Toυρκία: έξαρση κατασκευαστικών δραστηριοτήτων- αύξηση της ζήτησης για εισαγωγές δομικών υλικών
• Όλες οι πρόσφατες οικονομικές εξελίξεις και προοπτικές για την τουρκική οικονομία
• Στόχος του επαναπατρισμού κεφαλαίων είναι η συγκέντρωση εσόδων 20 δις τουρκικών λιρών για τη στήριξη της παραγωγής, της απασχόλησης και της ενίσχυσης των επιχειρηματικών κεφαλαίων
• Η Ziraat Bank σχεδιάζει την ίδρυση της πέμπτης ισλαμικής τράπεζας στην Τουρκία
Ενδιαφέρουσες ειδήσεις περιέχει το Δελτίο Οικονομικών και Εμπορικών Πληροφοριών, του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της πρεσβείας μας στην Άγκυρα. Aναλυτικά:
✏ Eξωτερικό εμπόριο Τουρκίας (Μάρτιος 2013)
Σύμφωνα με τα στοιχεία της TurkStat, το A’ τρίμηνο του 2013 το τουρκικό εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε κατά 3,64 % σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2012 (έφτασε σε 16,38 δισ. ευρώ). Οι τουρκικές εξαγωγές το Α΄τρίμηνο του 2013 σημείωσαν αύξηση κατά +4,36%, σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα, αγγίζοντας σε αξία τα 28,08 δισ. ευρώ, ενώ και οι τουρκικές εισαγωγές αυξήθηκαν κατά +4,09%, φτάνοντας σε αξία τα 44,46 δισ. ευρώ, σε σχέση με το α΄τρίμηνο του προηγούμενου έτους.
Τα κυριότερα προϊόντα τα οποία εξήχθησαν το Μάρτιο του 2013 ήταν: οχήματα (1,2 δισ. ευρώ), λέβητες – μηχανές-μηχανικός εξοπλισμός (0,9 δισ. ευρώ), σίδηρος – χάλυβας (0,8 δισ. ευρώ), προϊόντα υφαντουργίας (0,6 δις. ευρώ) και πολύτιμοι λίθοι (0,6 δισ. ευρώ).
Τα κυριότερα προϊόντα τα οποία εισήχθησαν τον ίδιο μήνα στην Τουρκία ήταν: ορυκτά καύσιμα και ορυκτέλαια (3,3 δισ. ευρώ) λέβητες – μηχανές-μηχανικός εξοπλισμός (1,9 δισ. ευρώ), σίδηρος και χάλυβας (1,2 δισ. ευρώ), οχήματα (1,1 δισ. ευρώ) και ηλεκτρικές μηχανές και εξοπλισμός (1,0 δισ. ευρώ).
Tο Μάρτιο οι κυριότεροι εταίροι της Τουρκίας ως προς τις εξαγωγές ήταν: Γερμανία (0,89 δισ. ευρώ), Ιράκ (0, 72 δισ. ευρώ), Ην.Βασίλειο (0,51 δισ. ευρώ), η Ιταλία (0,45 δισ. ευρώ) και η Ρωσία (0,44 δισ. ευρώ). Οι κυριότεροι εταίροι της Τουρκίας ως προς τις εισαγωγές ήταν: Κίνα (1,57 δισ. ευρώ), Γερμανία (1,57 δισ. ευρώ), Ρωσία (1,50 δισ. ευρώ), ΗΠΑ (1,06 δισ. ευρώ) και Ιταλία (0,78 δισ. ευρώ).
Εμπόριο με την ΕΕ: Ο όγκος εμπορίου της Τουρκίας με τα κράτη-μέλη της ΕΕ το Α’ τρίμηνο του 2013 αυξήθηκε κατά +2,60%, ποσοστό ωστόσο, αρκετά μικρότερο από την αύξηση κατά +4,20%, που σημείωσε ο συνολικός όγκος του εξωτερικού εμπορίου της Τουρκίας, το ίδιο διάστημα. Ειδικότερα, οι τουρκικές εξαγωγές προς την ΕΕ αυξήθηκαν κατά +1,72% φτάνοντας τα 11,57 δισ. ευρώ, το μερίδιό τους (41,20%) όμως επί του συνόλου των τ/εξαγωγών μειώθηκε κατά -2,52% σε σχέση με τον Α΄τρίμηνο του 2012. Επίσης, οι τουρκικές εισαγωγές από την ΕΕ αυξήθηκαν κατά +3,23% φτάνοντας τα 16,17 δισ. ευρώ, ενώ το μερίδιό τους (36,36%) επί του συνόλου των τ/εισαγωγών μειώθηκε κατά -0.82% σε σχέση με το περσινό Α΄ τρίμηνο. (Πηγή: ΤurkStat)
✏ Διμερές εξωτερικό εμπόριο Ελλάδας-Τουρκίας
Οι τ/εξαγωγές προς την Ελλάδα το Α΄τρίμηνο του 2013 ανήλθαν σε 244,54 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας μικρή αύξηση σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2012 κατά +2.07% (2012: 239,58 εκατ. ευρώ).
Οι τ/εισαγωγές από την Ελλάδα Α΄τρίμηνο του 2013 ανήλθαν σε 793,47 εκατ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση κατά +54,16% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο 2012 (2012: 514,69 εκατ. ευρώ).
Το μήνα Μάρτιο, το 79,67% των εισαγωγών ελληνικών προϊόντων στην Τουρκία συνολικής αξίας 277,92 εκ. ευρώ, αφορούσαν εισαγωγές ορυκτών καυσίμων και ορυκτελαίων. Τα υπόλοιπα κυριότερα ελληνικά προϊόντα, που εισήχθησαν στην Τουρκία ήταν πλαστικά, αλουμίνιο, βαμβάκι, σιτηρά και χαλκός.
Οι τουρκικές εξαγωγές στην Ελλάδα το μήνα Μάρτιο, συνολικής αξίας 90,78 εκ. ευρώ, εμφανίζουν μεγαλύτερη διασπορά, καθώς περίπου το 75% αυτών αφορά 15 κατηγορίες προϊόντων, μεταξύ των κυριότερων: ορυκτά καύσιμα και ορυκτέλαια (15,67%), αλουμίνιο (11,37%), πλαστικά (6.54%), προϊόντα υφαντουργίας (5,6 %), σίδηρος και χάλυβας (5,23%). (Πηγή: ΤurkStat)
✏ Πρόσφατες οικονομικές εξελίξεις και προοπτικές για την τουρκική οικονομία
Η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας και η εμβάθυνση της οικονομικής κρίσης στην ΕΕ, η οποία αποτελεί τον κυριότερο εμπορικό εταίρο της Τουρκίας σε συνδυασμό με τις υψηλές τιμές πετρελαίου και τις γεωπολιτικές εντάσεις στη ευρύτερη περιοχή είναι παράγοντες που έχουν αντίκτυπο στους ρυθμούς ανάπτυξης της τουρκικής οικονομίας.
