Delphi Economic Forum 2018- επιλεγμένες παρεμβάσεις και ομιλίες (8)

Θεολογική σχολή με τμήμα ελληνικής φιλολογίας ετοιμάζει ο Αρχιεπίσκοπος Αθηναγόρας

Το έργο του Αρχιεπίσκοπου Αθηναγόρα στη Λατινική Αμερική ανέλυσε ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Κατρούγκαλο, σε μία συζήτηση που συντόνισε η Ειρήνη Βανταράκη, ιδρύτρια και διευθύντρια της Art Initiative Vandiri Art στη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ. Ο Αρχιεπίσκοπος ξεδίπλωσε την εμπειρία του από τις δύο δεκαετίες προσφοράς στον ελληνισμό και την Ορθοδοξία και τόνισε ότι το έργο του εξελίχθηκε ιεραποστολικά. «Δεν περίμενα να γίνει αυτό το θαύμα που συμβαίνει, να μου χτυπούν την πόρτα οικογένειες και να θέλουν να γίνουν ορθόδοξοι», είπε χαρακτηριστικά.

Κατά την εισαγωγή της, η Ειρήνη Βανταράκη εξήρε το έργο του Αρχιεπισκόπου στη Λατινική Αμερική, κυρίως το φιλανθρωπικό και τόνισε την απήχηση που έχει σε ολόκληρη την περιοχή, καθώς χαίρει μεγάλης εκτίμησης.

Ο Αρχιεπίσκοπος, ο οποίος έχει συμβάλει στο χτίσιμο σχολείων και νοσοκομείων, ανακοίνωσε ότι ετοιμάζονται να χτίσουν θεολογική σχολή, όπου θα υπάρχει και τμήμα ελληνικής φιλολογίας. «Δεν είμαι φιλέλλην, είμαι Έλλην», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε ότι όταν έφτασε στο Μεξικό πριν από 20 χρόνια είχε ευθύνη για περίπου 5.000 Έλληνες, ενώ σήμερα η Μητρόπολή του απαριθμεί πάνω από 500.000 πιστούς σε ολόκληρη την περιοχή πέραν των 5.000 Ελλήνων.

 
Η παγκόσμια ενσωμάτωση της Κίνας

Τον «εμπορικό πόλεμο» που είναι σε εξέλιξη μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας επιβεβαίωσε ο Cheng Li, Διευθυντής του Κέντρου Εξωτερικής Πολιτικής της Κίνας, John L. Thornton, Brookings, σε παρέμβασή του στο πλαίσιο του 3ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών. Η δήλωση του Κινέζου αξιωματούχου έγινε μία ημέρα μετά την ανακοίνωση του αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, ότι θα επιβάλει υψηλούς δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου στις ΗΠΑ, πυροδοτώντας έντονες αντιδράσεις στους κόλπους της ΕΕ και τριγμούς στα Χρηματιστήρια. Συζητώντας με τη Μαριλένα Κοππά, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ο Cheng Li ανέπτυξε το όραμα της Κίνας για το μέλλον και το ρόλο που θέλει να παίξει το Πεκίνο στην παγκόσμια σκηνή. Ωστόσο, δεν παρέλειψε να τονίσει τις διαφορές που υπάρχουν με τις Ηνωμένες Πολιτείες, σε μία στιγμή κατά την οποία η Ουάσιγκτον δείχνει να αλλάζει το δόγμα της πολιτικής της. Δε δίστασε μάλιστα να μιλήσει για «ψυχρό πόλεμο» σε περίπτωση που δεν αλλάξει κάτι, το δεύτερο, όπως είπε, ψυχρό πόλεμο της ιστορίας.

