Oμάδα ακαδημαϊκών του Πανεπιστημίου Κύπρου: Πρόταση για την κρίση με ασφάλιση του ποσού μετατροπής
Όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση του Πανεπιστημίου Κύπρου «Η ίδια ομάδα ακαδημαϊκών του Πανεπιστημίου Κύπρου που πρότεινε την “Πρόταση για την κρίση”(βλ.INFO) με την οποία πιστεύουμε ότι επιτυγχάνεται με πολύ καλό τρόπο η ανακεφαλαίωση των τραπεζών προτείνει επιπλέον σημεία στην πρόταση που πιθανόν βελτιώνουν την αρχική και επίσης είναι σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις.
Αναφέροντας στην αρχική πρόταση, τα κύρια σημεία της οποίας είναι:
1) η ανακεφαλαίωση των τραπεζών μέσω μετατροπής μέρους των καταθέσεων άνω των €100,000 ευρώ με μετοχές που να είναι προνομιακές (δηλαδή να έχουν προτεραιότητα έναντι των υπαρχουσών μετοχών) ούτος ώστε να διατηρείται η υπάρχουσα προτεραιότητα των καταθετών έναντι των μετόχων
2) Μέτρα όπως η επιβολή ανώτατου ορίου επιτοκίων στις καταθέσεις και κίνητρα για διατήρηση των κεφαλαίων στο Κυπριακό σύστημα που αποβλέπουν αφ’ ενός στη σταδιακή μείωση του τραπεζικού συστήματος και αφ’ ετέρου στην αποφυγή άμεσων εκροών
Όσον αφορά το πρώτο σημείο είναι προφανές ότι πρέπει να εξεταστούν οι όροι των νέων αυτών μετοχών για να τις καθιστούν εποπτικά κεφάλαια.
Οι προνομιακές μετοχές συνήθως δεν θεωρούνται εποπτικά κεφάλαια, παρ’ όλα αυτά σε περιόδους κρίσεων μειώνονται τα κριτήρια που καθορίζουν ποια κεφάλαια θεωρούνται εποπτικά και ένα από αυτά τα κριτήρια που πιθανών να αφαιρούνται είναι σχετικά με τα προνόμια ενός είδος κεφαλαίου έναντι άλλων. (Υπάρχουν παρ’ όλα αυτά και άλλοι τρόποι που μπορούν να επιφέρουν σχεδόν το ίδιο αποτέλεσμα ακόμα και με τη χρήση κοινών μετοχών.)
Τα νέα σημεία που προτείνουμε είναι τα ακόλουθα:
1.Πιστεύουμε ότι ο διαχωρισμός μίας ή δύο τραπεζών σε καλή και κακή τράπεζα προκαλεί ετεροβαρείς επιπτώσεις στους επηρεαζόμενους καταθέτες που θα είναι δυσβάσταχτες με απρόβλεπτες και πιθανόν πολύ σοβαρές έμμεσες επιπτώσεις στην οικονομία γενικότερα.
Δεύτερον, δεν αποφεύγεται η ανάγκη για κούρεμα των καταθέσεων με πολύ σοβαρότερες επιπτώσεις στην αξιοπιστία του κράτους.
Επομένως συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι το να διατηρηθούν ζωντανές όλες οι τράπεζες με εσωτερική ανακεφαλαίωση μέσω της πρότασης που ήδη υποβάλαμε, δηλαδή με μετατροπή μέρους των καταθέσεων σε άλλης μορφής μετοχικό κεφάλαιο, είναι η λύση που μειώνει στο ελάχιστο το κόστος στους καταθέτες και επίσης διασφαλίζει την αξιοπιστία του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος για το καλό όλης της οικονομίας.