Οι επαναλαμβανόμενες παρεμβάσεις της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας για τον επανακαθορισμό των ορίων των διατραπεζικών επιτοκίων, στο πλαίσιο της νομισματικής πολιτικής, αποσκοπούν στην προσαρμογή της τουρκικής οικονομίας στις αβεβαιότητες της παγκόσμιας οικονομίας και στην ανάσχεση της υπερθέρμανσής της.
Σύμφωνα με το Bloomberg, η ευέλικτη νομισματική πολιτική, που ακολουθείται με τη μεταβολή στη ρευστότητα της οικονομίας, είχε ως αποτέλεσμα στο 2012 να μειωθεί το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών κατά 28 δις δολ.. Παρ΄όλα αυτά το έλλειμμα παραμένει στα 49 δις δολ. και αποτελεί το τρίτο μεγαλύτερο παγκοσμίως το 2012, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Standard & Poor’s (28/03/2013). Σημειώνεται ότι το 2011 ήταν το δεύτερο μεγαλύτερο μετά των ΗΠΑ.
Για τους ανωτέρω λόγους, ο ρυθμός ανάπτυξης 2,2%, που κατέγραψε η Τουρκία το 2012, παρά την απόκλιση από το 8,8% το 2011, το 9,2% το 2010 και τις αρχικές προβλέψεις της Κυβέρνησης για 4% και της σχετικής αναθεώρησης στο 3,2% θεωρείται επιτυχία, όχι μόνο από την τουρκική Κυβέρνηση, αλλά και από τον Οίκο Αξιολόγησης Standard & Poor’s, που πρόσφατα αναβάθμισε την πιστοληπτική της ικανότητα στο ΒΒ+, θεωρώντας, μεταξύ άλλων, ότι η πρόοδος που σημειώνεται αναφορικά με το κουρδικό ζήτημα θα δώσει περαιτέρω ώθηση στην ανάπτυξη.
Σύμφωνα με το τουρκικό Ινστιτούτο Στατιστικής, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν το 2012 έφτασε τα 786,2 δις δολ. (2011: 773,9 δις δολ.) και το κατά κεφαλή εισόδημα τα 10.504 δολ.. Η ιδιωτική κατανάλωση παραμένει σε χαμηλά επίπεδα έχοντας μάλιστα σημειώσει μείωση κατά 0,7% σε σχέση με το 2011. Παράλληλα όμως, οι δημόσιες επενδύσεις σημείωσαν σημαντική αύξηση κατά 21,4% και η δημόσια δαπάνη 7,1%.
Σύμφωνα με έρευνα του Bloomberg, στην οποία συμμετείχαν 31 οικονομολόγοι, η ανάπτυξη της τουρκικής οικονομίας για το 2013 αναμένεται κατά μέσο όρο στο 4%, γεγονός που αναμένεται να επιβεβαιώσει τις ετήσιες προβλέψεις της τουρκικής Κυβέρνησης για 4% στο 2013 και 5% στο 2014 και 2015.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα για τις θετικές προοπτικές της τουρκικής οικονομίας αποτελεί το γεγονός της έναρξης ιστοσελίδας του Wall Street Journal στην τουρκική γλώσσα, καθώς σύμφωνα με σχόλιο του επικεφαλής της έκδοσης, η τουρκική οικονομία θεωρείται μια από τις πιο σημαντικές οικονομίες της περιοχής.
Τέλος, μια θετική παράμετρος για την προοπτική της τουρκικής οικονομίας αποτελεί η αποπληρωμή του χρέους της χώρας προς το ΔΝΤ, το οποίο ανερχόταν σε 23 δις δολ. με την καταβολή της τελευταίας δόσης 400 εκ. δολ. στα μέσα του επόμενου μηνός. Το γεγονός αυτό, ενδεχομένως να συμβάλλει στην περαιτέρω αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Τουρκίας, σε συνδυασμό βεβαίως με άλλες παραμέτρους και σίγουρα θα αποδεσμεύσει πόρους για επενδύσεις στην τουρκική οικονομία.
✏ Νέα παρέμβαση της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας
Η τάση ανατίμησης της τουρκικής λίρας, η αύξηση των καταναλωτικών δανείων η οποία έφτασε στο 36% αποκλίνοντας κατά πολύ από την εκτίμηση του 15% και οι εισροές ξένων κεφαλαίων, οι οποίες κατέγραψαν το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων ετών, φτάνοντας τα 3,1 δις δολ.ήταν οι κύριοι παράγοντες για τους οποίους η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας προχώρησε σε νέα παρέμβαση, μέσα σε διάστημα ενός μηνός, αναφορικά με τον καθορισμό των επιτοκίων μειώνοντάς τα κατά μισή ποσοστιαία μονάδα. Συγκεκριμένα το επιτόκιο συμφωνιών επαναγοράς (repos) διαμορφώνεται σε 5% από 5.5% , το επιτόκιο χορηγήσεων μιας ημέρας (overnight borrowing) σε 4% από 4,5% και το επιτόκιο δανεισμού μιας ημέρας (overnight lending interest) σε 7% από 7,5%.
Η Κεντρική Τράπεζα αύξησε επίσης το ποσό του ξένου συναλλάγματος, που οι δανειστές πρέπει να παρέχουν, για να κρατήσει ένα μέρος των υποχρεωτικών αποθεματικών τους σε ξένο συνάλλαγμα, μια κίνηση που θα ενισχύσει τα αποθέματα συναλλάγματός της, ενώ παράλληλα, θα συμβάλλει στη σύσφιξη της ρευστότητας των δανειστών σε ξένο συνάλλαγμα.
Ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, κ. Erdem Başçı, λίγο πριν την παρέμβαση είχε δηλώσει ότι σε περίπτωση, που η τουρκική λίρα παρουσίαζε σημάδια ανατίμησης, γεγονός το οποίο θα τροφοδοτούσε περαιτέρω το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, tη σημαντικότερη αδυναμία της τουρκικής οικονομίας, θα σκεφτόταν τη μείωση των επιτοκίων. Μια ισχυρή λίρα κάνει τις εξαγωγές πιο ακριβές, τις εισαγωγές φθηνότερες, οδηγώντας την Τουρκία περισσότερο στο δανεισμό από τη διεθνή αγορά. Οι εκτιμήσεις σχετικά με το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών αναφέρουν 58 δις δολ. το 2013 έναντι 47 δις δολ. το 2012.
