστορικά κρίσιμη για το μέλλον της χώρας συγκυρία.
Η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε τροχιά επιδεινούμενης ύφεσης για 5η συνεχή χρονιά, και η εμπιστοσύνη της ελληνικής κοινωνίας, στην προοπτική δημοσιονομικής σταθεροποίησης και εξόδου από την κρίση έχει κλονιστεί.
Πολλοί δε, παράγοντες της διεθνούς κοινότητας και των αγορών, ακόμα αμφιβάλλουν για τη δυνατότητα της Ελλάδας να παραμείνει σε ευρωπαϊκή τροχιά.
Από την άλλη πλευρά, δυστυχώς, έχει υπάρξει σημαντική υστέρηση στις μεγάλες μεταρρυθμίσεις και τις διαρθρωτικές αλλαγές που θα θωρακίσουν τη δημοσιονομική εξυγίανση, θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και θα δημιουργήσουν κλίμα εμπιστοσύνης, ενθαρρύνοντας τις επενδύσεις και εν γένει την επιχειρηματικότητα.
Η υστέρηση αυτή, ενέτεινε το κλίμα ανασφάλειας, βάθυνε την ύφεση και στέρησε την οικονομία από το αναπτυξιακό αντιστάθμισμα των μεταρρυθμίσεων, που θα περιόριζε το κοινωνικό βάρος των μέτρων λιτότητας.
Εντούτοις, με πολύ κόπο και σημαντικές θυσίες έχει ήδη επιτευχθεί σημαντική πρόοδος, τόσο στη δημοσιονομική προσαρμογή, με σταδιακή αποκλιμάκωση του ελλείμματος, όσο και στην ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας της χώρας.
Η πρόοδος αυτή, σε καμιά περίπτωση, δε θα πρέπει να απαξιωθεί ούτε να επισκιασθεί από το περιβάλλον αβεβαιότητας που επικρατεί.
Η συνεπής συνέχιση της δημοσιονομικής προσαρμογής,
και το νέο αναπτυξιακό πρόγραμμα μακράς πνοής
Σήμερα, οι μεγάλες προκλήσεις είναι ξεκάθαρες.
Είναι απολύτως αναγκαίο να ανακόψουμε και να αντιστρέψουμε δυο αλληλο-τροφοδοτούμενους φαύλους κύκλους, που απειλούν τη σταθερότητα της χώρας και την προσπάθεια εξόδου από την κρίση.
Πρώτον, το φαύλο κύκλο της ύφεσης που βαθαίνει, όσο, υπό την πίεση της δημοσιονομικής αποσταθεροποίησης, θα πρέπει να λαμβάνονται όλο και πιο επίπονα δημοσιονομικά μέτρα, που θα λειτουργούν όλο και πιο υφεσιακά, δημιουργώντας μεγαλύτερη ανεργία.
Δεύτερον, το φαύλο κύκλο που συνδέεται με την απώλεια εμπιστοσύνης λόγω του δημοσιονομικού εκτροχιασμού και της κινδυνολογίας περί δραχμής, που οδηγούν σε κατάρρευση την οικονομική δραστηριότητα, με παράλληλη φυγή των καταθέσεων, αποθαρρύνοντας την επενδυτική και επιχειρηματική δράση, και επιτείνοντας την απώλεια προσδοκίας και προοπτικής.
Η αντίληψη ότι μπορεί να υπάρξει μονοσήμαντη επιλογή στόχων στο μείγμα της πολιτικής μεταξύ της δημοσιονομικής σταθεροποίησης και της ανάπτυξης, είναι απόλυτα ανεδαφική.
Είναι απαραίτητο να συνυπάρχουν και οι δυο στόχοι.
Και δυστυχώς, επί μακρόν δεν είχε δοθεί επαρκής έμφαση στο θέμα της ανάπτυξης, ενώ από ορισμένους κύκλους υποεκτιμάται η σημασία της δημοσιονομικής συνέπειας, σαν προϋπόθεση για επιχειρηματική δράση και επενδύσεις.
Το σημείο καμπής που μπορεί να αντιστρέψει την αρνητική δυναμική στην οποία έχει εμπλακεί η χώρα μας, είναι η διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος δημοσιονομικής σταθερότητας και η δέσμευση σε ένα πλαίσιο μεταρρυθμιστικής πολιτικής, σε συμφωνία με τους ευρωπαίους εταίρους μας.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σταδιακά στην ανάκτηση της εμπιστοσύνης, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, διευκολύνοντας την παράλληλη ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών που θα τονώσουν και θα ενισχύσουν την αναπτυξιακή διαδικασία.
Επομένως, η αντιμετώπιση της κρίσης απαιτεί άμεσα, συνεπή συνέχιση της δημοσιονομικής προσαρμογής, σε συνδυασμό με ένα νέο αναπτυξιακό πρόγραμμα μακράς πνοής για την ανάταξη της οικονομίας, με βάση δύο άξονες.
Αφενός, τις μεγάλες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις (συμπεριλαμβανομένης και της ορθολογικής ανακεφαλαιοποίησης του τραπεζικού συστήματος).
