Οι επενδυτές προβληματίζονται για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας

• Η πτώση της τιμής του πετρελαίου αλλά και η διαφαινόμενη εξασθένιση του αναπτυξιακού ρυθμού της οικονομίας της Κίνας, έχουν επιφέρει σοβαρό πλήγμα στην παγκόσμια οικονομία.

 
• Αγορές ομολόγων – Η πορεία του προγράμματος QE της ΕΚΤ

 
Στραμμένο το αγοραστικό ενδιαφέρον στις ομολογιακές εκδόσεις των χωρών του πυρήνα της Ευρωζώνης, καθώς οι επενδυτές προσπαθούν να περιορίσουν τον επενδυτικό κίνδυνο. Οι επενδυτές προβληματίζονται για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας και την κατάσταση του τραπεζικού κλάδου σε Ιταλία και Πορτογαλία. Πιέσεις, δέχονται οι ομολογιακοί τίτλοι της Πορτογαλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας. Αρνητικά επηρέασε τις ομολογιακές τιμές η υποχώρηση του δείκτη οικονομικών προσδοκιών Sentix για την ΖτΕ στο 1,5 τον Φεβρουάριο από 6,3 που ήταν τον προηγούμενο μήνα. Κέρδη για τα ομόλογα της Ιρλανδίας μετά την πιστοληπτική αναβάθμιση κατά μία βαθμίδα στο Α, από τον οίκο αξιολόγησης Fitch.

Οι αγορές κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ την εβδομάδα μέχρι 5 Φεβρουαρίου στα πλαίσια εφαρμογής του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE), διαμορφώθηκαν στα € 557,33 δισ., με αποτέλεσμα ο μέσος εβδομαδιαίος όρος να διαμορφωθεί στα €11,6 δισ. Παράλληλα, στην ίδια περίοδο, η ΕΚΤ προέβη σε αγορές καλυμμένων ομολόγων, ύψους € 2.365 εκ. και ABS ύψους € 92 εκ.

Στην Ελληνική αγορά ομολόγων, το εύρος τιμών (αγορά) της ελληνικής 10ετίας λήξης 2025 στις 8 Φεβρουαρίου διαμορφωνόταν σε τιμές μεταξύ 61,14- 64,16 ή με απόδοση 9,63%-10,32%. Υπενθυμίζεται ότι στις 10.6.2014 το 10-ετές ομόλογο είχε καταγράψει χαμηλό 5,475% και στις 8.7.2015 υψηλό 19,27%.

Η διαφορά απόδοσης μεταξύ των ελληνικών 10ετών και γερμανικών ομολόγων (spread) ανήλθε στις 988 μονάδες βάσης. Η απόδοση του 10-ετούς γερμανικού ομολόγου, το σημείο αναφοράς για το κόστος δανεισμού της ζώνης του ευρώ, υποχώρησε στο 0,25%. Η 10-ετία της Πορτογαλίας στις 8 Φεβρουαρίου εμφάνιζε απόδοση 3,15%, της Ισπανίας 1,73% και της Ιταλίας 1,64%. Η διαφορά απόδοσης του 10-ετούς πορτογαλικού ομολόγου σε σχέση με την αντίστοιχη του γερμανικού, ανήλθε σε εβδομαδιαία βάση, στις 290 μ.β. από 247 μ.β. και του 10-ετούς ιταλικού ομολόγου στις 140 μ.β. από 118 μ.β. Στις ΗΠΑ, η απόδοση του 10-ετούς ομολόγου διαμορφωνόταν στο 1,82% στις 8.2.2016. Η προσφορά τίτλων στην πρωτογενή αγορά της ΖτΕ αφορά στην πλειονότητα έντοκα γραμμάτια (Γαλλία, Βέλγιο, Ιταλία).

 
Η πτώση της τιμής του πετρελαίου αλλά και η διαφαινόμενη εξασθένιση του αναπτυξιακού ρυθμού της οικονομίας της Κίνας, έχουν επιφέρει σοβαρό πλήγμα στην παγκόσμια οικονομία.

Οι επενδυτές έχουν αρχίσει να ανησυχούν για το ενδεχόμενο μιας νέας διεθνούς ύφεσης, ενώ οι χρηματοπιστωτικές αγορές προσπαθούν να αφομοιώσουν το σοκ που έχει προκαλέσει η μείωση της τιμής του πετρελαίου, επιχειρώντας να επαναπροσδιορίσουν τα νέα επίπεδα αποτιμήσεων.

Η νευρικότητα των επενδυτών και η υψηλή μεταβλητότητα που καταγράφεται στις αγορές δεν θα εξαλειφθούν άμεσα. Οι αγορές την τελευταία πενταετία κινήθηκαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, εξαιτίας του χαμηλού κόστους δανεισμού, με αποτέλεσμα η οποιαδήποτε ανησυχία επί των διεθνών οικονομικών εξελίξεων να προκαλεί βίαιη πτώση των αποτιμήσεων.

Στην προσπάθεια εξάλειψης των υφεσιακών καταστάσεων, οι Κεντρικές Τράπεζες έχουν χρησιμοποιήσει την πλειονότητα των διαθέσιμων εργαλείων νομισματικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένου και αντισυμβατικών πολιτικών, των οποίων τα μακροχρόνια οφέλη ακόμη διερευνώνται.

