Η παγκόσμια οικονομία επηρεάζεται αρνητικά από σημαντικές γεωπολιτικές εξελίξεις
• Η στασιμότητα της Ευρωζώνης, η εύφλεκτη ζώνη Ουκρανίας – Ρωσίας, ο μεσαίωνας στο Β. και Κ. Ιράκ και ο θανατηφόρος υιός Έμπολα στην Αφρική
• Η αύξηση του ΑΕΠ στις ΗΠΑ ξεπέρασε τις προσδοκίες και διαμορφώθηκε στο 4,0- Η Κίνα ανακοίνωσε πλεόνασμα ρεκόρ στα $ 47,3 δις- Η Ιαπωνία που κατέγραφε πλεονάσματα, επανήλθε σε έλλειμμα ύψους ¥ 399 δις
Οι φόβοι των αναλυτών επιβεβαιώθηκαν και η οικονομία της Ευρωζώνης έμεινε στάσιμη, βάζοντας «φρένο» στην ανάκαμψη, παρά τις όποιες προσδοκίες (οι οποίες και ήταν υποτονικές, εν μέσω και των αρνητικών ενδείξεων για την πορεία της γερμανικής οικονομίας) για ανάπτυξη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το ΑΕΠ της Ευρωζώνης, το δεύτερο τρίμηνο, έμεινε αμετάβλητο, συγκριτικά με το προηγούμενο τρίμηνο και ενισχύθηκε κατά 0,7%, σε ετήσια βάση. Για το σύνολο της Ε.Ε. των «28», το ΑΕΠ ενισχύθηκε κατά 0,2% σε τριμηνιαία βάση και κατά 1,2% σε ετήσια.
Βάσει των στατιστικών, η μεγαλύτερη υποχώρηση, από τις χώρες της Ευρωζώνης, σημειώθηκε στην οικονομία της Κύπρου (-0,3%), ενώ σε επίπεδο Ε.Ε., στην οικονομία της Ρουμανίας (-1%).
Η μεγαλύτερη ενίσχυση, στις χώρες του ευρώ, κατεγράφη στην οικονομία της Λετονίας, κατά 1%, και στην Πορτογαλία με 0,6%. Ωστόσο, τα δεδομένα δεν είναι ευχάριστα για τις τρεις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης: Γερμανία (-0,2%), Γαλλία (0%) και Ιταλία (-0,2%).
Εν τω μεταξύ, ο πληθωρισμός συνεχίζει την καθοδική του πορεία. Η Eurostat επιβεβαίωσε ότι ο πληθωρισμός της Ευρωζώνης υποχώρησε, τον Ιούλιο, στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Οκτώβριο του 2009: Διαμορφώθηκε στο 0,4%, από το 0,5% του Ιουνίου και από το 1,6% του Ιουλίου του 2013.
Αποπληθωρισμό παρουσιάζουν η Βουλγαρία (-1,1%), η Ελλάδα (-0,8%), η Πορτογαλία (-0,7%), η Ισπανία (-0,4%) και η Σλοβακία (-0,2%), ενώ τα μεγαλύτερα ποσοστά σημειώθηκαν στην Αυστρία (1,7%), στη Ρουμανία (1,5%) και στο Λουκεμβούργο (1,2%).
