Giannis Antetokounmpo – Ένας σύγχρονος Έλληνας στωικός
Όταν εστιάζεις στο παρελθόν, αυτό είναι το εγώ σου… Και όταν εστιάζω στο μέλλον, είναι η περηφάνια μου. — Γιάννης Αντετοκούνμπο
Γιάννης Αντετοκούνμπο και παρουσία στο παρόν
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID-19 το 2020, επέτρεψα στον εαυτό μου πολύ περισσότερο χρόνο από ό,τι θα περίμενα από τον εαυτό μου για να απολαύσω τα πιο απλά πράγματα. Είτε αυτό ήταν χόμπι όπως το τρέξιμο ή το γράψιμο, η πρόσβαση σε βιβλία που είχα καθυστερήσει να διαβάσω μέχρι εκείνο το σημείο, είτε το πιο σημαντικό για τον σκοπό αυτού του κομματιού να μπορέσω να απολαύσω τα Netflix Originals.
Το Formula One Drive to Survive με οδήγησε να αγαπήσω το άθλημα και πιο συγκεκριμένα όλα τα πράγματα του Danny Ricciardo. Ενώ το Last Dance με τράβηξε στη σφαίρα του NBA, του οποίου πέρυσι αποφάσισα ανυποψίαστα να υποστηρίξω τους Milwaukee Bucks λόγω της εμπνευσμένης ιστορίας του πιο κομβικού παίκτη τους, του προαναφερθέντος Γιάννη Αντετοκούνμπο.
Τώρα ξέρω τι θα πει ο αναγνώστης, ότι άρχισα να υποστηρίζω αυτόν τον σύλλογο λόγω του γεγονότος ότι επρόκειτο να κερδίσει ένα Πρωτάθλημα εκείνη τη χρονιά. Ωστόσο, όπως είμαι βέβαιος ότι θα σας πει οποιοσδήποτε οπαδός των Bucks, η επιτυχία τους εκείνη τη σεζόν δεν ήταν εξασφαλισμένη μέχρι το τελευταίο λεπτό. Αυτή η έλλειψη σιγουριάς ως προς τις δυνατότητες του μέλλοντος είναι κάτι που και ο Γιάννης αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του.
Ο Γιάννης γεννήθηκε στην πόλη της Αθήνας από Νιγηριανούς γονείς που είχαν μετακομίσει από το σπίτι τους στο Λάγος τρία χρόνια νωρίτερα. Αναγκασμένοι να αφήσουν πίσω τον μεγαλύτερο γιο τους υπό τη φροντίδα των παππούδων του, αναζήτησαν να κάνουν μια νέα ζωή για τον Γιάννη και τον μεγαλύτερο αδερφό του Θανάση. Ως μετανάστες, αγωνίστηκαν να βρουν δουλειά, πράγμα που σήμαινε ότι τα δύο αδέρφια έπρεπε να προσπαθήσουν να συντηρήσουν την οικογένειά τους πουλώντας ρολόγια, τσάντες και γυαλιά ηλίου σε τουρίστες.
Για να επιδεινωθούν τα ζητήματα που αντιμετωπίζει η οικογένεια, έμειναν ουσιαστικά ανιθαγενείς λόγω της αρχής του jus sanguinis. Αυτό σήμαινε ότι η ιθαγένεια βασιζόταν στην εθνικότητα των γονιών του και ως εκ τούτου για τα πρώτα δεκαοκτώ χρόνια της ζωής του, ο Γιάννης δεν μπορούσε να ταξιδέψει εκτός χώρας λόγω του ότι δεν είχε χαρτιά ούτε από την Ελλάδα ούτε από τη Νιγηρία.
Παρά τη δύσκολη αυτή ανατροφή, ο Γιάννης είχε καταφέρει να ακολουθήσει το άθλημα που αγαπούσε, ενώ παράλληλα παρείχε οικονομική βοήθεια στην οικογένειά του. Άρχισε να παίζει μπάσκετ το 2007 και σύντομα έπαιζε σε τόσο υψηλό επίπεδο που δικαιολογούσε την προσοχή του ΝΒΑ. Το 2013 ο Γιάννης έλαβε τελικά την ελληνική υπηκοότητα λιγότερο από δύο μήνες πριν από το ντραφτ του ΝΒΑ, όπου εντάχθηκε δεόντως στους Μιλγουόκι Μπακς ως επιλογή του πρώτου γύρου και επιλέχθηκε δέκατος πέμπτος συνολικά στο ντραφτ.
