Η Αμερική μόλις μπήκε στην εποχή της μετά την παγκοσμιοποίηση

Το άρθρο του  Ίαν Μπρέμερ από το gzeromedia.com αναλύει την πρόσφατη επιβολή ευρέων δασμών από τον Πρόεδρο Τραμπ, υποστηρίζοντας ότι σηματοδοτεί την έναρξη μιας μετα-παγκοσμιοποιημένης εποχής για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο αρθρογράφος εξηγεί πως αυτοί οι δασμοί, που στοχεύουν στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος και στην ενθάρρυνση της εγχώριας παραγωγής, στην πραγματικότητα παρερμηνεύουν τη λειτουργία του διεθνούς εμπορίου. Επισημαίνεται ότι η πολιτική αυτή ενδέχεται να οδηγήσει σε αύξηση των τιμών, διατάραξη των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού και πιθανή οικονομική ύφεση. Τονίζεται επίσης ότι η αδιαφορία του Τραμπ για τις αρνητικές συνέπειες και η συγκέντρωση εξουσίας ενδέχεται να οδηγήσουν σε εμμονή σε αυτές τις πολιτικές. Τέλος, εκφράζεται η ανησυχία ότι η επιδίωξη της οικονομικής αυτάρκειας θα βλάψει την αμερικανική επιρροή και θα ωθήσει άλλες χώρες να διαφοροποιήσουν τις οικονομικές τους σχέσεις.

1. Τι σηματοδοτεί την είσοδο της Αμερικής στην εποχή της μετα-παγκοσμιοποίησης σύμφωνα με το άρθρο;

Η επιβολή σαρωτικών δασμών από τον Πρόεδρο Τραμπ σε σχεδόν όλους τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, με αυξήσεις που κυμαίνονται από 10% έως 50%, σηματοδοτεί την έναρξη αυτής της εποχής. Αυτή η κίνηση αύξησε κατακόρυφα τον μέσο αποτελεσματικό δασμολογικό συντελεστή των ΗΠΑ στο υψηλότερο επίπεδο από την αρχή του προηγούμενου αιώνα, υπερβαίνοντας ακόμη και τους διαβόητους δασμούς Smoot-Hawley του 1930.

2. Ποια είναι η λογική πίσω από την επιβολή αυτών των δασμών, σύμφωνα με τον Πρόεδρο Τραμπ;

Ο Πρόεδρος Τραμπ περιέγραψε αυτούς τους δασμούς ως “αμοιβαίους”, υποστηρίζοντας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες απλώς ανταποδίδουν τις πρακτικές άλλων χωρών. Θεωρεί τα διμερή εμπορικά ελλείμματα ως εγγενώς “άδικα” και ως το “άθροισμα κάθε απάτης”.

3. Πώς αντιμετωπίζει το άρθρο την επιχειρηματολογία του Προέδρου Τραμπ για τα εμπορικά ελλείμματα;

Το άρθρο επικρίνει την προσέγγιση του Τραμπ, επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση μεταξύ του προστατευτισμού μιας χώρας και των διμερών εμπορικών της ισοζυγίων. Τα ελλείμματα και τα πλεονάσματα αντανακλούν πολλούς παράγοντες άσχετους με την εμπορική πολιτική, όπως το μέγεθος του πληθυσμού, ο πλούτος, η διαφορά στην κατανομή των πόρων και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα.

4. Ποιος ήταν ο αντίκτυπος της αρχικής επιβολής των δασμών και ποια ήταν η επακόλουθη αντίδραση;

Αρχικά, πολλοί εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ ήταν έτοιμοι να απαντήσουν με αντίποινα, αναγνωρίζοντας όμως ότι οι εμπορικοί πόλεμοι είναι ένα χαμένο παιχνίδι. Η Κίνα ήταν η μόνη χώρα που απάντησε με δασμούς αντιποίνων. Ωστόσο, υπό τεράστια οικονομική πίεση, ο Τραμπ ανακοίνωσε την άμεση μείωση των δασμών για τις περισσότερες χώρες σε ένα καθολικό 10% για 90 ημέρες, ενώ ταυτόχρονα αύξησε τους δασμούς στις κινεζικές εξαγωγές σε 125% μετά από νέα αντίποινα από το Πεκίνο.