Η διατηρησιμότητα της οικονομικής μεγέθυνσης των ΗΠΑ προβληματίζει τους επενδυτές, καθώς τα μακροοικονομικά στοιχεία εμφανίζονται αδύναμα. Παράλληλα, η υποχώρηση των τιμών του πετρελαίου εγκυμονεί κινδύνους για την οικονομία, αφού μπορεί να οδηγήσει σε χρεοκοπία αρκετές εταιρίες του ενεργειακού κλάδου και να επιβαρύνει κατά συνέπεια τους ισολογισμούς των τραπεζών. Κατά συνέπεια, εάν οι τελευταίες δεν είναι κεφαλαιακά ισχυρές, θα απαιτηθεί να προβούν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου. Τα μέχρι σήμερα δεδομένα αποδεικνύουν ότι οι μεγαλύτερες τράπεζες των ΗΠΑ, δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα κεφαλαιακής επάρκειας. Ωστόσο, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) πρόκειται να διεξάγει σε 33 τράπεζες άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test) όπου περιλαμβάνονται σενάρια ανόδου της ανεργίας στο 10%, ύπαρξης αρνητικών επιτοκίων και εμφάνισης αποπληθωρισμού. Τα αποτελέσματα θα δημοσιοποιηθούν τον Ιούνιο, ενώ οι τράπεζες οφείλουν να καταθέσουν τα αποτελέσματα της άσκησης στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα, μέχρι τις 5 Απριλίου.

Η εξαμηνιαία ακρόαση της Προέδρου της Fed ενώπιον του Κογκρέσου συγκέντρωσε όπως ήταν αναμενόμενο, τα βλέμματα των επενδυτών, καθώς η αστάθεια που καταγράφηκε πρόσφατα στις χρηματοπιστωτικές αγορές, έθεσε στο μικροσκόπιο τις αναπτυξιακές δυνατότητες της οικονομίας των ΗΠΑ.

Εντούτοις, η επικεφαλής της Fed προσπάθησε να καθησυχάσει τους επενδυτές, προβλέποντας ότι θα συνεχισθεί η άνοδος των επιτοκίων. Διαβλέποντας ότι η συνεχιζόμενη αύξηση της απασχόλησης, σε συνδυασμό με την ταχύτερη αύξηση των μισθών, θα ενισχύσουν τα πραγματικά εισοδήματα και συνεπώς τις καταναλωτικές δαπάνες.

Παρά το καθησυχαστικό μήνυμα της Προέδρου της Fed περί μη απόκλισης από το πρόγραμμα περιοριστικής νομισματικής πολιτικής και υπό το πρίσμα των προσφάτων χρηματιστηριακών εξελίξεων, εκτιμάται, ότι η πιθανότητα μια νέας αύξησης των επιτοκίων στις 16 Μαρτίου, από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, είναι μηδενική, όταν στην αρχή του έτους προσέγγιζε το 50% και αντικατοπτριζόταν στις τιμές των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης. Η αγορά προβλέπει, ότι η μεγαλύτερη πιθανότητα ανόδου των επιτοκίων συγκεντρώνεται στη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου.

Η πτώση της τιμής του πετρελαίου δεν αφήνει ανεπηρέαστες και τις ευρωπαϊκές τράπεζες, καθώς η έκθεση των ευρωπαϊκών τραπεζών στο χώρο της ενέργειας δεν είναι αμελητέα, συγκριτικά με τα περιουσιακά στοιχεία που αυτές διαθέτουν. Εκτιμάται ότι μόνο οι Γαλλικές Τράπεζες έχουν χρηματοδοτήσεις ύψους €100 δισ. σε εταιρίες πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ωστόσο, το τραπεζικό σύστημα σε ΗΠΑ και Ευρώπη είναι πολύ πιο ισχυρό από ότι ήταν την περίοδο 2008-2009.

Στο γενικότερο προβληματισμό για την πορεία των ευρωπαϊκών τραπεζών, προσετέθη και η ανησυχία για τη χρηματοοικονομική εικόνα της Deutsche Bank και ειδικότερα των δυνατοτήτων της για αποπληρωμή του χρέους της.

Στο πλαίσιο προστασίας των αναπτυξιακών προοπτικών της Ζώνης του Ευρώ (ΖτΕ), το ενδεχόμενο απόφασης λήψης νέων μέτρων εντός του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE) αναμένεται να συζητηθεί στις 10 Μαρτίου στην συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπέζης (ΕΚΤ). Όπως, πρόσφατα ανέφερε το μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ Benoit Coeure, η ΕΚΤ εξετάζει ποια νέα περιουσιακά στοιχεία θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, προκειμένου να ενισχυθεί ο πληθωρισμός και να προστατευθεί η οικονομία της Ευρωζώνης από μια ενδεχόμενη επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας. Ωστόσο, δεν παρέλειψε να τονίσει την ανάγκη εντατικοποίησης των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών, προκειμένου η οικονομική ανάπτυξη να μπορέσει να καταστεί βιώσιμη σε μακροπρόθεσμο επίπεδο. Εν αναμονή, των αποφάσεων των Κεντρικών Τραπεζών που θα λάβουν χώρα τον ερχόμενο μήνα και οι οποίες θα καθορίσουν και την στάση των επενδυτών για το υπόλοιπο του έτους.

Πηγή: Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της Διευθύνσεως Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank