Eurobank: Η παραγωγικότητα της εργασίας μειώθηκε το 2ο τρίμηνο 2015

• Ανησυχητικό στοιχείο η στασιμότητα των δύο τελευταίων ετών

 
-Η παραγωγικότητα της εργασίας, είτε αυτή ορίζεται ως ο λόγος του πραγματικού προϊόντος (πραγματικό ΑΕΠ) ως προς τις συνολικές ώρες απασχόλησης, είτε ως ο λόγος του πραγματικού προϊόντος ως προς το συνολικό αριθμό των απασχολούμενων, μειώθηκε σε ετήσια βάση το 2ο τρίμηνο 2015, αναφέρει σχετική μελέτη της Eurobank στην έκδοση 7 ημέρες οικονομία.

-Με βάση τον ορισμό του πραγματικού προϊόντος ανά ώρα εργασίας η πτώση ήταν -0,10% ενώ με βάση τον ορισμό του πραγματικού προϊόντος ανά απασχολούμενο η μείωση ήταν -0,60%.

-Αυτές οι μεταβολές υποδηλώνουν ότι οι ώρες εργασίας ανά απασχολούμενο μειώθηκαν -0,50% για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα.

-Σύμφωνα με τα στοιχεία των εμπορευματικών συναλλαγών (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) οι εισαγωγές υπέστησαν σημαντική συρρίκνωση -32,04% τον Ιούλιο 2015 (σε ετήσια βάση). Τον ίδιο μήνα οι εξαγωγές μειώθηκαν -8,01%.

-Το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 25,15% τον Ιούνιο 2015. Σε όρους ετήσιας μεταβολής σημείωσε πτώση -1,47 ποσοστιαίες μονάδες ενώ σε όρους μηνιαίας μεταβολής κατέγραψε αύξηση 0,18 ποσοστιαίες μονάδες.

-Εξασθένιση παρουσίασε το φαινόμενο του αποπληθωρισμού τον Αύγουστο 2015. Η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή του εθνικού δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ) διαμορφώθηκε στο -1,46% (από -2,23% το Μάιο) ενώ του εναρμονισμένου ΔΤΚ στο -0,39% (από -1,26%).

-Άνοδο παρουσίασε το πραγματικό ΑΕΠ στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και την Ευρωζώνη το 2ο τρίμηνο του 2015.

 
Το πραγματικό προϊόν ανά ώρα εργασίας (ανά απασχολούμενο) μειώθηκε σε ετήσια βάση -0,10% (-0,60%) το 2ο τρίμηνο 2015.

Η παραγωγικότητα της εργασίας, είτε αυτή ορίζεται ως ο λόγος του πραγματικού προϊόντος (πραγματικό ΑΕΠ) ως προς τις συνολικές ώρες απασχόλησης είτε ως ο λόγος του πραγματικού προϊόντος ως προς το συνολικό αριθμό των απασχολούμενων, μειώθηκε σε ετήσια βάση το 2ο τρίμηνο 2015. Με βάση τον ορισμό του πραγματικού προϊόντος ανά ώρα εργασίας η πτώση ήταν – 0,10% ενώ με βάση τον ορισμό του πραγματικού προϊόντος ανά απασχολούμενο η μείωση ήταν -0,60%. Αυτές οι μεταβολές υποδηλώνουν ότι οι ώρες εργασίας ανά απασχολούμενο μειώθηκαν -0,50% για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα-INFO 1.

Η παραγωγικότητα της εργασίας αποτελεί μια μεταβλητή κλειδί (όχι χωρίς ατέλειες) για την πορεία της οικονομίας καθώς μας πληροφορεί για το βαθμό αποτελεσματικότητας της χρήσης του παραγωγικού συντελεστή της εργασίας. Το κρίσιμο ερώτημα το οποίο θα πρέπει να απαντήσουμε δεν είναι μόνο το πόσες ώρες εργαζόμαστε αλλά το πόσο προϊόν ανά ώρα εργασίας συνεισφέρουμε στην οικονομία, δηλαδή ο βαθμός της παραγωγικότητάς μας. Είναι αυτό το στοιχείο που θα πρέπει να καθορίζει την απαίτησή μας για το προϊόν που παράγουμε και όχι άλλοι παράγοντες.

