Ο δυναμικός βελγικός κλάδος βιοτεχνολογίας
• «Συζητήσεις στα βελγικά νομοθετικά σώματα περί κατάργησης φοροαπαλλαγής των αποταμιευτικών λογαριασμών»
• «Απελευθέρωση βελγικού κλάδου ταχυδρομείων»
• «Η Ευρ. Επιτροπή δεν επιβάλλει πρόστιμο στο Βέλγιο για την εκτροπή των δημοσιονομικών του μεγεθών»
Το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων, της Πρεσβείας μας στις Βρυξέλλες, καταγράφει μέσω του Δελτίου οικονομικής επικαιρότητας (για την χρονική περίοδο 21/5-31/5/2013) ενδιαφέρουσες ειδήσεις από το επιχειρηματικό περιβάλλον του Βελγίου.
✏ Συζητήσεις στα βελγικά νομοθετικά σώματα περί κατάργησης φοροαπαλλαγής των αποταμιευτικών λογαριασμών
«Σύμφωνα με δημοσιεύματα του βελγικού οικονομικού Τύπου, κατά τις συζητήσεις που έλαβαν χώρα στην ομοσπονδιακή Γερουσία (Επιτροπή Οικονομικών) κατά το τρίτο δεκαήμερο του Μαΐου, ο Βέλγος Υπουργός Οικονομικών κ. Geens υποστήριξε την άποψη ότι τα κράτη μπορούν μεν να νομοθετούν και να λαμβάνουν εθνικά μέτρα φορολογίας, ωστόσο τα κεφάλαια μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα μεταξύ χωρών και η δραστηριότητα των τραπεζικών ιδρυμάτων είναι διεθνοποιημένη.
Συνεπώς, κατά την εκτίμηση του κ. Geens, θα ήταν προτιμότερο, αντί των προσπαθειών εξεύρεσης λύσεων σε εθνικό επίπεδο, να βρεθούν λύσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το ζήτημα των φοροαπαλλαγών των αποταμιευτικών λογαριασμών.
Όπως είχαμε σημειώσει σε προηγούμενο δελτίο, το βελγικό Υπ. Οικονομικών σκέπτεται να καταργήσει φορολογική απαλλαγή που ισχύει για τους αποταμιευτικούς λογαριασμούς, με στόχο να αναπροσανατολίσει μέρος τουλάχιστον των υψηλότατων καταθέσεων των βελγικών νοικοκυριών από τέτοιους απλούς λογαριασμούς καταθέσεων σε τοποθετήσεις περισσότερο παραγωγικές για την βελγική οικονομία.
Σημειώνουμε ότι επίκειται απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου αναφορικά με την ισχύουσα στο Βέλγιο φοροαπαλλαγή των τόκων εγχώριων αποταμιεύσεων έως του ποσού των 1.880 €, η οποία σύμφωνα με ειδικούς του φορολογικού δικαίου θα είναι καταδικαστική για το Βέλγιο, καθώς συνιστά παράβαση της κοινοτικής νομοθεσίας περί ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων και μη διακριτικής μεταχείρισης επιχειρήσεων κρατών-μελών (Η φοροαπαλλαγή ισχύει για αποταμιευτικές καταθέσεις σε βελγικές τράπεζες.)
Κατά τον κ. Geens, η αναμενόμενη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου θα υπογραμμίσει ακριβώς ότι το πρόβλημα είναι ευρωπαϊκό και όχι απλώς βελγικό.
Κατά τον Βέλγο Υπ. Οικονομικών, καθώς υπάρχει στην πράξη ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων και διεθνοποιημένη τραπεζική δραστηριότητα, το Βέλγιο δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως μεμονωμένη περίπτωση, αλλά ως μέρος ενός γενικότερου ευρωπαϊκού προβληματισμού.
Η ομοσπονδιακή Γερουσία μελετά σχετικά νομοσχέδια, αρκετά από τα οποία προβλέπουν την επέκταση του καθεστώτος φοροαπαλλαγής από τους αποταμιευτικούς λογαριασμούς και σε άλλες, περισσότερο επενδυτικού χαρακτήρα τοποθετήσεις.
Σημειώνουμε εξάλλου ότι σύμφωνα με τον ομοσπονδιακό Υπουργό Οικονομικών κ. Geens, στόχος της βελγικής κυβέρνησης είναι η ελάφρυνση της φορολογίας του εισοδήματος από την εργασία –ταυτόχρονα με την πάταξη της φορολογικής απάτης-, με ανάλογη επιβάρυνση τόσο του κεφαλαίου, όσο και της κατανάλωσης αλλά και των ρυπογόνων δραστηριοτήτων.
Σύμφωνα με τον Υπουργό, πεδίο φορολογικής δράσης μπορούν να αποτελέσουν τα έσοδα από περιουσιακά στοιχεία, όπως λόγου χάρη τα ενοίκια, τα οποία φορολογούνται –σε αντίθεση με άλλες πηγές εσόδων- πολύ χαμηλότερα στο Βέλγιο απ’ ότι σε άλλες χώρες. Θυμίζουμε ότι στις 24 Απριλίου ξεκίνησε η λειτουργία ειδικής κοινοβουλευτικής Επιτροπής (μικτή Επιτροπή Βουλής και Γερουσίας) με σκοπό να μελετήσει και προσδιορίσει το πλαίσιο των φορολογικών μεταρρυθμίσεων που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι επόμενες βελγικές κυβερνήσεις.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα του οικονομικού Τύπου, αν και είναι πολύ δύσκολο και μάλλον απίθανο να προωθηθεί μία φορολογική μεταρρύθμιση πριν τις εθνικές εκλογές του 2014, φιλοδοξία του κ. Geens αποτελεί η κατά το δυνατόν καλύτερη προετοιμασία του εδάφους προς αυτόν τον σκοπό.
