Ο Τραμπ, η Κίνα και η Τεχνητή Νοημοσύνη: Ένα στοίχημα υψηλού κινδύνου για την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία

Η μάχη για την υπεροχή στην τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) και η αντιπαράθεση με την Κίνα αναδεικνύονται στα δύο πιο καθοριστικά γεωπολιτικά ζητήματα της δεκαετίας του 2020, συγχωνευόμενα σε μια υπαρξιακή απειλή. Το δίλημμα για τις ΗΠΑ είναι σαφές: είτε θα διατηρήσουν τα οικονομικά και αρχικά τους πλεονεκτήματα στην ΤΝ, είτε θα αντιμετωπίσουν την πιθανότητα ενός κόσμου υπό την κυριαρχία της κομμουνιστικής Κίνας. Ωστόσο, οι πολιτικές «Πρώτα η Αμερική» του Ντόναλντ Τραμπ, παρότι στοχεύουν στην ανάσχεση της Κίνας, ενδέχεται παραδόξως να υπονομεύσουν τη μακροπρόθεσμη νίκη των ΗΠΑ.

 
Το γεωπολιτικό πλαίσιο και η Κινεζική πρόκληση

Η ανησυχία για την κινεζική πρωτοκαθεδρία στην ΤΝ είναι ένα σπάνιο σημείο σύγκλισης μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Τζο Μπάιντεν, αλλά και σχεδόν όλων των αναλυτών της γεωπολιτικής σκακιέρας. Ο David Sacks, ο οποίος φέρεται ως σύμβουλος του Τραμπ για θέματα ΤΝ, ορίζει τη νίκη ως την παγκόσμια εδραίωση γύρω από την αμερικανική τεχνολογική «στοίβα» (tech stack), προβλέποντας ότι οι στρατοί του μέλλοντος θα αποτελούνται από μη επανδρωμένα αεροσκάφη και ρομπότ που θα κινούνται με ΤΝ. Αυτός ο φόβος εξηγεί την απροθυμία της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ να ρυθμίσει την ΤΝ, τη σιωπή και των δύο κομμάτων για την απειλή της ΤΝ στις θέσεις εργασίας, και τη σύγκλιση Ουάσινγκτον και Σίλικον Βάλεϊ.

Η θεωρία που κινητοποιεί τις ΗΠΑ είναι ότι η Κίνα δρα ως «κακόβουλος παράγοντας». Κατηγορείται ότι χρησιμοποιεί την αυταρχική της εξουσία για να υποκλέψει τεχνολογικά μυστικά των ΗΠΑ, τόσο κρυφά όσο και μέσω της απαίτησης οι αμερικανικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Κίνα να συνεργάζονται με κινεζικές εταιρείες που υποστηρίζονται από την κυβέρνηση. Η Κίνα διαθέτει έναν επικίνδυνο συνδυασμό ταλέντου, πολιτικής βούλησης και μακροπρόθεσμων επενδύσεων, αν και προς το παρόν δεν διαθέτει τα κορυφαία τσιπ παγκοσμίως. Εάν η Κίνα αποκτήσει αποφασιστικό πλεονέκτημα στην ΤΝ, η οικονομική και στρατιωτική κυριαρχία της Αμερικής θα μπορούσε να εξανεμιστεί, και ορισμένοι πιστεύουν ότι το ίδιο θα μπορούσε να συμβεί και στη δυτική φιλελεύθερη δημοκρατία. Επιπλέον, η Κίνα χρησιμοποιεί αυτή την τεχνογνωσία για να ενισχύσει αναδυόμενες τεχνολογίες όπως αυτόνομα οχήματα, μη επανδρωμένα αεροσκάφη, ηλιακή ενέργεια και μπαταρίες, εξάγοντας αυτά τα προϊόντα παγκοσμίως, συντρίβοντας ανταγωνιστές και συλλέγοντας πολύτιμα δεδομένα.