Οι διαδοχικές παρεμβάσεις της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας στα επιτόκια, από τον περασμένο Δεκέμβριο, σύμφωνα με σχόλια οικονομικών αναλυτών, αποτυπώνει τη δέσμευση να διατηρηθεί η τουρκική λίρα σταθερή και τη διασφάλιση της αποτροπής της ανατίμησης. Παράλληλα, ο πληθωρισμός του 2013 εκτιμάται στο 5,3%, σύμφωνα με τον Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας.
✏ Επαναπατρισμός κεφαλαίων στην Τουρκία
Το Υπουργείο Οικονομικών της Τουρκίας κατέθεσε νομοσχέδιο για τον επαναπατρισμό κεφαλαίων, υπό την καθοδήγηση του ίδιου του Τ/Πρωθυπουργού, το οποίο θα αποκαλείται «Συμφιλίωση κεφαλαίων». Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (Bank of International Settlements – BIS), το ποσό του τουρκικού κεφαλαίου στο εξωτερικό, εκτιμάται στα 130 δις δολ. Από αυτά περισσότερα από 50 δις δολ. είναι επενδεδυμένα σε αμερικανικά ομόλογα.
Αντίστοιχος νόμος εκδόθηκε το 2008, που προέβλεπε τη φορολόγηση 2% κατά τον επαναπατρισμό και 5% επιβολή φόρου για περιουσία εντός της Τουρκίας. Την εποχή εκείνη όμως, ξέσπασε η παγκόσμια οικονομική κρίση και η τουρκική οικονομία δεν ήταν ακόμη τόσο δυναμική, γι’ αυτό, κατά τις εκτιμήσεις του Τ/Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, οι συνθήκες τώρα είναι προσφορότερες για την προσέλκυση των τουρκικών κεφαλαίων εξωτερικού, δεδομένου των επιδόσεων της τουρκικής οικονομίας, των προοπτικών για τους ρυθμούς ανάπτυξής της και των αναβαθμίσεων της πιστοληπτικής ικανότητάς της από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης.
Όπως δήλωσε ο Τ/Υπουργός Οικονομίας, κ. Simsek, σε συνέντευξή του στο τουρκικό κανάλι NTV, οι συνθήκες για τον επαναπατρισμό των κεφαλαίων στην Τουρκία είναι πλέον κατάλληλες για έναν ακόμη λόγο: οι παγκόσμιοι φορολογικοί «παράδεισοι» τείνουν να περιοριστούν εξαιτίας της πολιτικής βούλησης για σταδιακή άρση του απορρήτου. Εντός ενός μηνός αναμένεται ότι το εν λόγω νομοσχέδιο θα ψηφιστεί από το Κοινοβούλιο.
Στόχος του επαναπατρισμού κεφαλαίων είναι η συγκέντρωση εσόδων 20 δις τουρκικών λιρών για τη στήριξη της παραγωγής, της απασχόλησης και της ενίσχυσης των επιχειρηματικών κεφαλαίων.
✏ Έναρξη προγράμματος απλοποίησης διαδικασίας χορήγησης θεωρήσεων σε 6 ελληνικά νησιά (πιλοτική εφαρμογή)
Το φετινό πιλοτικό πρόγραμμα χορήγησης θεωρήσεων στους Τούρκους τουρίστες εκτείνεται από το τέλος Απριλίου έως το τέλος Οκτωβρίου 2013 και αφορά έξι σημεία εισόδου της χώρας μας: Χίο, Λέσβο, Σάμο, Ρόδο, Κω και Καστελόριζο. Αμέσως μετά την ανακοίνωση του προγράμματος ενημερώθηκαν 500 τουρκικά τουριστικά γραφεία, που συμμετείχαν στο τουριστικό φόρουμ, που διοργανώθηκε από το Γραφείο ΟΕΥ της Πρεσβείας μας στην Άγκυρα στις 28/2, προκειμένου άμεσα να αξιοποιήσουν το πρόγραμμα.
✏ Η Τουρκία εγκαινιάζει ηλεκτρονικό σύστημα χορήγησης θεωρήσεων (e–visas)
Το νέο σύστημα χορήγησης ηλεκτρονικής θεώρησης (e-visa) παρουσίασε ο τ/Υπουργός Εξωτερικών κ. Νταβούτογλου, με το οποίο παρέχεται η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής αίτησης τουριστικής θεώρησης και εν συνεχεία χορήγησης αυτής ηλεκτρονικά.
Το σύστημα αυτό απευθύνεται σε πολίτες 94 χωρών, που ενδιαφέρονται να επισκεφτούν, για τουριστικούς ή επαγγελματικούς λόγους, την Τουρκία και εντάσσεται στην πολιτική αύξησης της προσέλκυσης και διεύρυνσης της διασποράς εισερχόμενου τουρισμού στην Τουρκία. Με αυτό το μέτρο η Τουρκία στοχεύει να προσελκύσει τουρίστες από την Άπω Ανατολή, τη Ν. Αμερική, την Αφρική. Σύμφωνα με δηλώσεις του τ/Υφυπουργού Εξωτερικών, κ. Κορού, επιδιώκεται, παράλληλα, η ενθάρρυνση των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων με αυτές τις χώρες, μέσω της διευκόλυνσης των συνθηκών μετάβασης στην Τουρκία.
Προς το παρόν, η δυνατότητα χορήγησης ηλεκτρονικών θεωρήσεων προβλέπεται να παρέχεται μόνο για τους αλλοδαπούς πολίτες, οι οποίοι επισκέπτονται την Τουρκία αεροπορικώς με τις Τουρκικές Αερογραμμές (ΤΗΥ), ενώ ενδεχομένως στο μέλλον να αφορά και άλλες αεροπορικές εταιρείες. Όπως ειπώθηκε στην παρουσίαση του εν λόγω συστήματος, αυτό γίνεται γιατί, προς το παρόν, οι Τουρκικές Αερογραμμές έχουν επιφορτιστεί με την ευθύνη του ελέγχου των θεωρήσεων.
Σημειώνεται ότι προβλέπονται δυο κατηγορίες χωρών, σύμφωνα με τις οποίες η θεώρηση χορηγείται με προϋποθέσεις (54 χώρες, μεταξύ των οποίων Ινδία και Πακιστάν) και χωρίς προϋποθέσεις (40 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Κύπρος). Σύμφωνα με εκτιμήσεις του τ/Υπουργείου, με αυτό το σύστημα θα δοθεί η δυνατότητα έκδοσης 3.000 θεωρήσεων την ημέρα.
O εισερχόμενος τουρισμός στην Τουρκία παρουσιάζει ανοδική τάση, καθώς μόλις το α΄τρίμηνο του 2013, ο αριθμός των ξένων τουριστών αυξήθηκε κατά 22,5% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Η αύξηση αυτή αποδίδεται κυρίως στην ανάπτυξη του συνεδριακού τουρισμού και στις νέες ρυθμίσεις για τους διερχόμενους επιβάτες (transit) από τις Τουρκικές Αερογραμμές.