Από εδώ η καριέρα του Γιάννη ξεκίνησε μια ανοδική πορεία που πραγματικά κορυφώθηκε με τη χρονιά που κατέκτησε το Πρωτάθλημα. Κάνοντας το ντεμπούτο του σε ηλικία 18 ετών και 311 ημερών, απόλαυσε ένα από τα νεότερα ντεμπούτο στο ΝΒΑ στην ιστορία. Από εκεί ώθησε τους Μπακς προς τα εμπρός, με βελτιώσεις από έτος σε έτος, που οδήγησε στη νίκη τους στο πρωτάθλημα NBA, που ήταν η πρώτη φορά που οι Μπακς κέρδισαν ένα Πρωτάθλημα μετά από πενήντα χρόνια.
Ωστόσο, αυτό δεν είναι το πραγματικό επίκεντρο αυτού του κομματιού, μάλλον θα προτιμούσα να εστιάσω στις συνεντεύξεις που έδωσε ο Γιάννης για τη δημιουργία αυτής της πρωτόγνωρης νίκης και επίσης στον τρόπο που χειρίστηκε αυτή την επιτυχία με τόση ευγένεια.
Λίγο πριν από ένα εξαιρετικά σημαντικό Παιχνίδι 5, ο Γιάννης σε ηλικία 26 ετών ρωτήθηκε πώς αντιμετώπισε το τεράστιο μέγεθος των επιτευγμάτων του σε τόσο μικρή ηλικία. Η απάντησή του ήταν εμπνευσμένη και απηχούσε τα στωικά αισθήματα που εξέφρασαν άλλοι από τη γενέτειρά του την Ελλάδα. Όπου τα προηγούμενα επιτεύγματά του συνιστούν το εγώ του και μια αδικαιολόγητη προσήλωση στο μέλλον θα αποτελούσε την περηφάνια του.
Αυτό συνδέεται με τον στωικισμό καθώς το μόνο που πραγματικά έχουμε σε κάθε δεδομένη στιγμή είναι το παρόν, το παρελθόν έχει φύγει και το μέλλον παραμένει μια αβεβαιότητα για την οποία δεν μπορούμε ποτέ να είμαστε πραγματικά σίγουροι για το τι μας περιμένει ακόμη. Οι προηγούμενες πράξεις μας δεν πρέπει να είναι προσκολλημένες, αλλά μάλλον πρέπει να επικεντρωθούμε στο εδώ και τώρα, σε αυτό που έχουμε κάποια σχέση και μπορούμε να ελέγξουμε. Παρομοίως, το μέλλον δεν πρέπει ποτέ να μένει στο μυαλό μας, καθώς μας στερεί την αληθινή απόλαυση του παρόντος και μας φέρνει λίγη παρηγοριά εάν η φανταστική μας μοίρα δεν εξελιχθεί όπως επιθυμούμε.
Το ερώτημα που πρέπει πάντα να θέτουμε στον εαυτό μας είναι τι κάνουμε σε κάθε δεδομένη στιγμή, για να βελτιώσουμε το πρόσωπο που ήμασταν χθες, για να βελτιώσουμε τις ζωές των άλλων ή επιδιώκοντας κάποιον πραγματικά αξιόλογο στόχο. Ανεξάρτητα από το πόσο δύσκολο μπορεί να ήταν το παρελθόν μας ή πόσο αβέβαιο και οριακά τρομακτικό μπορεί να φαίνεται το μέλλον μας, μπορούμε να κάνουμε τόσα πολλά ανά πάσα στιγμή όχι μόνο για εμάς αλλά και για όλους τους γύρω μας που μπορεί να εξαρτώνται από εμάς χωρίς να το συνειδητοποιούμε .