• Παγκόσμια Οικονομία
Η παγκόσμια οικονομία συνεχίζει να επηρεάζεται αρνητικά από τις σημαντικές γεωπολιτικές εξελίξεις στα ακόλουθα μέτωπα:
α) Της Ουκρανίας – Ρωσίας και ιδιαίτερα από τις νέες κυρώσεις που επιβλήθηκαν εναντίον της Ρωσίας και τα αντίποινα που ήδη ανακοίνωσε ή απειλεί ότι θα εφαρμόσει η Ρωσία ιδιαίτερα έναντι των χωρών της ΕΕ-28 και έναντι των ΗΠΑ του Καναδά και άλλων χωρών. Από την άλλη πλευρά, κάποιες άλλες μεγάλες χώρες, όπως η Τουρκία, η Βραζιλία, η Αργεντινή, κ.ά., αναμένεται να επωφεληθούν με καλύτερη προώθηση ιδιαίτερα των αγροτικών τους προϊόντων στην αγορά της Ρωσίας. Συνολικά, ωστόσο, οι παγκόσμιες αγορές φαίνεται να θεωρούν ότι ο κίνδυνος μεγαλύτερης εξάπλωσης της κρίσης στην Ουκρανία περιορίζεται ελαφρά: (1) διότι οι δυνάμεις της Κυβέρνησης της Ουκρανίας φαίνεται να έχουν περιορίσει ουσιαστικά τη δράση των αυτονομιστών στις περιοχές του Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ που δηλώνουν φίλοι της Ρωσίας και, (2) διότι η Ρωσία, παρά το ότι φαίνεται να έχει συγκεντρώσει εκ νέου στρατεύματα στα σύνορα με την Ουκρανία και παρά της δηλώσεις της για την ανάγκη αποστολής ανθρωπιστικής βοήθειας στις περιοχές που έχουν πληγεί από τον πόλεμο, εκτιμάται ότι δεν θα αποφασίσει τελικά άμεση εισβολή στις ανωτέρω περιοχές της Ουκρανίας που θα συνιστούσε εξαιρετικά επικίνδυνη κλιμάκωση της κρίσης με πολύ μεγαλύτερες επιπτώσεις.
β) Στο Β. και στο Κ. Ιράκ, όπου οι ΗΠΑ αποφάσισαν την έναρξη νέων βομβαρδισμών για να ανακόψουν την προέλαση των ακραίων ισλαμιστών (του αυτοαποκαλούμενου ισλαμικού κράτους του Ιράκ και της Συρίας ή ISIS, ή των επονομαζόμενων Τζιχαντιστών) για την κατάληψη σημαντικών πόλεων και κρίσιμων περιοχών στη χώρα, υπό την αδυναμία της νόμιμης Κυβέρνησης στη χώρα αυτή για οργάνωση των αναγκαίων στρατιωτικών δυνάμεων για αντιμετώπισή τους. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ προειδοποίησε για μακροχρόνια διένεξη η οποία δεν θα είναι δυνατό να λυθεί χωρίς την ενεργοποίηση της νόμιμης Κυβέρνησης στο Ιράκ και τον σχηματισμό αξιόμαχων στρατιωτικών δυνάμεων για την υπεράσπιση και την επιβολή του νόμου και της τάξης στη χώρα.
γ) Στη Λωρίδα της Γάζας, όπου παρά τις εκεχειρίες που συμφωνούνται για μικρά χρονικά διαστήματα, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις και οι προκλήσεις συνεχίζονται με πολλές απώλειες αμάχων, καταστροφές πολλών δις και με αναπόφευκτη δημιουργία ανθρωπιστικής κρίσης.
δ) Στην Αφρική, όπου ο θανατηφόρος υιός Έμπολα φαίνεται ότι έχει καταστεί εκτός ελέγχου.
Ωστόσο, κύριο χαρακτηριστικό των ανωτέρω εξελίξεων είναι ότι αυτές εγείρουν σχετικά περιορισμένους κινδύνους όσον αφορά τις αρνητικές επιπτώσεις τους στην οικονομία των ΗΠΑ, όπου η αύξηση στο ΑΕΠ ξεπέρασε τις προσδοκίες και διαμορφώθηκε στο 4,0% στο 2ο 3μηνο.2013, ενώ η μεγάλη αύξηση των PMIs σηματοδοτεί νέα αύξηση του ΑΕΠ ακόμη και κατά 4,0% και στο 3ο 3μηνο.2014.