✏ Αυξάνεται ο τουρισμός υγείας στην Τουρκία
Η Τουρκία επενδύει στις εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Έτσι μετά τη θεαματική ανάπτυξη του συνεδριακού τουρισμού, η Τουρκία επιχειρεί να αποτελέσει πόλο έλξης του τουρισμού υγείας. Οι κυριότεροι παράγοντες επιλογής της Τουρκίας ως προορισμού για τουρισμό υγείας είναι η προηγμένη τεχνολογία του νοσοκομειακού εξοπλισμού, η φθηνή υπηρεσία, το εξειδικευμένο προσωπικό, η ταχύτητα στη θεραπεία και το γεγονός της εύκολης πρόσβασης στην Τουρκία. Οι σημαντικότεροι ξένοι ασθενείς προέρχονται από χώρες της Μ. Ανατολής και την Ευρώπη. Οι τομείς που προτιμούνται περισσότερο είναι η οδοντιατρική, οφθαλμιατρική, καρδιολογική και ογκολογική, καθώς και τομείς, οι οποίοι δεν καλύπτονται από κοινωνική ασφάλιση, όπως η μεταμόσχευση μαλλιών και η αισθητική χειρουργική
✏ Επανεκίννηση διαδικασίας ιδιωτικοποίησης της Εθνικής Εταιρείας Λαχείων της Τουρκίας
Εντός του δεύτερου τριμήνου του 2013, ανοίγει και πάλι η διαδικασία ιδιωτικοποίησης της Εθνικής Εταιρείας Λαχείων της Τουρκίας, η οποία αυτή τη φορά όμως, αφορά μόνο τον τομέα τυχερών παιχνιδιών. Υπενθυμίζεται ότι παρόμοια διαδικασία είχε προκηρυχθεί πριν από τέσσερα χρόνια, αλλά σύντομα ακυρώθηκε, καθώς οι υποψήφιοι δεν ήταν πρόθυμοι αν αυξήσουν την προσφορά τους.
Εν συνεχεία, νέα ρύθμιση τέθηκε σε ισχύ το 2010, προκειμένου να διευκολυνθεί η διαδικασία ιδιωτικοποίησης τμήματος της εταιρείας. Η διαδικασία της ιδιωτικοποίησης ξεκίνησε στο τέλος του 2012 κατόπιν εγκρίσεως από το τ/Κοινοβούλιο και σύστασης της Επιτροπής Αξιολόγησης και Διενέργειας του διαγωνισμού η οποία αποτελείται από εκπροσώπους της Αρχής Ιδιωτικοποιήσεων, του Υπουργείου Οικονομικών και του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.
Σημειώνεται ότι η ανωτέρω Επιτροπή, πρόκειται να υποστηριχθεί στο έργο της από την εταιρεία Συμβούλων Pglobal, η οποία επελέγη μετά από σχετικό διαγωνισμό, που προκηρύχθηκε τον περασμένο Ιανουάριο. Πολλές τουρκικές επιχειρήσεις έχουν ήδη εκδηλώσει την πρόθεσή τους να συμμετάσχουν στον εν λόγω διαγωνισμό ιδιωτικοποίησης, για την απόκτηση της σχετικής άδειας λειτουργίας για μια δεκαετία.
✏ Η Τουρκία αναμένεται να είναι ο σημαντικότερος πελάτης του Ιρακινού πετρελαίου και φυσικού αερίου
Η Τουρκία, την προσεχή περίοδο θα αποτελέσει τον σημαντικότερο πελάτη του Ιρακινού πετρελαίου και φυσικού αερίου, εξαιτίας των υψηλών ενεργειακών της αναγκών και των σταδιακών περιορισμών των εισαγωγών της από το Ιράν. Πρόσφατα το Β. Ιράκ εξήγε απευθείας στην Τουρκία, δια της αγγλο-τουρκικής εταρείας Genel Energi το πρώτο φορτίο 30.000 τόννων οδικώς. Η συνεργασία αυτή της Τουρκίας με Β. Ιράκ ενόχλησε τη Βαγδάτη και ο Τούρκος Υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, Τανέρ Γιλντίζ, δήλωσε ότι η Τουρκία σέβεται το ιρακινό Σύνταγμα και ότι από το σύνολο του εισοδήματος από το πετρέλαιο που παράγεται στο Ιράκ το 83% ανήκει στην Κεντρική Διοίκηση και το 17% στην Περιφερειακή Διοίκηση του Βορείου Ιράκ.
✏ Εντατικοποίηση των διαδικασιών απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας στην Τουρκία
Σύμφωνα με δηλώσεις του τ/Υπουργού Ενέργειας κ. Taner Yildiz στο 19ο ετήσιο Διεθνές Συνέδριο και Ενέργειας και Περιβάλλοντος (ICCI – Κωνσταντινούπολη, 24-26/04/2013), το οποίο συνοδεύεται από την ομώνυμη Διεθνή Έκθεση, η Τουρκία σύντομα προτίθεται να προβεί στην απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, προκειμένου το ποσοστό του ιδιωτικού τομέα στην ενεργειακή βιομηχανία της χώρας να ανέλθει στο 75% μεσοπρόθεσμα.
Στο Συνέδριο, στο οποίο παρεβρέθησαν κορυφαίοι παράγοντες στον ενεργειακό τομέα, σημειώθηκε ότι, πριν από μια δεκαετία, μόλις το 1/3 των συνολικών επενδύσεων στον τομέα της ενέργειας στην Τουρκία προερχόταν από τον ιδιωτικό τομέα και σήμερα καλύπτει τα 2/3 αυτών.
Στόχος της τ/Κυβέρνησης είναι η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας υπό την επίβλεψη του δημόσιου τομέα, εκτός των Φραγμάτων Ατατούρκ και Κεμπάν (Ν. Ανατολική και Ανατολική Τουρκία αντίστοιχα), τα οποία θα παραμείνουν στο δημόσιο.
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, κ. Koktas, στο επόμενο εξάμηνο σχεδιάζονται 19 σημαντικές αλλαγές, οι οποίες αφορούν, μεταξύ άλλων, την αδειοδότηση παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, τον τομέα διανομής ενέργειας, τα ηλεκτρικά δίκτυα κλπ,. Ο κ. Koktas εκτιμά ότι ο ιδιωτικός τομέας, με ήδη επενδεδυμένο κεφάλαιο 2,5 δις τουρκικές λίρες, πρόκειται να επενδύσει επιπλέον 4 δις τουρκικές λίρες τα επόμενα 3 χρόνια.