Ο Γιάννης για να έχει φτάσει στη θέση που βρίσκεται τώρα, έχοντας διατηρήσει έναν ενάρετο και ταπεινό χαρακτήρα λειτουργεί ως έμπνευση για την επιδίωξη ενός τέτοιου σκοπού. Για να είμαστε αληθινά στο παρόν, το σημείο στο οποίο είμαστε πιο ζωντανοί από οποιαδήποτε άλλη δεδομένη στιγμή είναι ένα δώρο από μόνο του. Επομένως, ακολουθώντας τη συμβουλή ενός αληθινού σούπερ σταρ κατά τη δημιουργία, είναι επιτακτική ανάγκη να στρέψουμε την εστίασή μας σε αυτό που αξίζει την πλήρη προσοχή μας. Χωρίς την παρηγοριά, βρίσκουμε να κατοικούμε σε δόξες του παρελθόντος ή στις δικαιολογίες που βρίσκονται σε ένα απεριόριστο μέλλον.
Μη φοβάσαι για το μέλλον, μη κλαις για το παρελθόν. – Πέρσι Μπίσε Σέλλεϋ
– Percy Bysshe Shelley
Ομοίως, οι προηγούμενες αποτυχίες μας, το αίσθημα ότι έχουμε σχεδόν επιτύχει κάποιον στόχο ή ότι έχουμε χάσει κάτι που κάποτε θεωρούσαμε τόσο ζωτικό, δεν επιτρέπεται να μας εμποδίσουν. Οι ζωές μας είναι πολύ σημαντικές και πολύ φευγαλέες για να χάνουμε χρόνο θρηνώντας για το τι θα μπορούσε να ήταν ή ακόμα και τι θα γίνει. Το να ζεις είναι ένα δώρο ενώ το να ζεις ενάρετα είναι το καθήκον που ανατίθεται σε όλους μας. Το συζήτησα σε ένα προηγούμενο άρθρο ότι ζητείται από όλους μας ως μέλη ενός ευρύτερου συνόλου να κάνουμε αυτόν τον κόσμο καλύτερο όσο μπορούμε και η διατήρηση μιας σταθερής βάσης στο παρόν είναι ο μόνος τρόπος να ανταποκριθούμε σε μια τόσο σημαντική ευθύνη.
Αυτό συνδέεται επίσης με τη στωική αρχή του Memento Mori, στο ότι θα μπορούσαμε να φύγουμε από αυτή τη ζωή ανά πάσα στιγμή και ως αποτέλεσμα, θα έπρεπε να ζούμε ανάλογα. Να ζούμε την κάθε στιγμή πλήρως σαν να είναι η τελευταία μας, να απολαμβάνουμε στο έπακρο την απλή ομορφιά της ύπαρξης σε έναν πραγματικά υπέροχο κόσμο.
Ενώ ταυτόχρονα εκπληρώνουμε τις υποχρεώσεις μας, ισορροπώντας το βιβλίο κάθε βράδυ, έτσι ώστε αν επρόκειτο να πέσουμε σε έναν ύπνο από τον οποίο δεν βγήκαμε ποτέ, θα μπορούσαμε να το κάνουμε γνωρίζοντας ότι είχαμε αξιοποιήσει στο έπακρο τον χρόνο μας εδώ.
Αφού κάθε άνθρωπος πεθαίνει, είναι καλύτερο να πεθαίνει με διάκριση παρά να ζήσει πολύ. — Musonius Rufus
Ομοίως, είναι σημαντικό να μην δίνετε υπερβολική έμφαση στο μέλλον, η ζωή είναι ένα ταξίδι και ο προορισμός είναι δευτερεύον στοιχείο, γι’ αυτό απολαύστε τη χαοτική ομορφιά αυτού του κόσμου όσο μπορείτε. Επιπλέον, αυτό τροφοδοτεί τα λόγια του Γιάννη ότι το να εστιάζεις στο μέλλον είναι βλακεία. Το μόνο που έχουμε ανά πάσα στιγμή είναι το παρόν, οπότε αξιοποιήστε το στο έπακρο.
Μην επιτρέψετε ποτέ στον εαυτό σας να πέσετε στην παγίδα να επιτρέψετε στον εαυτό σας να πιστέψει ότι σας εξυπηρετεί καλύτερα να αφήσετε τον απαιτούμενο μόχθο και μόσχευμα για να επιτύχετε αυτούς τους στόχους και ένα καλύτερο όραμα για τον εαυτό σας μέχρι την επόμενη μέρα. Όλοι μας θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτό σε κάποιο στάδιο, αλλά το αύριο μπορεί να μην έρθει ποτέ.