Μάλιστα, οι ευνοϊκές εξελίξεις στα μακροοικονομικά στοιχεία της συγκυρίας συνέβαλαν στη σημαντική ανάκαμψη των χρηματιστηριακών αγορών των ΗΠΑ την 8.8.2014 Επίσης, δεν αναμένονται, έως τώρα, σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις και στις οικονομίες των άλλων μεγάλων οικονομιών, όπως η Ιαπωνία και η Κίνα, με την τελευταία να καταγράφει εντυπωσιακή αύξηση των εξαγωγών και πλεόνασμα ρεκόρ στο εμπορικό της ισοζύγιο τ6ον Ιούλ.2014. Αντίθετα, οι ανωτέρω σοβαρές γεωπολιτικές εξελίξεις φαίνεται να πλήττουν περισσότερο τις χώρες της ΕΕ-28 και ειδικότερα τις χώρες της Ζώνης του Ευρώ συμβάλλοντας στην διατύπωση εκτιμήσεων περί ενίσχυσης των κινδύνων ανατροπής της προοπτικής ανάκαμψης αυτών των οικονομιών. Επιπλέον, και ο πρόεδρος της ΕΚΤ στις ανακοινώσεις του μετά τη συνεδρίαση του ΔΣ της ΕΚΤ της 7ης Αυγούστου 2014 αναγνώρισε ότι, ιδιαίτερα οι εμφιλιο-πολεμική κατάσταση στην Ουκρανία και η επιβολή νέων κυρώσεων ενάντια στη Ρωσία με τα αναπόφευκτα αντίποινα που αφορούν κυρίως εξαγωγές αγροτο-διατροφικών προϊόντων στη Ρωσία δημιουργούν ένα πρόσθετο κίνδυνο ανατροπής της πορείας ανάκαμψης των ευρωπαϊκών οικονομιών.
Ειδικότερα, οι εκτιμήσεις ότι η ανάκαμψη των χωρών της Ζώνης του Ευρώ συγκλίνουν τώρα στο ότι αυτή μπορεί να είναι τελικά πιο περιορισμένη το 2014 και το 2015 από ότι είχε εκτιμηθεί έως πρόσφατα, όχι μόνο εξαιτίας της κρίσης στην Ουκρανία, αλλά και από την ανακοίνωση των στοιχείων: α) για τη νέα πτώση του ΑΕΠ της Ιταλίας κατά -0,2% σε 3μηνιαία βάση στο 2ο 3μηνο.2014, μετά την πτώση του κατά -0,1% σε 3μηνιαία βάση και στο 1ο 3μηνο.2914, β) για τη σημαντική μείωση των νέων παραγγελιών και της βιομηχανικής παραγωγής στη Γερμανία και γ) για την νέα πτώση του πληθωρισμού με βάση το ΔΤΚ στη ΖτΕ στο 0,4% που φέρνει κοντύτερα την απειλή του αρνητικού πληθωρισμού στη ΖτΕ ως σύνολο.
Και βέβαια, είναι πολύ εντυπωσιακό το γεγονός ότι στο ανωτέρω γεωπολιτικά αβέβαιο περιβάλλον η Κίνα ανακοίνωσε πλεόνασμα ρεκόρ στα $ 47,3 δις στο εμπορικό της ισοζύγιο τον Ιούλ.2014 , από πλεόνασμα $ 31,6 δις τον Ιούλ.2014 και έναντι εκτιμήσεων των αναλυτών για μείωση του πλεονάσματος στα $ 28 δις τον Ιούλ.2014. Μάλιστα, αυτό το αποτέλεσμα επιτεύχθηκε με αύξηση των εξαγωγών κατά 14,7% σε ετήσια βάση τον Ιούλ.2014, έναντι πτώση των εισαγωγών κατά 1,6% σε ετήσια βάση. Από την άλλη πλευρά, η Ιαπωνία που κατέγραφε πλεονάσματα στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών της στο 4μηνο Φεβρ.-Μαΐου 2014, επανήλθε σε έλλειμμα ύψους ¥ 399 δις τον Ιούν.2014 , από πλεόνασμα ύψους ¥ 522,8 δις τον Μάιο.2014.
Πάντως, οι προαναφερθείσες γεωπολιτικές εξελίξεις έχουν συμβάλλει στην εισροή επενδυτικών κεφαλαίων στις αγορές ομολόγων των χωρών που θεωρούνται ως οι πλέον ασφαλείς τοποθετήσεις με αποτέλεσμα την μεγάλη πτώση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων των ΗΠΑ, της Γερμανίας και της Ιαπωνίας, με πτώση των αγορών ομολόγων και των χρηματιστηριακών αγορών στις χώρες της Νότιας Ευρώπης (και ιδιαίτερα από την Ελλάδα και την Πορτογαλία) με σχετική αύξηση των spread των ομολόγων όλων των ανωτέρω έναντι των αντίστοιχων γερμανικών ομολόγων.
