Eurobank: Διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος τον Οκτώβριο

Διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος τον Οκτώβριο και οριακές μεταβολές του πληθωρισμού και της ανεργίας το Νοέμβριο και το Σεπτέμβριο αντίστοιχα, σημειώνει σχετική ανάλυση της  Eurobank στην εβδομαδιαία έκδοση  της «7 ΗΜΕΡΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ». Συνοπτικά:

 
-Ύστερα από πέντε συναπτούς μήνες αύξησης – σε όρους ετήσιας μεταβολής – του εμπορικού ισοζυγίου (στοιχεία εμπορευματικών συναλλαγών ΕΛ.ΣΤΑΤ.), τον Οκτώβριο 2015 σημειώθηκε μείωση (διεύρυνση του ελλείμματος) -€303,93 εκ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στις αυξημένες αγορές πλοίων από τρίτες χώρες. Επιπλέον, σε όρους περιόδου Ιανουαρίου- Οκτωβρίου 2015, το εμπορικό ισοζύγιο κατέγραψε ετήσια αύξηση €2,74 δις.

-Η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή του εθνικού και του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ) κινήθηκε σε αρνητικά επίπεδα για 33ο συνεχή μήνα (Μάρτιος 2013- Νοέμβριος 2015). Πιο αναλυτικά, ο πληθωρισμός με βάση τον εθνικό ΔΤΚ διαμορφώθηκε στο -0,74% ενώ με βάση τον ΕνΔΤΚ στο -0,12% το Νοέμβριο 2015. Για τον ίδιο μήνα ο πληθωρισμός με βάση τον ΕνΔΤΚ χωρίς την επίδραση των φόρων ήταν -2,0%.

-Μικρή πτώση – σε όρους μηνιαίας μεταβολής – κατέγραψε το ποσοστό ανεργίας το Σεπτέμβριο 2015. Διαμορφώθηκε στο 24,62% από 24,69% τον Αύγουστο και από 26,09% τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Επιπρόσθετα ο αριθμός των ανέργων ήταν 1.184 χιλ άτομα (-68,81 χιλ σε όρους ετήσιας μεταβολής), των απασχολούμενων 3.627 χιλ άτομα (+75,86 χιλ) και του εργατικού δυναμικού 4.811 χιλ άτομα (+7,06 χιλ).

-Σύμφωνα με τα μη εποχικά διορθωμένα στοιχεία (ΜΕΔΣ) ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής σημείωσε ετήσια μεταβολή -1,88% (-1,65% με βάση τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία (ΕΔΣ)) τον Οκτώβριο 2015. Σε όρους μηνιαίας μεταβολής καταγράφηκε πτώση -1,18% (με βάση τα ΜΕΔΣ). Σε ότι αφορά τις κύριες ομάδες βιομηχανικών κλάδων, η υψηλότερη συρρίκνωση σημειώθηκε στα κεφαλαιουχικά αγαθά (-15,5%) ενώ στα μη διαρκή καταναλωτικά αγαθά παρατηρήθηκε οριακή αύξηση 0,3%.

-Ο κύριος εποχικά προσαρμοσμένος Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών της Markit για τον τομέα της μεταποίησης στην Ελλάδα (Purchasing Managers’ Index – PMI) αυξήθηκε στις 48,1 μονάδες τον Νοέμβριο από 47,3 μονάδες τον Οκτώβριο, υποδεικνύοντας συνεχιζόμενη συρρίκνωση στον τομέα μεταποίησης στην Ελλάδα. Αναλυτικά:

 
Ύστερα από πέντε συναπτούς μήνες αύξησης – σε όρους ετήσιας μεταβολής – του εμπορικού ισοζυγίου (στοιχεία εμπορευματικών συναλλαγών ΕΛ.ΣΤΑΤ.), τον Οκτώβριο 2015 σημειώθηκε μείωση (διεύρυνση του ελλείμματος) -€303,93 εκ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στις αυξημένες αγορές πλοίων από τρίτες χώρες. Επιπλέον, σε όρους περιόδου Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2015, το εμπορικό ισοζύγιο κατέγραψε ετήσια αύξηση €2,74 δις.

