GfK Consumer Climate -Και πάλι αισιόδοξη η διάθεση των καταναλωτών προς το τέλος του έτους

• Τα αποτελέσματα της έρευνας της GfK Consumer Climate (Καταναλωτικό Κλίμα) στην Ευρώπη για το τέταρτο τρίμηνο του 2014

 
Νυρεμβέργη,  Η διάθεση των καταναλωτών σε ολόκληρη την Ευρώπη βελτιώθηκε και πάλι κατά το τέταρτο τρίμηνο του έτους. Οι δείκτες οικονομικών και εισοδηματικών προσδοκιών, καθώς και οι δείκτες προθυμίας για αγορές, αυξήθηκαν προς το τέλος του έτους σε σχεδόν όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Επίσης, το καταναλωτικό κλίμα για την ΕΕ των 28 βελτιώθηκε κατά 1,3 μονάδες το τελευταίο τρίμηνο, κλείνοντας το έτος στις 5,5 μονά-δες. Αυτά είναι τα αποτελέσματα της μελέτης της GfK Consumer Climate Europe σε 14 ευρωπαϊκά κράτη.

Εξετάζοντας την οικονομική ανάπτυξη των χωρών της ΕΕ και τη διάθεση των καταναλωτών το 2014, το έτος μπορεί να χωριστεί σε δύο διαφορετικά κομμάτια. Κατά το πρώτο μισό του έτους, οι οικονομίες σχεδόν όλων των ευρωπαϊκών χωρών είχαν θετική ανάπτυξη. Οι καταναλωτές γίνονταν ξεκάθαρα όλο και πιο αισιόδοξοι ότι θα άφηναν επιτέλους πίσω τους τη χρηματοοικονομική κρίση μέσα στους επόμενους μήνες. Μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου, οι δείκτες οικονομικών και εισοδηματικών προσδοκιών, καθώς και οι δείκτες προθυμίας για αγορές έφτασαν ύψη ρεκόρ σε όλες σχεδόν τις χώρες. Ο δείκτης του καταναλωτικού κλίματος για την ΕΕ των 28 βρισκόταν στις 9,1 μονάδες τον Ιούνιο, που είναι η υψηλότερη τιμή από τον Απρίλιο του 2008.

Ωστόσο, το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, η αβεβαιότητα άρχισε να αυξάνεται όχι μόνο μεταξύ των καταναλωτών, αλλά και στην οικονομία. Αυτό μπορεί να αποδοθεί σε μια σειρά διαφορετικών παραγόντων. Οι συρράξεις στην Ουκρανία κορυφώθηκαν. Σχόλια του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν προκάλεσαν αβεβαιότητα στο μεγαλύτερο μέρος των χωρών της ανατολικής Ευρώπης. Στη Μέση Ανατολή, οι συνεχιζόμενες διαμάχες μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης και η ανοδική πορεία της ένοπλης ομάδας του Ισλαμικού Κράτους συγκλόνισε τον κόσμο. Επίσης, η επιδημία του Ebola έστρεψε την παγκόσμια προσοχή στη Δυτική Αφρική. Καθώς οι πρώτοι ασθενείς ταξίδεψαν αεροπορικώς στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ για να θεραπευτούν, αυξήθηκαν οι φόβοι ότι ο ιός θα εξαπλωνόταν. Ως προς την οικονομική κατάσταση, επιδεινώθηκε και το πλαίσιο συνθηκών. Σε πολλές χώρες η αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) υπολείπετο των προβλέψεων. Στο μεταξύ, ορισμένες χώρες παρουσίασαν ακόμα και μείωση. Αυτό επηρεάστηκε ακόμα περισσότερο από ένα εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο πληθωρισμού. Συγκεκριμένα, οι χώρες του ευρωπαϊκού νότου όπως η Ισπανία αγωνίστηκαν ενάντια στον αποπληθωρισμό. Ακόμα, υπήρξε ο κίνδυνος της αρνητικής τιμής για την ανάπτυξη της ΕΕ ως σύνολο. Το ποσοστό πληθωρισμού για την ΕΕ των 28 ήταν -0,1% τον Δεκέμβριο, ενώ το ποσοστό στην ευρωζώνη ήταν ακόμα χαμηλότερο στο -0,2%. Αυτό οφείλεται κυρίως στην κατάρρευση των τιμών της ενέργειας.