Στο Σχήμα 1 παραθέτουμε την πορεία της μεταβλητής της παραγωγικότητας της εργασίας από το 2ο τρίμηνο 2008 μέχρι και το 2ο τρίμηνο 2015 (σε όρους κινητού μέσου 4 τριμήνων) για τις οικονομίες της Ευρωζώνης της Ιρλανδίας, της Ελλάδας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Στην περίπτωση της ελληνικής οικονομίας διακρίνουμε τρία στοιχεία. Πτώση κατά τη διάρκεια της περιόδου 2ο τρίμηνο 2008 – 4ο τρίμηνο 2011, στη συνέχεια άνοδος για ένα βραχύ χρονικό διάστημα (ενός έτους), και έπειτα στασιμότητα. Η τελευταία παρατήρηση αποτελεί σοβαρό εμπόδιο για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας (παράλληλα με αυτό της απασχόλησης, βλέπε Σχήμα 2).

Απαιτείται να διερευνηθούν οι λόγοι της μη ανάκαμψης της παραγωγικότητας της εργασίας και να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση του εν λόγω προβλήματος. Η καθυστέρηση στην αποτελεσματική εφαρμογή των θεσμικών μεταρρυθμίσεων αποτελεί έναν από τους ερμηνευτικούς παράγοντες.

Για τις υπόλοιπες οικονομίες αξιοσημείωτη είναι η σταθερή ανοδική πορεία που παρουσιάζει η παραγωγικότητα της εργασίας στην Ισπανία, στην Ιρλανδία (εκτός της περιόδου 3ο τρίμηνο 2012 – 2ο τρίμηνο 2013) και στην Πορτογαλία (μέχρι το 3ο τρίμηνο 2013). Από την άλλη πλευρά τόσο το σύνολο της Ευρωζώνης όσο και η οικονομία της Πορτογαλίας (παράλληλα με αυτή της Ελλάδος) εμφανίζουν σημάδια στασιμότητας τα τελευταία δύο χρόνια. Το στοιχείο αυτό αποδεικνύει σε ένα βαθμό ότι η αύξηση της προσφοράς χρήματος από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) χωρίς την παράλληλη εφαρμογή κατάλληλων θεσμικών μεταρρυθμίσεων με στόχο της ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας, δεν αρκεί για τη μετάβαση της οικονομίας της Ευρωζώνης σε ένα σταθερό μονοπάτι ανάπτυξης-INFO 2. Η επίδοση της οικονομίας της Ιαπωνίας τη δεκαετία του 1990 αποτελεί ένα παράδειγμα που επιβεβαιώνει το εν λόγω συλλογισμό.

 
INFO 1

INFO 2 Ο Πρόεδρος της ΕΚΤ M. Draghi στης εισαγωγικές δηλώσεις του τον Ιανουάριο του 2015 ανέφερε ότι: «Η νομισματική πολιτική αποσκοπεί στη διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών μεσοπρόθεσμα και η διευκολυντική της κατεύθυνση συμβάλλει στη στήριξη της οικονομικής δραστηριότητας. Ωστόσο, προκειμένου να αυξηθεί η επενδυτική δραστηριότητα και η δημιουργία θέσεων εργασίας και να επιταχυνθεί ο ρυθμός αύξησης της παραγωγικότητας, είναι απαραίτητη η αποφασιστική συμβολή και άλλων τομέων πολιτικής. Πιο συγκεκριμένα, η αποφασιστική εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων και εργασίας καθώς και η ανάληψη δράσεων για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος θα πρέπει να ενταθούν σε διάφορες χώρες.»

Βλέπε και:
https://www.ecb.europa.eu/press/pressconf/2015/html/is150122.el.html