Ελβετία-Νέος γύρος εντατικών διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό

• Ν. Μπακογιάννη: Στηρίζουμε την προσπάθεια  Αναστασιάδη  για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του μεγάλου εθνικού μας θέματος

 
• Ν. Αναστασιάδης: Η λύση θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες, αλλά και να καθησυχάσει τις ανησυχίες του κυπριακού λαού

 
• Ενίσχυση Τουρκίας έναντι ΕΕ με επίλυση του κυπριακού;

 
Η Συντονίστρια Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών της Νέας Δημοκρατίας, βουλευτής Α’ Αθηνών, κυρία Ντόρα Μπακογιάννη έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Σήμερα, οι συνομιλίες για την επίλυση του Κυπριακού εισέρχονται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη φάση.

Αισθάνομαι την ανάγκη να εκφράσω, για ακόμη μια φορά, τη στήριξη όλων μας στον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκο Αναστασιάδη.

Όλοι βρισκόμαστε αρωγοί στο πλευρό του και στηρίζουμε την προσπάθειά του για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του μεγάλου εθνικού μας θέματος».

 
Ν. Αναστασιάδης: Η λύση θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες, αλλά και να καθησυχάσει τις ανησυχίες του κυπριακού λαού

Με χαμηλές προσδοκίες, εκτός κι αν υπάρξει θετική κίνηση από την πλευρά της Άγκυρας,  αρχίζει στο Mont Pelerin της Ελβετίας εντατική και επίπονη διαπραγμάτευση μεταξύ των δύο ηγετών της Κύπρου, Νίκου Αναστασιάδη και Μουσταφά Ακιντζί, η οποία θα επικεντρωθεί στο εδαφικό, ενώ αναμένεται να  συζητηθούν και άλλα θέματα «αγκάθια», όπως η ασφάλεια, οι εγγυήσεις και η εκ περιτροπής προεδρία. Οι διαπραγματεύσεις στο Μον Πελερέν (Mont Pelerin) θα διαρκέσουν μέχρι και τις 11 Νοεμβρίου.

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ο οποίος έφθασε με τους συνεργάτες του στο ελβετικό θέρετρο, έγραψε στο λογαριασμό του στο Facebook: ««Μεταβαίνω  στην Ελβετία με αποφασιστικότητα, καλή θέληση και την αναγκαία βούληση, έχοντας κατά νου ότι η λύση θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες, αλλά και να καθησυχάσει τις ανησυχίες του κυπριακού λαού». Με την άφιξη στο Μον Πελερέν ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος , Νίκος Χριστοδουλίδης, ανάρτησε φωτογραφίες στον λογαριασμό του στο Twitter.

Στην εναρκτήρια συνάντηση  θα παραστεί και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι-μουν, ο οποίος, όπως είχε δηλώσει εκπρόσωπός του, «προσβλέπει στο να προσφέρει την προσωπική του υποστήριξη προς το έργο των δύο ηγετών, καθώς εισέρχονται σ’ αυτήν την κρίσιμη φάση των διαπραγματεύσεων».

Στις συνεντεύξεις της περασμένης Παρασκευής οι κύριοι Αναστασιάδης και Ακιντζί εμφανίστηκαν με αποκλίσεις σε ό,τι αφορά το εδαφικό και την κατάθεση χαρτών. Ο κ. Αναστασιάδης τόνισε ότι για να προχωρήσει στο επόμενο βήμα, αυτό μιας πολυμερούς διάσκεψης, θα πρέπει να υπάρξει πρόοδος, «κάτι που δεν σημαίνει μόνο κριτήρια, αλλά και χάρτες που θα αποτυπώνουν τα όσα περιλαμβάνονται στα κριτήρια που θα έχουν συμφωνηθεί». Ο κ.  Ακιντζί ανέφερε ότι, αν υπάρξει συμφωνία στα κριτήρια, θα αρχίσει η διαδικασία για την πενταμερή διάσκεψη, όπως επιμένει η τουρκοκυπριακή πλευρά,  και θα κατατεθούν στο τραπέζι και οι χάρτες.

Το ενδιαφέρον εστιάζεται στη στάση της Άγκυρας, η οποία δεν φαίνεται διατεθειμένη να συμβάλλει θετικά. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η  εκτίμηση ενισχύεται και από την απόφασή της για  επικείμενη κάθοδο του ερευνητικού σκάφους «Μπαρμπάρος» στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου.

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα προσέλθει, σύμφωνα με έγκυρη πηγή, στις διαπραγματεύσεις προετοιμασμένος για  όλα τα πιθανά σενάρια που μπορούν  να προκύψουν, δηλαδή  τόσο των διαφορών των δύο πλευρών  όσο και του στοιχείου της έκπληξης.

 
Ενίσχυση Τουρκίας έναντι ΕΕ με επίλυση του κυπριακού;

Η ένωση της Κύπρου μετά από 40 και πλέον χρόνια διχοτόμησης είναι ορατή. Ωστόσο, ευρωπαίοι διπλωμάτες ανησυχούν ότι η επίλυση του κυπριακού θα αύξανε εμμέσως την επιρροή της Τουρκίας στην ΕΕ.