• Εξελίξεις στην πραγματική οικονομία
Στις ΗΠΑ, η παραγωγικότητα της εργασίας αυξήθηκε κατά 2,5% σε ετησιοποιημένη βάση στο 2ο 3μηνο 2014, έναντι μείωσής της κατά -4,5% στο 1ο 3μηνο 2014 και +3,3% στο 4ο 3μηνο 2014. Παράλληλα, το ανά μονάδα κόστος εργασίας αυξήθηκε κατά 0,6% σε ετησιοποιημένη βάση στο 2ο 3μηνο 2014, από την μεγάλη αύξησή του κατά 11,8% στο 1ο 3μηνο 2014 και την πτώση του κατά -1,3% στο 4ο 3μηνο 2013.
Επιπρόσθετα, η θετική εικόνα στην αγορά εργασίας ενισχύεται από τις εβδομαδιαίες αιτήσεις για εγγραφή στα ταμεία ανεργίας, οι οποίες υποχώρησαν περισσότερο από το αναμενόμενο κατά 14.000 την εβδομάδα έως 1.8.2014 στις 289.000 από 303.000 που ήταν την περασμένη εβδομάδα και ενώ η αγορά ανέμενε αύξηση στις 304.000. Ο μέσος όρος των τελευταίων 4-εβδομάδων υποχώρησε στις 293.500 (το χαμηλότερο επίπεδο από τον Φεβρουάριο 2006) από 297.500 την προηγούμενη εβδομάδα.
Στην Ευρωζώνη, οι λιανικές πωλήσεις (όγκος) σημείωσαν άνοδο κατά +2,4% σε ετήσια βάση και κατά +0,4% σε μηνιαία βάση τον Ιούν.2014. Στο 1ο εξάμ.2014 η μέση άνοδος των λιανικών πωλήσεων ήταν +1,3% σε ετήσια βάση όταν όλο το 2013 σημειώθηκε πτώση τους κατά -0,9% σε σχέση με το 2012. Οι λιανικές πωλήσεις στην Ευρωζώνη κινούνται στα επίπεδα του 2004 και είναι χαμηλότερες κατά άνω του -5,5% από το μέσο ετήσιο υψηλό επίπεδο του έτους 2007. Σημειώνεται ότι το χαμηλότερο επίπεδο των λιανικών πωλήσεων στην Ευρωζώνη έγινε το έτος 2013, όταν το επίπεδο αυτών ήταν χαμηλότερο κατά -6,4% από τα υψηλά επίπεδα του 2007. Τέλος σημειώνεται ότι κατά την περίοδο 2001-2007 ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανόδου των λιανικών πωλήσεων ήταν κατά +1,5% ενώ στην μετέπειτα περίοδο 2008-2013 ήταν κατά -1,1%. Η βελτίωση που παρατηρείται κατά το 1ο 6μηνο.2014 εκτιμάται ότι θα οδηγήσει τελικά σε ικανοποιητικό θετικό ρυθμό ανόδου των λιανικών πωλήσεων κατά το έτος 2014 ως σύνολο.
Στη Γερμανία, μείωση για 8ο κατά σειρά μήνα κατέγραψε ο δείκτης επενδυτικού κλίματος ZEW, επιβεβαιώνοντας την εκτίμηση για σημαντική επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας της Γερμανίας στο 3ο 3μηνο.2014, μετά την μηδενική ή/και αρνητική αύξηση του ΑΕΠ στο 2ο 3μηνο.2014. Ειδικότερα, η πτώση του δείκτη ZEW ήταν αυτή τη φορά πολύ μεγάλη, στο 8,6 τον Αύγ.2014 (χαμηλό 20 μηνών), από 27,1 τον Ιούλ.2014 και από 29,8 τον Ιούν.2014. Η υποχώρηση του δείκτη αποδίδεται στις γεωπολιτικές εξελίξεις σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή και αναμένεται να είναι προσωρινή, ιδιαίτερα μετά την ανάκαμψη των χρηματιστηριακών αγορών στη Γερμανία και στις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες στο 2ήμερο 11-12 Αυγούστου 2014. Ωστόσο, η μεγάλη πτώση του δείκτη και οι εκτιμήσεις για μεγάλη επιβράδυνση της αύξησης του ΑΕΠ στο 2ο 3μηνο.2014, ενδέχεται να οδηγήσουν σε προς τα κάτω αναθεώρηση της πρόβλεψης για άνοδο του ΑΕΠ κατά 1,8% το 2014, από 0,4% το 2013.