2. Τέτοια λύση μπορεί να μειώσει περαιτέρω τις αρνητικές επιπτώσεις στην αξιοπιστία του κράτους και κατ’ επέκταση την άτακτη εκροή κεφαλαίων προσφέροντας την δυνατότητα μείωσης του κόστους στους καταθέτες με την προσφορά ασφάλισης για όλες της καινούριες μετοχές που θα προέρθουν από τη μετατροπή των καταθέσεων.
Η ασφάλιση θα γίνει με το να προσφερθεί δικαίωμα πώλησης των νέων μετοχών (option to sell) μετά από ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα στην ονομαστική τους αξία (ή μικρότερη ανάλογα με το πόσο μπορεί να είναι το κόστος της ασφάλισης).
Η οντότητα που θα προσφέρει την ασφάλιση μπορεί να είναι το κράτος ή οποιαδήποτε άλλη αξιόχρεη οντότητα όπως το κοινό ταμείο αλληλεγγύης για το οποίο ήδη υπάρχει πρόταση για σύστασή του.
Προφανώς αν το κράτος δε μπορεί να επωμιστεί το κόστος τέτοιας ασφάλισης λόγω αύξησης του χρέους κάτι που δεν θα μπορούσε εύκολα να αποδεχτούν οι δανειστές μας, το κοινό ταμείο αλληλεγγύης μπορεί να προσφέρει αυτή την ασφάλιση.
Σε τέτοια περίπτωση το ύψος της ασφάλισης θα μπορεί να καθοριστεί με κριτήρια κόστους όπως επίσης και του χρόνου που χρειάζεται το ταμείο να αντλήσει τα δικά του κεφάλαια.
Μετά τη δημιουργία του και μετά την ανακεφαλαίωση των τραπεζών το ταμείο θα μπορεί να αγοράσει αυτές τις νέες μετοχές αν οι κάτοχοί τους το επιθυμούν και σύμφωνα με τους όρους της ασφάλισης.
3.Τέλος θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε ότι για την καλύτερη εφαρμογή της αναγκαστικής μετατροπής καταθέσεων σε μια άλλης μορφής μετοχικό κεφάλαιο, ακόμα και αν αυτή συνοδεύεται με την παροχή ασφάλισης του κεφαλαίου που θα μετατραπεί, πρόσθετα μέτρα για την μετρίαση των αρνητικών επιπτώσεων από εκροές θα πρέπει να συνοδεύουν την απόφαση.
Έχουμε ήδη προτείνει την παροχή κινήτρων για κλείδωμα των καταθέσεων στο σύστημα, ίσως με αυξημένο ποσό ασφάλισης για μεγαλύτερες περιόδους κλεισίματος καταθέσεων.
Επίσης υπενθυμίζουμε την πρόταση για συμψηφισμό των υποχρεώσεων και καταθέσεων πελατών σε περίπτωση που υπάρχει πρόθεση του πελάτη να αποσύρει τις καταθέσεις του (αυτό μπορεί να ρυθμιστεί νομοθετικά ή να εφαρμοστεί χωρίς νέα ρύθμιση για λογαριασμούς παρατραβήγματος), και την μελλοντική επιβολή μέγιστου καταθετικού επιτοκίου που θα αποτρέψει σε μεγάλο βαθμό την επανάληψη πολλών λαθών που έχουν εμβαθύνει αυτή την κρίση.»
INFO
Η “Πρόταση για την κρίση”
«Ως ομάδα ακαδημαϊκών του Πανεπιστημίου Κύπρου νιώθουμε την υποχρέωση όπως παραθέσουμε την ακόλουθη πρόταση που πιστεύουμε ότι βελτιώνει σημαντικά την πρόταση που απέρριψε χθες η βουλή και αφορά στην ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος της Κύπρου όπως γίνεται αναγκαίο από την τρόικα ως συνθήκη για τη δανειακή σύμβαση.