✏ Ο δυναμικός βελγικός κλάδος βιοτεχνολογίας
Ο βελγικός κλάδος βιοτεχνολογίας, που είναι από τους δυναμικότερους και πλέον ανεπτυγμένους κλάδους της βελγικής οικονομίας αλλά και εξαιρετικά ανταγωνιστικός σε παγκόσμιο επίπεδο έχει σημειώσει πολύ μεγάλη μεγέθυνση κατά την τελευταία 25ετία, από 2 μόλις επιχειρήσεις που αριθμούσε στις αρχές της δεκαετίας του 1990, σε περισσότερες από 120 σήμερα.
Σύμφωνα με στοιχεία της τράπεζας KBC, ο κλάδος αντιπροσωπεύει σήμερα κύκλο εργασιών 11 δις. €, πλέον των 30 χιλ. θέσεων εργασίας υψηλής εξειδίκευσης και κατάρτισης και κατέχει μερίδια αγοράς που φτάνουν ακόμη και στο 30% σε ορισμένες ευρωπαϊκές αγορές βιοτεχνολογίας.
Και επιπλέον, τα ερευνητικά κέντρα του Βελγίου –και ιδιαίτερα το VIB (φλαμανδικό διαπανεπιστημιακό ινστιτούτο βιοτεχνολογίας – “Vlaams Instituut voor Biotechologie”)- που συγκεντρώνει περί τους 1.300 πανεπιστημιακούς ερευνητές, κατατάσσονται μεταξύ των κορυφαίων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ο κλάδος, εξαιτίας κυρίως φορολογικών κινήτρων που οι βελγικές κυβερνήσεις του παρείχαν, μπόρεσε να προσελκύσει τις επενδύσεις και τα επιχειρηματικά κεφάλαια που ήταν απαραίτητα για την θεαματική ανάπτυξή του.
Σήμερα, ο κλάδος αντιμετωπίζει αυξανόμενο ανταγωνισμό από δυναμικές αναδυόμενες χώρες όπως οι Ινδία και Ρωσία, ενώ αντιμετωπίζει και αυξανόμενα προβλήματα χρηματοδότησης τόσο από το τραπεζικό σύστημα όσο και από δημόσιους πόρους, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης.
Η βελγική κυβέρνηση έχει πρόσφατα παράσχει ορισμένα κίνητρα φοροαπαλλαγών στους ειδικευμένους ανεξάρτητους ερευνητές (που συνίστανται σε αύξηση της απαλλαγής από επαγγελματική παρακράτηση από το 75% στο 80%), ωστόσο το πρόβλημα χρηματοδότησης παραμένει όσον αφορά τις επιχειρήσεις.
Δεδομένου του υψηλότατου κόστους και επιχειρηματικού κινδύνου, αλλά και του μακροχρόνιου χρονικού ορίζοντα που συνεπάγεται η ανάπτυξη βιοτεχνολογικών προϊόντων μέχρι αυτά να φθάσουν στην φάση της εμπορικής εκμετάλλευσης, ο κίνδυνος για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις βιοτεχνολογίας είναι να απορροφηθούν τελικά από τις μεγάλες πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρείες.
Αρκετή συζήτηση διεξάγεται το τελευταίο διάστημα σχετικά με παροχή κρατικών εγγυήσεων ως αποτελεσματικού μέσου για την υπερπήδηση των προβλημάτων χρηματοδότησης, αλλά ταυτόχρονα και την ανάγκη λήψης μέτρων επίσπευσης της εισόδου των φαρμάκων στην εγχώρια αγορά.
Επίσης, σύμφωνα με την άποψη του εγχώριου κλάδου, θα πρέπει η βελγική αγορά να ανοίξει στα βιο-παρόμοια φάρμακα, γεγονός που θα βοηθήσει στην πτώση του γενικού επιπέδου τιμών ώστε να καταστεί η εγχώρια αγορά περισσότερο ανταγωνιστική, καθώς και να τονωθεί ο ανταγωνισμός στην αγορά βιολογικών φαρμάκων μετά την λήξη της προστασίας τους από δικαιώματα ευρεσιτεχνίας.
Σύμφωνα με την κλαδική αντίληψη, η ανάπτυξη φαρμάκων και προϊόντων βιοτεχνολογίας στην εγχώρια αγορά σε ανταγωνιστικές τιμές θα ενθαρρύνει την ανάπτυξη νέων καινοτόμων προϊόντων.
Επιπλέον, για να διατηρηθεί το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του Βελγίου στον βιοτεχνολογικό κλάδο, θα πρέπει οι καινοτόμες βιομηχανίες του κλάδου, συμπεριλαμβανομένων των παραγωγών γενόσημων φαρμάκων, να συνεργασθούν στενά με τα πανεπιστημιακά ερευνητικά κέντρα και να έχουν την στήριξη του κράτους.