5. Ποια είναι η βασική πρόθεση πίσω από τους δασμούς, σύμφωνα με το άρθρο;

Το άρθρο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο Πρόεδρος είναι αποφασισμένος να απομονώσει την Αμερική από τον κόσμο για να μειώσει δραστικά τα διμερή εμπορικά ελλείμματα και να χρησιμοποιήσει τα έσοδα από τους δασμούς για να χρηματοδοτήσει τις φορολογικές του περικοπές και τα σχέδια δαπανών. Η ιδέα της “οικονομικής αυτάρκειας” φαίνεται να είναι κεντρική στην πολιτική του.

6. Ποιες είναι οι πιθανές οικονομικές συνέπειες αυτής της πολιτικής για τις Ηνωμένες Πολιτείες;

Το άρθρο προειδοποιεί ότι η επιδίωξη της αυτάρκειας είναι ένα “αυτοκαταστροφικό οικονομικό λάθος”. Οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού θα διαταραχθούν, οι Αμερικανοί θα πληρώσουν περισσότερα για τα αγαθά, το κόστος των επιχειρήσεων θα αυξηθεί, οδηγώντας σε πιθανή μείωση της παραγωγικότητας και αύξηση των τιμών. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση της καταναλωτικής δαπάνης, της επιχειρηματικής δραστηριότητας και των εξαγωγών, με πιθανές αυξήσεις στην ανεργία και τις πτωχεύσεις, αυξάνοντας τον κίνδυνο ύφεσης.

7. Πώς αναμένεται να αντιδράσουν άλλες χώρες στην αμερικανική προστατευτική πολιτική;

Οι περισσότερες χώρες αναμένεται να εντείνουν τις προσπάθειές τους για “αποσύνδεση” από τις Ηνωμένες Πολιτείες και να διαφοροποιήσουν τους οικονομικούς τους δεσμούς με τον υπόλοιπο κόσμο. Παρόλο που βραχυπρόθεσμα ενδέχεται να λάβουν προστατευτικά μέτρα κατά των κινεζικών αγαθών, ακόμη και στρατηγικοί σύμμαχοι των ΗΠΑ στην Ευρώπη και την Ασία θα αναγκαστούν να στραφούν προς το Πεκίνο μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.

8. Ποια είναι η ευρύτερη σημασία αυτής της στροφής στην αμερικανική εμπορική πολιτική;

Το άρθρο υποστηρίζει ότι αυτή η στροφή σηματοδοτεί μια απομάκρυνση από την παγκοσμιοποίηση, η οποία ιστορικά συνέβαλε στην ειρήνη και την ευημερία. Η επιδίωξη της οικονομικής αυτάρκειας θεωρείται μια μορφή “αυτοκαταστροφής”, συγκρίσιμη με το Brexit αλλά σε παγκόσμια κλίμακα, που θα μπορούσε να βλάψει τα αμερικανικά συμφέροντα και την παγκόσμια επιρροή.

 
Οι βασικές αιτίες και τα πιθανά ευρύτερα αποτελέσματα αυτής της μετάβασης στην μετα-παγκοσμιοποίηση, σύμφωνα με το άρθρο, είναι τα εξής:

Βασικές Αιτίες:

• Δυσαρέσκεια των Αμερικανών από την παγκοσμιοποίηση: Πολλοί Αμερικανοί αισθάνονταν ότι δεν είχαν ωφεληθεί από το ελεύθερο εμπόριο και ψήφισαν τον Ντόναλντ Τραμπ για να τους «απελευθερώσει» από το σύστημα που οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν οικοδομήσει τις τελευταίες 80 χρόνια.
• Η πεποίθηση του Προέδρου Τραμπ για «αθέμιτο» εμπόριο: Ο Τραμπ πίστευε ότι οι ΗΠΑ «ληστεύονταν» όταν μια χώρα ξόδευε λιγότερα σε αμερικανικά αγαθά από όσα ξόδευαν οι Αμερικανοί στα δικά της. Θεωρούσε τα διμερή εμπορικά ελλείμματα ως «αναγκαστικά» και «πλήρως» «άδικα», αντιπροσωπεύοντας «το άθροισμα κάθε απάτης».
• Επιβολή σαρωτικών δασμών: Ο Πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε σαρωτικούς δασμούς σε σχεδόν κάθε εμπορικό εταίρο των ΗΠΑ, με στόχο την οικονομική αυτάρκεια.
• Παράβλεψη της πολυπλοκότητας του εμπορίου: Η φόρμουλα που χρησιμοποίησε η κυβέρνηση Τραμπ για τους δασμούς δεν λάμβανε υπόψη τους δασμολογικούς συντελεστές και τα μη δασμολογικά εμπόδια που επιβάλλουν άλλες χώρες στις αμερικανικές εξαγωγές. Θεωρούσε εσφαλμένα ότι τα διμερή εμπορικά ελλείμματα είναι απαραίτητα και εξ ολοκλήρου «άδικα».
• Χρηματοδότηση φορολογικών περικοπών και σχεδίων δαπανών: Ο απώτερος σκοπός των δασμών ήταν η δραματική μείωση των διμερών εμπορικών ελλειμμάτων και η χρήση των εσόδων από τους δασμούς για τη χρηματοδότηση των φορολογικών περικοπών και των σχεδίων δαπανών του Προέδρου Τραμπ.