Κίνα: Ο πληθωρισμός παρέμεινε αμετάβλητος τον Ιούλ.2014 στο 2,3% (υψηλό 4 μηνών) όπως είχαν προβλέψει και οι αναλυτές. Ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των τιμών των τροφίμων επιβραδύνθηκε σε 3,6% τον Ιούλ.2014, από 3,7% τον Ιούν.2014 με τηντιμή του χοιρινού να υποχωρεί κατά -3,6% σε ετήσια βάση και τις τιμές των φρέσκων φρούτων να αυξάνονται κατά 20,1% σε ετήσια βάση.Ο δομικός πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 1,7% τον Ιούλ.2014 για 3ο συνεχή μήνα. Τους επόμενους μήνες ο πληθωρισμός εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κυρίως λόγω της αναμενόμενης ανόδου της τιμής του χοιρινού του οποίου τα αποθέματα είναι στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Φεβρ.2013. Ο στόχος της κυβέρνησης για πληθωρισμό στο 3,5% το 2014 κρίνεται ως απολύτως εφικτός κι έτσι η κυβέρνηση θα μπορούσε να λάβει επιπλέον μέτρα για την τόνωση της ανάπτυξης για την οποία ο στόχος είναι 7,5% για το 2014, έναντι 7,4% το 1ο 3μηνο 2014. Οι προοπτικές για λήψη επιπλέον μέτρων από την κυβέρνηση ώθησε σε άνοδο τα χρηματιστήρια της Σαγκάης και του Χονγκ Κονγκ.
Το πλεόνασμα του εμπορικού ισοζυγίου αυξήθηκε στο ιστορικά υψηλό επίπεδο των $ 47,3 δις τον Ιούλ.2014, έναντι $ 31,6 δισ. τον Ιούν.2014 και χαμηλότερης πρόβλεψης των αναλυτών.Η αύξηση ήταν αποτέλεσμα της ανόδου των εξαγωγών κατά 14,5% σε ετήσια βάση τον Ιούλ.2014 (υψηλότερος ρυθμός τους τελευταίους 15 μήνες), έναντι 7,2% σε ετήσια βάση τον Ιούν.2014, με υψηλότερο ρυθμό από αυτόν που είχαν προβλέψει οι αναλυτές,ως αποτέλεσμα της εντονότερης εξωτερικής ζήτησης λόγω της παγκόσμιας ανάκαμψης. Αντίθετα, οι εισαγωγές υποχώρησαν κατά -1,6% σε ετήσια βάση τον Ιούλ.2014, έναντι αύξησης κατά 5,5% σε ετήσια βάση τον Ιούν.2014 και έναντι πρόβλεψης των αναλυτών για αύξηση, κυρίως λόγωεπίδρασης βάσης καθώς οι εισαγωγές είχαν αυξηθεί σε μηνιαία βάση τον Ιούλ.2013, αλλά και λόγω αδύναμης εσωτερικής ζήτησης και υποχώρησης των εισαγωγών χαλκού ως αποτέλεσμα της μείωσης της τιμής του. Τους επόμενους μήνες το πλεόνασμα του εμπορικού ισοζυγίου εκτιμάται ότι θα παραμείνει υψηλό καθώς αναμένεται να συνεχιστεί η αύξηση των εξαγωγών λόγω της παγκόσμιας ανάκαμψης.
