Alpha Bank: Πιέσεις στον τουρισμό, από την αύξηση του ΦΠΑ και το προσφυγικό
Η τουριστική βιομηχανία το 2015
Ευνοϊκά εξελίχθηκε η τουριστική κίνηση κατά το 2015 καθώς οι διεθνείς αφίξεις ανήλθαν σε 23,6 εκατ., έναντι 22,0 εκατ. το 2014 καταγράφοντας αύξηση κατά 7,1% και σημειώνοντας νέο ρεκόρ αφίξεων στην χώρα μας, σύμφωνα με ανάλυση του Εβδομαδιαίου Δελτίου Οικονομικών Εξελίξεων της Διευθύνσεως Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank.
Συμπεριλαμβανομένων, συνεχίζει, των ταξιδιωτών κρουαζιέρας, οι ξένοι επισκέπτες στην Ελλάδα εκτιμώνται άνω 26 εκατ. το 2015. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Tουρισμού (UNWTO) ο ρυθμός αύξησης του αριθμού των τουριστικών αφίξεων στη χώρα μας (+7,1%) το 2015, υπερέβη αισθητά την παγκόσμια τουριστική ανάπτυξη που ανήλθε σε 4,4%, καθώς και τις διεθνείς αφίξεις την Ευρώπη που αυξήθηκαν κατά 5,0%.
Σύμφωνα με το World Travel & Tourism Council η συνολική συμβολή του τουριστικού κλάδου ως ποσοστό του ΑΕΠ ανήλθε στο 17,3% το 2014 και εκτιμάται ότι θα αυξηθεί σε 17,6% το 2015 και σε 19,8% το 2025.
Αναφορικά με τις πηγές του ελληνικού τουρισμού, άνοδος των διεθνών αφίξεων παρατηρήθηκε από τις χώρες της Ζώνης του Ευρώ (2015: +9,8%, 2014: +16,9%), που καλύπτουν το 34,7% των συνολικών αφίξεων. Εξ αυτών οι τουρίστες από τη Γερμανία παρουσίασαν σημαντική αύξηση (2015: +14,3%, 2014: +8,5%), ακολουθούμενη από τη μικρή αύξηση των επισκεπτών από τη Γαλλία με σημαντικά όμως μικρότερο ρυθμό σε σχέση με το 2014 (2015: +4,0%, 2014: +27,0%).
Από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της Ζώνης του Ευρώ σημειώνεται η αύξηση των επισκεπτών από το Ηνωμένο Βασίλειο (2015:+14,7%, 2014:+13,2%) και από τις λοιπές χώρες η αξιόλογη αύξηση των διεθνών αφίξεων από τις ΗΠΑ (2015: +26,8%, 2014: +26,9%). Τα θετικά αυτά γεγονότα αντιστάθμισαν την κάθετη πτώση της ταξιδιωτικής ροής από τη Ρωσία (2015: -59,0%, 2014: -7,6%). Σημειώνεται, ωστόσο, ότι τον Δεκέμβριο του 2015 αυξήθηκε σημαντικά η τουριστική ροή από την Ρωσία κατά 47,1%. Ευνοϊκά εξελίσσεται και ο κλάδος της κρουαζιέρας τα στοιχεία του οποίου περιλαμβάνονται στην οριστική εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση του εννεαμήνου 2015 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία). Ειδικότερα, σημειώθηκε σημαντική αύξηση των αφίξεων των κρουαζιερόπλοιων κατά 13,7% (εννεάμηνο 2015: 3.544, εννεάμηνο 2014: 3.118), έναντι μείωσης κατά 7,8% στην αντίστοιχη περίοδο του 2014.
Παράλληλα, αυξήθηκαν αισθητά και οι ταξιδιώτες κρουαζιέρας, που ανήλθαν στα 2,1 εκατομμύρια μέχρι το εννεάμηνο 2015, έναντι 1,9 εκατομμύρια στο αντίστοιχο διάστημα του 2014. Η άνοδος των αφίξεων των πλοίων και του αριθμού επισκεπτών της κρουαζιέρας αύξησαν σημαντικά τις αντίστοιχες εισπράξεις κατά 13,6% το 2015 συνεισφέροντας θετικά στην εξέλιξη των εξαγωγών υπηρεσιών.
Η άνοδος των τουριστικών αφίξεων και εισπράξεων τα τελευταία έτη αντανακλούν την μεταβολή του προτύπου του ελληνικού τουριστικού προϊόντος που απορρέει στις διαρθρωτικές μεταβολές που πραγματοποιήθηκαν στον κλάδο. Χαρακτηριστικά αναφέρονται:
– η απλοποίηση της διαδικασίας έκδοσης τουριστικής βίζας (από αναδυόμενες αγορές πχ. Ρωσία, Κίνα),
– η δημιουργία νέας μορφής ολοκληρωμένων και σύνθετων τουριστικών επιχειρήσεων,
– η ίδρυση ειδικής υπηρεσίας του ΕΟΤ για την προώθηση και την σύντομη αδειοδότηση τουριστικών επενδύσεων,
– η απλοποίηση των διαδικασιών στη λειτουργία των τουριστικών πρακτορείων και εταιριών ενοικίασης αυτοκινήτων,
– οι ρυθμίσεις που ενθαρρύνουν την ανάπτυξη του τουρισμού κρουαζιέρας,
– η καθιέρωση διευρυμένου ωραρίου επισκέψεων σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους,
-η ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού, γεγονός που επέκτεινε την τουριστική περίοδο.
Η δυναμική πορεία των τουριστικών αφίξεων και ταξιδιωτικών εσόδων και κατά το 2015 υπερκέρασαν τις προσδοκίες τις προσδοκίες των επιχειρηματιών στις τουριστικές επιχειρήσεις (ΙΟΒΕ), καθώς ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στα Ξενοδοχεία-Εστιατόρια υποχώρησε το 2015 στις 89,3 μονάδες, έναντι των 101,3 μονάδων το 2014, κινείται πάντως σε ανώτερο επίπεδο από το 2013 (80,5 μονάδες). Εκ παραλλήλου μειώθηκε και ο δείκτης προσδοκιών στα Τουριστικά Πρακτορεία (2015: 108,5 μονάδες, 2014: 122,0 μονάδες) βρίσκεται όμως σε επίπεδο άνω των 100 μονάδων και διαμορφώθηκε πολύ υψηλότερα της επίδοσης του 2013 (89,9 μον.).
Οι προοπτικές του τουριστικού κλάδου το 2016 είναι θετικές, καθώς η Ελλάδα θεωρείται ασφαλής προορισμός. Η χώρα μας ωφελείται από την αστάθεια σε ανταγωνιστικούς τουριστικούς προορισμούς της Ανατολικής Μεσογείου και την χαμηλή συναλλαγματική ισοτιμία του Ευρώ έναντι βασικών νομισμάτων. Ωστόσο, η ζήτηση τουριστικών υπηρεσιών ενδέχεται να υποστεί πιέσεις από την αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ στη διαμονή και εστίαση. Ανασταλτικός παράγοντας είναι και συνεχιζόμενη προσφυγική ροή που εντείνεται κατά τους θερινούς μήνες. Σύμφωνα με τον UNWTO το 2016 οι παγκόσμιες διεθνείς αφίξεις εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 4,0% και στην Ευρώπη κατά 3,5%- 4,0%.