✏ Eξελίξεις στην υπόθεση της Arcelor Mittal
Καθώς οι προσπάθειες της κυβέρνησης της περιφέρειας της Βαλλονίας να βρει βιώσιμη λύση στο ζήτημα διάσωσης των χαλυβουργικών εγκαταστάσεων και των εργαζομένων στην Arcelor Mittal στη Λιέγη φθάνουν προς το τέλος τους, οι αντιδράσεις των εργαζομένων αλλά και γενικότερα της βελγικής κοινής γνώμης εντείνονται και ενδέχεται να προκαλέσουν προβλήματα και σε επίπεδο ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Στις 23 Μαΐου, οι εκπρόσωποι των εργαζομένων στις ευρωπαϊκές εγκαταστάσεις του πολυεθνικού χαλυβουργικού ομίλου γνωμοδότησαν αρνητικά στον σχεδιασμό κλεισίματος των 7 από τις 12 μονάδες ψυχρής έλασης στην Λιέγη, θεωρώντας ότι ο σχεδιασμός αυτός αποτελεί μέρος γενικότερης στρατηγικής του ομίλου για αποεπένδυση και εγκατάλειψη των εγκαταστάσεών της στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
Σημειώνεται επίσης ότι το κλείσιμο των γραμμών ψυχρής έλασης ήταν προαποφασισμένο ήδη από την εποχή της απόφασης για αναστολή της λειτουργίας των γραμμών θερμής έλασης (υγρής φάσης) στη Λιέγη τον Οκτώβριο του 2011 και ότι οι έκτοτε αποφάσεις και ενέργειες της διοίκησης του ομίλου στόχευαν στην χειροτέρευση της οικονομικής κατάστασης, της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας των εναπομεινασών χαλυβουργικών εγκαταστάσεων στην Λιέγη.
Επομένως, αποδίδεται κακή πρόθεση στην διοίκηση του πολυεθνικού χαλυβουργικού ομίλου, ενώ επιπλέον αμφισβητείται και η βιωσιμότητα και αποτελεσματικότητα του προταθέντος επενδυτικού σχεδίου ύψους 138 εκατ. € για τόνωση των υπολοίπων 5 γραμμών παραγωγής προϊόντων ψυχρής έλασης στην Λιέγη.
Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα του βελγικού οικονομικού Τύπου, η διοίκηση του ομίλου Arcelor Mittal ανακοίνωσε στους εργαζόμενους την απόφασή της να αναστείλει κατά ένα έτος τις επενδύσεις που προτίθετο να πραγματοποιήσει φέτος με σκοπό την ενίσχυση δύο στρατηγικών γραμμών παραγωγής ψυχρής έλασης, με αιτιολογία την μη επαρκή προετοιμασία των σχετικών φακέλων. Το ύψος των εν λόγω επενδύσεων που είχαν προγραμματιστεί για φέτος ανέρχεται σύμφωνα με πληροφορίες σε περίπου 32 εκατ. €.
Σημειώνουμε ότι η περιφερειακή κυβέρνηση της Βαλλονίας και ο Υπουργός Οικονομίας κ. Marcourt έχει, με τη συνδρομή νομικών της συμβούλων, προετοιμάσει νομοσχέδιο για εθνικοποίηση των χαλυβουργικών εγκαταστάσεων της περιοχής Λιέγης σε περίπτωση μη κατάληξης σε ικανοποιητική συμφωνία με τον όμιλο, ενώ τις τελευταίες ημέρες διεξάγονται αλλεπάλληλες συσκέψεις μεταξύ κυβέρνησης και εμπλεκομένων μερών.
Εν των μεταξύ, τα αποτελέσματα της διαδικασίας αναζήτησης στρατηγικού ιδιώτη επενδυτή ο οποίος θα εξαγόραζε τις χαλυβουργικές εγκαταστάσεις από την Arcelor Mittal δεν υπήρξαν ικανοποιητικά, δεδομένου ότι διερευνήθηκαν 64 πιθανές περιπτώσεις επενδυτών, οι οποίες όμως δεν απέδωσαν κάποιο συγκεκριμένο ενδιαφέρον.
Μοναδική εξαίρεση, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, είναι η περίπτωση της καταρινής Qatar Steel, η διερεύνηση του ενδεχόμενου ενδιαφέροντος της οποίας θα συνεχιστεί κατά το αμέσως προσεχές διάστημα από τους συμβούλους της κυβέρνησης της Βαλλονίας.
✏ Επενδύσεις ύψους 1 δις. € από την γαλλική πετρελαιοβιομηχανία Total στην Αμβέρσα
Στις αρχές Μαΐου τ.ε. η διοίκηση του γαλλικού πετρελαϊκού ομίλου Total αποφάσισε την επένδυση κονδυλίων ύψους 1,05 δις. € για εκσυγχρονισμό των πλατφορμών διύλισης και παραγωγής πετροχημικών προϊόντων στο λιμάνι της Αμβέρσας.
Η απόφαση αυτή, η οποία προετοιμαζόταν από τον γαλλικό όμιλο εδώ και αρκετά χρόνια, ανακοινώθηκε στις 22 Μαΐου και σύμφωνα με έγκυρες εδώ πηγές πρόκειται να θέσει τις πετρελαϊκές και πετροχημικές εγκαταστάσεις της Αμβέρσας στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής πετροχημικής βιομηχανίας.