Αφετέρου, την αλλαγή του οικονομικού μοντέλου της χώρας, με την ενίσχυση της εξωστρέφειας και την ανάδειξη της υγιούς ιδιωτικής επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας σε μοχλό επανεκκίνησης της οικονομίας.
Η μεταρρυθμιστική προσπάθεια πρέπει να εστιασθεί επίσης στην ριζική αναδιάρθρωση και στον εξορθολογισμό του δημόσιου τομέα, καθώς και στην υλοποίηση των ιδιωτικοποιήσεων, με παράλληλη αξιοποίηση κοινοτικών πόρων και ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων, που θα εμπιστευθούν και πάλι την προοπτική της χώρας μας.
[accordions event=”click” clearstyle=”true” active=none]
[accordion title=”Η καθοριστική συμμετοχή στην επιτυχία”]
Προϋπόθεση, φυσικά, αποτελεί η διεκδίκηση από μέρους της Ελλάδας της θέσης της ως αξιόπιστου εταίρου και συνομιλητή στο πλαίσιο της ευρωζώνης, ενός εταίρου που σέβεται και τιμά τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει.
Η Ελλάδα δεν πρέπει ούτε να χάσει πολύτιμο χρόνο, ούτε να αυτοαποκλειστεί από τις διαδικασίες ανασχεδιασμού της ευρωπαϊκής πολιτικής, όταν πλέον και για την Ευρώπη ο στόχος της ανάπτυξης τοποθετείται πλάι στο στόχο της δημοσιονομικής πειθαρχίας, συμπληρωματικά και όχι αντιθετικά.
Σ’ αυτήν τη βάση, θα πρέπει να τοποθετηθεί και η συζήτηση για τις αναγκαίες βελτιώσεις, επικαιροποιήσεις, ή προσθήκες στο ελληνικό πρόγραμμα, που εναπόκειται πλέον στη νέα κυβέρνηση να συμφωνήσει και να εφαρμόσει.
Στο επίκεντρο βέβαια των συζητήσεων αυτών βρίσκεται και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Η ραγδαία επιδείνωση της δημοσιονομικής και οικονομικής κατάστασης της χώρας την τελευταία πενταετία περίπου, ενέπλεξε και τις ελληνικές τράπεζες σε μια πρωτοφανή κρίση της οποίας είναι και εκείνες θύματα και επωμίζονται το δυσβάσταχτο κόστος.
Σε άλλες χώρες, όπως στην Ιρλανδία και στην Ισπανία, η κρίση ήταν κυρίως αποτέλεσμα υπερβολικής έκθεσης του τραπεζικού τους συστήματος σε χορηγήσεις ή επενδύσεις υψηλού κινδύνου. Το γεγονός αυτό οδήγησε τις χώρες αυτές σε στήριξη και διάσωση των τραπεζών τους, αναλαμβάνοντας το αντίστοιχο κόστος.
Στην Ελλάδα αντίθετα, η κρίση είναι αποτέλεσμα των μεγάλων δημοσιονομικών ελλειμμάτων που συσσωρεύτηκαν τα τελευταία χρόνια και κατέστησαν μη βιώσιμα, διογκώνοντας σημαντικά το συνολικό δημόσιο χρέος.
Γι’ αυτό και χρειάστηκε η χώρα μας να προσφύγει στη διαδικασία του PSI, – δηλαδή στο «κούρεμα» του χρέους – στο οποίο οι εγχώριες τράπεζες συμμετείχαν εθελοντικά με ομόλογα και ομολογιακά δάνεια ύψους €50 δισ. περίπου. Η συμμετοχή αυτή, που αντιστοιχεί στο 25% της συνολικής περιμέτρου του προγράμματος, ήταν επιβεβλημένη από τις συνθήκες, και συνέβαλε καθοριστικά στην επιτυχία του εγχειρήματος.
Σημειωτέον ότι οι μεγάλες ελληνικές τράπεζες επένδυσαν σε ελληνικά κρατικά ομόλογα, ως συστημικοί παίκτες στην εγχώρια κεφαλαιαγορά, όπως γίνεται σε όλες τις εξελιγμένες χώρες του κόσμου.
Η εθελοντική συμμετοχή των ελληνικών τραπεζών στο PSI έπληξε καίρια την κεφαλαιακή τους βάση, οδηγώντας σε εκτιμώμενες ζημίες προ φόρων ύψους €37 δισ., και υποχρεώνοντάς τες σε διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης, με τη στήριξη του Τ.Χ.Σ.
Δυστυχώς για τη χώρα μας, ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός συνοδεύτηκε από κρίση εμπιστοσύνης και ρευστότητας, που κορυφώθηκε με τη δραματική μείωση των καταθέσεων.
[/accordion]
[accordion title=”Η λογική και η σκοπιμότητα των μέτρων και οι αναίτιες επιθέσεις”]
Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, το Ευρωσύστημα και το Δημόσιο ανέλαβαν μια σειρά πρωτοβουλιών. Η λογική και η σκοπιμότητα των μέτρων αυτών δυστυχώς, δεν έχει κατανοηθεί επαρκώς από μερίδα των πολιτών, προκαλώντας αναίτιες επιθέσεις εναντίον των τραπεζών.