 
Η στρατηγική Τραμπ: Αντιφάσεις και κίνδυνοι

Η απάντηση του Τραμπ, παρόμοια με αυτή του Μπάιντεν, περιλαμβάνει την επιβολή υψηλότερων στοχευμένων δασμών στην Κίνα και αυστηρούς ελέγχους στις πωλήσεις αμερικανικών τεχνολογικών προϊόντων, όπως οι υψηλής απόδοσης επεξεργαστές της Nvidia. Ωστόσο, αυτή η προσέγγιση ενέχει σημαντικούς κινδύνους: μπορεί να επιβραδύνει τις πωλήσεις αμερικανικών εταιρειών όπως η Nvidia, να οδηγήσει στην απώλεια αμερικανικού ελέγχου επί της εφοδιαστικής αλυσίδας που τελικά θα παράγει υπεράνθρωπη νοημοσύνη στην Κίνα, και να αποκόψει την πρόσβαση σε εξαρτήματα ΤΝ που η Κίνα παράγει καλύτερα ή φθηνότερα. Ο ίδιος ο CEO της Nvidia, Jensen Huang, χαρακτήρισε πρόσφατα τους ελέγχους εξαγωγών ως «αποτυχία» που απλώς έδωσε στην Κίνα περισσότερα κίνητρα για να αναπτύξει τη δική της βιομηχανία.

Το κρίσιμο σημείο είναι ότι ενώ ο Τραμπ αντιμετωπίζει την Κίνα, οι πολιτικές του στο παγκόσμιο εμπόριο και η συμπεριφορά του έναντι παραδοσιακών συμμάχων των ΗΠΑ θέτουν σε υψηλό κίνδυνο τη μακροπρόθεσμη αμερικανική νίκη. Αντί να μετριάζει τον κίνδυνο ανοίγοντας νέες αγορές για αμερικανικές εταιρείες και προωθώντας εναλλακτικές λύσεις στα κινεζικά αγαθά, ο Τραμπ συχνά τον κλιμακώνει.

• Ο Καναδάς, πλούσιος σε ορυκτά και ενέργεια, στρέφεται προς την Ευρώπη για προστασία και συνεργασία, μετά τις προσβολές του Τραμπ προς τον πρώην στενότερο σύμμαχο της Αμερικής.
• Η Ευρώπη, κάποτε σταθερά φιλοαμερικανική, έχει γελοιοποιηθεί από τον Τραμπ. Οι δασμοί του Τραμπ τρόμαξαν αυτούς τους δύο συμμάχους και πολλούς άλλους που θα μπορούσαν να σχηματίσουν ένα μαζικό, ενωμένο αντίβαρο στην Κίνα. Αυτό οδήγησε σε επιβράδυνση των συζητήσεων για ένα ενιαίο μέτωπο και, αντιθέτως, Ευρώπη και Κίνα συνομιλούν πλέον πιο ενεργά.
• Ακόμη και οι χώρες που εμπλέκονται στην εφοδιαστική αλυσίδα των τσιπ αιχμής – Ιαπωνία, Ολλανδία, Νότια Κορέα και Ταϊβάν – οι οποίες καλούνται να συμφωνήσουν να βλάψουν τις επιχειρήσεις των δικών τους εταιρειών στην Κίνα για να σχηματίσουν ενιαίο μέτωπο με τις ΗΠΑ, έχουν πλέον λόγους να επανεξετάσουν τη στάση τους εξαιτίας του Τραμπ.
• Ενώ ο Τραμπ έχει συσφίξει τις σχέσεις με πλούσια έθνη στη Μέση Ανατολή, θεωρώντας ότι μπορούν να αντικαταστήσουν ευρωπαϊκά έθνη στον παγκόσμιο αμερικανικό συνασπισμό, αυτές οι ίδιες χώρες είναι επίσης κοντά στην Κίνα και έχουν ελάχιστα κίνητρα να επιλέξουν πλευρά τόσο αποφασιστικά.

Η πολιτική του Τραμπ έναντι της Κίνας υπήρξε ασταθής: από σκληρή ρητορική και δασμούς, σε μειώσεις δασμών και επανέναρξη εμπορικών συνομιλιών, και πάλι πίσω σε σκληρές κουβέντες. Εν τω μεταξύ, η Κίνα συνεχίζει να προελαύνει σε μη επανδρωμένα αεροσκάφη, αυτοκίνητα, κβαντικούς υπολογιστές και μπαταρίες, ενώ το Πεκίνο διατηρεί ισχυρή θέση στις σπάνιες γαίες που οι ΗΠΑ χρειάζονται απεγνωσμένα.

