Επιτάχυνση της ανάπτυξης
Από την σημερινή ανακοίνωση, του Εβδομαδιαίου Οικονομικού Δελτίου της Διευθύνσεως Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank προκύπτει ότι « η εντυπωσιακή αυξητική πορεία των ελληνικών εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών , αποδεικνύει ότι η ευνοϊκή επίπτωση από την ταχέως βελτιούμενη ανταγωνιστικότητα των εγχωρίως παραγομένων προϊόντων είναι ήδη πολύ σημαντική».
Επιταχύνονται οι εξελίξεις εξισορρόπησης του Ελληνικού Ισοζυγίου Πληρωμών:
Οι εξελίξεις στο Ισοζύγιο Πληρωμών της Ελλάδος τον Ιανουάριο του 2012 αποτελούν σαφή ένδειξη της τάσης που υπάρχει:
α) για σημαντική αύξηση των εξαγωγών αγαθών (Ιαν.’12: +24,7%) και υπηρεσιών (Ιαν.’12: +1,4%),
β) για μείωση των εισαγωγών αγαθών (Ιαν.’12: -11,9%) και των πληρωμών για εισαγωγές υπηρεσιών (Ιαν.’12: -15,8%),
γ) για μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων (Ιαν.’12: -8,6%), το οποίο θα μειωθεί ακόμη περισσότερο κατά τη διάρκεια του έτους λόγω της σημαντικής μείωσης των πληρωμών για τόκους του δημοσίου χρέους και
δ) για εξομάλυνση των μεταβιβαστικών πληρωμών, με αναμενόμενη σημαντική αύξηση των εισροών πόρων από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αποτέλεσμα των ανωτέρω ήταν η δραστική μείωση του ελλείμματος του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) στο 0,73% του ΑΕΠ τον Ιαν.’12, από 1,29% του ΑΕΠ τον Ιαν.’11 και 1,53% του ΑΕΠ τον Ιαν.’10.
Για το έτος ως σύνολο αναμένεται τώρα πτώση του ελλείμματος του ΙΤΣ στο 5,5% του ΑΕΠ το 2012, από 8,55% του ΑΕΠ το 2011, 9,2% το 2010και 10,3% το 2009.
Σημειώνεται ότι, όπως τονίζεται και στην Έκθεση του Διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος για τη Νομισματική Πολιτική το 2011 και το 2012, το ΙΤΣ ήδη σημείωσε αξιοσημείωτη βελτίωση από το 2011.
Το έλλειμμα του ΙΤΣ εξαιρουμένων των καθαρών πληρωμών για καύσιμα και για τόκους του τομέα της γενικής κυβέρνησης ήταν σχεδόν μηδενικό το 2011.
Το έλλειμμα αυτό μειώνεται σταθερά τα τελευταία έτη, από 7,1% του ΑΕΠ το 2007, σε 6,0% το 2008, 4,0% το 2009, 2,3% το 2010 και 0,1% του ΑΕΠ το 2011, ενώ αναμένεται να είναι σημαντικά πλεονασματικό το 2012.
Επίσης, το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών εξαιρουμένων των καυσίμων και των πλοίων κατέγραψε πλεόνασμα € 1,8 δις το 2011 (για πρώτη φορά από το 2000), έναντι ελλείμματος € 2,8 δις το 2010, € 7,2 δις το 2009 και € 10,1 δις το 2008.
Οι εξελίξεις αυτές οφείλονται στη μεγάλη μείωση των εγχώριων δημοσιονομικών ελλειμμάτων και γενικά στη δραστική μείωση της εγχώριας ζήτησης που χρηματοδοτείται με δανεισμό από το εξωτερικό, δηλαδή με πλεονάσματα στο λογαριασμό κεφαλαίων του ελληνικού ισοζυγίου πληρωμών.
Τα πλεονάσματα αυτά μειώνονται ταχέως στην περίοδο 2010-2012, με ταυτόχρονη μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και της εγχώριας ζήτησης για αγαθά και υπηρεσίες, και επομένως μειώνονται οι εισαγωγές και αυξάνονται οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, στο βαθμό που η μείωση της ζήτησης αφορά διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα.
Ανάκτηση της απώλειας βήμα-βήμα
Επιπλέον, στο βαθμό που η μείωση της ζήτησης αφορά διεθνώς μη εμπορεύσιμα προϊόντα, μειώνονται οι σχετικές τιμές των μη εμπορεύσιμων προϊόντων έναντι των εμπορεύσιμων (βελτιώνεται η ανταγωνιστικότητα των διεθνώς εμπορεύσιμων).
Με αυτό τον τρόπο ανακτάται σταδιακά η απώλεια της διεθνούς ανταγωνιστικότητας κόστους των ελληνικών προϊόντων.
Χωρίς καθαρή χρηματοδότηση από το εξωτερικό, π.χ., μετά το 2015 η Ελλάδα θα έχει πλεονασματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών εκτός των καθαρών πληρωμών τόκων και μηδενικό ΙΤΣ συμπεριλαμβανομένων και των πληρωμών τόκων.
Η εξάλειψη του καθαρού δανεισμού της χώρας από το εξωτερικό, συμβάλλει στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των κλάδων της οικονομίας που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα και στην αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών με ταυτόχρονη υποκατάσταση σημαντικού μέρους των εισαγωγών με εγχώρια παραγωγή.
Ήδη έως το τέλος του 2011, η Ελλάδα έχει κερδίσει το 35% της ανταγωνιστικότητας (με βάση το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος) που έχασε στην περίοδο 2001-2009.