Το συνολικό ύψος των συνδυασμένων μέτρων που ελήφθησαν ανέρχεται σήμερα σε περίπου €145 δισ. Το ποσό αυτό αφορά κατά 90% εγγυήσεις του Δημοσίου, οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν για την άντληση ρευστότητας από το Ευρωσύστημα, συνολικού ύψους €125 δισ. περίπου.
Η παροχή των εγγυήσεων αυτών δεν απαιτεί την καταβολή «πραγματικού χρήματος» από το Δημόσιο προς τις τράπεζες, η οποία θα επιβάρυνε τον προϋπολογισμό και, συνεπώς, τους Έλληνες φορολογούμενους.
Αντίθετα, έναντι της στήριξης αυτής, οι ελληνικές τράπεζες εκτιμάται ότι καταβάλλουν στο Δημόσιο προμήθειες πάνω από €1 δισ. ετησίως.
[/accordion]
[accordion title=”Υψηλό αίσθημα ευθύνης με ευρείας κλίμακας ρυθμίσεις”]
Η σημαντική αυτή ένεση ρευστότητας ήταν αναγκαία για τη διασφάλιση των αποταμιεύσεων των πολιτών στις τράπεζες, αλλά και για να αποφευχθεί μια δραστική μείωση των δανείων προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, που θα ήταν απαραίτητη για να καλυφθεί η απώλεια των καταθέσεων.
Η στάση αυτή δείχνει το υψηλό αίσθημα ευθύνης που επιδεικνύει το τραπεζικό μας σύστημα απέναντι στους πελάτες του, παρά τις κατηγορίες που εκτοξεύονται εναντίον του, και παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει.
Η κρίση διεύρυνε δραματικά για το τραπεζικό σύστημα το ποσοστό των δανείων σε καθυστέρηση και τις ανάγκες για προβλέψεις, ακόμη και για επιχειρήσεις που στο παρελθόν εκρίνοντο εξαιρετικά εύρωστες.
Σ’ αυτό το πλαίσιο λοιπόν, έχουν προχωρήσει οι τράπεζες σε ευρείας κλίμακας ρυθμίσεις των κάθε κατηγορίας δανείων, που ξεπερνούν τις 800.000 περιπτώσεις, σχηματίζοντας παράλληλα τις απαιτούμενες προβλέψεις.
Γνώμονας των ρυθμίσεων αυτών είναι αφενός μεν, η με αντικειμενικά κριτήρια δικαιολογημένη διευκόλυνση των δανειοληπτών να ξεπεράσουν τις δυσκολίες της κρίσης, αφετέρου δε, η διασφάλιση των συμφερόντων των καταθετών, των οποίων οι τράπεζες αποτελούν τους θεματοφύλακες.
Σε ότι αφορά τώρα στα κριτήρια χρηματοδότησης και στην ποιότητα των δανειακών χαρτοφυλακίων, είναι άξιο λόγου να παρατηρήσουμε ότι τα στελέχη της BlackRock, στο πλαίσιο της διαγνωστικής μελέτης που της ανατέθηκε από την Τράπεζα της Ελλάδος, δεν έκρυβαν τη θετική τους έκπληξη για τα ισχυρά ποιοτικά χαρακτηριστικά των τραπεζικών χαρτοφυλακίων. [/accordion]
[accordion title=”Εύρωστες τράπεζες με υπεύθυνο και δυναμικό ρόλο”]
Η ανακεφαλαιοποίηση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος θα του δώσει τη δυνατότητα να ανακτήσει την ευρωστία και την κεφαλαιακή του επάρκεια, για να μπορέσει έτσι να αναλάβει και πάλι υπεύθυνα και δυναμικά το ρόλο του στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας.
Για το λόγο αυτό, είναι διαθέσιμα μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, κεφάλαια ύψους €50 δισ.
Πρόσφατα δε, όπως είναι γνωστό, οι τέσσερεις μεγάλες τράπεζες έλαβαν €18 δισ. ως προκαταβολή για τη συμμετοχή του Tαμείου στην επικείμενη αύξηση του μετοχικού τους κεφαλαίου. (Η κίνηση αυτή, πέραν των θετικών επιπτώσεων που έχει στην κεφαλαιακή διάθρωση των τραπεζών, ενισχύει σημαντικά και τη δυνατότητά τους να αντλήσουν ρευστότητα από το Ευρωσύστημα).
Ένα από τα κρίσιμα στρατηγικά θέματα είναι ασφαλώς η διασφάλιση του ιδιωτικού χαρακτήρα των τραπεζών στο πλαίσιο της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης.
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της διαμόρφωσης ενός κατάλληλου πλαισίου για την προσέλκυση και συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων.
Ας μην ξεχνάμε ότι οι εκατοντάδες χιλιάδες ιδιώτες μέτοχοι στον τραπεζικό κλάδο, μεταξύ των οποίων και τα ασφαλιστικά ταμεία αλλά και οι μικρομέτοχοι, που θα κληθούν να συνεχίσουν να στηρίζουν τις επενδύσεις τους, έχουν υποστεί βαριές απώλειες, χάνοντας άνω του 95% της αξίας της επένδυσής τους, ενώ επί πολλά χρόνια δεν έχουν εισπράξει μέρισμα.