Σύμφωνα με εκπροσώπους της Total, «οι εγκαταστάσεις της Αμβέρσας αποτελούν ήδη μία από τις ναυαρχίδες του ομίλου στην Ευρώπη, πρέπει όμως να εκσυγχρονιστούν προκειμένου να μπορούν να ανταποκριθούν στις συνθήκες της ζήτησης».
Οι επενδύσεις εκσυγχρονισμού των εγκαταστάσεων του ομίλου στην Αμβέρσα θα διαρκέσουν μέχρι το 2017 και θα περιλαμβάνουν περίπου 250 εκατ. € ετησίως, επιπροσθέτως πρόσφατης επένδυσης ύψους 100 εκατ. € σε συνέχεια εξαγοράς εγκαταστάσεων της Exxon στην περιοχή.
Σύμφωνα με την Total, περίπου 700 εκατ. € θα επενδυθούν στις εγκαταστάσεις διύλισης και 350 εκατ. € στις πετροχημικές εγκαταστάσεις.
Ο όμιλος επιδιώκει δια του εκσυγχρονισμού των εγκαταστάσεων να αντιμετωπίσει τον αυξανόμενο ανταγωνισμό κυρίως από διυλιστήρια και πετροχημικές βιομηχανίες της Μέσης Ανατολής και των ΗΠΑ (κυρίως για προϊόντα αερίου από σχιστόλιθο), και δεδομένης της κρίσης που αντιμετωπίζει η πετροχημική βιομηχανία στην Ευρώπη λόγω σημαντικής πτώσης της ζήτησης.
Οι επενδύσεις εκσυγχρονισμού θα βελτιώσουν την παραγωγική δυναμικότητα των εγκαταστάσεων διύλισης, την αποδοτικότητα των εγκαταστάσεων παραγωγής πετροχημικών προϊόντων δια της αποτελεσματικής αξιοποίησης υποπροϊόντων, αλλά και θα προσαρμόσουν την παραγωγή στα νέα, αυστηρότερα περιβαλλοντικά πρότυπα.
Οι εργασίες εκσυγχρονισμού των εγκαταστάσεων αναμένεται να απασχολήσουν περίπου 3.000 εργαζόμενους.
Σημειώνουμε ότι ο βελγικός χημικός κλάδος, που είναι συγκεντρωμένος κατά το μεγαλύτερο μέρος του στην Αμβέρσα, αντιπροσωπεύει λίγο παραπάνω από το 16% των συνολικών βελγικών εξαγωγών και το 17% των ευρωπαϊκών εξαγωγών προϊόντων της χημικής βιομηχανίας και απασχολεί περί τους 160 χιλ. εργαζομένους άμεσα ή έμμεσα.
✏ Απελευθέρωση βελγικού κλάδου ταχυδρομείων
Η κρατικών συμφερόντων βελγική εταιρεία ταχυδρομείων Bpost ανακοίνωσε στις 23 Μαΐου –έπειτα από μακρόχρονες προετοιμασίες- την πρόθεσή της να προχωρήσει σε αρχική δημόσια εγγραφή (IPO) στον EURONEXT Brussels, δηλαδή να διαθέσει μετοχές της στο Χρηματιστήριο.
Από τις 6 Ιουνίου τ.ε., οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές θα έχουν την δυνατότητα να εγγραφούν για αγορά τίτλων της κρατικής εταιρείας ταχυδρομείων Bpost.
Συγκεκριμένα, και καθώς το βελγικό δημόσιο διατηρεί τα δικαιώματά του πλειοψηφικού μετόχου, το βρετανικό επενδυτικό ταμείο CVC Capital Partners, το οποίο κατέχει σήμερα το 50% μείον μία μετοχή του κεφαλαίου της Bpost θα διαθέσει μέρος της συμμετοχής του στην κρατική εταιρεία.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, το μεγαλύτερο μέρος των μετοχών που θα διατεθούν στην αγορά –λίγο παραπάνω από το 25% του συνολικού μετοχικού κεφαλαίου- θα κατευθυνθεί προς θεσμικούς επενδυτές, ωστόσο η διάθεση αναμένεται να προσελκύσει έντονο ενδιαφέρον και από ιδιώτες Βέλγους μικροεπενδυτές.
Σημειωτέον ότι η διοίκηση της Bpost, εν όψει της σχεδιαζόμενης διάθεσης τίτλων, προσπαθεί να προσελκύσει τους επενδυτές, μεταξύ άλλων μέσω της δέσμευσης να διανέμει υψηλότατα μερίσματα στους μετόχους της, που θα φθάνουν ή και θα υπερβαίνουν το 85% των ετήσιων καθαρών κερδών της. Το 1,75% του μετοχικού κεφαλαίου της Bpost θα εκχωρηθεί σε υπαλλήλους της εταιρείας.
