Μ. Κέμερ: «Χρειάζεται αναπτυξιακή ώθηση»

• Επισκόπηση δημοσιευμάτων από την  Deutsche Welle

• Περιμένοντας τις προτάσεις της Αθήνας
• «Η Ελλάδα θα πρέπει να μείνει στην ευρωζώνη»
• Ασφυκτικά περιθώρια για την Αθήνα

Εντός την ημέρας αναμένουν στις Βρυξέλλες τον κατάλογο της ελληνικής κυβέρνησης με τις μεταρρυθμίσεις που θα προωθηθούν άμεσα, στη βάση όσων συμφωνήθηκαν στο πρόσφατο Eurogroup. Στόχος η αποφυγή δυσάρεστων εκπλήξεων.

Εντός την ημέρας αναμένουν στις Βρυξέλλες τον κατάλογο της ελληνικής κυβέρνησης με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα προωθήσει άμεσα. Πρόκειται για προϋπόθεση που τέθηκε την περασμένη Παρασκευή από το Εurogroup, στο πλαίσιο της απόφασης για τετράμηνη παράταση του ελληνικού προγράμματος.

Για να μην υπάρξουν αρνητικές εκπλήξεις τις τελευταίες τρεις μέρες έχουν γίνει πολλές επαφές σε τεχνοκρατικό επίπεδο μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμών και της χώρας, ώστε ο κατάλογος να πάρει το πράσινο φως από την Ομάδα Εργασίας της ευρωζώνης, ενώ στη συνέχεια θα εγκριθεί και σε πολιτικό επίπεδο. Αυτό αναμένεται να γίνει σε τηλεδιάσκεψη στην οποία θα λάβουν μέρος ο πρόεδρος του Εurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο Πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί και η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ.

 
Φοροδιαφυγή, λαθρεμπόριο, διαφθορά στο επίκεντρο
Η οριστική έγκριση θα επιτρέψει την έναρξη της διαδικασίας επικύρωσης της παράτασης του ελληνικού προγράμματος από τα κοινοβούλια της Γερμανίας, της Ολλανδίας και της Φινλανδίας. Η διαδικασία θα πρέπει να ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του μήνα, ωστε από την 1η Μαρτίου η Ελλάδα να εξακολουθεί να βρίσκεται σε πρόγραμμα και να έχει πρόσβαση στη ρευστότητα της ΕΚΤ.

Ο κατάλογος που θα στείλει η ελληνική κυβέρνηση δεν θα περιέχει ποσοτικούς στόχους και δημοσιονομικά μέτρα. Οι πρώτες μεταρρυθμίσεις θα αφορούν, μεταξύ άλλων, την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου, την καταπολέμηση της διαφθοράς καθώς και ριζικές αλλαγές στη δημόσια διοίκηση.

Η πρώτη αξιολόγηση της πορείας υλοποίησης αυτών των μεταρρυθμίσεων θα γίνει από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς πριν από τον Απρίλιο, σύμφωνα με την απόφαση του Εurogroup. Deutsche Welle -Νίκος Μπέλλος, Βρυξέλλες

 
• «Η Ελλάδα θα πρέπει να μείνει στην ευρωζώνη»
Ο γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Γερμανικών Τραπεζών Μ. Κέμερ εκτιμά ότι η εξασθένηση του ευρώ έχει και πλεονεκτήματα, ενώ η αποχώρηση χώρας από την ευρωζώνη θα δημιουργούσε πρόβλημα αξιοπιστίας.
Ο γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Γερμανικών Τραπεζών Μίχαελ Κέμερ επιχείρησε να διασκεδάσει τους φόβους που προκαλεί η σημαντική εξασθένηση του ευρώ. Μιλώντας στη γερμανική ραδιοφωνία Deutschlandfunk, o γερμανός ειδικός κατέστησε σαφές ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει η Ελλάδα να βγει από το ευρώ προκειμένου να διασφαλιστεί η διατήρηση του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος.

«Η Ελλάδα θα πρέπει να μείνει στην ευρωζώνη. Αυτή έχει οικοδομηθεί με βάση την αρχή του μη αναστρέψιμου. Αυτό ισχύει και για την Ελλάδα. Πρέπει να κάνουμε τα πάντα ώστε να μείνει η ευρωζώνη όπως είναι. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Αν έβγαινε ένα μέλος (σ.σ. από το ευρώ) θα είχαμε πρόβλημα αξιοπιστίας, ένα συνολικό πρόβλημα. Πρέπει να κάνουμε τα πάντα ώστε η ευρωζώνη να μείνει ενωμένη», τόνισε ο κ. Κέμερ.