Όλα αυτά τα συμβάντα συμβάλουν σε μια ξεκάθαρη αύξηση της ανησυχίας στους Ευρωπαίους καταναλωτές. Όλες οι τιμές των δεικτών έπεσαν προς το τέλος του καλοκαιριού και το φθινόπωρο, και σε ορισμένες περιπτώσεις αρκετά σημαντικά. Ωστόσο, κατά το τέταρτο τρίμηνο, επικράτησε μια αίσθηση αισιοδοξίας για ακόμα μια φορά στις περισσότερες χώρες. Αν και πολλοί δείκτες παραμένουν υπό του μηδενός, έχουν ανοδικές τάσεις σε σχεδόν όλες τις χώρες.

Εντούτοις, εξακολουθούν να υπάρχουν κίνδυνοι που ενδέχεται να εμποδίσουν τη θετική οικονομική ανάπτυξη μέσα στους επόμενους μήνες. Μετά τις εκλογές στην Ελλάδα, αυτό που απομένει πλέον να φανεί είναι η οικονομική πορεία που θα ακολουθήσει η επόμενη κυβέρνηση και κατά πόσο θα τηρήσει τις συμφωνίες με άλλες ευρωπαϊκές χώρες και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Αυτή η εξέλιξη αντικατοπτρίζεται και στο καταναλωτικό κλίμα της GfK για την ΕΕ των 28. Στο πλαίσιο της αισιόδοξης διάθεσης σε όλες τις χώρες της ΕΕ, ο δείκτης σκαρφάλωσε τον Ιούνιο στις 9,1 μονάδες, που είναι η υψηλότερη τιμή από τον Απρίλιο του 2008. Τον Σεπτέμβριο έπεσε στις 4,2 μονά-δες. Ως το τέλος του έτους, ο δείκτης είχε σημειώσει ελαφριά ανάκαμψη, φτάνοντας τις 5,5 μονάδες τον Δεκέμβριο.

 
• Ελλάδα: το αίσθημα των καταναλωτών συνολικά σε ανοδική τάση
Οι Έλληνες καταναλωτές αντιμετώπισαν πολύ πιο αισιόδοξα τις εξελίξεις στην οικονομική κατάσταση κατά το τελευταίο έτος. Ο αντίστοιχος δείκτης αυξήθηκε από τις -32,5 μονάδες που βρισκόταν τον Ιανουάριο του 2014 στις -10,0 μονάδες τον Ιούνιο, που είναι η πιο υψηλή τιμή από τον Δεκέμβριο του 2009. Οι οικονομικές προσδοκίες σημείωσαν πάλι μικρή μείωση κατά το δεύτερο μισό του έτους, αλλά, βρισκόμενες στις -16,3 μονάδες τον Δεκέμβριο, ήταν ξεκάθαρα υψηλότερες από την αρχή του έτους. Αυτό αντικατοπτρίζει και τη θετική οικονομική ανάπτυξη. Κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, η οικονομία σημείωσε ανάπτυξη για πρώτη φορά από το 2007.

Αν και η ανεργία εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά υψηλή με το τρέχον ποσοστό να βρίσκεται στο 25,8%, έχει πτωτικές τάσεις. Αντίστοιχα, οι τιμές των εισοδηματικών προσδοκιών κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους εξακολουθούν να είναι σημαντικά χαμηλότερες από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο των 0 μονάδων. Παρόλ’ αυτά, ο δείκτης βελτιώθηκε από τη χαμηλότερη τιμή των -38,1 μονάδων τον Φεβρουάριο στις -18,0 μονάδες τον Ιούνιο. Κατά τη διάρκεια των μηνών που ακολούθησαν, η τιμή έπεσε και πάλι ελαφρώς, φτάνοντας τις -22,2 μονάδες τον Δεκέμβριο.

Αν και η προθυμία για αγορές είναι ένας μη σταθμισμένος δείκτης, η διάθεση των Ελλήνων καταναλωτών ενισχύθηκε και από τα ελπιδοφόρα οικονομικά δεδομένα κατά το πρώτο μισό του έτους. Αυτός ο δείκτης αυξήθηκε από τις -37,6 μονάδες τον Ιανουάριο στις -3,8 μονάδες τον Ιούλιο. Κατά το δεύτερο μισό του 2014 αυτή η αισιοδοξία μειώθηκε σταδιακά. Μέχρι τον Δεκέμβριο, η προθυμία για αγορές είχε μειωθεί στις -31,5 μονάδες και συνεπώς ήταν εφάμιλλη της τιμής του προηγούμενου έτους.