Ένα από τα πιο σημαντικά θέματα του εν λόγω Συνεδρίου ήταν επίσης, η πρόσφατη ίδρυση του Χρηματιστηρίου Ενέργειας της Τουρκίας (EPIAS), το οποίο αφορά στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας. Προσεχή εβδομάδα (3-5/5/2013) μάλιστα, πρόκειται να συναντηθούν στην Αττάλεια ο Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας και ο Πρόεδρος της τουρκικής Δημόσιας Εταιρείας Ηλεκτρισμού (TEIAS), προκειμένου να εξετάσουν, ενδελεχώς, τα θέματα λειτουργίας του εν λόγω Χρηματιστηρίου.
✏ Ανάπτυξη αγοράς ακινήτων – προοπτικές κατασκευαστικού τομέα σε πόλεις της Ανατόλιας
Το Συνέδριο του τουρκικού Συνδέσμου Επενδυτών σε ακίνητη περιουσία (GYODER) που πραγματοποιήθηκε στις 16/04/2013 στην Κωνσταντινούπολη, ανέδειξε το γεγονός της μεγάλης αύξησης της ζήτησης ακινήτων κατά την τελευταία οκταετία (μόνο κατά την τελευταία τετραετία αύξηση 125%).
Η αύξηση αυτή, οφείλεται, αφενός, στην αθρόα ανάπτυξη των ενυπόθηκων κατοικιών στην Τουρκία, λόγω των πολλών διευκολύνσεων από τις τράπεζες στη χορήγηση στεγαστικών δανείων στους μικρο-επενδυτές και αφετέρου, στη μείωση των αυθαιρέτων κατασκευών και σκιωδών δανείων. Συγκεκριμένα, η στεγαστική πίστη αυξήθηκε από περίπου 1 δις δολ. το 2004 σε 86 δις δολ. το 2012. Παράλληλα, μέσα στα τέσσερα τελευταία χρόνια αυξήθηκε σημαντικά το ποσοστό των νόμιμων κατασκευών κατοικιών, από το 50% το 2004 σε 75% το 2012.
Το σημαντικότερο όμως συμπέρασμα του Συνεδρίου είναι το συνεχώς αυξανόμενο ποσοστό συμμετοχής πόλεων της Ανατολίας επί των συνολικών πωλήσεων ακίνητης περιουσίας στην Τουρκία.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με έρευνα του ανωτέρω Συνδέσμου, τη διετία 2010-2012 σημειώθηκε μείωση κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες (από 51% το 2010 σε 41% το 2012) των ετησίων εσόδων από πωλήσεις ακινήτων στις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της Τουρκίας (Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα και Σμύρνη).
Αντίθετα αυξημένα έσοδα καταγράφονται στην Περιφέρεια, γεγονός που αναδεικνύει τη μετατόπιση της ζήτησης ακινήτων από μεγάλες σε αναπτυσσόμενες επαρχιακές και ειδικότερα πόλεις της Ανατολίας.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Συνδέσμου, θεωρείται πλέον βέβαιο ότι η προαναφερθείσα περιφερειακή ανάπτυξη στην αγορά ακινήτων θα δώσει μεγάλη δυναμική στον κατασκευαστικό τομέα, όπως συνέβη και στην Κωνσταντινούπολη, η οποία μέχρι και σήμερα παραμένει το κέντρο του τομέα αυτού στην Τουρκία.
Η παραπάνω αυξητική τάση στην αγορά ακινήτων σε πόλεις της Ανατολίας μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι στα επόμενα χρόνια θα παρατηρηθεί έξαρση κατασκευαστικών δραστηριοτήτων και κατά συνέπεια αύξηση της ζήτησης για εισαγωγές δομικών υλικών.
Η εν γένει αυτή περιφερειακή δυναμική θα συμπαρασύρει, όπως είναι λογικό, και άλλους τομείς οικονομικής δραστηριότητας.
✏ Αγορά 95 νέων αεροσκαφών από την THY
Ο τουρκικός εθνικός αερομεταφορέας «Τουρκικές αερογραμμές» (THY) αποφάσισε να προβεί στην αγορά 95 νέων αεροσκαφών από την Boeing, 9,4 δις δολ. Στόχος είναι τα αεροπλάνα Β737 να προστεθούν στο στόλο της μεταξύ 2016 και 2021. Η συμφωνία αναμένεται να οριστικοποιηθεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες.
Η THY ανακοίνωσε, τον περασμένο μήνα την αγορά 117 αεροπλάνων από την Airbus, μεταξύ 2015 και 2020. Συνολικά ο αριθμός αεροσκαφών, που οι «Τουρκικές Αερογραμμές» αγόρασαν τους τελευταίους έξι μήνες ανέρχονται σε 252 με εκτιμώμενο κόστος 33,4 δις δολάρια.
Σημειώνεται ότι η THY λειτουργεί σήμερα 215 αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένων των 9 αεροσκαφών του χαμηλού κόστους βραχίονα της ΤΗΥ, AnadoluJet. Θεωρείται η πέμπτη μεγαλύτερη αεροπορική εταιρεία με βάση τον αριθμό των προορισμών. Πριν από δέκα χρόνια, η THY είχε 65 αεροσκάφη και ο στόχος είναι να φτάσει σε 375 το 2020. . Παράλληλα, η εταιρεία πενταπλασίασε τον αριθμό των επιβατών και των εσόδων μέσα σε αυτά τα δέκα χρόνια.
Με την κατασκευή του νέου αεροδρομίου στην Κωνσταντινούπολη και την αναμενόμενη αύξηση της εναέριας κυκλοφορίας, ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΤΗΥ, κ. Hamdi Topçu δήλωσε ότι εκτιμούν ότι τα έσοδα θα ανέλθουν στα 2,4 δισ. δολάρια μέχρι το έτος 2025, γεγονός το οποίο θα καταστήσει την ΤΗΥ σημαντική εταιρεία στον τομέα των εμπορικών αερομεταφορών της Τουρκίας.
Η πρόσφατη Συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας σύμφωνα με την οποία προβλέπεται η απεριόριστη πρόσβαση των τουρκικών αεροπορικών εταιρειών στο ρωσικό εναέριο χώρο κατά τη διάρκεια πτήσης προς χώρες της ΚΑΚ (Αζερμπαϊτζάν, την Αρμενία, τη Λευκορωσία, το Καζακστάν, το Κιργιστάν, η Μολδαβία, το Ουζμπεκιστάν, το Τατζικιστάν και τη Ρωσία), καθώς και η δυνατότητα αύξησης της συχνότητας των πτήσεών τους προς την Ιαπωνία πάνω από το ρωσικό εναέριο χώρο, αναμένεται να έχει σημαντικότατη επίδραση στον τουρισμό της Τουρκίας τα επόμενα χρόνια.
