Brexit – Τα επόμενα βήματα ενός επώδυνου «διαζυγίου»
#Brexit -Όλες οι εξελίξεις (3)
Οι Βρετανοί ψήφισαν μεν υπέρ του Brexit, εντούτοις προς το παρόν η χώρα τους παραμένει μέλος της ΕΕ. Το «διαζύγιο» μεταξύ των δυο πλευρών αναμένεται χρονοβόρο και επώδυνο. Ποια όμως είναι τα επόμενα βήματα;
Καταρχήν θα πρέπει να ακολουθήσει το αμιγώς τυπικό κομμάτι της διαδικασίας, να υποβάλει δηλαδή επίσημα η Μεγάλη Βρετανία γραπτό αίτημα αποχώρησης από την ΕΕ. Παραμένει άγνωστο πότε ακριβώς θα συμβεί αυτό. Το δημοψήφισμα στη Βρετανία δεν είχε δεσμευτικό χαρακτήρα. Η Βουλή των Κοινοτήτων θα πρέπει να αναθέσει λοιπόν στον πρωθυπουργό να υποβάλει το σχετικό αίτημα στις Βρυξέλλες. Μετά την προαναγγελία της παραίτησης του Ντέιβιντ Κάμερον, το έργο αυτό θα πρέπει να αναλάβει ο διάδοχός του στον πρωθυπουργικό θώκο.
Στη συνέχεια το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, οι υπόλοιπες 27 χώρες μέλη δηλαδή, θα αναθέσουν στην Κομισιόν να διαπραγματευτεί μια συμφωνία εξόδου της Μεγάλης Βρετανίας που θα ορίζει με σαφήνεια όλα τα επιμέρους ζητήματα. Για τη διαδικασία αυτή η Συνθήκη της Λισαβόνας προβλέπει ένα διάστημα δυο ετών. Αυτή ενδέχεται να επιταχυνθεί όμως, υποστηρίζει ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Μάνφρεντ Βέμπερ. Σε κάθε περίπτωση η διαδικασία αυτή απαιτεί αρκετό χρόνο καθώς θα πρέπει να επανεξεταστούν χιλιάδες νομικές διατάξεις και οικονομικές προϋποθέσεις και όροι. Ακολούθως η συμφωνία εξόδου θα πρέπει να επικυρωθεί από τις χώρες μέλη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και φυσικά την ίδια τη Μεγάλη Βρετανία. Στο διάστημα αυτό θα πρέπει να επαναπροσδιοριστεί και το καθεστώς που αφορά το δικαίωμα παραμονής των ευρωπαίων πολιτών στη Βρετανία και αντιστρόφως.
Προς μια συμφωνία εταιρικής σχέσης;
Ταυτόχρονα ή ίσως μετά τη συμφωνία εξόδου θα πρέπει να ξεκινήσουν και οι διαπραγματεύσεις για τις μελλοντικές σχέσεις των δυο πλευρών. Θεωρητικά θα μπορούσε να προκύψει μια συμφωνία εταιρικής σχέσης που θα προβλέπει ένα απαλλαγμένο από δασμούς εμπόριο. Ένα πιθανό σενάριο είναι επίσης η προσχώρηση της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελευθέρου Εμπορίου EFTA, στην οποία εκπροσωπούνται σήμερα η Νορβηγία, η Ελβετία, το Λιχτενστάιν και η Ισλανδία. Σύμφωνα πάντως με εκτιμήσεις κοινοτικών αξιωματούχων, η προετοιμασία μιας τέτοιας συμφωνίας θα απαιτούσε πολλά χρόνια. Στη συνέχεια θα έπρεπε να επικυρωθεί από τις χώρες μέλη. Μόνον για αυτή την διαδικασία επικύρωσης προβλέπονται δύο χρόνια.