Σύμφωνα με τα στοιχεία εμπορευματικών συναλλαγών της ΕΛ.ΣΤΑΤ. το εμπορικό ισοζύγιο, ήτοι η διαφορά εξαγωγών και εισαγωγών, μειώθηκε -€303,93 εκ (σε όρους ετήσιας μεταβολής) τον Οκτώβριο 2015. Αυτή η μεταβολή προήλθε κυρίως από τη μείωση -€317,02 εκ (-12,49%) των εξαγωγών. Στον τομέα των εισαγωγών σημειώθηκε πτώση -€13,09 εκ (-0,31%).

Παρατηρώντας τα δεδομένα των τελευταίων μηνών των χρονολογικών σειρών των εξαγωγών, των εισαγωγών και του εμπορικού ισοζυγίου έχουμε να σημειώσουμε τα εξής:

 
1ον από τον Ιούνιο 2015 μέχρι τον Οκτώβριο 2015 η μέση (ανά μήνα) ετήσια πτώση των εξαγωγών ήταν -10,10% ή -€241,99 εκ.

2ον για το ίδιο χρονικό διάστημα η μέση (ανά μήνα) ετήσια πτώση των εισαγωγών ήταν -13,87% ή -€589,53 εκ.

3ον με βάση τους ετήσιους ρυθμούς μεταβολής οι εισαγωγές παρουσίασαν πιο έντονη μεταβλητότητα σε σχέση με τις εξαγωγές. Αυτό εξηγείται από το γεγονός ότι τους πρώτους μήνες της εφαρμογής του μέτρου των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων ο βαθμός ευαισθησίας των εισαγωγών ήταν υψηλότερος από τον αντίστοιχο των εξαγωγών.

4ον ύστερα από πέντε συναπτούς μήνες αύξησης του εμπορικού ισοζυγίου, τον Οκτώβριο 2015 σημειώθηκε μείωση, ήτοι διεύρυνση του ελλείμματος.

5ον για το σύνολο της περιόδου Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2015 το εμπορικό ισοζύγιο σημείωσε ετήσια αύξηση €2,74 δις. Αυτή η μεταβολή ήταν αποτέλεσμα της μείωσης -€3,91 και -€1,18 δις των εισαγωγών και των εξαγωγών αντίστοιχα.

Συνεπώς, όπως έχουμε αναφέρει και παλαιότερα η βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου δεν δύναται να ερμηνευτεί ως αποτέλεσμα της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.

 
Η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή του εθνικού και του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ) κινήθηκε σε αρνητικά επίπεδα για 33ο συνεχή μήνα (Μάρτιος 2013- Νοέμβριος 2015). Πιο αναλυτικά, ο πληθωρισμός με βάση τον εθνικό ΔΤΚ διαμορφώθηκε στο -0,74% ενώ με βάση τον ΕνΔΤΚ στο -0,12% το Νοέμβριο 2015. Για τον ίδιο μήνα ο πληθωρισμός με βάση τον ΕνΔΤΚ χωρίς την επίδραση των φόρων ήταν -2,0%.

Ο πληθωρισμός με βάση τον εθνικό δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ) διαμορφώθηκε στο -0,74% το Νοέμβριο 2015. Το ίδιο μέγεθος με βάση τον εναρμονισμένο ΔΤΚ ήταν -0,12%. Η επιβράδυνση της αποπληθωριστικής τάσης που παρατηρείται από τον Ιούλιο 2015 και έπειτα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση των συντελεστών του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ).

Πιο αναλυτικά η ετήσια μεταβολή του ΕνΔΤΚ χωρίς την επίδραση των φόρων ήταν -2,0%. Συνεπώς η μείωση του αποπληθωρισμού δεν αποτελεί αποτέλεσμα επανακάμπτουσας ζήτησης ή αρνητικής διαταραχής στην προσφορά. Το τελευταίο στοιχείο δύναται να εμφανιστεί στην περίπτωση που δεν υπάρξει – μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα – ομαλοποίηση στο εισαγωγικό εμπόριο. Δηλαδή μια περαιτέρω μείωση των αποθεμάτων μπορεί να οδηγήσει σε μια ελαφρά αυξητική πίεση του γενικού επιπέδου των τιμών.