✏ Πώληση ευρωομολόγων διάρκειας 30 ετών
Ανακοινώθηκε ο επιτυχής δανεισμός 1.5 δις δολαρίων, μέσω της πώλησης ευρωομολόγων διάρκειας 30 ετών, με απόδοση 4,5%. Σύμφωνα με το Υφυπουργείο Θησαυροφυλακείου, η ζήτηση για το ομόλογο ήταν ισχυρή τρεις φορές περισσότερο από την προσφορά.
Η πλειοψηφία των ομολόγων πωλήθηκαν σε επενδυτές με έδρα τις ΗΠΑ (55%), ακολουθούμενη από 16% στο Ηνωμένο Βασίλειο, 16% στην Τουρκία και 12% σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Η προηγούμενη έκδοση ομολόγων διάρκειας 30 ετών, το Δεκέμβριο του 2012, είχε χαμηλότερη απόδοση στο 4,35%.
Το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο σχεδιάζει να συγκεντρώσει 7.6 δισ. δολάρια από εξωτερικό δανεισμό για το τρέχον έτος, έχει επιτύχει, μέχρι σήμερα, το 55% του ετήσιου στόχου. Οι συνεργαζόμενες τράπεζες για την πώληση αυτών των ομολόγων που λήγουν το 2043 είναι η Citigroup Inc, η Credit Suisse Group AG και η JPMorgan Chase & Co.
✏ Συνεργασία μεταξύ της Sabancı Holding και της E.ON
Οι εταιρείες Sabancı Holding και E.ON ανακοίνωσαν τη συνεργασία τους μέσω της συμμετοχής τους στην εταιρεία Enerjisa. Η Ε.ΟΝ είναι ένας εκ των μεγαλυτέρων επενδυτών στον τομέα ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο.
Η Sabancı Holding είχε προηγουμένως συνεργαστεί με την αυστριακή Verbund. Στο τέλος του 2012, η Verbund, ισότιμος εταίρος της Sabancı Holding στη Enerjisa, συμφώνησε από κοινού στη μεταβίβαση των μετοχών της στη Γερμανική Ε.ΟΝ. Σε αντάλλαγμα, η Verbund θα αποκτήσει συμμετοχές σε υδροηλεκτρικούς σταθμούς στη Γερμανία. Ο κύριος λόγος διάλυσης της συνεργασίας τους λέγεται ότι η Sabancı Holding ήταν αρκετά φιλόδοξη για περισσότερες επενδύσεις ενέργειας, ενώ η Verbund ήταν πιο συντηρητική.
Η ανταλλαγή περιουσιακών στοιχείων μεταξύ της Verbund και της E.ON για ένα μερίδιο 50 τοις εκατό των Enerjisa έχει πλέον οριστικοποιηθεί. Η Sabancı Holding και η E.ON είναι πλέον εταίροι στην Enerjisa ως κοινού μετόχων. Οι νέοι μακροπρόθεσμοι στόχοι της Enerjisa περιλαμβάνουν 7.500 MW εγκατεστημένης ισχύος εξυπηρετώντας πάνω από 6 εκατομμύρια πελάτες έως το 2020. Η Enerjisa εξυπηρετεί σήμερα περισσότερους από 3,6 εκατομμύρια πελάτες στην περιοχή διανομής ηλεκτρικής ενέργειας Başkent. Όταν ολοκληρωθούν οι επενδύσεις στις διανομής ηλεκτρικής ενέργειας Ayedaş και Toroslar η Enerjisa εκτιμάται ότι θα εξυπηρετεί πάνω από 9 εκατομμύρια πελάτες.
Ο Τούρκος Πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια ομιλίας του στη Γενική συνέλευση της Ένωσης Ανεξάρτητων Βιομηχάνων και Επιχειρηματιών (MUSIAD) απηύθυνε πρόσκληση για επενδύσεις στην Ν. Ανατολική Τουρκία, προκειμένου να συμβάλουν, με αυτό τον τρόπο, ενεργά στην πρωτοβουλία της τ/Κυβέρνησης για την επίλυση του Κουρδικού.
Τόνισε μάλιστα, ότι η κοινωνική υπευθυνότητα δεν περιλαμβάνει μόνο τη χορήγηση υποτροφιών ή τη δωρεάν παροχή γευμάτων, αλλά αφορά κυρίως στην υπεύθυνη και μακροχρόνια επένδυση στη στήριξη της απασχόλησης και την καταπολέμηση της φτώχειας. Υποστήριξε ότι η οριστική επίλυση του Κουρδικού ζητήματος θα επέλθει μέσω παραγωγικών επενδύσεων, που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη της περιοχής της Ν.Ανατολικής Τουρκίας.
Πολλοί Τ/επιχειρηματίες και ξένοι διπλωμάτες, έχουν ήδη επισκεφθεί την περιοχή για να εξετάσουν πιθανές επενδυτικές ευκαιρίες, αξιοποιώντας παράλληλα τα προβλεπόμενα κίνητρα για επενδύσεις. Ο Πρόεδρος της MUSIAD, κ. Nail Olpak, σημείωσε ότι πρέπει να απαγκιστρωθούν από αντιλήψεις του παρελθόντος εάν επιθυμούν ένα μέλλον γεμάτο ευημερία, τονίζοντας ότι οι επενδύσεις θα συμβάλλουν, αναμφισβήτητα στην επίλυση του Κουρδικού ζητήματος, κυρίως όμως θα επιταχύνουν την ανάπτυξη όλης της Τουρκίας.
Πράγματι, η περιοχή παρέχει πλείστες επιχειρηματικές ευκαιρίες, καθώς η ανάπτυξη του κατασκευαστικού τομέα αναμένεται να συμπαρασύρει την ανάπτυξη ενός εύρους οικονομικών δραστηριοτήτων. Στο πλαίσιο του project GAP (South Anatolia Project – Project Νοτιοανατολικής Τουρκίας) πρόκειται να κατασκευαστούν στην ευρύτερη περιοχή 22 φράγματα.
Η περιοχή Van, αναμένεται να μετατραπεί σε τουριστικό και υφαντουργικό κέντρο, ενώ παράλληλα προβλέπεται να κατασκευαστεί εκθεσιακό κέντρο, η περιοχή Ercis προβλέπεται να γίνει μια άλλη Βενετία, ενώ στην περιοχή Sirmak σχεδιάζονται να κατασκευαστούν επτά φράγματα. Συνεπώς ο τομέας κατασκευών και δομικών υλικών είναι πολύ σημαντικός και προσφέρεται για εμπορικές και επενδυτικές συνεργασίες.
Τα έργα αυτά προβλέπεται να υδροδοτήσουν 9 επαρχίες και η περιοχή του Ντιάρμπακιρ θα απορροφήσει περίπου το 35% του νερού προς άρδευση καθώς έχει και τις μεγαλύτερες καλλιεργήσιμες και διαθέσιμες εκτάσεις. Συνεπώς, προβλέπεται ανάπτυξη καλλιεργειών αγροτικών προϊόντων .
