Eurobank: «Ανάγκη για την ενίσχυση της δυναμικής των ελληνικών εξαγωγών»

Η ισχνή αναπτυξιακή πορεία στην Ευρωζώνη δημιουργεί εμπόδια

• Οι εξαγωγές (εμπορευματικές συναλλαγές) της ελληνικής οικονομίας κατέγραψαν ετήσια αύξηση 5,92% (από 2,06 στα 2,18 δις ευρώ) το μήνα Απρίλιο. Το αντίστοιχο μέγεθος για τις εισαγωγές διαμορφώθηκε στο 5,97% (από 3,63 στα 3,85 δις ευρώ).
• Το 55,37% των εξαγωγών είχε ως προορισμό χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ενώ το υπόλοιπο 44,63% κατευθύνθηκε προς τρίτες χώρες. Τα αντίστοιχα μεγέθη για τις δαπάνες των εισαγωγών ήταν στο 49,57% και 50,43% αντίστοιχα.
• Σε όρους αθροίσματος 4 μηνών (Ιανουάριος-Απρίλιος) οι εξαγωγές εμπορευμάτων ανήλθαν στα 8,45 δις ευρώ και παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητες εν συγκρίσει με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους. Οι εισαγωγές μειώθηκαν από 15,46 στα 14,84 δις ευρώ και ως εκ τούτου το εμπορικό έλλειμμα του πρώτου 4-μήνου 2015 διαμορφώθηκε στα -6,39 δις ευρώ (-7,02 δις ευρώ, αντίστοιχο 4-μηνο 2014).
• Μέχρι και το τέλος του 2008 οι ελληνικές εξαγωγές εμπορευμάτων ακολούθησαν ένα μονοπάτι σχετικά ομοιόμορφων ποσοστιαίων ρυθμών μεταβολής (αύξηση). Αυτή η πορεία διακόπηκε απότομα το 2009 κυρίως λόγω της γενικευμένης χρηματοπιστωτικής κρίσης η οποία προκάλεσε τη συρρίκνωση του πραγματικού ΑΕΠ (οπότε και των εισοδημάτων) στην πλειοψηφία των εμπορικών εταίρων της ελληνικής οικονομίας.
• Η εν λόγω διαταραχή είχε μακροπρόθεσμο χαρακτήρα καθώς οι ελληνικές εξαγωγές εμπορευμάτων δεν κατόρθωσαν να επιστρέψουν – τουλάχιστον μέχρι σήμερα – στο προ κρίσης (2009) αναπτυξιακό τους μονοπάτι. Ωστόσο, έπειτα από την αρχική απότομη πτώση συνέχισαν να αναπτύσσονται μέχρι και το 3^ο τρίμηνο 2012 με ποσοστιαίους ρυθμούς μεταβολής παρόμοιους (κατά μέσο όρο) με εκείνους της περιόδου 2003-2008. Παράγοντες οι οποίοι μπορούν να ερμηνεύσουν αυτήν την πορεία είναι η ενίσχυση της εγχώριας ανταγωνιστικότητας (π.χ. μεγάλη (μικρή) πτώση της πραγματικής συναλλαγματικής ισοτιμίας σε όρους μοναδιαίου κόστους εργασίας (σε όρους ΕνΔΤΚ)) και η σχετική ανάκαμψη που παρατηρήθηκε στις οικονομίες των εμπορικών εταίρων.
• Το γεγονός ότι οι ελληνικές εξαγωγές εμπορευμάτων από το 2009 και έπειτα δεν επέστρεψαν στο αναπτυξιακό μονοπάτι της προ κρίσης (2009) περιόδου μπορεί να ερμηνευτεί σε έναν βαθμό από την παρόμοια συμπεριφορά που ακολούθησε το πραγματικό ΑΕΠ στην Ευρωζώνη. Το τελευταίο στοιχείο είναι πολύ σημαντικό, καθώς μια ενδεχόμενη παρατεταμένη στασιμότητα στην οικονομία της Ευρωζώνης μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη για τη δυναμική των ελληνικών εξαγωγών.

 
Οι εξαγωγές (εμπορευματικές συναλλαγές) της ελληνικής οικονομίας κατέγραψαν ετήσια αύξηση 5,92% (από 2,06 στα 2,18 δις ευρώ) το μήνα Απρίλιο. Το αντίστοιχο μέγεθος για τις εισαγωγές διαμορφώθηκε στο 5,97% (από 3,63 στα 3,85 δις ευρώ), αναφέρει η σημερινή έκδοση  «7 ΗΜΕΡΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ» της Eurobank.

Αναλυτικά: « Σύμφωνα με τα στοιχεία της ελληνικής στατιστικής αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) οι εξαγωγές εμπορευμάτων κατέγραψαν ετήσια αύξηση 5,92% το μήνα Απρίλιο. Πιο συγκεκριμένα, από 2,06 δις ευρώ τον Απρίλιο 2014 διαμορφώθηκαν στα 2,18 δις ευρώ. Από την πλευρά των εισαγωγών σημειώθηκε άνοδος 5,97%, από 3,63 στα 3,85 δις ευρώ. Οι προαναφερθείσες μεταβολές είχαν ως αποτέλεσμα την ετήσια διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος από -1,57 στα -1,66 δις ευρώ.1 Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε ότι το 55,37% των εξαγωγών είχε ως προορισμό χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ενώ το υπόλοιπο 44,63% κατευθύνθηκε προς τρίτες χώρες. Τα αντίστοιχα μεγέθη για τις δαπάνες των εισαγωγών ήταν στο 49,57% και 50,43% αντίστοιχα. Σε όρους αθροίσματος 4 μηνών (Ιανουάριος-Απρίλιος) οι εξαγωγές εμπορευμάτων ανήλθαν στα 8,45 δις ευρώ και παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητες εν συγκρίσει με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους. Οι εισαγωγές μειώθηκαν από 15,46 δις ευρώ στα 14,84 και ως εκ τούτου το εμπορικό έλλειμμα του πρώτου 4-μήνου 2015 διαμορφώθηκε στα -6,39 δις ευρώ (- 7,02 δις ευρώ).