Ιαπωνία: Η ΤτΙαπωνίας, όπως ήταν αναμενόμενο, αποφάσισε στις 8 Αυγ.2014 να συνεχίσει την ενίσχυση της νομισματικής βάσης κατά ¥ 60-70 τρις το χρόνο κυρίως μέσω αγοράς κρατικών ομολόγων για όσο χρειαστεί ώστε να επιτευχθεί ο στόχος για πληθωρισμό 2% το 2015, ενώ θα προσαρμόσει τη νομισματική της πολιτική εξετάζοντας το ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης και το ύψος των τιμών. Σύμφωνα με την ΤτΙαπωνίας, ο πληθωρισμός θα αυξηθεί και θα διαμορφωθεί για κάποιο χρονικό διάστημα σε 1,25% εξαιρουμένης της άμεσης επίδρασης του αυξημένου φόρου κατανάλωσης σε 8% από 5% από την 1η Απρ.2014. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι η ΤτΙαπωνίας δεν θα λάβει περαιτέρω μέτρα για την ενίσχυση της νομισματικής βάσης μέσα στο 2014, αλλά πρόσφατα οικονομικά μεγέθη όπως η εμφάνιση ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, για πρώτη φορά τους τελευταίους 5 μήνες, οδηγούν σε εκτιμήσεις ότι η ενίσχυση θα είναι απαραίτητη στο μέλλον, πιθανότατα τον Απρ.2015.
Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, σύμφωνα με τα μη εποχικά προσαρμοσμένα στοιχεία, παρουσίασε έλλειμμα (για πρώτη φορά σε 5 μήνες) ύψους ¥399,1 δισ. τον Ιούν.2014, έναντι πλεονάσματος ¥522,8 δισ. τον Μάιο 2014 και ¥377,7 δισ. τον Ιούν.2013, που ήταν υψηλότερο από το έλλειμμα που είχαν προβλέψει οι αναλυτές. Η εμφάνιση ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ήταν αποτέλεσμα της μείωσης του πλεονάσματος του ισοζυγίου εισοδημάτων λόγω έντονης υποχώρησης των κερδών από τις επενδύσεις στο εξωτερικό, παρά την υποχώρηση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου τον Ιούν.2014 σε μηνιαία βάση.
Οι εξαγωγές συνεχίσουν να αυξάνονται με χαμηλό ρυθμό κατά 4,4% σε ετήσια βάση, έναντι 2,0% σε ετήσια βάση τον Μάιο 2014 καθώς πολλές επιχειρήσεις μεταφέρουν την παραγωγική τους δραστηριότητα στο εξωτερικό, ενώ η εξωτερική ζήτηση παραμένει σημαντική και με τις εισαγωγές να αυξάνονται κατά 13,9% σε ετήσια βάση τον Ιούν.2014, έναντι υποχώρησης κατά -0,4% τον Μάιο 2014.Τους επόμενους μήνες το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να επηρεαστεί θετικά από την αύξηση των εξαγωγών, τη μείωση του κόστους των εισαγωγών ενέργειας και την εξασθένιση του γιεν που θα επιδράσει αυξητικά στο ισοζύγιο εισοδημάτων.
Έντονη αύξηση (για 3ο συνεχή μήνα) παρουσίασε ο δείκτης δραστηριότητας της έρευνας των παρατηρητών της οικονομίας (EconomyWatchers’ Survey-EWS)σε 51,3 τον Ιούλ.2014 από 47,7 τον Ιούν.2014 καθώς συνεχίστηκε ηεξασθένιση της υποχώρησης της εσωτερικής ζήτησης μετά την αύξηση του φόρου κατανάλωσης την 1η Απρ.2014. Αντίθετα, ο υποδείκτης που αφορά τις προοπτικές για τους επόμενους μήνες συνέχισε να υποχωρεί (για 2ο συνεχή μήνα) σε 51,5 τον Ιούλ.2014 από 53,3 τον Ιούν.2014.
Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης συνέχισε να αυξάνεται (για 2ο συνεχή μήνα) σε 41,5 τον Ιούλ.2014 (υψηλό 8 μηνών) από 41,1 τον Ιούν.2014. Αύξηση σημείωσανοι υποδείκτες της συνολικής διαβίωσης σε 38,5 από 38,4, της αύξησης των εισοδημάτων σε 39,1 από 37,9 και της απασχόλησης σε 48,7 από 48,4. Αντίθετα, ο υποδείκτης της προθυμίας των καταναλωτών να προβούν σε αγορές διαρκών αγαθών διατηρήθηκε αμετάβλητος στο 39,6.Η συνέχιση της αύξησης του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης δείχνει εξασθένιση της αρνητικής επίδρασης του υψηλότερου φόρου κατανάλωσης στην ιδιωτική κατανάλωση η οποία τους επόμενους μήνες αναμένεται να αυξηθεί.