Παράλληλα, θα δημιουργηθεί ανάγκη για μονάδες επεξεργασίας και συσκευασίας γεωργικών προϊόντων, ζήτηση για υπηρεσίες, όπως οργάνωση και εκσυγχρονισμό των γεωργικών δραστηριοτήτων, αποθήκευση και διακίνηση αυτών (logistics), και τέλος ανάπτυξη των δικτύων μεταφορών ώστε να προϊόντα να φθάσουν σε λιμάνια της Μεσογείου και στις χώρες της Μ. Ανατολής.
Τέλος, στον τομέα της ενέργειας και συγκεκριμένα στην ηλιακή, εκτιμάται ότι θα πραγματοποιηθούν πολλές ξένες επενδύσεις.
Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο ότι η «γραφειοκρατία» δρα ανασταλτικά στις επενδύσεις, καθώς παρατηρούνται σημαντικές καθυστερήσεις στα διάφορα στάδια μέχρι την υλοποίηση μιας επένδυσης. Συγκεκριμένα, στην περιοχή Batman, επενδύσεις ύψους 1 δις δολαρίων, οι οποίες αναμένεται να δημιουργήσουν 3.000 νέες θέσεις εργασίας, καθυστερούν για γραφειοκρατικούς λόγους. Επίσης, στο Ντιγιαρμπακίρ 218 εταιρείες αναμένουν την ολοκλήρωση των απαραίτητων διαδικασιών για την απόκτηση γης.
Συνεπώς, γίνεται κατανοητό ότι, υπάρχει έντονο επιχειρηματικό ενδιαφέρον, καθώς πρόκειται για μια αναξιοποίητη περιοχή. Παράλληλα, η τ/Κυβέρνηση υποστηρίζει ένθερμα τη διαδικασία επίλυσης του Κουρδικού ζητήματος μέσω της ανάπτυξης της περιοχής, προσδοκώντας ότι κάτι τέτοιο θα ωθήσει περαιτέρω την ανάπτυξη της τουρκικής οικονομίας, γεγονός, εξάλλου που υποστηρίζεται από πολλούς οικονομικούς αναλυτές. Τα φαινόμενα της γραφειοκρατίας και οι όποιες αντιστάσεις στην όλη διαδικασία είναι λογικό να υφίστανται σε αυτό το στάδιο.
Σε κάθε περίπτωση όμως, φαίνεται ότι καταβάλλεται προσπάθεια να οικοδομηθούν σταδιακά οι βάσεις για ριζική οικονομική αναδιάρθρωση της περιοχής της Ν. Ανατολικής Τουρκίας. Εναπόκειται λοιπόν, στην επιχειρηματική κοινότητα να αξιολογήσει τη δυνατότητα επένδυσης στην περιοχή, αναλαμβάνοντας το όποιο ρίσκο και εκτιμώντας τα προσδοκώμενα οφέλη.
✏ Αύξηση της συμμετοχής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
Ο Τούρκος Υπουργός Ενέργειας κ.Taner Yıldız, κατά τη διάρκεια του τουρκο-γερμανικού Φόρουμ για την Ενέργεια, το οποίο διοργανώθηκε από την τουρκική Ένωση Επιμελητηρίων και Χρηματιστηρίων Εμπορευμάτων (TOBB) και συμμετείχε ο Γερμανός Υπουργός Οικονομίας κ. Philipp Rösler, ανέφερε ότι πρόθεση της Τουρκίας είναι να αυξήσει το ποσοστό συμμετοχής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας επί της συνολικής παραγωγής ενέργειας στο 30% μέχρι το 2023.
Σημείωσε, επίσης ότι η αναλογία των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Τουρκία είναι δύο φορές μεγαλύτερη από το μέσο όρο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περίπου 25-26%.
Ο κ. Rösler, ο οποίος συνοδευόταν από μεγάλη επιχειρηματική αντιπροσωπεία, ανέφερε ότι η τουρκική οικονομία έχει να επιδείξει σημαντικά επιτεύγματα τα τελευταία 10 χρόνια. Οι περιβαλλοντικές συνθήκες στην Τουρκία είναι ιδανικές για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ωστόσο επεσήμανε ότι η Τουρκία πρέπει να κάνει τις αναγκαίες νομοθετικές ρυθμίσεις για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
✏ Εξαγορά τoυ κλάδου καταναλωτικής τραπεζικής της CITIBANK Τουρκίας από τη DENIZBANK
Η Denizbank, την οποία εξαγόρασε πέρσι η ρωσική Sberbank, ανακοίνωσε την υπογραφή Συμφωνίας για την αγορά του κλάδου καταναλωτικής τραπεζικής της Citibank στην Τουρκία.
Σύμφωνα με τη Συμφωνία προβλέπεται ότι η Denizbank θα αναλάβει ένα χαρτοφυλάκιο με περισσότερους από 600.000 πελάτες, περίπου 650 εκ. δολαρίων σε ακαθάριστα στοιχεία του ενεργητικού και πάνω από 1,5 δισ. ευρώ σε καταθέσεις, σύμφωνα με στοιχεία στο τέλος του 2012.
Η Denizbank, μια από τις 10 μεγαλύτερες Τράπεζες της Τουρκίας στον τομέα των χορηγήσεων, από πλευράς περιουσιακών στοιχείων, δήλωσε ότι η εξαγορά αναμένεται να ολοκληρωθεί κατά το τρίτο τρίμηνο, σε συνέχεια των προβλεπόμενων εγκρίσεων. Η τιμή αγοράς θα καθοριστεί μετά την ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της CITI Τουρκίας, κ. Serra Akçaoğlu, δήλωσε ότι η CITIBANK θα συνεχίσει να αυξάνει τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες για τις επιχειρήσεις, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και εμπορικούς πελάτες τραπεζών στην Τουρκία.
Σημειώνεται ότι η CITIBANK έχει λάβει τη στρατηγική απόφαση να επικεντρωθεί στην εταιρική τραπεζική, περικόπτοντας τον τομέα της καταναλωτικής τραπεζικής, στο πλαίσιο του σχεδίου εξορθολογισμού της λειτουργίας της, που περιλαμβάνει τη μείωση 11.000 θέσεων εργασίας σε όλο τον κόσμο, με στόχο την εξοικονόμηση περίπου 1.1δις δολαρίων το χρόνο.
✏ Ιδρύθηκε το νέο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης BORSA ISTANBUL
Το νέο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης (Borsa Istanbul), ιδρύθηκε στα μέσα Απριλίου. To Borsa Istanul , προέκυψε από τη συγχώνευση του Χρηματιστηρίου Αξιών και του Χρηματιστηρίου Χρυσού, τα οποία πλέον είναι από ενιαία διοικητική δομή, στο πλαίσιο της στρατηγικής να αποτελέσει η Κωνσταντινούπολη περιφερειακό κόμβο χρηματιστηριακών συναλλαγών.