Στο διάστημα αυτό θα πρέπει να αποσαφηνιστεί και το καθεστώς των βρετανών υπαλλήλων στις Βρυξέλλες. Θεωρητικά μπορούν να συνεχίσουν να εργάζονται στη βελγική πρωτεύουσα αφού απολαμβάνουν καθεστώς μονίμων. Η Μεγάλη Βρετανία θα πρέπει στην περίπτωση αυτή να καταβάλλει και τις συντάξεις των ευρωπαίων υπαλλήλων της. Το ίδιο διάστημα και μέχρι την οριστική έξοδο της Βρετανίας, οι 73 ευρωβουλευτές της θα μπορούν να συνεχίσουν να μετέχουν στις συνεδριάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με δικαίωμα ψήφου. «Θα βρεθεί ένας λογικός διακανονισμός», εκτιμούν κοινοτικοί αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες.
Αντιμετωπίζοντας τον κίνδυνο μετάδοσης
Η χθεσινή πρώτη μέρα, που σημαδεύτηκε από τον πανικό στα χρηματιστήρια και την κατακόρυφη πτώση της στερλίνας, καταδεικνύει ότι έπονται δύσκολοι καιροί για τη βρετανική οικονομία. Η ΕΚΤ και οι κεντρικές τράπεζες των χωρών μελών έχουν συμφωνήσει στη στήριξη της στερλίνας σε περίπτωση που αυτό κριθεί αναγκαίο. «Έχουμε την κατάσταση υπό έλεγχο, παρότι κανείς δεν γνωρίζει τι ακριβώς θα συμβεί», λέει πηγή της ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη, εκτιμώντας ότι «και τα χρηματιστήρια θα συνέλθουν».
Επιπλέον η ΕΕ θα πρέπει να ασχοληθεί άμεσα και με τον «κίνδυνο μετάδοσης». Στη Γαλλία πραγματοποιούνται το 2017 προεδρικές εκλογές ενώ στην Ολλανδία το 2018 βουλευτικές. Και στις δυο χώρες τα στρατόπεδα των ευρωσκεπτικιστών και δεξιών λαϊκιστών έχουν διαμηνύσει ότι επιθυμούν επίσης τη διενέργεια δημοψηφισμάτων στις χώρες τους.
Βέβαιο είναι ότι αυτά θα απαιτήσουν πολύ χρόνο και κόπο και θα δοκιμάσουν τις αντοχές της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών. Υπάλληλος της Κομισιόν έκανε χθες το πρωί λόγο για «την μητέρα όλων των κρίσεων».
Δεν αποκλείει και άλλα δημοψηφίσματα στην ΕΕ
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ εκτίμησε σε μια συνέντευξή του που δημοσιεύει σήμερα η γερμανική εφημερίδα Bild ότι το Βερολίνο θα διαδραματίσει ακόμη πιο «κεντρικό ρόλο» στην ΕΕ μετά την ψήφο υπέρ του Brexit.
«Η Γερμανία θα συνεχίσει να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο, και μάλιστα ακόμη πιο σημαντικό στην Ευρωπαϊκή Ένωση», είπε ο Γιούνκερ, ενώ η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ ήδη έχει καλέσει τη Δευτέρα στο Βερολίνο τον πρόεδρο της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ, τον πρωθυπουργό της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ.
Μια συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των έξι ιδρυτικών κρατών-μελών της ΕΕ (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο) είναι προγραμματισμένο να γίνει σήμερα στο Βερολίνο.
Η ΕΕ ασφαλώς δεν είναι τέλεια αλλά «είναι το καλύτερο που έχουμε για να συγκεντρώνουμε τις χώρες της Ευρώπης στο ίδιο τραπέζι και να κάνουμε συμβιβασμούς ώστε ο κόσμος να ζει με ειρήνη, ελευθερία και ευημερία», είπε ο Γιούνκερ στη Μπιλτ. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα «μας λείψει σε αυτό το οικογενειακό τραπέζι», πρόσθεσε.
Ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στάθηκε στην ευθύνη και τη διφορούμενη στάση του πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος υπέβαλε την παραίτησή του χθες Παρασκευή, μία ημέρα μετά το δημοψήφισμα στο οποίο το 51,9% των ψηφοφόρων τάχθηκε υπέρ του Brexit, παρότι ο Κάμερον έκανε εκστρατεία για την παραμονή της χώρας του στην ΕΕ.
«Όταν καταφέρεσαι από τη Δευτέρα ως το Σάββατο εναντίον της Ευρώπης, είναι δύσκολο να περάσεις για θερμός Ευρωπαίος την Κυριακή», ανέφερε επιτιμητικά ο Γιούνκερ, για τον οποίο οι Βρυξέλλες δεν φέρουν «καμία ευθύνη» για το αποτέλεσμα της διαδικασίας που επιθυμούσε ο Κάμερον «και όχι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Κομισιόν ή το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο».Πηγές:Deutsche Welle, ΑΠΕ
Το μυστικό σχέδιο Σόιμπλε για το Brexit
H γερμανική κυβέρνηση θα επιδιώξει μετά το Brexit μια «συμφωνία συνδέσεως» με τη Μ. Βρετανία ώστε να αποτρέψει τους μιμητές, όπως αποκαλύπτει εσωτερικό έγγραφο του υπουργείου Οικονομικών.
Ήδη τις περασμένες μέρες οι σύμβουλοι του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είχαν συντάξει ένα σχέδιο για την περίπτωση εξόδου της Μ. Βρετανίας από την Ε.Ε. με τον τίτλο «Η γερμανική στρατηγική σχετικά με το Brexit». Το κείμενο αυτό το οποίο περιήλθε στα χέρια της οικονομικής εφημερίδας Ηandelsblatt και της Welt σκιαγραφεί το πως θα δράσει η γερμανική κυβέρνηση κατά τις διαπραγματεύσεις εξόδου της Μ. Βρετανίας. Πρόκειται για ένα σχέδιο ανάγκης, το οποίο ανασύρθηκε τώρα από το συρτάρι.
Κατόπιν συμφωνίας με την Ε.Ε. θα προσφερθούν στη Μ. Βρετανία «εποικοδομητικές διαπραγματεύσεις εξόδου», αν και οι συνεργάτες του Β. Σόιμπλε αναμένουν ότι θα είναι «δύσκολες». Η διετής μεταβατική περίοδος είναι αρκετό διάστημα ώστε να γίνει η διαδικασία συντεταγμένα. «Αυτό δίνει το χρόνο και δημιουργεί τη βάση για τις διαπραγματεύσεις» όπως αναφέρεται. «Μετά θα επιδιωχθεί ένα καθεστώς συμφωνίας συνδέσεως με το Ηνωμένο Βασίλειο». Η Μεγάλη Βρετανία θα γίνει δηλαδή ένας «συνδεδεμένος εταίρος».
Δεν υπάρχει πάντως η πρόθεση να ικανοποιηθεί το Λονδίνο πάρα πολύ. Σύμφωνα με το σχέδιο δεν θα επιτραπεί «κανένας αυτοματισμός» προκειμένου να έχει η Μ. Βρετανία «πρόσβαση στην ενιαία / εσωτερική αγορά της Ε.Ε.». Εάν μπορούσε να απολαμβάνει στο μέλλον εκτεταμένα πλεονεκτήματα χωρίς να είναι μέλος της Ε.Ε. αυτό θα μπορούσε να βρει μιμητές κατά τους συντάκτες του. Η Ε.Ε. θα πρέπει «να αποφύγει σε μελλοντική νέα ρύθμιση των σχέσεων να δώσει τις λάθος εντυπώσεις», όπως τονίζεται. «Τάσεις μιμητισμού» φοβάται η γερμανική κυβέρνηση στη Γαλλία, την Αυστρία, τη Φινλανδία, την Ολλανδία και την Ουγγαρία. «Η έκταση του φαινομένου αυτού και οι κλιμακωτές συνέπειές του θα εξαρτηθούν κατά κύριο λόγο από τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπισθεί η Μ. Βρετανία». Με άλλα λόγια ελεύθερες επιλογές σε σχέση με την ενιαία αγορά δεν είναι δυνατόν να επιτραπούν στο Λονδίνο.