Η αύξηση των τραπεζικών δανείων συνεχίστηκε (για 34ο συνεχή μήνα) κατά 2,3% σε ετήσια βάση τον Ιούλ.2014, με χαμηλότερο ρυθμό έναντι 2,5% σε ετήσια βάση τον Ιούν.2014 και έναντι των προβλέψεων των αναλυτών. Τον Ιούλ.2014, τα δάνεια προς τα νοικοκυριά αυξήθηκαν κατά 3,0% σε ετήσια βάση και τα δάνεια προς τις επιχειρήσεις αυξήθηκαν κατά 2,3%. Τους επόμενους μήνες αναμένεται επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης των δανείων καθώς σύμφωνα με έρευνα της ΤτΙαπωνίας η ζήτηση για δάνεια από τα νοικοκυριά και ιδιαίτερα για στεγαστικά δάνεια ήταν χαμηλή το 2ο 3μηνο 2014, ενώ οι επιχειρήσεις διαθέτουν επαρκή ρευστότητα και παρουσιάζουν υψηλά κέρδη ώστε να μην χρειάζεται να αυξήσουν περαιτέρω τον τραπεζικό τους δανεισμό.
Βουλγαρία: Ορίσθηκε ο μεταβατικός Πρωθυπουργός κ.Bliznashki, με σκοπό την διεξαγωγή των εκλογών της 5ης Οκτ.2014. Εν τω μεταξύ η Κεντρική Τράπεζα της Βουλγαρίας (ΒΝΒ) ζήτησε από το ΔΝΤ μέσω του Προγράμματος Επιθεώρησης του Χρηματοπιστωτικού Τομέα του ΔΝΤ (FSAP) να αποστείλει ειδική ομάδα με σκοπό την εξέταση του Βουλγαρικού χρηματοπιστωτικού συστήματος με στόχο την σύντομη επαναφορά της εμπιστοσύνης προς αυτό καθώς και τη διατήρηση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας, όπως είχε γίνει και το 2008. Η τράπεζα CorporateCommercialBank (ΚΤΒ) εξακολουθεί να παραμένει κλειστή ενώ στις 29 Ιουλ.2014 η Moody’s υποβάθμισε την εν λόγω τράπεζα στην χαμηλή βαθμίδα Caa1 από προηγούμενο Β3 με προοπτική και νέας υποβάθμισης. Τα οικονομικά στοιχεία της Τραπέζης KTB δείχνουν στο 1ο 6μηνο.2014 καθαρή ζημιά € 33.4 εκατ. σε σχέση με καθαρό κέρδος € 13.9 εκατ. στο 1ο 6μηνο.2013. Το χαρτοφυλάκιο των δανείων ανερχόταν σε € 2,8 δις και των καταθέσεων σε € 2,9 δις, με συνολικό ενεργητικό € 3,5 δις. Τα επισφαλή δάνεια έφτασαν το 9% του συνόλου των δανείων το 2ο 3μηνο του 2014 από μόλις 1,3% το 1ο 3μηνο του 2014, ενώ σημειώνεται ότι στο συνολικό βουλγαρικό σύστημα τα επισφαλή δάνεια στο τέλος του 2013 έφταναν στο 16,9% του συνόλου των δανείων. Διάφορες αναλύσεις εκτιμούν σημαντική περαιτέρω αύξηση των επισφαλών δανείων της ΚΤΒ στο επίπεδο του 23-30% εντός του 2014. Ο λόγος κεφαλαιακής επάρκειας της Τραπέζης έπεσε στο 10,5% στο τέλος Ιουν.2014 έναντι ελαχίστου προβλεπομένου ορίου από την ΒΝΒ 12% ενώ ο λόγος βασικών ιδίων κεφαλαίων, Tier 1 υπεχώρησε στο 7,9%. Ο εποπτικός έλεγχος στην ΚΤΒ θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τις 20 Οκτ. 2014 ενώ η ΒΝΒ ανακοίνωσε ότι η Τράπεζα δεν θα ανοίξει κανονικά στις 21 Σεπτ.2014, όπως είχε προγραμματισθεί. Ο οικονομικός τύπος της Βουλγαρίας εκτιμά ότι η ΒΝΒ θα επεκτείνει την διακράτηση (conservatorship) της Τραπέζης για άλλους τρεις μήνες, δηλαδή μέχρι τις 21 Δεκ.2014.