Σε ότι αφορά τις επί μέρους κατηγορίες του γενικού επιπέδου των τιμών οι σημαντικότερες (ποσοτικά) μεταβολές είχαν ως εξής: σε όρους εθνικού ΔΤΚ οι υψηλότερες μειώσεις – σε όρους ετήσιας μεταβολής – καταγράφηκαν στους τομείς της στέγασης (-4,5%), των μεταφορών (-4,5%), των άλλων αγαθών και υπηρεσιών (-3,5%) και της ένδυσης και υπόδησης (-2,7%). Από την άλλη πλευρά οι μεγαλύτερες αυξήσεις σημειώθηκαν στους τομείς της διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών (3,2%), των ξενοδοχείων – καφέ – εστιατορίων (2,0%) και των αλκοολούχων ποτών και καπνού (1,5%). Σε όρους ΕνΔΤΚ οι μεγαλύτερες μειώσεις ήταν στους τομείς της στέγασης (-4,9%), της ένδυσης και υπόδησης (-2,9%), των άλλων αγαθών και υπηρεσιών (-2,8%) και της αναψυχής – πολιτιστικών δραστηριοτήτων (-1,5%). Όπως και στην περίπτωση του εθνικού ΔΤΚ οι υψηλότερες αυξήσεις καταγράφηκαν στους τομείς της διατροφής και μη αλκοολούχων ποτών (3,0%), των ξενοδοχείων – καφέ – εστιατορίων (2,0%) και των αλκοολούχων ποτών και καπνού (1,8%).

 
Μικρή πτώση – σε όρους μηνιαίας μεταβολής – κατέγραψε το ποσοστό ανεργίας το Σεπτέμβριο 2015. Διαμορφώθηκε στο 24,62% από 24,69% τον Αύγουστο και από 26,09% τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Επιπρόσθετα ο αριθμός των ανέργων ήταν 1.184 χιλ άτομα (-68,81 χιλ σε όρους ετήσιας μεταβολής), των απασχολούμενων 3.627 χιλ άτομα (+75,86 χιλ) και του εργατικού δυναμικού 4.811 χιλ άτομα (+7,06 χιλ).

Το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 24,62% το Σεπτέμβριο 2015 . Το εν λόγω μέγεθος μεταφράζεται σε 1.184 χιλ άτομα που ανήκουν στο σύνολο της ανεργίας, σε 3.627 χιλ άτομα που ανήκουν στο σύνολο της απασχόλησης και σε 4.811 χιλ άτομα που ανήκουν στο σύνολο του εργατικού δυναμικού (άνεργοι + απασχολούμενοι). Σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα καταγράφηκε οριακή πτώση -0,07 ποσοστιαίων μονάδων (ΠΜ) ενώ σε σχέση με το Σεπτέμβριο 2015 η μείωση ήταν -1,47 ΠΜ. Επιπρόσθετα η ετήσια μεταβολή του αριθμού των ανέργων διαμορφώθηκε στα -68,81 χιλ άτομα (μείωση), της απασχόλησης στα 75,86 χιλ (αύξηση) και του εργατικού δυναμικού στα 7,06 χιλ (αύξηση). Τέλος θα πρέπει να αναφέρουμε ότι για τους πρώτους εννέα μήνες του 2015 το μέσο ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 25,22% από 26,75% το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του προηγούμενου έτους. Το εν λόγω μέγεθος είναι αρκετά κοντά στο 25,4% που είναι η πρόβλεψη για το ποσοστό ανεργίας που αποτυπώνεται στον προϋπολογισμό 2016. Σε προηγούμενο τεύχος αναφέραμε ότι η εκτίμησή μας για το ποσοστό ανεργίας του 2015 ήταν λίγο υψηλότερη του 26%. Αποδεικνύεται ότι παρά τον αρνητικό ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης του 3ου τριμήνου 2015, -0,92% η τάση για αύξηση της απασχόλησης και μείωσης της ανεργίας – η οποία έχει ξεκινήσει από το Μάιο 2014 – συνεχίζεται.

Χρησιμοποιώντας τα στοιχεία της ετήσιας μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ και της απασχόλησης του 3ου τριμήνου 2015 υπολογίζουμε (προσεγγιστικά) ότι για το ίδιο τρίμηνο η παραγωγικότητα της εργασίας (πραγματικό ΑΕΠ ανά απασχολούμενο) κατέγραψε ισχυρή πτώση -2,76%.