Ο Cheng Li ανέφερε ότι η Κίνα αποτελεί μία τεράστια αγορά, αναπτύσσεται ταχύτατα και σκοπεύει να δώσει μεγάλη σημασία στην προστασία του περιβάλλοντος ώστε να συμβάλλει στην παγκόσμια ανάπτυξη. Υπογράμμισε ότι το Πεκίνο δεν πρόκειται να διαταράξει τη διεθνή πολιτική τάξη και, μάλιστα, τόνισε ότι «ορισμένοι πιστεύουν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να διαταράξει την παγκόσμια πολιτική τάξη περισσότερο από την Κίνα». Εκτίμησε ότι η χώρα του επωφελείται από την πτώση των ΗΠΑ και μετατρέπεται από τοπικό σε παγκόσμιο παίκτη. Αναφέρθηκε επίσης και στα θέματα διαφθοράς, τονίζοντας ότι στην Κίνα πλέον γίνεται πόλεμος κατά της διαφθοράς, ανανεώνεται η κυβέρνηση και υπάρχει μία τεράστια στροφή προς την εξωστρέφεια – πράγματα πρωτοφανή για το Πεκίνο. Τέλος, υπογράμμισε τις προσπάθειες που γίνονται για προώθηση όχι μόνο κρατικών, αλλά και ιδιωτικών επιχειρήσεων, την προσέλκυση ξένων επενδύσεων αλλά και τη σημασία που δίνεται στην καινοτομία.

 
Ένα όραμα για μια νέα Ευρωπαϊκή Ένωση

Αν και η Ε.Ε. ξανακερδίζει σταδιακά την εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων πολιτών, φαίνεται να υπάρχει μία κρίσιμη διάσταση όσον αφορά στη στάση απέναντι στο μέλλον της Ε.Ε. μεταξύ του γενικού κοινού και των “ελίτ” της Ευρώπης. Πως μπορεί να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στο ευρωπαϊκό εγχείρημα; Στο ερώτημα αυτό κλήθηκαν να απαντήσουν στο πλαίσιο του Οικονομικού Φόρουμ Δελφών, οι συμμετέχοντες στο δεύτερο μέρος της συζήτησης με θέμα: “Taking steps ahead: Towards a new vision for the EU”, την οποία συντόνισε η δημοσιογράφος του Bloomberg, κα. Βικτορία Δενδρινού.

Ο ηγέτης του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος της Ισπανίας, κ.Πέδρο Σάντσεθ, σημείωσε ότι η Ευρώπη μοιάζει να είναι συνέχεια σε κρίση, όμως η Ευρώπη θα είναι πάντα η λύση. «Λύση δεν είναι η οπισθοχώρηση στα εθνικά σύνορα», τόνισε, σημειώνοντας ότι το αίτημα για ανεξαρτησία της Καταλονίας είναι η λάθος απάντηση. «Χρειαζόμαστε ένα οικονομικό deal για την Ευρώπη», δήλωσε επίσης ο κ. Σάντσεθ, αποδίδοντας την ενίσχυση του λαϊκισμού και τον κατακερματισμό των παραδοσιακών κομμάτων, στο γεγονός ότι αυτά δεν δίνουν απαντήσεις στα προβλήματα των πολιτών. Υπογράμμισε ότι το ερώτημα «πως κυβερνάμε την Ευρώπη»; δεν αφορά μόνο στην αποτελεσματικότητα αλλά στη δημοκρατική νομιμοποίηση του ευρωπαϊκού project. «Ο καλύτερος τρόπος να πολεμήσουμε το λαϊκισμό και τον εθνικισμό είναι να προωθήσουμε μία προοδευτική ατζέντα σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο», κατέληξε.

Το μέλος της περιφερειακής κυβέρνησης της Κάτω Αυστρίας και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ του Wachau, κ.Μπάρμπαρα Σβαρτς, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στο ζήτημα που προκύπτει για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό εξαιτίας της μείωσης κονδυλίων που θα επιφέρει το Brexit, επισημαίνοντας ότι η Ε.Ε. πρέπει να ορίσει τους τομείς προτεραιότητας.  Όρισε την κοινωνική συνοχή ως ένα από τα βασικά στοιχεία της Ε.Ε., εκτιμώντας ότι στην πραγματικότητα αυτή είναι η πηγή επενδύσεων που ενισχύει την ανάπτυξη. Υπογράμμισε όμως την ανάγκη τα διαθέσιμα κονδύλια να χρησιμοποιηθούν με πιο αποτελεσματικό τρόπο, καθώς η ευρωπαϊκή πολιτική συνοχής πρέπει αφενός να στοχεύσει σε ευρωπαϊκούς στόχους, κι αφετέρου θα πρέπει να υπάρχουν διαφορετικοί στόχοι για διαφορετικές περιοχές, γιατί και οι ανάγκες είναι διαφορετικές.