Πιθανά Ευρύτερα Αποτελέσματα:

• Διατάραξη των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού: Οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού θα διαταραχθούν.
• Αύξηση του κόστους για τους Αμερικανούς: Οι Αμερικανοί θα αναγκαστούν να πληρώσουν περισσότερα για τα αγαθά τους, μειώνοντας την αγοραστική τους δύναμη.
• Αύξηση του κόστους για τις επιχειρήσεις: Το κόστος των επιχειρήσεων θα αυξηθεί, μειώνοντας την παραγωγικότητά τους και αυξάνοντας περαιτέρω τις τιμές.
• Κίνδυνος ύφεσης: Καθώς η αύξηση των τιμών θα μειώσει τις καταναλωτικές δαπάνες, την επιχειρηματική δραστηριότητα και τις εξαγωγές, η ανεργία και οι πτωχεύσεις θα αυξηθούν, και οι ΗΠΑ μπορεί να οδηγηθούν σε ύφεση, ειδικά εάν άλλες χώρες απαντήσουν με δικούς τους δασμούς.
• Αυξημένη αβεβαιότητα: Η υψηλή και επίμονη αβεβαιότητα σχετικά με την πορεία και το τελικό αποτέλεσμα της πολιτικής της κυβέρνησης Τραμπ θα επηρεάσει αρνητικά τις μακροπρόθεσμες επενδύσεις και την ανάπτυξη.
• Αντίποινα από άλλες χώρες: Πολλές από τις εμπορικές εταίρους της Αμερικής μπορεί να ανταποδώσουν με δικούς τους δασμούς. Η Κίνα ήταν μια αξιοσημείωτη εξαίρεση, απαντώντας με αντίστοιχους δασμούς στις αμερικανικές εισαγωγές.
• Προσπάθειες «αποσύνδεσης» και διαφοροποίησης: Αντιμετωπίζοντας την προοπτική ενός διαρκούς αμερικανικού προστατευτισμού, οι περισσότερες χώρες θα εντείνουν τις προσπάθειές τους να «αποσυνδεθούν» από τις Ηνωμένες Πολιτείες και να διαφοροποιήσουν τους οικονομικούς τους δεσμούς με τον υπόλοιπο κόσμο.
• Επιφύλαξη ακόμη και από συμμάχους: Στρατηγικοί σύμμαχοι των ΗΠΑ στην Ευρώπη και την Ασία θα αναγκαστούν να αρχίσουν να στρέφονται προς το Πεκίνο μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
• Ζημία στα αμερικανικά συμφέροντα και στην παγκόσμια επιρροή: Τα αμερικανικά συμφέροντα και η παγκόσμια επιρροή θα υποστούν ανάλογη ζημία.
• «Αυτοκτονία» της παγκοσμιοποίησης: Η επιδίωξη της αυτάρκειας από τον Τραμπ χαρακτηρίζεται ως η πιο καταστροφική οικονομική «αυτοχειρία» στη σύγχρονη ιστορία, συγκρίσιμη με το Brexit αλλά σε παγκόσμια κλίμακα. Ο Λάρι Σάμερς το χαρακτήρισε ως το «χειρότερο, πιο βαρυσήμαντο αυτοτραυματισμό στην οικονομική πολιτική των ΗΠΑ» από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.