Σύμφωνα με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Bpost κ. Thijs, η είσοδος της εταιρείας στο Χρηματιστήριο αποτελεί την επιβράβευση μίας δεκαετίας σκληρών προσπαθειών εξοικονόμησης πόρων που καταβλήθηκαν και επίπονων αλλαγών που επετεύχθησαν, με αποτέλεσμα την μεγέθυνση του κύκλου εργασιών το περασμένο έτος κατά 2,2%, καθώς και την μεγέθυνση κατά 10% ετησίως κατά μέσο όρο του ακαθάριστου λειτουργικού πλεονάσματος από το 2009 μέχρι το 2012.
Έγκυροι οικονομικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η επιλεγείσα στιγμή είναι η καλύτερη δυνατή για «άνοιγμα» του μετοχικού κεφαλαίου της Bpost στους ιδιώτες επενδυτές.
Στο πλαίσιο εξάλλου της απελευθέρωσης του κλάδου ταχυδρομικών υπηρεσιών, η εταιρεία TBC Post έλαβε την πρώτη ιδιωτική άδεια να προσφέρει υπηρεσίες ταχυδρομικής διαλογής, συλλογής, μεταφοράς και διανομής ιδιωτικής αλληλογραφίας και δεμάτων.
Σύμφωνα με την ρυθμιστική αρχή των κλάδων τηλεπικοινωνιών και ταχυδρομείων (IBPT) πρόκειται για σημαντική πρόοδο προς την κατεύθυνση της απελευθέρωσης της βελγικής αγοράς ταχυδρομικών υπηρεσιών, καθώς μέχρι σήμερα οι ιδιωτικές επιχειρήσεις του κλάδου στο Βέλγιο ασχολούντο αποκλειστικά με τις υπηρεσίες courier.
Η άδεια αυτή είναι η πρώτη που δίδεται από τις βελγικές αρχές σε ιδιωτική εταιρεία από την απαρχή της κατάργησης του μονοπωλίου της κρατικής εταιρείας Bpost στις αρχές του 2011.
Η TBC Post, η οποία σημειωτέον δραστηριοποιείται στον κλάδο με διάφορες μορφές από το 1986 και σήμερα διαχειρίζεται καθημερινά περίπου 15 χιλιάδες εγχώριες και 5 χιλιάδες διεθνείς ταχυδρομικές αποστολές, ενώ διαθέτει αρκετούς σημαντικούς εταιρικούς πελάτες, προσβλέπει κυρίως στις δυνατότητες που της παρέχονται μέσω της άδειας να αποκτήσει πρόσβαση στις αγορές για χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων της, υπολογίζοντας να διπλασιάσει τον κύκλο εργασιών της σε ένα χρόνο στα 7 εκατ. € και να αρχίσει να αποκτά πρόσβαση στην αγορά της Φλάνδρας.
✏ Η Ευρ. Επιτροπή δεν επιβάλλει πρόστιμο στο Βέλγιο για την εκτροπή των δημοσιονομικών του μεγεθών
Στα τέλη Μαΐου, καθώς αναμενόταν, η Ευρ. Επιτροπή δεν επέβαλε τελικά πρόστιμο στη βελγική κυβέρνηση για την μη πλήρωση των δημοσιονομικών στόχων της κατά το παρελθόν έτος-(βλ.ΙΝFO)
Η Ευρ. Επιτροπή θεωρεί βεβαίως ανεπαρκείς τις προσπάθειες δημοσιονομικής εξοικονόμησης και τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις της παρούσας βελγικής κυβέρνησης, ενώ προτίθεται να συνεχίσει να επιτηρεί τη βελγική οικονομία ακόμη πιο στενά τουλάχιστον για δύο ακόμη χρόνια.
Σημειωτέον ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις οι οποίες μείωσαν κατά μέσο όρο το διαρθρωτικό έλλειμμα του Βελγίου κατά 0,4% ετησίως κατά την περίοδο 2010-2012 έχουν κριθεί από την Ε.Ε. μη επαρκείς.
Ωστόσο, καθώς η Ευρ. Επιτροπή μόλις πρόσφατα έδωσε διετή παράταση στη Γαλλία για να μειώσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα κάτω από το 3% του ΑΕΠ, αλλά και μονοετή παράταση στην Ισπανία, δεν θέλησε –όπως σχολιάζουν δημοσιογραφικοί αναλυτές- να τηρήσει περισσότερο αυστηρή στάση προς το Βέλγιο.
Ωστόσο, σύμφωνα με κύκλους της Ευρ. Επιτροπής, η Ε.Ε. συγκεκριμένα για το Βέλγιο φοβάται την τάση επανάπαυσης, εφησυχασμού και αναβλητικότητας του βελγικού πολιτικού συστήματος στην αντιμετώπιση των δημοσιονομικών προβλημάτων της χώρας, ιδιαίτερα εν όψει επικείμενων εθνικών εκλογών του χρόνου.
Βεβαίως, η Ευρ. Επιτροπή στα τέλη Μαρτίου είχε δώσει την συγκατάθεσή της για ελαφρά χαλάρωση του φετινού στόχου δημοσιονομικού ελλείμματος του Βελγίου, αναγνωρίζοντας μεν τις επιπτώσεις της πολιτικής κρίσης της διετίας 2010-2011 καθώς και της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας στους ρυθμούς ανάπτυξης της βελγικής οικονομίας, απαιτώντας ωστόσο την λήψη διαρθρωτικών μέτρων και τον περιορισμό του διαρθρωτικού και του ονομαστικού ελλείμματος κατά τα αμέσως προσεχή χρόνια.