Η Dr Ulrike Guerot, επικεφαλής του τμήματος Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Δημοκρατικών Σπουδών, του Danaube University Krems της Αυστρίας, πρότεινε ότι οι απαντήσεις στο ερώτημα πως θα ανακτήσει η Ε.Ε. την εμπιστοσύνη των πολιτών, δεν έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη, αλλά με τη δημοκρατική έκφραση των πολιτών και τη λαϊκή κυριαρχία. Τάχθηκε υπέρ της πλήρους «κοινοβουλευτικοποίησης» της Ευρώπης και της ξεκάθαρης διάκρισης των εξουσιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σημειώνοντας ότι αυτό ουσιαστικά αφορά και το σχέδιο Μακρόν, προτείνοντας υπουργό Οικονομικών της Ε.Ε. και ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.

Εξέφρασε επίσης την άποψη ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες δεν είναι ίσοι απέναντι σε ένα νόμο, αλλά οι κάτοικοι κάθε κράτους απέναντι στον εθνικό νόμο. «Εάν είχαμε ισότητα απέναντι στο νόμο θα μπαίναμε στη διαδικασία δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού έθνους. Το έθνος δημιουργείται όταν έχει θεσμοθετηθεί αλληλεγγύη» κατέληξε, προτείνοντας να δημιουργήσουμε τους «Ευρωπαίους».

Ο Δρ. Λεωνίδας Μακρής, σύμβουλος του δημάρχου Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη, έκανε λόγο για ελλείμματα της Ευρώπης. Αρχικά το συναισθηματικό έλλειμμα. Πρότεινε να ακολουθήσει η Ευρώπη τη διαδικασία των εθνών- κρατών και να δημιουργήσει μία κοινή ιστορία, να φτιάξει τον ευρωπαϊκό της μύθο, να ενωθεί απέναντι σε ένα κοινό εχθρό. Έκανε λόγο επίσης για θεσμικό έλλειμμα, προτείνοντας να συνδυαστούν οι ευρωπαϊκές πολιτικές με περιφερειακές πολιτικές, ενδεχομένως και ένα Συμβούλιο Πόλεων. Υποστήριξε ότι υπάρχει και έλλειμμα μεθοδολογικό ή επιστημολογικό, εκφράζοντας την άποψη ότι δεν πρέπει η Ευρώπη να ασχολείται μόνο με ξεπερασμένους δείκτες όπως το ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά να εστιάσει σε κοινωνικούς δείκτες. Μίλησε και για φιλοσοφικό έλλειμμα, εκτιμώντας ότι: «Δε χρειαζόμαστε άλλους τεχνοκράτες, αλλά περισσότερους πολιτικούς φιλόσοφους. Να ψάξουμε τι θέλουν οι άνθρωποι και τι τους εμπνέει». Πρότεινε συνεπώς να υπάρξει μία νέα συνθήκη, που θα αντιμετωπίζει αυτά τα κοινωνικά ελλείμματα κατ’ αντιστοιχία με τη συνθήκη Μάαστριχτ που αντιμετώπιζε τα οικονομικά και να ονομαστεί συνθήκη της Αθήνας, γιατί η Ελλάδα υπέφερε περισσότερο από την κρίση από κάθε άλλη χώρα.

O προσδιορισμός της ταυτότητας της Ευρώπης στο μέλλον

Την ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής ταυτότητας χωρίς να χαθεί η πολυμορφία της Ευρώπης που αποτελεί παράγντα ισχυροποίησης, επεσήμανε ο Γερμανός Πρέσβης στην Ελλάδα, Jens Plotner. Παραδέχθηκε ότι το λαϊκό αίσθημα για μια ισχυρή Ευρώπη είναι ξεκάθαρο, αλλά υπάρχουν συγκεκριμένες οδοί που πρέπει να ακολουθηθούν. Συγκεκριμένα:

1. Να ενισχυθεί η Ευρώπη στο εσωτερικό της και να επικεντρωθούν οι δυνάμεις τόσο στα οικονομικά, όσο και στα κοινωνικά θέματα.
2. Να εξελιχθεί ο ρόλος της Ευρώπης ως βασικός παίκτης στην ευρωπαϊκή πολιτική.
3. Να προβάλλει τη θέση της στην παγκόσμια τάξη πραγμάτων, η οποία απειλείται και μπορεί να βρεθεί διέξοδος μόνο μέσω κοινής αντιμετώπισης.