Ο επικεφαλής του Συνδέσμου Γερμανικών Τραπεζών υποβαθμίζει τους πιθανούς κινδύνους που συνεπάγεται η εξασθένηση του ευρώ, αποδίδοντάς την μείωση της ισοτιμίας του έναντι του δολαρίου στην ευνοϊκή οικονομική συγκυρία για τις ΗΠΑ. Όπως διευκρίνισε, «πρόκειται περισσότερο για ισχύ του δολαρίου παρά για αδυναμία του ευρώ. Εκτός αυτού, το ευρώ είναι ένα ισχυρό εσωτερικό νόμισμα. (…) Δεν θα υπερεκτιμούσα την παρούσα εξασθένηση του ευρώ. (…) Πιστεύω ότι θα ξαναβγούμε από αυτήν την κατάσταση».

 
«Χρειάζεται αναπτυξιακή ώθηση»
Ο Μίχαελ Κέμερ αναγνώρισε ότι η εξασθένηση του ευρώ καθιστά ακριβότερες τις εισαγωγές για τις χώρες της ευρωζώνης, ωστόσο, όπως είπε, «αν δείτε όμως τις εξαγωγές, αυτές είναι βεβαίως πολύ φθηνότερες. Γι’ αυτό, όπως είπα, υπάρχουν αναπτυξιακά οφέλη. Θα ήταν όμως καλό αν μακροπρόθεσμα το ευρώ σταθεροποιούνταν και πάλι αισθητά».

Ο γερμανός ειδικός εκτίμησε ότι η νομισματική πολιτική του επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι «αγοράζει χρόνο για τους πολιτικούς». Όπως υπογράμμισε, όλες οι κυβερνήσεις θα πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες ώστε να εξέλθουν από τη φάση της ασθενούς ανάπτυξης, εκτιμώντας ότι για να συμβεί αυτό «χρειάζεται αναπτυξιακή ώθηση».

Τέλος, ερωτηθείς αν θα χορηγούσε δάνειο σε γερμανό επιχειρηματία που θα ήθελε να επενδύσει στην Ελλάδα, παρά τις εξελίξεις στη χώρα και την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον Αλέξη Τσίπρα, απάντησε: «Ναι, βεβαίως! Δεν δίνεται δάνειο σε κάποιον πολιτικό και δεν θα πρέπει να υπερεκτιμούμε τη μαχητική ρητορική. Οι άνθρωποι κρίνονται από τις πράξεις τους και βλέποντας τι υπέγραψαν την Παρασκευή, θα έλεγα ότι έγινε κιόλας το πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση». Deutsche Welle -Άρης Καλτιριμτζής (Deutschlandfunk)

 
• Ασφυκτικά περιθώρια για την Αθήνα
Ο γερμανικός τύπος εστιάζει στα επόμενα βήματα της μαραθώνιας διαπραγμάτευσης μεταξύ Αθήνας και εταίρων. Το περιοδικό Der Spiegel διατηρεί στην επιφάνεια το ζήτημα των γερμανικών πολεμικών επανορθώσεων.

«Η Αθήνα θέλει να κινηθεί κατά της φορολογικής απάτης», επισημαίνει σε πρωτοσέλιδο δημοσίευμά της η Süddeutsche Zeitung, σχολιάζοντας το περιεχόμενο των μεταρρυθμιστικών προτάσεων που πρόκειται να καταθέσει η ελληνική κυβέρνηση στους ευρωπαίους εταίρους της. Σύμφωνα με την εφημερίδα του Μονάχου, «κυβερνητικοί κύκλοι του Βερολίνου λένε ότι την εκταμίευση εκκρεμών δανειακών δόσεων και τη χορήγηση ενός τρίτου πακέτου βοήθειας μπορεί κανείς να τις φανταστεί μόνο στη βάση των μεταρρυθμιστικών συμφωνιών που έχουν γίνει μέχρι σήμερα». Όπως σημειώνει η εφημερίδα, «όλα εξαρτώνται από τη νέα λίστα μέτρων. ‘Αν πρόκειται για χρηματοδοτήσιμες και έγκυρες ιδέες, μας αρκεί ένα και μόνο φύλλο χαρτιού’, λέγεται από κύκλους του Βερολίνου’».

Σχόλιο στις εσωτερικές σελίδες της ίδιας εφημερίδας κάνει λόγο για «ανεπίλυτο πρόβλημα» της ελληνικής κυβέρνησης, σχολιάζοντας την καταρχήν συμφωνία μεταξύ Αθήνας και εταίρων και εκτιμώντας μεταξύ άλλων ότι «η Αθήνα κερδίζει μόνο χρόνο για μία νέα συμφωνία – τίποτα περισσότερο». Η αρθρογράφος σχολιάζει τα ασφυκτικά περιθώρια χειρισμών που έχει στη διάθεσή της η ελληνική κυβέρνηση, επισημαίνοντας: «Ο Τσίπρας έλαβε το αστείο διάστημα δύο μηνών, μέχρι το τέλος Απριλίου, ώστε να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις. Αυτό δεν το κατάφερε ο συντηρητικός προκάτοχός του, Αντώνης Σαμαράς, σε διάστημα 10 μηνών, μέχρι να καταψηφιστεί, θα έλεγε κανείς. (…) Το καθήκον αυτό δεν μπορεί να εκπληρωθεί. Τα κράτη της ευρωζώνης εκ των πραγμάτων απέκοψαν την Ελλάδα από τα δάνεια».