Μία από τις απαιτήσεις της Ευρ. Επιτροπής η οποία διατυπώθηκε στα σχετικά κείμενα ανακοίνωσής της, είναι να καταβληθούν πρόσθετες προσπάθειες ώστε να περιοριστούν οι αναμενόμενες συνταξιοδοτήσεις, καθώς και να ληφθούν μέτρα ώστε συνδεθεί η νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής, και επομένως να υπάρξουν μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας και αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης.
Η βελγική κυβέρνηση θα πρέπει μέχρι τις 21 Σεπτεμβρίου να παρουσιάσει στην Ευρ. Επιτροπή λεπτομερή έκθεση που θα περιλαμβάνει όλα τα πρόσθετα μέτρα δημοσιονομικής εξοικονόμησης, ενώ μέχρι τα τέλη του τρέχοντος έτους θα πρέπει το ονομαστικό έλλειμμα να έχει κατέβει στο 2,7% του ΑΕΠ και να έχουν ετοιμαστεί οι κανονιστικές και νομοθετικές ρυθμίσεις που είναι αναγκαίες για να επιτευχθεί συντονισμός τόσο σε ομοσπονδιακό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο, για την υλοποίηση προγράμματος μεταρρυθμίσεων και δημοσιονομικής εξυγίανσης, μεσοπρόθεσμου χρονικού ορίζοντα.
Όπως σημειώνουν αρκετοί οικονομικοί και πολιτικοί αναλυτές στο Βέλγιο, το γεγονός ότι τον Μάιο του 2014 είναι προγραμματισμένες εθνικές εκλογές, δημιουργεί τον κίνδυνο καθυστέρησης, ή ακόμη χειρότερα, μη λήψης επώδυνων δημοσιονομικών μέτρων εξυγίανσης και εξοικονόμησης τα οποία είναι απαραίτητα, ή ακόμη και περαιτέρω χαλάρωση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, που σε συνδυασμό με το αβέβαιο αποτέλεσμα των εκλογών και την ενδεχόμενη ενίσχυση του φλαμανδικού εθνικιστικού κόμματος (N-VA), μπορεί να οδηγήσει σε πολιτικό και οικονομικό ταυτόχρονα αδιέξοδο το Βέλγιο και να δυσχεράνει εξαιρετικά τις δυνατότητές του για άντληση χρηματοδότησης από τις αγορές.
INFO: Το πρόστιμο εκτιμάτο ότι θα ανερχόταν σε 750 εκατ. € (περίπου 0,2% του βελγικού ΑΕΠ). Το Βέλγιο βρίσκεται από το 2009 σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, και η τριετία που του είχε δοθεί για να φέρει το δημοσιονομικό έλλειμμα σε επίπεδο κάτω του 3% παρήλθε. Βάσει κοινοτικού νομικού πλαισίου που υιοθετήθηκε στο τέλος του 2011 (“Six-Pack”), το Συμβούλιο, κατόπιν εισήγησης της Ευρ. Επιτροπής, μπορεί να επιβάλλει τέτοια πρόστιμα σε χώρες που δεν συμμορφώνονται με τους δημοσιονομικούς κανόνες της Ε.Ε.
✏ Εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ για τη βελγική οικονομία
Σε πρόσφατες εκτιμήσεις του για τη βελγική οικονομία, ο ΟΟΣΑ εκφράζει σχετική απαισιοδοξία, όπως και για το σύνολο της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Για το τρέχον έτος εκτιμά ότι θα υπάρξει μηδενικός ρυθμός ανάπτυξης, ενώ για το 2014 εκτιμά ότι αυτός θα ανέλθει σε 1,1%. Ο Οργανισμός εκτιμά ότι η ανάπτυξη και ο περιορισμός της ανεργίας δεν πρόκειται να έλθουν πριν τα μέσα του επομένου έτους.
Εκτιμά επίσης ότι η ανάκαμψη της βελγικής οικονομίας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την γενικότερη πορεία των οικονομιών της ευρωζώνης, που αποτελεί την κύρια αγορά των βελγικών εξαγωγών.
Στην εσωτερική αγορά, ο ΟΟΣΑ εφιστά την προσοχή σε ενδεχόμενη σημαντική ύφεση της αγοράς των ακινήτων και σε ενδεχόμενη χαλάρωση των δημοσιονομικών προσπαθειών και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων εν όψει εκλογών του 2014.
Ο ΟΟΣΑ επιβεβαιώνει την μείωση του διαρθρωτικού ελλείμματος κατά 1% του ΑΕΠ το τρέχον έτος, καθώς και την καταβολή πρόσθετης προσπάθειας της τάξεως του 0,5% του ΑΕΠ κατά το προσεχές έτος, γεγονός που θα αρχίσει να αναστρέφει την ανοδική τάση του δημοσίου χρέους και να οδηγεί τα δημοσιονομικά του Βελγίου σε συμμόρφωση με τις προβλέψεις του προγράμματος σταθερότητας.
Το δημόσιο χρέος εκτιμάται από τον ΟΟΣΑ στο 100,4% του ΑΕΠ στα τέλη του 2013 και στο 100,2% του ΑΕΠ το 2014.