Η ακόλουθη πρόταση βασίστηκε στις ακόλουθες αρχές:
1.Το δίκαιο διαμοιρασμό των (πιθανών) κερδών και ζημιών των τραπεζικών ιδρυμάτων διατηρώντας τις προτεραιότητες των ενδιαφερόμενων μελών (καταθέτες, δανειοδότες, μέτοχοι),
2.Τη διαφύλαξη των εγγυημένων καταθέσεων (κάτω των €100,000)οι οποίες είναι απόλυτα απαραίτητες για τη διατήρηση της αξιοπιστίας της χώρας μας και του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος.
Επίσης η πρόταση αποβλέπει στη σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος για την ανάκαμψη της οικονομίας εντός σύντομου χρονικού διαστήματος για το καλό όλων των ενδιαφερομένων μερών.
Συγκεκριμένα οι εισηγήσεις μας εστιάζονται: Πρώτον στο να εξευρεθεί το ποσό των €5.8 δισ. και δεύτερον να προσφερθούν κίνητρα για τη συγκράτηση των εκροών καταθέσεων από το τραπεζικό σύστημα.
Η πρόταση είναι ως εξής:
3.Καμία εισφορά από τους καταθέτες κάτω των €100,000, αφού αυτά τα χρήματα είναι εγγυημένα από τα κράτη. Τυχόν επιβολή οποιουδήποτε φόρου σε αυτά τα ποσά καταστρέφει την έννοια της ασφάλισης καταθέσεων (deposit insurance) και επηρεάζει αρνητικά μελλοντικές προοπτικές η χώρα μας να προσφέρει χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες.
4.Για κάθε ίδρυμα ξεχωριστά να γίνει μετατροπή μέρους καταθέσεων άνω των €100,000 (που εμπεριέχουν/εμπεριείχαν επιπρόσθετο ρίσκο εκ των προτέρων) σε προνομιακές μετοχές του ίδιου ιδρύματος οι οποίες θα έχουν προτεραιότητα στα κέρδη πάνω από οποιαδήποτε άλλη υπάρχουσα μετοχή και οι οποίες θα είναι εμπορεύσιμες.
Είναι άδικο και θα πληγώσει ανεπανόρθωτα την αξιοπιστία μας αν καταθέσεις υγειών τραπεζών (και ειδικά ξένων συμφερόντων) επηρεαστούν για το σώσιμο προβληματικών τοπικών τραπεζών.
5.Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζικών ιδρυμάτων να γίνει με τον εξής τρόπο:
Α)Το μέρος των καταθέσεων άνω των €100,000 που θα μετατραπούν σε προνομιακές μετοχές να είναι επαρκές για την ανακεφαλαιοποίηση του ιδρύματος, δηλαδή να υπάρξει συνολική μετατροπή €5.8 δισ. για όλο το σύστημα, και να είναι άμεσα συνδεδεμένες με τις επισφάλειες δανείων που έχουν προτείνει με τη μελέτη της η Pimco και με τις προτάσεις του το ΔΝΤ.
Β)Τα επιπλέον €4 δισ. για ανακεφαλαιοποίηση τα οποία θα επωμιστεί το κράτος μέσω της δανειακής σύμβασης να γίνει σύμφωνα με τις ζημιές από το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων
(Παράδειγμα: Ας υποθέσουμε ότι η τράπεζα Α χρειάζεται €4 δισ. για ανακεφαλαιοποίηση τα οποία είναι για ζημιές €3 δισ. από απομείωση ελληνικών ομολόγων και €1 δισ. για επισφάλειες δανείων. Επίσης ας υποθέσουμε ότι και η τράπεζα Β χρειάζεται €4 δισ. για ανακεφαλαιοποίηση τα οποία όμως είναι για €1 δισ. από απομείωση ελληνικών ομολόγων και €3 δισ. για επισφάλειες δανείων. Τότε €1 δισ. των καταθέσεων της τράπεζας Α να μετατραπούν σε προνομιακές μετοχές της Α και €3 δισ. των καταθέσεων της Β να μετατραπούν σε προνομιακές μετοχές της τράπεζας Β. Το υπόλοιπα κεφάλαια να μπουν από το κράτος υπό μορφή κοινών μετοχών.)