Αντίθετα, μέσα στην τελευταία πενταετία έχουν εισφέρει μέσω αυξήσεων κεφαλαίου, σχεδόν €14 δισ., δείχνοντας έμπρακτα την εμπιστοσύνη τους στις προοπτικές των τραπεζών, της οικονομίας και της χώρας.
Η συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων στο πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών είναι μεγάλης σημασίας, καθώς θα περιορίσει τα απαιτούμενα κεφάλαια και επομένως, το ύψος της επίσημης βοήθειας, με προφανή οφέλη για τον έλληνα φορολογούμενο.
Από την άλλη πλευρά, η διατήρηση του ιδιωτικού χαρακτήρα των ελληνικών τραπεζών θα αποτελέσει εχέγγυο μεγαλύτερης διαφάνειας, χωρίς εξωγενείς παρεμβάσεις και πελατειακές νοοτροπίες, ενισχύοντας έτσι τον αναπτυξιακό ρόλο του τραπεζικού συστήματος.
Στη μεγάλη εθνική προσπάθεια για την έξοδο της χώρας από την κρίση, το τραπεζικό μας σύστημα μπορεί και είναι αποφασισμένο να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις ανάγκες των πελατών του, παίζοντας καταλυτικό ρόλο, ως αναπτυξιακός μοχλός της ελληνικής οικονομίας. [/accordion]
[accordion title=”Η υψηλή ποιότητα του χαρτοφυλακίου”]
Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, κεντρικός στόχος των επιλογών μας ως τραπεζικού Ομίλου με ηγετική θέση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας παραμένει αφενός μεν, η μείωση των κεφαλαιακών αναγκών μας και η βελτίωση της ρευστότητας μας μέσω οργανικών ενεργειών, αφετέρου δε, η ισχυροποίηση των σχέσεων με τους πελάτες μας, η διαφύλαξη του δημιουργικού πνεύματος και της μαχητικότητας του προσωπικού μας, με γνώμονα την ενίσχυση του υπεύθυνου ρόλου της Τράπεζάς μας.
Το μείζον θέμα που επέδρασε καταλυτικά στα αποτελέσματα της Τράπεζάς μας για το 2011 είναι το PSI, που έχει βαρύτατο κόστος για τους μετόχους μας, επηρεάζοντας καθοριστικά την κεφαλαιακή μας θέση.
Ο υπολογισμός του ύψους της απομείωσης της αξίας του χαρτοφυλακίου των ομολόγων έγινε με όρους καθαρής παρούσας αξίας (NPV) κατά 79%, και όχι με όρους ονομαστικής αξίας 53,5%.
Έτσι, η απομείωση της αξίας των Ομολόγων και Λοιπών Εγγυημένων Τίτλων του ελληνικού Δημοσίου, που κατείχε η Eurobank στο χαρτοφυλάκιό της, συνολικού ύψους €7,3 δισ., ανήλθε σε €4,6 δισ. μετά από φόρους, και επιβάρυνε τα λειτουργικά αποτελέσματα και τα εποπτικά κεφάλαια της Τράπεζας το 2011.
Από αυτά, €1,1 δισ. αφορά αποτιμητική ζημία (valuation effect), η οποία μπορεί να ανακτηθεί μέχρι τη λήξη των νέων ομολόγων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι χωρίς τις επιπτώσεις του PSI, ο Δείκτης Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Core Tier I) θα είχε διαμορφωθεί στο 9,8% στο τέλος του 2011, δηλαδή αρκετά πάνω από το 9% που απαιτεί η Τράπεζα της Ελλάδος.
Σε ότι αφορά στις κεφαλαιακές επιπτώσεις από τη διαγωνιστική μελέτη της BlackRock, το αποτέλεσμα επιβεβαιώνει την υψηλή ποιότητα του χαρτοφυλακίου χορηγήσεων της Τράπεζας. Η μελέτη της BlackRock, βασιζόμενη σε δυσμενείς μακροοικονομικές παραδοχές, εκτιμά τις συνολικές πιθανές προβλέψεις έναντι πιστωτικών κινδύνων σε βάθος τριετίας.
Αυτές, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, θα μπορούσαν να καλυφθούν από τα καθαρά προ-προβλέψεων έσοδα από την Ελλάδα, με βάση συντηρητικά σενάρια μελλοντικών εσόδων, που δικαιολογούνται αλλά και στηρίζονται σε ιστορικές επιδόσεις.[/accordion]
[accordion title=”Η πολύπλευρη στρατηγική οργανικής ενίσχυσης κεφαλαίων
Οι στρατηγικές κινήσεις και ο κρίσιμος στόχος”]
Διαβλέποντας, τα προβλήματα και τις επιπτώσεις της βαθιάς ύφεσης και του PSI, η Τράπεζά μας αντέδρασε εγκαίρως υλοποιώντας ήδη με επιτυχία, μια πολύπλευρη στρατηγική οργανικής ενίσχυσης των κεφαλαίων της αλλά και της ρευστότητάς της, χωρίς δηλαδή να προσφύγει στους μετόχους της για άντληση κεφαλαίων.