Η κα. Μαρία Δαμανάκη, πρώην Ευρωπαία Επίτροπος Αλιείας (2010-2014),υποστήριξε ότι «αυτό που απαιτείται σήμερα είναι ένας νέος ευρωπαϊκός ριζοσπαστισμός, αν θέλει η Ευρώπη να κρατήσει τα μέλη της». Παράλληλα, τόνισε ότι δεν μπορεί να διαχωρίζεται η οικονομική από την πολιτική Ευρωπαϊκή Ένωση, αν θέλουμε να μιλάμε για εξέλιξη του οικοδομήματος. Όσον αφορά στην εξέλιξη της τεχνολογίας, είπε ότι «αυτό που συμβαίνει σήμερα στην τεχνολογία αποτελεί την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση», επισημαίνοντας ότι ένα ενδεχόμενο αποτέλεσμά της είναι ο φόβος για αύξηση της ανεργίας. Τέλος, εξέφρασε την ελπίδα ότι η γερμανική κυβέρνηση θα στηρίξει το σχέδιο για περισσότερη Ευρώπη και θα δει την κοινωνική διάσταση του ζητήματος, ενώ δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να συνεχίσει με το δημόσιο ως έχει, χωρίς αξιολόγηση και ανταποδοτικότητα.

Στην ανάγκη οι κυβερνήσεις να είναι ειλικρινείς, αναφέρθηκε ο Daniel Daianu, καθηγητής Οικονομικών και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Εθνικής Τράπεζας Ρουμανίας. «Για να εξελιχθεί η Ευρώπη θα πρέπει τα στελέχη της να αποβάλλουν το σύνδρομο της εσωστρέφειας».

«Η Ευρώπη είναι δύσκολο να οριστεί ως μία οντότητα», εξήγησε η Μαριέττα Καραμανλή, αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Γαλλίας. Σημείωσε ότι η Ευρώπη βρίσκεται εν μέσω ενός κινήματος προώθησης ενός δικού της πολιτισμού, τη στιγμή, όμως, που μόλις το 34% των πολιτών αισθάνεται ότι έχει να επωφεληθεί από την Ευρώπη. «Το 60% μάλιστα της ελίτ υποστηρίζει ότι δε θα πρέπει να προχωρήσει παραπέρα η Ένωση», υπογράμμισε η κα. Καραμανλή.

«Ο πυρήνας της Ευρώπης θα πρέπει να περιοριστεί, να έχουμε μια παλιά καλή Ευρώπη, η οποία όμως, να είναι προοδευτική και να προχωρά μπροστά», τόνισε ο Dr. Bahadir Kaleagasi, CEO του TUSIAD & Πρόεδρος του Ινστιτούτου του Βοσπόρου. Παράλληλα, δήλωσε ότι η Τουρκία θα πρέπει να οργανωθεί καλύτερα, ενώ η Ε.Ε. θα πρέπει να γίνει λίγο πιο ευέλικτη, ώστε να καταφέρει η χώρα να εισέλθει στην Ένωση.

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε ως «Ε.Ε. των 6» και στη συνέχεια μεγάλωσε, φτάνοντας σήμερα στην Ευρωζώνη», τόνισε ο δημοσιογράφος Δημήτρης Τσιόδρας. Υποστήριξε παράλληλα ότι η ενοποίησή της είναι ένα βάρος το οποίο θα πρέπει να σηκώσουν οι μεγάλες χώρες.

Από την πλευρά του ο Γερμανός Πρέσβης εξήγησε ότι είναι «ένα φορτίο το οποίο δεν επιλέξαμε αλλά παραμένει ένα βάρος δικό μας».