6.Να επιβληθεί ανώτατο όριο επιτοκίων στις καταθέσεις
7.Να γίνει συμψηφισμός δανείων και καταθέσεων από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου για τους καταθέτες που έχουν καταθέσεις που υπερβαίνουν τα δάνειά τους. Δηλαδή κάποιος που έχει καταθέσεις 50 χιλιάδες και δάνεια 40 χιλιάδες, θα πρέπει πρώτα να πληρώσει το υπόλοιπο των δανείων του (50-40) και θα μπορεί μετά, αν το επιθυμεί, να πάρει τα υπόλοιπα χρήματα (10 χιλιάδες). Αυτό αποφέρει τα ακόλουθα ωφελήματα:
Α)Τη σμίκρυνση του τραπεζικού τομέα που αποτελεί ένα από τους κύριους στόχους της τρόικας
Β) Μειώνει τις επισφάλειες δανείων και πιθανών μειώνει σημαντικά τις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών μας
8.Τα παραπάνω μέτρα να ψηφιστούν από τη βουλή και να ετοιμαστεί τροπολογία του συντάγματος που να μην επιτρέπει ψήφιση παρόμοιου μέτρου στο μέλλον, με ποσοστό κάτω των 2/3 των ψήφων.
9.Ανατιμολόγηση του κόστους χρηματοοικονομικών και νομικών υπηρεσιών που προσφέρει η χώρα μας όπως και να προσφερθούν και άλλα αντισταθμιστικά μέτρα για την αύξηση της φορολογία από 10% σε 12.5%. Αυτό το μέτρο όπως και το 6 θα βοηθήσουν σημαντικά στη διατήρηση της εμπιστοσύνης των υφιστάμενων καταθετών και αποφυγή σημαντικών εκροών.
10.Αναδιάρθρωση χρέους: Παράταση χρόνου αποπληρωμής κρατικών ομολόγων για τουλάχιστον 5 χρόνια.
Η πιο πάνω πρόταση επιτυγχάνει:
1.Τη δίκαιη μεταχείριση όλων ανεξαρτήτως των ενδιαφερόμενων μερών διατηρώντας, σε μεγάλο βαθμό, των προτεραιοτήτων στις ζημιές και στα κέρδη όπως επίσης και την ασφάλιση καταθέσεων.
2.Οι προνομιακές μετοχές που θα προέλθουν από μετατροπή μέρους καταθέσεων να είναι άμεσα συσχετισμένες με τις επισφάλειες δανείων που έχουν υπολογίσει με τις μελέτες και προτάσεις τους η Pimco και το ΔΝΤ και με τις οποίες διαφωνεί η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου
3.Να επωμιστεί απευθείας το κράτος μέσω της δανειακής σύμβασης τις ζημιές από το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων
4.Τη σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος λόγω:
√ της ρευστότητας που υπόσχεται το ELA σε περίπτωση που υπάρχει κάποια εκροή καταθέσεων που όμως πιστεύουμε ότι θα είναι πολύ περιορισμένη λόγω της πιο πάνω πρότασης
√ της προσφοράς κινήτρων στους επηρεαζόμενους καταθέτες για να διατηρήσουν τα κεφάλαιά τους στο τραπεζικό μας σύστημα.»
• Η ομάδα ακαδημαϊκών του Πανεπιστημίου Κύπρου
Αντώνης Έλληνας(3), Σταύρος Ζένιος(1), Ειρήνη Καραμάνου(1), Σωφρόνης Κληρίδης(2), Σπύρος Μαρτζούκος(1), Ανδρέας Μιλιδώνης(1), Αλέξανδρος Μιχαηλίδης(1), Γεώργιος Νησιώτης(1), Κώστας Ξιούρος(1).
1: Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής
2: Τμήμα Οικονομικών
3: Τμήμα Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
www.mywaypress.gr