Συγκεκριμένα, το πρώτο τρίμηνο του 2012, προχωρήσαμε σε επαναγορά υβριδικών τίτλων και τίτλων μειωμένης εξασφάλισης, με θετική επίπτωση στα κεφάλαιά μας κατά €250 εκ. (ήτοι 60 μ.β.), ενώ παράλληλες ενέργειες διαχείρισης ενεργητικού και παθητικού βελτίωσαν περαιτέρω τα κεφάλαιά μας κατά €100 εκ. το δεύτερο τρίμηνο του 2012.
Τον Απρίλιο του 2012, ολοκληρώσαμε την πώληση της θυγατρικής μας στην Πολωνία.
Η θετική επίπτωση στα κεφάλαιά μας από την εξαιρετικά επιτυχημένη πώληση της Polbank, ανέρχεται σε €450 εκ., (ή 100 μ.β.), ενώ παράλληλα ενισχύεται η ρευστότητά μας κατά €2,9 δισ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η συναλλαγή αυτή καταδεικνύει την ικανότητα της Eurobank να δημιουργεί, σε μικρό χρόνο και από μηδενική βάση, σημαντικές αξίες, καθώς η Polbank από το 2006 που δημιουργήθηκε και μέσα σε μόλις 5 χρόνια, εξελίχθηκε σε μια δυναμικά αναπτυσσόμενη τράπεζα στην άκρως ανταγωνιστική πολωνική αγορά.
Επίσης, όπως γνωρίζετε, δρομολογήσαμε την πώληση της Eurobank Tekfen, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί το Γ’ τρίμηνο του 2012, ενισχύοντας περαιτέρω τα κεφάλαιά μας κατά €300 εκ. περίπου (ήτοι 60 μ.β.)
Συνολικά, οι οργανικές αυτές ενέργειες ισοδυναμούν με ενίσχυση των Βασικών Κυρίων Κεφαλαίων (Core Tier I) κατά €1,1 δισ. (ή κατά 245 μ.β.).
Στη σημερινή συγκυρία, η κεφαλαιακή ενίσχυση από την ολοκλήρωση των συναλλαγών αυτών έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς μειώνει ισόποσα τις κεφαλαιακές ανάγκες της Τράπεζας ενόψει της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης.
Όπως προανέφερα, πριν από ένα μήνα, υλοποιήθηκε η πρώτη φάση της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών με την προκαταβολή κεφαλαίων ύψους €18 δισ. από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Στα πλαίσια αυτά, η Eurobank έλαβε €3,97 δισ., ποσό αρκετά χαμηλότερο των €4,2 δισ. που είχαμε ανακοινώσει τον Απρίλιο, λόγω μικρότερων κεφαλαιακών αναγκών.
Με την εισφορά αυτή, ο Δείκτης Συνολικής Κεφαλαιακής Επάρκειας και ο Δείκτης των Βασικών Κυρίων Κεφαλάιων (EBA Core Tier I) ανήλθαν σε pro-forma βάση σε 9,0% και 7,9% αντίστοιχα, στο τέλος του Α’ τριμήνου του 2012.
Όσον αφορά στη ρευστότητα γενικότερα, και το 2011, όπως ήδη αναφέρθηκε, καταγράφηκε σημαντική μείωση καταθέσεων συνολικά πλέον στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα, (συνέπεια της βαθιάς ύφεσης της ελληνικής οικονομίας και της έντονης αβεβαιότητας).
Σ’ αυτό το αρνητικό περιβάλλον, οι καταθέσεις πελατών της Eurobank υποχώρησαν σε €32,5 δισ. στο τέλος του 2011, από €41,2 δισ. το 2010. Στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, σε αντίθεση με την Ελλάδα, οι καταθέσεις σημείωσαν αύξηση κατά περίπου €400 εκατ. το 2011 και κατά €500 εκ. το πρώτο τρίμηνο του 2012.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, μετά τις εκλογές της 17ης Ιουνίου παρατηρείται τάση επιστροφής καταθέσεων, αποδεικνύοντας πόσο ευάλωτο είναι το τραπεζικό μας σύστημα στον πολιτικό κύκλο.
Μετά την ολοκλήρωση των στρατηγικών κινήσεων που προανέφερα, η ρευστότητά μας θα βελτιωθεί κατά €3,7 δισ. περίπου.
Παράλληλα, οι ανάγκες για ρευστότητα που απορροφούν οι δραστηριότητες της Eurobank εκτός Ελλάδος, περιορίζονται σε λιγότερο από €500 εκ., γεγονός που αποδεικνύει την επιτυχία της πολιτικής του Ομίλου μας για την αυτόνομη χρηματοδότηση τους, στόχος εξαιρετικά κρίσιμος στις υφιστάμενες συνθήκες. [/accordion]
[accordion title=”Η συγκροτημένη στρατηγική διαχείρισης και οι οργανικές επιδόσεις”]
Ακολουθώντας μια συγκροτημένη στρατηγική διαχείρισης των συνεπειών της κρίσης και της βαθιάς ύφεσης και παρά τις επιπτώσεις του PSI, η Τράπεζά μας κατάφερε να παρουσιάσει και το 2011 ικανοποιητικές οργανικές επιδόσεις, στηριζόμενη στη διατήρηση της προ προβλέψεων κερδοφορίας της σε υψηλά επίπεδα και στην αποτελεσματική διαχείριση των κινδύνων.