Επίσης, όπως προκύπτει από το έγγραφο αυτό, η καγκελάριος Μέρκελ και ο υπουργός Οικονομικών Σόιμπλε φοβούνται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Γαλλία και η Ιταλία θα μπορούσαν «να αξιοποιήσουν την ανάγκη της στιγμής για περαιτέρω κοινοτικοποίηση», ένα ενδεχόμενο το οποίο θα πρέπει να αντιμετωπισθεί «προληπτικά». Συγκεκριμένα, οι συντάκτες του θεωρούν πιθανόν ότι θα δυναμώσουν οι φωνές που θα ζητούν την κοινή ευθύνη στην ευρωζώνη, λ.χ. για κοινό προϋπολογισμό ή ευρωπαϊκή εγγύηση καταθέσεων στις τράπεζες.
Αυτό όμως θα προκαλούσε ακόμα μεγαλύτερη αντίδραση στις χώρες του ευρωπαϊκού βορρά που χορηγούν βοήθεια στις χώρες του νότου. Στο γερμανικό υπουργείο Οικονομικών θεωρούν ότι οι φωνές για κοινοτικοποίηση (των χρεών) θα ενδυνάμωνε τις ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις σε άλλες χώρες και βέβαια πέραν αυτών και στην ίδια τη Γερμανία.
Σύμφωνα πάντα με το μυστικό σχέδιο Σόιμπλε το Βερολίνο είναι διατεθειμένο να συμφωνήσει στην εμβάθυνση της ευρωζώνης εφόσον γίνει αλλαγή των ευρωπαϊκών συνθηκών ώστε να ενισχυθεί ο έλεγχος της δημοσιονομικής και οικονομικής πολιτικής των χωρών της. Οι συντάκτες του εγγράφου ζητούν να είναι δυνατόν να απορρίπτονται μελλοντικά προϋπολογισμοί οι οποίοι δεν συνάδουν με τους κανόνες των ελλειμμάτων. Μετά το Brexit όμως το Βερολίνο δεν αναμένει σε καμιά περίπτωση ότι «θα υπάρξει μεγάλη συναίνεση για περαιτέρω βήματα εμβάθυνσης».
Die Welt: «Η επόμενη μεγάλη κρίση της ΕΕ στην Ισπανία»
«H Ισπανία φέρνει την επόμενη μεγάλη κρίση στην ΕΕ», εκτιμά η γερμανική εφημερίδα Die Welt σε άρθρο της για τις βουλευτικές εκλογές της Κυριακής. «Η χώρα που ήταν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ειρηνικής προόδου, τώρα είναι έτοιμη να καταρρεύσει πολιτικά» προσθέτει η γερμανική εφημερίδα.
«Η Ευρώπη είναι σε κρίση σε κάθε γωνιά της. Από το δημοψήφισμα στη Βρετανία, την απειλή της τρομοκρατίας και την κατάσταση έκτακτης ανάγκης στη Γαλλία, τα οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας και το προσφυγικό ζήτημα ,οι εκλογές στην Ισπανία μπορεί να είναι ακόμη μία εσωτερική απειλή της Ευρώπης» σημειώνει η Die Welt.