Ο Γιάννης σε τόσο νεαρή ηλικία επιδεικνύει τόση ωριμότητα, ταπεινότητα και δύναμη χαρακτήρα, που είναι τα πραγματικά χαρακτηριστικά μιας τόσο καλής ζωής. Εμπνέει τόσους πολλούς άλλους με τις πράξεις του, την προοπτική του και την προσέγγισή του στη ζωή, ακόμη και χωρίς να αναφέρει το τεράστιο μέγεθος των επιτευγμάτων του μέχρι σήμερα. Εστιάζοντας στο παρόν, φιμώνοντας το εγώ του και παλεύοντας με την περηφάνια του, ο Γιάννης έχει ξεφύγει από μια κατάσταση που δεν ήταν ιδανική και δημιούργησε μια παρούσα κατάσταση στην οποία μπορεί να βγάλει την καλύτερη εκδοχή του εαυτού του.
Το γεγονός ότι μπορούσε να το κάνει μέχρι την πρώιμη ηλικία των 26 ετών μπορεί να θεωρηθεί ως έμπνευση και επίσης, δυστυχώς, από πολλούς ως ένδειξη ότι θα έπρεπε να είχαν βρει αυτό το μονοπάτι πολύ νωρίτερα στη ζωή τους. Ωστόσο, αυτό δεν είναι ασήμαντο για κανέναν, όλοι οι δρόμοι μας διαφέρουν θεμελιωδώς και βρίσκουμε το δρόμο μας στην εποχή μας. Ποτέ δεν είναι αργά για κανέναν από εμάς, όσο σκοτεινό ή απογοητευτικό κι αν ήταν το παρελθόν μας.
Αρκεί να αφιερώσουμε χρόνο για να αγκαλιάσουμε αυτό που έρχεται στο δρόμο μας καλό ή κακό και να επικεντρωθούμε σε αυτό που μπορούμε να ελέγξουμε εκείνη τη δεδομένη στιγμή, τις σκέψεις μας και τις πράξεις μας. Έξω από αυτό πραγματικά αδυνατούμε να συλλάβουμε τα μαθήματα που έχει εφαρμόσει ο Γιάννης στο ταξίδι του, σε μια ουσιαστικά στωική άποψη.
Ως εκ τούτου, αυτό που θα ήθελα να κλείσω αυτό το κομμάτι είναι ότι ο εγωισμός και η υπερηφάνεια μας μας κρατούν πίσω από αυτό που πρέπει να είμαστε και για να εκπληρώσουμε τις ευθύνες μας με τις οποίες πρέπει να παλέψουμε. Ο μόνος τρόπος για να το κάνουμε αληθινά είναι να ακολουθήσουμε το παράδειγμα του Γιάννη εστιάζοντας μόνο στο εδώ και τώρα, σε αυτό που μπορούμε να ελέγξουμε και όχι σε μακρινές δυνατότητες ή στην ξεθωριασμένη λάμψη των περασμένων θριάμβων.
Ανά πάσα στιγμή μπορούμε να το ανατρέψουμε, μπορούμε να δημιουργήσουμε έναν καλύτερο κόσμο για αυτούς που αγαπάμε και ακόμη και αυτούς τους ξένους που αποτελούν ένα μακρινό στοιχείο της γενικής μας τροχιάς. Ωστόσο, για να το κάνουμε αυτό πρέπει να δράσουμε, πρέπει να κοπιάσουμε και να βελτιώσουμε τον εαυτό μας. Ωστόσο, αυτό μπορεί να γίνει μόνο στο παρόν, οπότε αναλάβετε αυτήν την κλήση για δράση τώρα και γίνετε η καλύτερη δυνατή εκδοχή του εαυτού σας. Ποτέ δεν ξέρεις ότι μπορεί απλώς να αλλάξει τον κόσμο προς το καλύτερο και υπάρχει μόνο ένας τρόπος να το μάθεις.
Οφείλετε στον εαυτό σας και στον κόσμο να ασχοληθείτε ενεργά με τη σύντομη στιγμή που περνάτε με αυτόν τον πλανήτη. Δεν μπορείτε να υποχωρήσετε αποκλειστικά σε ιδέες. Πρέπει να συνεισφέρετε. — Ryan Holiday