Ειδικότερα, τα λειτουργικά αποτελέσματα της Τράπεζας το 2011, ήταν αρνητικά μόνο κατά €29 εκ.
Τα καθαρά έσοδα προ προβλέψεων ανήλθαν σε €1,3 δισ., εκ των οποίων €1,2 δισ. οργανικά, τα οποία μειώθηκαν μόνο κατά 5% σε ετήσια βάση. Τα καθαρά έσοδα από τόκους διαμορφώθηκαν στα €2 δισ., σημειώνοντας οριακή μόνο μείωση κατά €63 εκ. έναντι του 2010.
Συνολικά όμως, για το 2011, οι ζημίες του Ομίλου ανήλθαν σε €5,5 δισ. μετά από φόρους, εκ των οποίων €4,6 δισ. από το PSI και €856 εκ. από λοιπές έκτακτες προσαρμογές, που είχαν ήδη υπολογιστεί και επηρεάσει τα εποπτικά μας κεφάλαια.
Σημαντική βελτίωση παρουσίασαν τα οργανικά κέρδη από τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, τα οποία αυξήθηκαν σε €49 εκ., από €27 εκ. το 2010, ενώ τα καθαρά κέρδη διαμορφώθηκαν σε €60 εκ., καταδεικνύοντας τη σταθερά θετική πορεία του Ομίλου μας στις τοπικές αυτές αγορές.
Σημειώνεται δε, ότι παρά τις συνθήκες αβεβαιότητας που επικρατούν λόγω των συνεπειών της παρατεινόμενης κρίσης χρέους στην ευρωζώνη, οι προοπτικές παραμένουν θετικές για τις περισσότερες οικονομίες της περιοχής.
Η επιδείνωση των συνθηκών ύφεσης στην ελληνική οικονομία οδήγησε στην ανάγκη αύξησης των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις κατά 4,7% σε €1,3 δισ.
Παράλληλα, οι αυξανόμενες δυσχέρειες που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις, είχαν ως αποτέλεσμα τη διεύρυνση του ρυθμού αύξησης των νέων δανείων σε καθυστέρηση.
Όμως, η σχετικά ήπια, δεδομένης της κρίσης και της συγκυρίας, επιδείνωση των δεικτών αυτών, αποδεικνύει την ικανότητα της Τράπεζάς μας να αποφεύγει τομείς χρηματοδότησης υψηλού κινδύνου, και να ενεργεί προληπτικά, διαχειριζόμενη με αποτελεσματικότητα τους πιστωτικούς κινδύνους.
Αντίστοιχα, στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, τόσο τα δάνεια σε καθυστέρηση όσο και οι προβλέψεις παρέμειναν σταθερά. [/accordion]
[accordion title=”Η συγκράτηση του κόστους”]
Ιδιαίτερα ικανοποιητικές συνεχίζουν να είναι οι επιδόσεις μας όσον αφορά στην περαιτέρω συγκράτηση του κόστους.
Ξεπερνώντας για μια ακόμη φορά τους αρχικούς μας στόχους, η μείωση των λειτουργικών δαπανών έφθασε το 2011 το 6,4% για τον Όμιλο και το 8,8% για την Ελλάδα.
Ο περιορισμός του κόστους συνεχίστηκε με επιτυχία και κατά το πρώτο τρίμηνο του 2012, καθώς οι συνολικές δαπάνες υποχώρησαν κατά 4,6% σε ετήσια βάση.
Αλλά και για το 2012, έχουν ήδη δρομολογηθεί σημαντικές πρωτοβουλίες για περαιτέρω μείωση του κόστους λειτουργίας, με στόχο να προσεγγίσουμε διψήφιο ποσοστό μείωσης.
Στο πλαίσιο αυτό, όπως ήδη ανακοινώθηκε, προχωρούμε σε αναπροσαρμογές των συνολικών αποδοχών των εργαζομένων που φθάνουν μέχρι και 15%, υπογράφοντας παράλληλα και νέα Επιχειρησιακή Συλλογική Σύμβαση με το αντιπροσωπευτικό Σωματείο.
Συμπερασματικά, με βάση τις εξελίξεις αυτές, η συνολική μείωση των δαπανών στην τετραετία της κρίσης 2008-2012 υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει σημαντικά το 20%, και θα ανέλθει γύρω στα €300 εκ. για την τετραετία, στο τέλος του 2012. [/accordion]
[accordion title=”250.000 αποτελεσματικές ρυθμίσεις δανειακών υποχρεώσεων”]
Μέσα στις ακραίες συνθήκες που όλοι βιώνουμε, η Τράπεζά μας παραμένει σταθερά δεσμευμένη στην πολύπλευρη στήριξη των πελατών της, προτείνοντας λύσεις και εναλλακτικές επιλογές για την αποπληρωμή των υποχρεώσεών τους.
Μέχρι σήμερα, έχουμε πραγματοποιήσει με διαφανή και αντικειμενικά κριτήρια, πάνω από 250.000 αποτελεσματικές ρυθμίσεις δανειακών υποχρεώσεων, προσαρμοσμένες στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες κάθε περίπτωσης, και εφαρμόζοντας διαφανή και αντικειμενικά κριτήρια. [/accordion]
[accordion title=”Η άλλη Ελλάδα που ανησυχεί, προβληματίζεται, καινοτομεί και παράγει”]
Η Τράπεζά μας τοποθετείται με διορατικότητα και υπευθυνότητα σε όλα τα μείζονα θέματα της ελληνικής οικονομίας και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες.