Στο Σχήμα 1 παρουσιάζουμε τις εξαγωγές της ελληνικής οικονομίας (εμπορευματικές συναλλαγές, στοιχεία ΕΛ.ΣΤΑΤ.) σε όρους αθροίσματος 12 μηνών από τον Απρίλιο 2005 μέχρι και τον Απρίλιο 2015. Ο κάθετος άξονας είναι σε λογαριθμική κλίμακα οπότε ισοϋψείς μεταβολές (π.χ. γραμμικά τμήματα) αντιστοιχούν στον ίδιο ποσοστιαίο ρυθμό μεταβολής. Είναι φανερό πως μέχρι και το τέλος του 2008 οι ελληνικές εξαγωγές εμπορευμάτων ακολούθησαν ένα μονοπάτι σχετικά ομοιόμορφων ποσοστιαίων ρυθμών μεταβολής (αύξηση). Αυτή η πορεία διακόπηκε απότομα το 2009 κυρίως λόγω της γενικευμένης χρηματοπιστωτικής κρίσης η οποία προκάλεσε τη συρρίκνωση του πραγματικού ΑΕΠ (οπότε και των εισοδημάτων) στην πλειοψηφία των εμπορικών εταίρων της ελληνικής οικονομίας. Για παράδειγμα, ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης στην Ευρωζώνη διαμορφώθηκε στο -3,9% (-4,4% για ΕΕ-28). Μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η εν λόγω διαταραχή είχε μακροπρόθεσμο χαρακτήρα καθώς οι ελληνικές εξαγωγές εμπορευμάτων δεν κατόρθωσαν να επιστρέψουν – τουλάχιστον μέχρι σήμερα – στο προ κρίσης (2009) αναπτυξιακό τους μονοπάτι (βλέπε τα πράσινα βέλη του Σχήματος 1). Ωστόσο, έπειτα από την αρχική απότομη πτώση συνέχισαν να αναπτύσσονται μέχρι και το 3ο τρίμηνο 2012 με ποσοστιαίους ρυθμούς μεταβολής παρόμοιους (κατά μέσο όρο) με εκείνους της περιόδου 2003-2008 (βλέπε τα σχεδόν παράλληλα κόκκινα βέλη). Παράγοντες οι οποίοι μπορούν να ερμηνεύσουν αυτήν την πορεία είναι η ενίσχυση της εγχώριας ανταγωνιστικότητας (π.χ. μεγάλη (μικρή) πτώση της πραγματικής συναλλαγματικής ισοτιμίας σε όρους μοναδιαίου κόστους εργασίας (σε όρους ΕνΔΤΚ)) και η σχετική ανάκαμψη που παρατηρήθηκε στις οικονομίες των εμπορικών εταίρων.

Στο Σχήμα 2 παραθέτουμε την πορεία του πραγματικού ΑΕΠ στην Ευρωζώνη από το 2001 μέχρι και το 2014. Όπως και στο Σχήμα 1 ο κάθετος άξονας είναι σε λογαριθμική κλίμακα. Παρατηρώντας τα δύο Σχήματα και λαμβάνοντας υπ’όψιν ότι οι εξαγωγές αποτελούν θετική συνάρτηση των εισοδημάτων των κατοίκων της αλλοδαπής καταλήγουμε στο εξής συμπέρασμα: το γεγονός ότι οι ελληνικές εξαγωγές εμπορευμάτων από το 2009 και έπειτα δεν επέστρεψαν στο αναπτυξιακό μονοπάτι της προ κρίσης (2009) περιόδου μπορεί να ερμηνευτεί σε έναν βαθμό από την παρόμοια συμπεριφορά που ακολούθησε το πραγματικό ΑΕΠ στην Ευρωζώνη. Το τελευταίο στοιχείο είναι πολύ σημαντικό, καθώς μια ενδεχόμενη παρατεταμένη στασιμότητα στην οικονομία της Ευρωζώνης μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη για τη δυναμική των ελληνικών εξαγωγών. Το Σχήμα 2 αποκαλύπτει ότι η οικονομία της Ευρωζώνης από το 2009 και έπειτα έχει εισέλθει σε ένα χαμηλότερο μονοπάτι οικονομικής μεγέθυνσης εν συγκρίσει με αυτό που ακολουθούσε κατά τη διάρκεια της περιόδου 2001-2008. Πιο συγκεκριμένα, για το διάστημα 2010-2014 ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης διαμορφώθηκε στο 0,7% από 2,1% την περίοδο 2001-2008. Συνεπώς, παρατηρούμε ότι η χρηματοπιστωτική κρίση του 2009 δεν είχε παροδικό χαρακτήρα. Τουναντίον, η εν λόγω αρνητική διαταραχή οδήγησε σε μια περίοδο ισχνών ρυθμών οικονομικής μεγέθυνσης.»