 
Σύμφωνα με τα μη εποχικά διορθωμένα στοιχεία (ΜΕΔΣ) ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής σημείωσε ετήσια μεταβολή -1,88% (-1,65% με βάση τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία (ΕΔΣ)) τον Οκτώβριο 2015. Σε όρους μηνιαίας μεταβολής καταγράφηκε πτώση -1,18% (με βάση τα ΜΕΔΣ). Σε ότι αφορά τις κύριες ομάδες βιομηχανικών κλάδων, η υψηλότερη συρρίκνωση σημειώθηκε στα κεφαλαιουχικά αγαθά (-15,5%) ενώ στα μη διαρκή καταναλωτικά αγαθά παρατηρήθηκε οριακή αύξηση 0,3%. Ο κύριος εποχικά προσαρμοσμένος Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών της Markit για τον τομέα της μεταποίησης στην Ελλάδα (Purchasing Managers’ Index – PMI) αυξήθηκε στις 48,1 μονάδες τον Νοέμβριο από 47,3 μονάδες τον Οκτώβριο, υποδεικνύοντας συνεχιζόμενη συρρίκνωση στον τομέα μεταποίησης στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της έρευνας για τον ελληνικό μεταποιητικό τομέα, ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών της Markit κατέγραψε τιμή κάτω από το όριο μηδενικής μεταβολής των 50,0 μονάδων για δέκατο πέμπτο συνεχή μήνα.

Συγκεκριμένα, ο εν λόγω δείκτης έκλεισε στις 48,1 μονάδες το Νοέμβριο από 47,3 μονάδες τον προηγούμενο μήνα, υποδεικνύοντας συρρίκνωση της παραγωγής, ωστόσο με το μικρότερο ρυθμό που έχει καταγραφεί κατά τους τελευταίους οκτώ μήνες. Η μειωμένη ζήτηση τόσο από την πλευρά της εγχώριας αγοράς όσο και από τις αγορές του εξωτερικού οδήγησε σε περαιτέρω πτώση των εισερχόμενων νέων παραγγελιών, συνεχίζοντας την πτωτική τάση που ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 2014.

Μάλιστα ο ρυθμός συρρίκνωσης των νέων παραγγελιών από το εξωτερικό ήταν δριμύς και επιταχυνόμενος σε σχέση με τον Οκτώβριο. Η πτώση των νέων παραγγελιών οδήγησε σε μείωση των αδιεκπεραίωτων εργασιών στα εργοστάσια των Ελλήνων κατασκευαστών το Νοέμβριο, φανερώνοντας συνεχιζόμενη ύπαρξη αναξιοποίητου παραγωγικού δυναμικού στον τομέα της μεταποίησης. Ως αποτέλεσμα, οι θέσεις εργασίας υποχώρησαν για όγδοο συνεχή μήνα. Από την άλλη πλευρά, οι μέσοι χρόνοι παράδοσης των προμηθειών στον τομέα της μεταποίησης επιμηκύνθηκαν περαιτέρω, με τους συμμετέχοντες στην έρευνα να αποδίδουν την επιδείνωση της απόδοσης των προμηθευτών στον περιορισμό όσον αφορά την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων και, κατ’ επέκταση, στις δυσκολίες που αυτή συνεπάγεται στην πραγματοποίηση εισαγωγών.

Η ανοδική τάση της μέσης επιβάρυνσης του κόστους εισροών που ξεκίνησε τον περασμένο Φεβρουάριο συνεχίστηκε το Νοέμβριο, με τις εταιρίες του μεταποιητικού τομέα να απορροφούν το υψηλότερο κόστος και να μειώνουν εκ νέου τις μέσες τιμές πώλησης των προϊόντων τους.

Για το σύνολο της Ευρωζώνης, ο δείκτης μεταποίησης αυξήθηκε κατά 0,5 μονάδες στις 52,8 μονάδες τον Νοέμβριο από 52,3 τον προηγούμενο μήνα, με την Ιταλία (54,9), την Ολλανδία (53,5) και την Ιρλανδία (53,3) να σημειώνουν τις μεγαλύτερες τιμές στον εν λόγω δείκτη της μεταποίησης.