INFO
Σχετικά με την έρευνα
Τα ευρήματα της GfK Consumer Climate (Καταναλωτικό Κλίμα) στην Ευρώπη λαμβάνονται από έρευνα καταναλωτών που διεξάγεται σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Περίπου 40.000 άτομα, που εκπροσωπούν τον ενήλικο πληθυσμό της ΕΕ, συμμετέχουν στην έρευνα σε μηνιαία βάση σε 28 χώρες.

Οι δείκτες της GfK για το Καταναλωτικό Κλίμα στην Ευρώπη βασίζονται σε μηνιαίες έρευνες που εστιάζονται στο αίσθημα των καταναλωτών. Αφορούν τη γενική οικονομική κατάσταση στις διάφορες χώρες και την κατάσταση μεμονωμένων νοικοκυριών.

Οι ερωτήσεις της GfK για το Καταναλωτικό Κλίμα στην Ευρώπη διατυπώνονται σε μηνιαία βάση, κυρίως σε μια συγκεντρωτική έρευνα. Πρόκειται για μια έρευνα που ασχολείται με αρκετά θέματα και διεξάγεται είτε με τηλεφωνικές είτε με προσωπικές συνεντεύξεις.

Από το μηνιαίο φάσμα των συνολικά 12 ερωτήσεων, πέντε ερωτήσεις που παίζουν αποφασιστικό ρόλο για το καταναλωτικό κλίμα επιλέγονται για την GfK Καταναλωτικό Κλίμα στην Ευρώπη.

Οι επιλεγμένοι πέντε δείκτες – οικονομικές προσδοκίες, προσδοκίες τιμών, εισοδηματικές προσδοκίες, προθυμία για αγορές και τάσεις για αποταμίευση – υπολογίζονται ως εξής:

Τα «καθαρά σύνολα» χρησιμοποιούνται ως βάση για τον υπολογισμό των δεικτών. Το μερίδιο των καταναλωτών που έδωσε θετική απάντηση (π.χ. η οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού θα βελτιωθεί (σημαντικά)) αφαιρείται από το μερίδιο των καταναλωτών που έδωσε αρνητική απάντηση (π.χ. η οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού θα επιδεινωθεί (σημαντικά)).

Σε επόμενο βήμα, αυτό το καθαρό σύνολο τυποποιείται με τη χρήση καθιερωμένων στατιστικών μεθόδων και στη συνέχεια μετατρέπεται με τρόπο που ο μακροπρόθεσμος μέσος όρος του δείκτη να είναι 0 μονάδες ενώ υπάρχει το θεωρητικό εύρος τιμών από τις +100 έως τις -100 μονάδες. Ωστόσο, με βάση την εμπειρία, οι τιμές μεταξύ των +60 και -60 μονάδων αποδεικνύονται γενικά ρεαλιστικές από το 1980.

Εάν ένας δείκτης είναι θετικός, αυτό υποδηλώνει ότι η αξιολόγηση των καταναλωτών αυτής της μεταβλητής βρίσκεται πάνω από το μέσο όρο σε μακροπρόθεσμη σύγκριση και το αντίστροφο για τις αρνητικές τιμές. Η τυποποίηση διευκολύνει τη σύγκριση των δεικτών διαφορετικών χωρών, καθώς εξισορροπούνται οι διακυμάνσεις στον τρόπο απαντήσεων που είναι αποτέλεσμα των διαφορετικών νοοτροπιών, ενώ η ουσιαστική τάση του δείκτη παραμένει σταθερή.

 
Σχετικά με τη GfK
Η GfK αποτελεί την έμπιστη πηγή πληροφοριών σχετικών με τις αγορές και τους καταναλωτές, η οποία δίνει τη δυνατότητα στους πελάτες της να λαμβάνουν εξυπνότερες αποφάσεις. Περισσότεροι από 13.000 ειδικοί στις έρευνες της αγοράς συνδυάζουν το πάθος τους με την εμπειρία 80 χρόνων της GfK στην επιστήμη δεδομένων. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στη GfK να προσφέρει ζωτικής σημασίας παγκόσμια διορατικότητα σε συνδυασμό με ενημέρωση για την τοπική αγορά περισσότερων από 100 χωρών.

Χρησιμοποιώντας καινοτόμες τεχνολογίες και τις επιστήμες των δεδομένων, η GfK μετατρέπει μαζικά δεδομένα σε έξυπνα δεδομένα, δίνοντας τη δυνατότητα στους πελάτες της να βελτιώσουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα και να εμπλουτίσουν τις εμπειρίες και επιλογές των καταναλωτών.