Η Frankfurter Allgemeine Zeitung σημειώνει ότι ο έλληνας πρωθυπουργός επιχειρεί να παρουσιάσει την έκβαση των διαπραγματεύσεων με τους εταίρους ως νίκη της κυβέρνησής του. Όπως σχολιάζει ο αρθρογράφος, «το ‘καυτό’ ερώτημα στο πεδίο της ελληνικής εσωτερικής πολιτικής τις επόμενες εβδομάδες θα είναι αν θα καταφέρει ο Τσίπρας να πουλήσει στην κοινοβουλευτική ομάδα, στο κόμμα του (…), αλλά και στους ψηφοφόρους, την αθέτηση σχεδόν όλων των προεκλογικών του υποσχέσεων ως τήρησή τους».

 
Το «τρικ» του Κολ
Στο ζήτημα των γερμανικών πολεμικών επανορθώσεων προς την Ελλάδα επανέρχεται το περιοδικό Der Spiegel. Όπως σημειώνει, «ο καγκελάριος Κολ έκανε το 1990 ένα τρικ, ώστε να μην πρέπει να καταβάλει αποζημιώσεις στην Ελλάδα». Το γερμανικό περιοδικό αναφέρει μεταξύ άλλων ότι «η λύση ήταν η εξής: η συνθήκη ειρήνης να μην ονομαστεί συνθήκη ειρήνης». Όπως επισημαίνεται, «η υπόθεση δεν έχει αποσαφηνιστεί από νομικής άποψης, η Ελλάδα δεν απευθύνθηκε ποτέ στο Διεθνές Δικαστήριο». Το δημοσίευμα επικαλείται έγγραφα της περιόδου 1989-’90, τα οποία αξιολογήθηκαν από το Spiegel, που αναφέρει ότι «ο καγκελάριος Κολ και ο υπουργός Εξωτερικών Χανς-Ντίτριχ Γκένσερ έκαναν κατά τις διαπραγματεύσεις για την γερμανική επανένωση τα πάντα, ώστε να αποφύγουν απαιτήσεις για επανορθώσεις. Κράτησαν χώρες όπως η Ελλάδα μακριά από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων και άλλαζαν τις διατυπώσεις έως ότου να βρουν την κατάλληλη για τους ίδιους μορφή». Το περιοδικό επικαλείται ακόμη μία εμπιστευτική επιστημονική έκθεση του γερμανικού κοινοβουλίου, η οποία ανέφερε μεταξύ άλλων ότι η Αθήνα θα μπορούσε να είχε προβεί σε επίσημη διαμαρτυρία, ώστε να μην απολέσει το δικαίωμα να διεκδικήσει τις αποζημιώσεις.

 
«Το δράμα των χρεών θα συνεχιστεί»
Η αριστερή Tageszeitung (TAZ) του Βερολίνου διερωτάται, «πώς να εφαρμόσει η αριστερή κυβέρνηση τις απαιτούμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και ιδιωτικοποιήσεις; Πώς να μικρύνει το βουνό χρέους, που μετά από χρόνια λιτότητας είναι ψηλότερο σε σχέση με την αρχή της κρίσης; Και από πού να προέλθει η ανάπτυξη; Ο Σόιμπλε οφείλει μία απάντηση σε αυτές τις ερωτήσεις. Υπαγόρευσε στη νέα κυβέρνηση των Αθηνών μία ανέφικτη ατζέντα και της έκλεισε τους ορίζοντες για μία άλλη, καλύτερη πολιτική. Γι’ αυτό, το δράμα των χρεών θα συνεχιστεί», εκτιμά η εφημερίδα.