Επιπλέον, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Τραπέζης της Ελλάδος, με βάση τα μέτρα αύξησης της παραγωγικότητας και σημαντικής μείωσης του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος που θεσμοθετήθηκαν το 2011 και στις αρχές του 2012, έως το τέλος του 2013 η Ελλάδα θα έχει ανακτήσει το σύνολο των απωλειών ανταγωνιστικότητας.
Οι απώλειες ανταγωνιστικότητας στην περίοδο 2001-2009 προέκυψαν από την ανατίμηση της πραγματικής σταθμισμένης συναλλαγματικής ισοτιμίας του Ευρώ με βάση το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος κατά 30% περίπου.
Αυτό γινόταν με τη συμβολή του υπέρμετρου, και συνεχώς αυξανόμενου έως το 2009, δανεισμού της χώρας από το εξωτερικό που χρηματοδότησε τις μεγάλες αυξήσεις μισθών και συντάξεων, στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα στην ανωτέρω περίοδο.
Με την εξάλειψη του δανεισμού από το εξωτερικό, ύψους άνω των € 35 δις το 2009, οι μισθοί και οι συντάξεις στην εγχώρια οικονομία προσδιορίζονται πλέον μόνο από την αξία της διεθνώς ανταγωνιστικής εγχώριας παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών.
Οι απειλές δεν ωφελούν
Η εγχώρια ανταγωνιστική παραγωγή, που αυξάνει σταδιακά μετά το 2009, θα επιταχυνθεί μόλις αποκατασταθούν συνθήκες ομαλότητας στην εγχώρια οικονομία και μόλις σταματήσουν οι πολιτικές υποβάθμισης του οικονομικού κλίματος και της ψυχολογίας των οικονομικών μονάδων στη χώρα με απειλές για άτακτη χρεοκοπία και για έξοδο από το Ευρώ.
Οι ευνοϊκές επιπτώσεις
Η εντυπωσιακή αυξητική πορεία των ελληνικών εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών, η οποία συνεχίζεται και τον Ιαν.’12, παρά τα μεγάλα εμπόδια που αντιμετωπίζουν ακόμη οι ελληνικές επιχειρήσεις από το εξαιρετικά δυσμενές οικονομικό κλίμα για την Ελλάδα που επικράτησε ιδιαίτερα στην περίοδο Σεπτεμβρίου 2011 – Φεβρουαρίου 2012, δείχνει ότι η ευνοϊκή επίπτωση από την ταχέως βελτιούμενη ανταγωνιστικότητα των εγχωρίως παραγομένων προϊόντων είναι ήδη πολύ σημαντική.
Στους επόμενους μήνες θα φανούν επίσης και οι ευνοϊκές επιπτώσεις στον τομέα της υποκατάστασης των εισαγωγών, ιδιαίτερα πολλών γεωργικών και βιομηχανικών προϊόντων.
Διαδικασία σε πλήρη εξέλιξη
Η διαδικασία μετατροπής της ελληνικής οικονομίας σε οικονομία με ανταγωνιστική εγχώρια παραγωγή και πλεονασματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι σε πλήρη εξέλιξη.
Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα έχουν ήδη προχωρήσει πολύ ταχύτερα και σε πολύ μεγαλύτερο βάθος από οποιαδήποτε άλλη χώρα του ΟΟΣΑ, όπως έχει ήδη τεκμηριωθεί από τον ίδιο τον ΟΟΣΑ, και οι επιπτώσεις αυτών των μεταρρυθμίσεων στην παραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη της οικονομίας είναι ήδη ευκρινώς εμφανείς.
Αρκεί να σημειωθεί ότι στο 3ο 3μηνο του 2011, η παραγωγικότητα της εργασίας (ΑΕΠ ανά απασχολούμενο) αυξήθηκε σημαντικά κατά 2,7% στο σύνολο της οικονομίας, ενώ θετική αύξηση της παραγωγικότητας (0,6%-0,7%) καταγράφεται και στο 4o 3μηνο.’11 παρά τον καταποντισμό του ΑΕΠ στο 3μηνο αυτό της μεγάλης αβεβαιότητας.
Η ανάκαμψη της οικονομίας μπορεί να έλθει πολύ γρηγορότερα
Με βάση τα ανωτέρω, και αν βελτιωθεί το οικονομικό κλίμα, όπως θα πρέπει να αναμένεται μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του 2ου Πακέτου Χρηματοδοτικής Ενίσχυσης της Ελλάδος, τότε η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας μπορεί να έλθει πολύ γρηγορότερα από ότι προβλέπει η Τρόικα.
Για παράδειγμα, η μείωση του ονομαστικού ΑΕΠ της χώρας μπορεί να είναι πολύ μικρότερη το 2012 από το προβλεπόμενο -5,5%, ιδιαίτερα αν οι πολιτικές ανάκαμψης των επενδύσεων που εξαρτώνται από το κράτος υλοποιηθούν (αντίθετα με ότι συνέβη το 2010-2011).
Δυναμική ανάπτυξη και μείωση ανεργίας
Επίσης, η ανάπτυξή της μετά το 2013 μπορεί να είναι πολύ πιο δυναμική από ότι προβλέπεται, με αύξηση της παραγωγικότητας και τη μείωση της ανεργίας, ιδιαίτερα δε της ανεργίας των νέων (15-29 ετών) που διαμορφώνεται τους τελευταίους μήνες στα επίπεδα του 59% του αντίστοιχου εργατικού δυναμικού.
Το καθοριστικό πλαίσιο
Το θεσμικό πλαίσιο στην αγορά εργασίας που ολοκληρώθηκε στις αρχές του 2012, θα συμβάλλει καθοριστικά στην δυναμική επανεκκίνηση της αναπτυξιακής πορείας της χώρας και σε ταχεία αύξηση της παραγωγικότητας και της απασχόλησης και σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης στα επόμενα έτη.