✏ Λοιπές ειδήσεις
(1) Υιοθέτηση μεταρρυθμίσεων στο καθεστώς φοροαπαλλαγών της βελγικής κινηματογραφικής «βιομηχανίας»:
Το βελγικό Κοινοβούλιο πρόσφατα υιοθέτησε νομοσχέδιο στο οποίο περιλαμβάνονται διατάξεις που αναμορφώνουν το σύστημα φοροαπαλλαγών (“Tax shelter”) που παρέχονται σε επιχειρήσεις οι οποίες επενδύουν μέρος των φορολογητέων κερδών τους στον βελγικό κινηματογράφο.
Το νομοσχέδιο προβλέπει δύο σημαντικές αλλαγές στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο, και πιο συγκεκριμένα αφ’ ενός την μείωση από 4,52% σε περίπου 3,5% της ελάχιστης εγγυημένης απόδοσης στους επενδυτές, και αφ’ ετέρου την καθιέρωση υποχρεωτικής διοχέτευσης τουλάχιστον του 70% των δαπανών που «προστατεύονται» από το καθεστώς του “Tax shelter” σε παραγωγικές εργασίες και όχι σε δευτερεύουσες δραστηριότητες (λ.χ. αμοιβές δικηγόρων, μεσαζόντων, παραγωγών κλπ.).
Οι αλλαγές αυτές στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο, καίτοι έτυχαν σχετικά θερμής υποδοχής από τον κύριο κλαδικό σύνδεσμο (Belgian Film Producers Association – BePFA, που εκπροσωπεί περί το 30% του κλάδου), αντιμετώπισαν κριτική στάση από άλλους μικρότερους φορείς παραγωγών αλλά και μεσαζόντων του βελγικού κινηματογραφικού κλάδου.
(2) Ομολογιακός δανεισμός βελγικού δημοσίου:
Στις 28 Μαΐου η βελγική Υπηρεσία Διαχείρισης Χρέους (Agence Belge de la Dette), απευθυνόμενη στις αγορές ομολόγων συγκέντρωσε για λογαριασμό του βελγικού δημοσίου το ποσόν των 3,895 δις. €, δια της προσφοράς ομολόγων πενταετούς (με επιτόκιο 0,962% και συγκεντρωθέν ποσόν 1,11 δις. €), δεκαετούς (με επιτόκιο 2,143% και συγκεντρωθέν ποσόν 1,34 δις. €), 19ετούς (με επιτόκιο 2,872% και συγκεντρωθέν ποσόν 617 εκατ. €) και 22ετούς διάρκειας (με επιτόκιο 2,954% και συγκεντρωθέν ποσόν 828 εκατ. €).
Σημειωτέον ότι από την αρχή του τρέχοντος έτους και μέσω έξι ομολογιακών δανεισμών από τις αγορές η Υπηρεσία έχει συγκεντρώσει συνολικό ποσόν 23,98 δις. € για το βελγικό δημόσιο.
(3) Ζημία εμφάνισε η Electrabel για την χρήση του 2012:
Ο μεγαλύτερος ενεργειακός πάροχος του Βελγίου και θυγατρική του γαλλικού ενεργειακού κολοσσού Electrabel δημοσίευσε τα χρηματοοικονομικά του στοιχεία για την παρελθούσα χρήση τα οποία εμφανίζουν ζημία ύψους 105,7 εκατ. €, η οποία μάλιστα είναι η πρώτη στην ιστορία της εταιρείας, και έρχεται έπειτα από κέρδη ύψους περίπου 1,2 δις. € το 2011.
Η διοίκηση της εταιρείας αποδίδει τη ζημία της χρήσης 2012 στην απώλεια πελατείας, στην παύση λειτουργίας σταθμών παραγωγής (και δη πυρηνικών αντιδραστήρων), στην αύξηση των επιπέδων εισφοράς και φόρου πυρηνικής ενέργειας, καθώς και στο πάγωμα των τιμών αερίου και ηλεκτρισμού μεταξύ Απριλίου και Δεκεμβρίου 2012 που εφάρμοσε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Σημειωτέον ότι ο κύκλος εργασιών της εταιρείας παρέμεινε το 2012 σε επίπεδα μειωμένα αλλά συγκρίσιμα με εκείνα του 2011, ανερχόμενος σε 13,7 δις. έναντι 14,5 δις. €.
(4) Ετήσια έκθεση της βελγικής Ρυθμιστικής Επιτροπής Ηλεκτρισμού & Αερίου (CREG):
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της CREG, το 2012 στη βελγική αγορά φυσικού αερίου κυρίαρχο μερίδιο κατέχει ο όμιλος Eni (ιδιοκτήτης της παλαιάς εταιρείας προμήθειας Distrigas) με 36,9% (έναντι 45,7% το 2011), ακολουθούμενος από την GDF Suez με μερίδιο 31,9% (έναντι 27,4% το 2011) και την EDF Luminus, το μερίδιο της οποίας το 2012 υπερέβη για πρώτη φορά το επίπεδο του 10%.
Σημειωτέον ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της CREG, το 2007, δηλαδή την χρονιά πριν την εξαγορά της Distrigas από την Eni, η Distrigas κατείχε μερίδιο 78,2% της προμήθειας της βελγικής αγοράς με αέριο, ακολουθούμενη από την GDF Suez που είχε μόλις 15,2%.
Σύμφωνα με στοιχεία της ίδιας έκθεσης, κατά το 2012 η πυρηνική εξακολούθησε να είναι η πρώτη ενεργειακή πηγή του Βελγίου, παράγοντας το 54% της ηλεκτρικής ενέργειας (έναντι 57% το 2011), ακολουθούμενη από το φυσικό αέριο με μερίδιο 29,8% και τον άνθρακα με μερίδιο 7,1%.
Σημειώνεται επίσης σημαντική πτώση της καθαρής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο Βέλγιο το 2012, που ανήλθε σε 71.600 GWh, έναντι 80.600 GWh το 2011, εξαιτίας κυρίως της χαμηλότερης κατανάλωσης από τις μεγάλες βιομηχανίες οι οποίες έχουν πληγεί από την κρίση.
(5) Συστάσεις Αμερικανικού Επιμελητηρίου (AmCham) για τη βελγική οικονομία:
Στις ετήσιες συστάσεις του προς τη βελγική κυβέρνηση αναφορικά με τη βελγική οικονομία, το Αμερικανικό Επιμελητήριο στο Βέλγιο διατύπωσε την επιθυμία του για μείωση των υπέρογκων εργοδοτικών εισφορών, για διατήρηση και σταθεροποίηση του φοροαπαλλακτικού καθεστώτος των «πλασματικών τόκων», την έμμεση κρατική ενίσχυση -μέσω διαφόρων απαλλαγών- των κλάδων έρευνας και τεχνολογίας, καθώς και την αναθεώρηση του συστήματος φορολόγησης των ενεργειακών προϊόντων, ώστε να καταστούν οι τιμές τους περισσότερο ανταγωνιστικές.
Το Επιμελητήριο επίσης εξέφρασε την ευχή του να αποφευχθεί ένα νέο πολιτικό αδιέξοδο στο Βέλγιο κατά την προσεχή περίοδο μέχρι τις εθνικές εκλογές του 2014.
(6) Παρουσίαση του ενεργειακού προγράμματος του Βελγίου από τον αρμόδιο Υπουργό κ. Wathelet:
Πολύ πρόσφατα, ο αρμόδιος ομοσπονδιακός Υπουργός Ενέργειας κ. Wathelet έθεσε υπόψη του υπουργικού συμβουλίου τις λεπτομέρειες του προγράμματος ενεργειακής ασφάλειας του Βελγίου μέχρι το 2025.
Σύμφωνα με έγκυρες εκτιμήσεις, και παρά την όποια κριτική ως προς λεπτομέρειες του προγράμματος οι οποίες έχουν διατυπωθεί και από επίσημους φορείς όπως η Ρυθμιστική Επιτροπή Ηλεκτρισμού και Αερίου (CREG), πρόκειται για την πρώτη φορά που η βελγική κυβέρνηση, 10 χρόνια μετά την απόφασή της για έναρξη εγκατάλειψης της χρήσης πυρηνικής ενέργειας από το 2015, εμφανίζει ένα μεσο-μακροπρόθεσμο πλάνο ενεργειακής πολιτικής, όπου προβλέπει πώς θα καλυφθούν τα κενά που θα δημιουργήσει η σταδιακή απαγκίστρωση από την πυρηνική ενέργεια.
Το πρόγραμμα προβλέπει, μεταξύ άλλων, την προκήρυξη διαγωνισμών για κατασκευή νέων σταθμών παραγωγής με βάση το αέριο, καθώς και ενισχύσεις για τις επιχειρήσεις που καταναλώνουν περισσότερο αέριο.
(7) Πτώση του Βελγίου σε διεθνή κατάταξη ανταγωνιστικότητας:
Στις 30 Μαΐου δόθηκε στη δημοσιότητα η παγκόσμια κατάταξη για την ανταγωνιστικότητα, του εν Ελβετία διεθνούς ινστιτούτου “International Institute for Management Development” (IMD), για το 2013.
Το Βέλγιο βρίσκεται προς τα μέσα της κατάταξης 60 χωρών, στην 26η θέση, χάνοντας μία θέση έναντι του 2012, και μεταξύ της Ν. Ζηλανδίας και της Ταϊλάνδης.
Πλέον ανταγωνιστικές χώρες στην κατάταξη του 2013 αναφέρονται οι ΗΠΑ, η Ελβετία και το Χονγκ Κονγκ, ενώ η Γερμανία βρίσκεται στην 9η θέση και η Γαλλία στην 28η.
Σημειωτέον ότι η χώρα μας στην έκδοση του 2013 βελτίωσε κατά τέσσερις θέσεις την κατάταξή της και βρίσκεται στην 54η θέση.»
Πηγές
ΟΟΣΑ, δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου
Δημοσιεύματα βελγικού οικονομικού Τύπου, Βελγική Υπηρεσία Διαχείρισης Χρέους (Agence Belge de la Dette), Electrabel, Βελγική Ρυθμιστική Επιτροπή Ηλεκτρισμού & Αερίου (CREG), “International Institute for Management Development” (IMD)
Πηγή: Πρεσβεία Ελλάδος, Βρυξέλλες, Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων, Δελτίο οικονομικής επικαιρότητας για την χρονική περίοδο 21/5-31/5/2013
www.mywaypress.gr
6/6/2013