«Χωρίς μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος, που θα επιφέρει περισσότερη φορολογική δικαιοσύνη, χωρίς αποφασιστική μάχη κατά της διαφθοράς η Ελλάδα δεν θα βρει διέξοδο από την κρίση παρά τα μέτρα λιτότητας», υπογραμμίζει η Frankfurter Rundschau. Η εφημερίδα της Φραγκφούρτης εκτιμά ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το «μόνο κόμμα στην Ελλάδα» που διαθέτει το αναγκαίο πολιτικό βάρος ώστε να «κάνει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις», δεδομένου ότι δεν έχει εμπλακεί στις δομές της διαφθοράς και του πελατειακού κράτους. Deutsche Welle -Άρης Καλτιριμτζής

 
• Η συμφωνία «αφήνει περιθώρια ελιγμών»
Θετικά αποτιμά τη συμφωνία του Eurogroup ο γερμανός οικονομολόγος Ρούντολφ Χίκελ. Ο συμβιβασμός, σύμφωνα με τον ίδιο, αφήνει σημαντικά περιθώρια ελιγμών στην κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα.
Όπως εκτίμησε σε συνέντευξή του προς τη Γερμανική Ραδιοφωνία ο γερμανός αναλυτής, η συμφωνία σίγουρα δεν είναι ιδανική, ωστόσο «αν τη διαβάσει κανείς με προσοχή θα διαπιστώσει ότι υπάρχουν πολλά ανοιχτά σημεία τα οποία μπορεί να αξιοποιήσει από την πλευρά της και η Ελλάδα. Ο έλληνας υπουργός Οικονομικών Βαρουφάκης περιέγραψε πολύ καλά το αποτέλεσμα λέγοντας ότι ο ίδιος και η Ελλάδα αισθάνονται ότι συνέγραψαν τη συμφωνία. Από αυτό αντιλαμβάνεται κανείς πόσο σημαντικοί είναι οι συμβολισμοί, το να έχεις τη δυνατότητα να συναποφασίζεις».

 
Προτεραιότητα η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης

Σύμφωνα με τον Ρούντολφ Χίκελ, «(…)Η ευελιξία του πακέτου έγκειται αφενός στο ότι αν και δεν μπορούν να αναιρεθούν μεταρρυθμίσεις χωρίς να υπάρξει προηγουμένως συνεννόηση, ορισμένα σημεία που αφορούν κυρίως τις περικοπές, μπορούν να επανεξεταστούν. Αφετέρου υπάρχει μια ακόμη πολύ σημαντική πρόταση στη συμφωνία: δεν επιτρέπεται να ληφθούν μέτρα τα οποία θέτουν σε κίνδυνο την οικονομική σταθερότητα της χώρας. Υπάρχουν όμως μέτρα τα οποία δεν συμβάλουν διόλου στην οικονομική σταθερότητα. Ίσως να είμαι πολύ αισιόδοξος, αλλά διακρίνω περιθώρια ελιγμών».

Μια από τις άμεσες προτεραιότητες, σύμφωνα με τον γερμανό οικονομολόγο, θα πρέπει να είναι η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης στην Ελλάδα. «Γνωρίζω τα επιχειρήματα του Σόιμπλε και εάν είχε δίκιο θα τον υποστήριζα. Ο Σόιμπλε ισχυρίζεται ότι αφενός υπάρχουν σημάδια οικονομικής ανάκαμψης και πως αφετέρου επιτυγχάνεται πάλι πρωτογενές πλεόνασμα. Πρόκειται όμως απλά για ωραιοποίηση της σημερινής κατάστασης. Από οικονομική και κοινωνική σκοπιά η Ελλάδα παραμένει μια χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης».

 
Να διορθωθούν τα λάθη της συνταγής
Παράλληλα όμως, όπως επισημαίνει ο Ρούντολφ Χίκελ, θα πρέπει να γίνει και μια συνολική επαναξιολόγηση της πολιτικής που ακολουθήθηκε και της συνταγής που εφαρμόστηκε τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα.

«Πρόκειται για κάτι που με εκπλήσσει, παρουσία μάλιστα και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου της κ. Λαγκάρντ. Ήδη το 2013 το ΔΝΤ παρουσίασε μια εκτενή ανάλυση που λέει ότι η στρατηγική για την Ελλάδα και η πολιτική της λιτότητας εκτόξευσαν το χρέος στα ύψη καθώς κατέρρευσε η οικονομία. Ελπίζω ο απολογισμός αυτός σχετικά με το τι πήγε λάθος στην ακολουθούμενη στρατηγική εξυγίανσης, να τεθεί στο επίκεντρο. Οι δυο πλευρές θα πρέπει να δουν από κοινού ποια ήταν τα λάθη που έγιναν και να τα διορθώσουν. Στη συνέχεια θα πρέπει όμως να πει κανείς και στους Έλληνες ότι είναι πλέον καιρός να κάνουν κάτι. Το μεγαλύτερο ρίσκο είναι να μην καταφέρουν ο Τσίπρας και ο υπουργός του επί των Οικονομικών να αντιμετωπίσουν τη διαφθορά και την εκροή κεφαλαίων αλλά και να φορολογήσουν τους πλούσιους. Σε αυτό θα πρέπει να στηριχθούν από την ευρωζώνη». Deutsche Welle-DLF / Κώστας Συμεωνίδης