 
Η αντίθετη άποψη: Υπάρχει συνοχή στη στρατηγική Τραμπ;

Σύμβουλοι της κυβέρνησης Τραμπ υποστηρίζουν ότι υπάρχει μεγαλύτερη συνοχή στη στρατηγική από ό,τι φαίνεται επιφανειακά. Ισχυρίζονται ότι ο Τραμπ πιστεύει πως τελικά θα δημιουργήσει έναν συνασπισμό πρόθυμων εμπορικών εταίρων, με ευνοϊκότερους όρους για την Αμερική, ώστε να ανταγωνιστεί την Κίνα. Πιστεύει επίσης ότι οι τακτικές του θα ωθήσουν χώρες όπως ο Καναδάς και η Ουκρανία να μοιραστούν βασικά ορυκτά και συστατικά της ΤΝ, και ότι οι Αμερικανοί εργαζόμενοι θα ωφεληθούν από καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Κατανοώντας ότι οι χώρες χρειάζονται την ΤΝ και απλώς επιλέγουν μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, ο Τραμπ βλέπει την ευκαιρία να αξιοποιήσει το προβάδισμα των ΗΠΑ στην ΤΝ για να προσελκύσει χώρες στα αμερικανικά συστήματα και να εξασφαλίσει επενδύσεις σε κρίσιμες υποδομές ΤΝ στις ΗΠΑ, όπως το Stargate της OpenAI. Αξιωματούχος της OpenAI που συνεργάστηκε στενά με την κυβέρνηση Τραμπ δήλωσε ότι η κυβέρνηση «το καταλαβαίνει» και διαπρέπει στη διπλωματία της ΤΝ, εκτελώντας μια εξελιγμένη στρατηγική για την παγκόσμια υιοθέτηση αμερικανικών «σιδηροτροχιών» ΤΝ και την αμοιβαία επένδυση σε υποδομές με έδρα τις ΗΠΑ.

 
Αξιολόγηση και προβληματισμός: Ένα επικό στοίχημα

Παρά τις διαβεβαιώσεις αυτές, το άρθρο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο Τραμπ κάνει ένα «επικό στοίχημα» και ότι η Κίνα βλέπει την ευκαιρία που δημιουργείται από αυτές τις πολιτικές. Το θεμελιώδες ερώτημα που προκύπτει είναι κατά πόσο η στρατηγική της αποξένωσης παραδοσιακών συμμάχων και η δημιουργία αστάθειας στις διεθνείς εμπορικές σχέσεις μπορεί μακροπρόθεσμα να ενισχύσει τη θέση των ΗΠΑ έναντι ενός τόσο ισχυρού και στρατηγικά προσανατολισμένου ανταγωνιστή όπως η Κίνα.

Η πιθανή αδυναμία αυτής της προσέγγισης έγκειται στο ότι η αντιμετώπιση της Κίνας απαιτεί ένα ευρύ και συνεκτικό μέτωπο συμμάχων που να μοιράζονται κοινές αξίες και συμφέροντα. Οι μονομερείς ενέργειες και η τακτική της πίεσης ακόμη και σε φιλικές χώρες μπορεί να οδηγήσουν σε διάσπαση αυτού του δυνητικού μετώπου, αφήνοντας τις ΗΠΑ πιο απομονωμένες και την Κίνα με περισσότερες ευκαιρίες να διεισδύσει και να ενισχύσει την επιρροή της.

Το διακύβευμα είναι τεράστιο: η μελλοντική οικονομική και στρατιωτική ισορροπία δυνάμεων, και ενδεχομένως η ίδια η φύση της παγκόσμιας τάξης. Η στρατηγική του Τραμπ για την ΤΝ και την Κίνα, γεμάτη αντιφάσεις και υψηλούς κινδύνους, θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό εάν οι ΗΠΑ θα καταφέρουν να διατηρήσουν την πρωτοκαθεδρία τους σε έναν ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο, ή εάν οι πολιτικές «Πρώτα η Αμερική» θα οδηγήσουν, άθελά τους, στην ενίσχυση του κύριου ανταγωνιστή τους.

 
Με πληροφορίες από axios.com

 
mywaypress.gr – Για προσεκτικούς αναγνώστες