Στο πλαίσιο αυτό, σε συνεργασία με τους τρείς εξαγωγικούς φορείς της χώρας υλοποιούμε με ιδιαίτερη επιτυχία και ανταπόκριση, ένα μεγάλο πρόγραμμα υπό την επωνυμία Go International, έχοντας ήδη διοργανώσει τέσσερεις μεγάλες επιχειρηματικές αποστολές σε Κύπρο, Σερβία και Ρουμανία.
Στις διοργανώσεις αυτές, δίνεται η ευκαιρία σε εκατοντάδες δυναμικές ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις να προβληθούν και να επικοινωνήσουν με επιχειρηματίες από όλες τις χώρες της ευρύτερης περιοχής.
Επίσης, σε συνεργασία με το ΣΕΒ, έχουμε αναλάβει μια πρωτοποριακή πρωτοβουλία διοργανώνοντας για δεύτερη φορά το μεγάλο διαγωνισμό «Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΙ».
Στόχος της πρωτοβουλίας μας αυτής είναι η ανάδειξη της έρευνας, της καινοτομίας, της γνώσης και των ανθρώπων που τις υπηρετούν στην Ελλάδα.
Ο διαγωνισμός επιβραβεύει καινοτόμες ιδέες, υπηρεσίες και προϊόντα, ανοίγοντας δρόμους για την εμπορική τους αξιοποίηση και στηρίζοντας, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες, μια άλλη Ελλάδα που ανησυχεί, προβληματίζεται, καινοτομεί και παράγει.[/accordion]
[accordion title=”Η στρατηγική συμφωνία συγχώνευσης με την Alpha Bank”]
Επιτρέψτε μου πριν κλείσω, να κάνω μια σύντομη αναφορά στο θέμα της συγχώνευσης με την Alpha Bank.
Εμείς από την αρχή της κρίσης, έχουμε δημόσια τοποθετηθεί για την αναγκαιότητα δημιουργίας μεγαλύτερων τραπεζικών σχημάτων, προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι συνέπειες της κρίσης, και να παραχθούν αξίες από τις συνέργειες και τις οικονομίες κλίμακος.
Σ’ αυτήν τη βάση, τον Αύγουστο του 2011, προχωρήσαμε σε στρατηγική συμφωνία συγχώνευσης με την Alpha Bank.
Δυστυχώς, όπως είναι γνωστό, η Alpha Bank προχώρησε σε μονομερή ματαίωση της συγχώνευσης αυτής, για λόγους που θεωρούμε ότι δεν ευσταθούν, παρά το γεγονός ότι είχαν ήδη ληφθεί όλες οι εγκρίσεις των Γενικών Συνελεύσεων και των αρμόδιων Αρχών.
Απέμενε μόνο η υπογραφή μιας συμβολαιογραφικής πράξης για την ολοκλήρωση – και τυπικά – της διαδικασίας συγχώνευσης.
Κατά την άποψή μας, η ματαίωση της συγχώνευσης αυτής οδήγησε σε απώλεια σημαντικών συνεργειών και για τις δύο τράπεζες, και είναι ασύμβατη με την επιδιωκόμενη προσπάθεια ανακεφαλαιοποίησης και ισχυροποίησης του τραπεζικού συστήματος, και το στόχο διαφύλαξης του ιδιωτικού του χαρακτήρα. [/accordion]
[accordion title=”Οι άξονες δράσης του Ομίλου που απαντούν στις προκλήσεις”]
Το περιβάλλον παραμένει εξαιρετικά δύσκολο και το 2012.
Η κρίση χρέους στη ευρωζώνη κλιμακώνεται, ενώ στην Ελλάδα η ύφεση βαθαίνει και η ανεργία αυξάνεται.
Για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και για τη Eurobank, το επόμενο διάστημα θα είναι εξαιρετικά κρίσιμο.
Λόγω της μείωσης των καταθέσεων, το Ευρωσύστημα θα συνεχίζει να είναι βασική πηγή άντλησης ρευστότητας για τις ελληνικές τράπεζες, συντείνοντας στην αύξηση του κόστους χρήματος, γεγονός που περιορίζει τα έσοδα από τόκους.
Παράλληλα, οι συνθήκες βαθιάς ύφεσης θα επιτείνουν το πρόβλημα της αύξησης των δανείων σε καθυστέρηση δημιουργώντας την ανάγκη για υψηλότερες προβλέψεις, επηρεάζοντας έτσι την κερδοφορία.
Σ’ ένα τέτοιο περιβάλλον, οι προτεραιότητες και οι άξονες δράσης του Ομίλου μας παραμένουν προσαρμοσμένες στις ανάγκες και τις προκλήσεις που δημιουργεί η συγκυρία.
Συγκεκριμένα, παραμένουμε εστιασμένοι:
1. Στην περαιτέρω ενίσχυση της κεφαλαιακής μας βάσης, με οργανικά μέσα που δεν έχουν ακόμη αξιοποιηθεί, και στον περιορισμό των κεφαλαιακών μας αναγκών, ενόψει και της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης.
2. Στην προσπάθεια διασφάλισης του ιδιωτικού χαρακτήρα και του πελατοκεντρικού προσανατολισμού της Τράπεζάς μας.
3. Στη διασφάλιση επαρκούς ρευστότητας, με τη μείωση της εξάρτησής μας από την ΕΚΤ και την αξιοποίηση εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης, καθώς επίσης και την περαιτέρω ενίσχυση της αυτόνομης χρηματοδότησης των θυγατρικών του εξωτερικού.
4. Στην αποτελεσματική διαχείριση των κινδύνων, με εκπόνηση και υιοθέτηση προγραμμάτων ρύθμισης δανείων που να στηρίζονται σε αντικειμενικά κριτήρια, αλλά και να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της συγκυρίας.
5. Στη στοχευμένη ανάπτυξη των εργασιών των θυγατρικών του εξωτερικού ενισχύοντας περαιτέρω την ηγετική μας θέση στις τοπικές αγορές.
6. Στην περαιτέρω μείωση του λειτουργικού μας κόστους. Επιδίωξη μας για το 2012, είναι, όπως προανέφερα, να επιτύχουμε διψήφιο ποσοστό μείωσης.
7. Στη συνέχιση της πολιτικής ανάπτυξης των δεξιοτήτων του προσωπικού μας, και της διατήρησης του θετικού πνεύματος, του δυναμισμού και της μαχητικότητάς του.
8. Στη σταθερή στήριξη των πελατών μας και στην εμβάθυνση των σχέσεων μαζί τους προσφέροντας προϊόντα και υπηρεσίες σχεδιασμένα και προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους και στην ιδιαιτερότητα της συγκυρίας. Αντιμετωπίζουμε την παρούσα κρίση σαν μια ευκαιρία, για να καλλιεργήσουμε ακόμη στενότερες σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης και συνεργασίας
9. Στην ενεργό και αποτελεσματική συμβολή μας στην προσπάθεια της χώρας να εξέλθει από την κρίση, και να επανέλθει σε αναπτυξιακή τροχιά.[/accordion]
[accordion title=”Ενεργά παρόντες στο μεγάλο σχέδιο της εθνικής ανασυγκρότησης”]
Βρισκόμαστε ως χώρα και ως κοινωνία μπροστά σε πρωτοφανείς δυσκολίες αλλά και ιστορικές προκλήσεις.
Η στάση, οι επιλογές και οι αποφάσεις μας θα κρίνουν το μέλλον για πολλές γενιές.
Ευθύνες αναλογούν σε όλους μας, και κανείς δεν έχει δικαίωμα να τις αγνοήσει.
Αντίθετα, οφείλουμε να κάνουμε τις μεγάλες υπερβάσεις που απαιτούν οι καιροί, να στοιχηθούμε όλοι στη μεγάλη εθνική προσπάθεια και στους μεγάλους στόχους που μας ενώνουν, κοιτάζοντας μόνο μπροστά.
Πιστεύουμε ακράδαντα, ότι η ελληνική οικονομία, μπορεί να απεμπλακεί οριστικά από το δραματικό υφεσιακό κύκλο των ανατροφοδοτούμενων ελλειμμάτων και του χρέους, να γίνει παραγωγική και ανταγωνιστική, να ανακτήσει την εμπιστοσύνη που έχει χαθεί, και να εισέλθει σε ένα νέο ενάρετο κύκλο βιώσιμης ανάπτυξης, απασχόλησης και ευημερίας.
Έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου, όμως χρειάζεται συντονισμένη προσπάθεια και υπομονή για να πετύχουμε τους τελικούς μας στόχους.
Αντίστοιχα, πιστεύουμε πως η ελληνική κοινωνία, παρά το βαρύ κόστος που αναλαμβάνει, κατανοεί το ιστορικό διακύβευμα και είναι έτοιμη να στηρίξει το μεγάλο σχέδιο της εθνικής ανασυγκρότησης.
Σ’ αυτήν την προσπάθεια, ο τραπεζικός μας Όμιλος παραμένει ενεργά παρών.
Είμαστε ικανοί και αποφασισμένοι να αναλάβουμε την ευθύνη που μας αναλογεί, και διαμορφώνουμε τη στρατηγική και τις επιλογές μας, σε απόλυτη συνάρτηση με αυτό που πιστεύουμε πως είναι το συμφέρον και το μέλλον της οικονομίας και της χώρας.
Με την καθοριστική συμβολή των Εργαζομένων μας, την εμπιστοσύνη των Πελατών μας και τη στήριξη των Μετόχων μας, η Τράπεζά μας θα εξέλθει από τη δύσκολη αυτή συγκυρία ενδυναμωμένη και ικανή να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην εθνική προσπάθεια επανεκκίνησης και σταθεροποίησης της οικονομίας και επαναφοράς της Χώρας σε τροχιά ανάκαμψης.
Θα ανταποκριθούμε έτσι στις προσδοκίες και θα δικαιώσουμε την εμπιστοσύνη σας, για την οποία και πάλι σας ευχαριστούμε»[/accordion]
[/accordions]