Το γεγονός ότι οι Ισπανοί θα πρέπει να πάνε στις κάλπες και πάλι έξι μήνες μετά τις τελευταίες εκλογές, αποτελεί ένα κακό προμήνυμα ότι η χώρα δεν μπορεί πλέον να κυβερνηθεί. Μια κατάσταση που περιπλέκεται από τις τάσεις ανεξαρτησίας στην Καταλονία και τη χώρα των Βάσκων αλλά και τις τάσεις προστασίας των ιστορικών ταυτοτήτων στη Γαλικία, τις Κανάριες νήσους ή τις Βαλεαρίδες. ΑΠΕ
Ι. Χατζηθεοδοσίου: «Άμεση ανάγκη να αλλάξει πορεία η Ευρώπη»
«Η απόφαση των Βρετανών για έξοδο τους από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μπορεί να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις στην οικονομία, όμως δεν πρέπει να εκπλήξει κανέναν αναφέρει σε δήλωσή του ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών κος Ι. Χατζηθεοδοσίου.
Δυστυχώς, συνεχίζει, «τα τελευταία χρόνια ο όρος “Ευρώπη των λαών” έχει μείνει ως μία απλή αναφορά στα χαρτιά. Έχει κυριαρχήσει ο γερμανικός προτεσταντισμός και η εμμονή στη λιτότητα, αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα τον παράγοντα “άνθρωπο”. Σίγουρα δεν είναι αυτή η Ευρώπη που οραματίζονταν οι μεγάλοι ηγέτες του παρελθόντος. Πλέον τα “χάσματα” μεταξύ “μεγάλων-μικρών” μεγαλώνουν καθημερινά, υιοθετούνται συνεχώς πολιτικές που ευνοούν συγκεκριμένες χώρες, δεν υπάρχει κανένα σχέδιο για προστασία των αδυνάτων και για αναπτυξιακή πορεία της Γηραιάς Ηπείρου. Αποτέλεσμα είναι να αυξάνεται καθημερινά ο ευρωσκεπτικισμός. Αυτός ήταν που καθόρισε το δημοψήφισμα στο Ηνωμένο Βασίλειο, αυτός μπορεί να φέρει και άλλες αποσχιστικές τάσεις. Μοναδική ελπίδα αναστροφής του κλίματος είναι να επιστρέψει η Ευρώπη στις παραδοσιακές της αξίες, αυτές που προτάσσουν το συμφέρον και την ευημερία των λαών και όχι κάποιων ολίγων που θεωρούν ότι μπορούν συνεχώς να κινούν τα νήματα και να καθορίζουν τις πορείες ολόκληρων χωρών, οι οποίες αναγκάζονται να κινούνται με διαφορετικές ταχύτητες. Αυτή ακριβώς η εμμονή έχει φέρει σε δύσκολη θέση όχι μόνο τη χώρα μας αλλά και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Ταυτόχρονα, εκτρέφει ακραίες ιδεολογίες και σκοταδιστικές τάσεις που δεν θα έπρεπε καν να υπάρχουν. Θέλω να πιστεύω ότι η απόφαση των Βρετανών θα κάνει τους ηγέτες της Ευρώπης να επανακαθορίσουν την στάση τους και να σταματήσει επιτέλους αυτή η καταστροφική πορεία που εφαρμόζεται χωρίς καμία λογική τα τελευταία χρόνια.»
Οι Έλληνες ψήφισαν σαν…Βρετανοί!
Το Ελληνικό app για το #brexit που κατάφερε να προβλέψει το αποτέλεσμα
Οι Έλληνες και οι Ευρωπαίοι πολίτες ψήφισαν σαν Βρετανοί μέσω του ελληνικού app που σχεδίασαν και ανέπτυξαν η One9six και η SOFTWeb με αφορμή το βρετανικό δημοψήφισμα.
Η One9six και η SOFTWeb προσκάλεσαν τους Ευρωπαίους πολίτες μέσω του app (mobile εφαρμογής, σχεδιασμένης σε iΟS και Android περιβάλλον για smartphones ) να καταθέσουν την άποψη τους πάνω στο συγκεκριμένο δημοψήφισμα. Το αποτέλεσμα ήταν, η πρώτη αυτή προσπάθεια από πλευράς των δύο εταιριών, να καταφέρει να πέσει μέσα στις προβλέψεις με ποσοστό #Brexit 50,27% και #Bremain 41,71%.