Στις 11.Αυγ.2014 η Κεντρική Τράπεζα της χώρας ανακοίνωσε ότι οι εγγυημένες καταθέσεις έως € 100,000 θα αποδοθούν στους καταθέτες μετά τις εκλογές της 5ης Οκτ.2014 καθώς το ταμείο εγγύησης καταθέσεων έχει διαθέσιμα μόνο € 1,1 δις, έναντι € 1,9 δισ. που χρειάζονται για να καλυφθούν όλες οι εγγυημένες καταθέσεις της Τραπέζης. Το έλλειμμα των € 840 εκατ. περίπου θα πρέπει να καλυφθεί με δάνειο από τον κρατικό Προϋπολογισμό που χρειάζεται όμως κοινοβουλευτική έγκριση. Σημειώνεται ότι η CorporateCommercialBank δεν πλήρωσε ομόλογό της που έληξε στις 8 Αυγ.2014 ύψους $ 150 εκατ. αφού προηγουμένως δεν πλήρωσε και το αντίστοιχο κουπόνι που ήταν να πληρωθεί και αυτό μέσα στον Ιούλ.2014 με αποτέλεσμα η Moody’s να το χαρακτηρίσει σαν Ca από προηγούμενο B3.
Κύπρος: Απαισιόδοξη εμφανίζεται η Moody’s για την κυπριακή οικονομία όσον αφορά το έτος 2015, που εκτιμά ότι θα είναι έτος ύφεσης με ανάκαμψη από το έτος 2016. Όμως τόσο η Troika όσο και η αγορά εκτιμούν την ανάκαμψη να έρχεται μέσα στο 2015 με μικρό θετικό ρυθμό λίγο κάτω του +1,0%. Η Moody’s καλύπτει την θέση της με την άποψη ότι τα όρια της δημοσιονομικής προσαρμογής είναι περιορισμένα και οι κίνδυνοι από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στις τράπεζες, τα οποία ανέρχονται στο 45% περίπου είναι σημαντικοί. Η επίτευξη υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων απαιτεί περαιτέρω περικοπές σε μισθούς και κοινωνικές παροχές . Η Moody’s θεωρεί θετικό το γεγονός ότι οι δύο μεγάλες τράπεζες της Κύπρου (Τράπεζα Κύπρου και Ελληνική) ανα-κεφαλαιοποιούνται με ίδια μέσα και γενικά το ποσό που έχει προβλεφθεί στο Μνημόνιο για τις ανάγκες του τραπεζικού συστήματος (€ 2,5 δισ.) είναι επαρκές. Η Moody’s επισημαίνει ότι ακόμα και τώρα (Μάιος 2014) ο λόγος ενεργητικού τραπεζών ως προς το ΑΕΠ είναι πολύ υψηλός στο 485%. Η αξιολόγηση της Κύπρου σε Caa3 με θετικές προοπτικές απεικονίζει τους κινδύνους βιωσιμότητας των δημοσιονομικών της χώρας και τον κίνδυνο χρεοκοπίας σε μεσοπρόθεσμη βάση. Σημειώνεται ότι η Moody’s είναι από του πλέον απαισιόδοξους στην εκτίμηση της μεταβολής του ΑΕΠ της Κύπρου, αφού για το 2013 είχε προβλέψει πτώση του ΑΕΠ της Κύπρου κατά -12,0%, ενώ στην πραγματικότητα η πτώση δεν ξεπέρασε το -5,4%.
Πηγές: Eιδησεογραφία, Εβδομαδιαίο Οικονομικό Δελτίο της Διευθύνσεως Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank.