Τα Ηνωμένα Έθνη εκφράζουν την αισιοδοξία ότι η διχοτόμηση της Κύπρου μπορεί σύντομα να αποτελεί παρελθόν. Ένα αποφασιστικό βήμα προς αυτήν τη κατεύθυνση μπορεί να γίνει την προσεχή εβδομάδα στο Μοντ Πελερίν της Ελβετίας, εκτιμούν εκπρόσωποι του OHE που θα λάβουν μέρος της διαπραγματεύσεις για το κυπριακό μεταξύ 7 και 11 Νοεμβρίου. Η συγκυρία για λύση φαίνεται ευνοϊκή. Δύο μετριοπαθείς ηγέτες, ο κύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης και ο τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί, εργάζονται τα τελευταία 2,5 χρόνια για αυτόν τον σκοπό έχοντας επιτύχει προσεγγίσεις.

Ωστόσο, το όλο ζήτημα περιλαμβάνει ένα «αγκάθι» για τις Βρυξέλλες. Η Κύπρος είναι μέλος της ΕΕ από το 2004. Εάν Αναστασιάδης και Ακιντζί κατορθώσουν να καταλήξουν σε συμφωνία, η ΕΕ θα καλείτο σύντομα να υποδεχθεί ένα ομοσπονδιακό κράτος με όλα τα προβλήματα και τις εκκρεμότητές του. Και εμμέσως ενδέχεται και η Άγκυρα να αποκτούσε «φωνή» στις Βρυξέλλες. Για όσο διάστημα μένει άλυτο το κυπριακό το ευρωπαϊκό δίκαιο ισχύει μόνο στο ελληνοκυπριακό τμήμα. Ως γνωστόν, ο τουρκοκυπριακός βορράς της μεγαλονήσου αναγνωρίζεται μόνον από την Τουρκία, η οποία διατηρεί εκεί στρατεύματα κατοχής.

 
Κύπρος όπως… Βαλονία;

Η επιδιωκόμενη λύση προβλέπει χονδρικά την αναδιάρθρωση της διχοτομημένης από το 1974 Κύπρου σε ομοσπονδία με δύο ομόσπονδα κρατίδια. Καθοριστικό σημείο συνιστά ότι καμία απόφαση δεν θα λαμβάνεται σε ομοσπονδιακό επίπεδο εάν δεν έχει εγκριθεί προηγουμένως ξεχωριστά από τις δύο ομόσπονδες κρατικές οντότητες. Ως εκ τούτου, η ΕΕ ενδέχεται να βρεθεί αντιμέτωπη με σοβαρά προβλήματα σε περίπτωση που, για παράδειγμα, οι Τουρκοκύπριοι έκαναν χρήση του δικαιώματος βέτο που θα αποκτούσαν, εξυπηρετώντας συμφέροντα του τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν. Η Τουρκία είναι εγγυήτρια δύναμη των Τουρκοκυπρίων, οι οποίοι επιθυμούν να διατηρήσει ή Άγκυρα αυτό το στάτους. «Μετά τις εμπειρίες με τη Βαλονία και τις τελευταίες εξελίξεις στην Τουρκία δεν θέλω καν να σκεφτώ τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό για την ΕΕ», σχολιάζει ευρωπαίος διπλωμάτης που υπηρέτησε επί σειρά ετών στην Κύπρο.

Η γαλλόφωνη βελγική περιφέρεια μπλόκαρε τον Οκτώβριο επί εβδομάδες την υπογραφή της εμπορικής συμφωνίας μεταξύ ΕΕ και Καναδά (CETA), ασκώντας βέτο στις σχετικές διαπραγματεύσεις εντός του Βελγίου. Η εμπλοκή αυτή άρθηκε μόνο έπειτα από νέες διαπραγματεύσεις και τροποποιήσεις που ικανοποιούσαν τους εκπροσώπους της Βαλονίας.

Σε περίπτωση επίλυσης του κυπριακού ενδέχεται για πρώτη φορά ένα κράτος εκτός ΕΕ -η Τουρκία- να έχει λόγο στις ευρωπαϊκές αποφάσεις μέσω του βέτο της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Το πώς θα μπορούσε αυτό το ζήτημα να διευθετηθεί θεσμικά παραμένει ένα αίνιγμα που δεν προσπαθεί να λύσει κανείς, λέγεται από διπλωματικές πηγές στη Λευκωσία. Πολλοί διπλωμάτες δεν είναι βέβαιοι ότι το πρόβλημα έχει γίνει αντιληπτό στην πλήρη του διάσταση. Η ΕΕ εκπροσωπείται μόνο με παρατηρητές στις ενδοκυπριακές συνομιλίες.

Η λύση του κυπριακού διαφαίνεται μεν, αλλά όχι στο άμεσο μέλλον. Ένα από τα προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν είναι το ζήτημα των εγγυήσεων. Η τουρκοκυπριακή πλευρά ζητεί να παραμείνει η Τουρκία εγγυήτρια δύναμη, σημείο στο οποίο επιμένει και η Άγκυρα. Οι ελληνοκυπριακή πλευρά το απορρίπτει αυστηρά, με το επιχείρημα ότι δεν χρειάζονται εγγυητές εντός ΕΕ. Πηγές: ΑΠΕ, Deutsche Welle