Η κίνηση αυτή θεωρείται σημαντική και προς τη σωστή κατεύθυνση, όπως επισημαίνει ο επικεφαλής του Συνδέσμου Επενδυτών Κεφαλαιαγοράς στην Τουρκία, κ. Arif Unver καθώς δημιουργείται η κατάλληλη υποδομή για την επίτευξη του στρατηγικού στόχου. Ωστόσο, απαιτείται σταδιακά να επιτευχθεί εμβάθυνση και διεύρυνση της βάσης των επενδυτών. Προς το παρόν πρόκειται να εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες για την αύξηση του αριθμού των ξένων εταιρειών και για την αναζήτηση στρατηγικών επενδυτών.
Σχετικά με την ιδιωτικοποίηση του Borsa Istanbul κ. Arif Unver αναφέρει ότι δεν βλέπει αρνητικά την ιδιωτικοποίηση, αρκεί να έχει προηγηθεί εν τω μεταξύ η ανάπτυξη της κεφαλαιαγοράς. Κατά την προσωπική του εκτίμηση, αν ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα, η αγορά μπορεί να αναπτυχθεί τρεις- τέσσερις φορές από την υφιστάμενη κατάσταση.
✏ Η Ziraat Bank σχεδιάζει την ίδρυση της πέμπτης ισλαμικής τράπεζας στην Τουρκία
Η Ziraat Bank, η μεγαλύτερη κρατική Τράπεζα της Τουρκίας, σχεδιάζει να δημιουργήσει μια ισλαμική τράπεζα, γνωστή ως «τράπεζα συμμετοχής”.
Οι ισλαμικές τράπεζες στην Τουρκία αυτοχαρακτηρίζονται ως τράπεζες συμμετοχής και τα ισλαμικά ομόλογα (sukuk) περιγράφονται ως πιστοποιητικά συμμετοχής.
Σήμερα τέσσερις τράπεζες συμμετοχής δραστηριοποιούνται στην Τουρκία: Albaraka Turk, Bank Asya, Kuveyt Turk και Turkiye Finans. Η Kuveyt Turk, θυγατρική της Kuwait Finance House, εξέδωσε το πρώτο sukuk της χώρας το 2010. Συνολικά έχουν ήδη εκδοθεί τρία ισλαμικά ομόλογα, δύο εκ των οποίων είναι εκφρασμένα σε τουρκικές λίρες συνολικού ύψους 3,14 δισ. τ/λίρες ($ 1750000000) και ένα σε δολάρια αξίας $ 1,5 δις.
Η Τουρκία επεξεργάζεται το νομικό πλαίσιο, που θα επιτρέψει την ευρύτερη χρήση των ισλαμικών ομολόγων, με στόχο τη χρηματοδότηση έργων υποδομής και ανάπτυξης.
Η Ziraat, ο μεγαλύτερος κρατικός οργανισμός της Τουρκίας, είναι η δεύτερη σε μέγεθος από πλευράς περιουσιακών στοιχείων, μετά την Is Bank , με 162.900 εκατομμύρια λίρες ($ 90 δισεκατομμύρια) σε περιουσιακά στοιχεία. Τα καθαρά κέρδη της αυξήθηκαν 26% πέρυσι φτάνοντας τα 2,65 δισ. λίρες.
Ο Γενικός Διευθυντής της Τράπεζας κ. Aydın δήλωσε στο Reuters ότι η Ziraat προετοιμάζεται για μια πιθανή ανοικτή δημόσια προσφορά αν και ακόμη δεν έχει ληφθεί τελική απόφαση σχετικά με τη χρονική στιγμή της πώλησης. Σύμφωνα με πηγές μέχρι και το ένα τέταρτο της τράπεζας θα μπορούσε να πωληθεί το επόμενο έτος. σε ό, τι Ziraat ελπίζει ότι θα είναι μία από τις μεγαλύτερες λίστες του χρηματιστηρίου της Τουρκίας.
✏ Κατασκευή 2ου πυρηνικού σταθμού στη Σινώπη
Σύμφωνα με δηλώσεις του Τ/Υπουργού Ενέργειας κ. Τανέρ Γιλντίζ σε Τούρκους δημοσιογράφους, επικρατέστεροι υποψήφιοι Ανάδοχοι για την κατασκευή του δεύτερου πυρηνικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη Σινώπη είναι οι Ιάπωνες και οι Κινέζοι.
Το 2017 αναμένεται να αρχίσουν οι εργασίες κατασκευής του εν λόγω πυρηνικού σταθμού στη Σινώπη, κοντά στη Μαύρη Θάλασσα, το κόστος κατασκευής του οποίου εκτιμάται στα 22 δις δολάρια.
Στην Ιαπωνική κοινοπραξία συμμετέχουν οι εταιρείες Mitsubishi Heavy Industries Ltd (ο μεγαλύτερος κατασκευαστής πυρηνικών σταθμών παγκοσμίως), ως επικεφαλής της κοινοπραξίας, η Itochu Corp και η γαλλική GDF Suez.
Η παραγωγική δυνατότητα του εν λόγω πυρηνικού σταθμού προβλέπεται να είναι 4.500-5.000 μεγαβάτ. Σύμφωνα με πηγές του ενεργειακού τομέα στην Τουρκία, η κοινοπραξία έχει προτείνει την εγκατάσταση αντιδραστήρων Atmea, σχεδιασμού της γαλλικής Areva και ανάπτυξης της Mitsubishi Heavy Industries, με παραγωγική δυνατότητα 1.100 μεγαβάτ ανά αντιδραστήρα. Σημειώνεται ωστόσο, ότι μέχρι σήμερα ο ανωτέρω τύπου αντιδραστήρας δεν έχει πωληθεί ή κατασκευαστεί κάπου.
Σημειωτέον ότι, η Τουρκία είχε προβεί το 2010 σε σύναψη Συμφωνίας με τη ρωσική εταιρεία Rosatom για την κατασκευή του πρώτου πυρηνικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη Ν. Τουρκία στην περιοχή Akkuyu κοντά στην Μερσίνα. Σύμφωνα με δηλώσεις του Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή της Rosatom, τον περασμένο Φεβρουάριο, η κατασκευή του προβλέπεται να ξεκινήσει το 2015, ενώ η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αναμένεται να αρχίσει το 2019.
Συνεπώς, η Τουρκία, μέχρι το 2023, προτίθεται να έχει τρεις πυρηνικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας θεωρείται πολύ πιθανό να ξεπεράσει τη Βρετανία και να καταλάβει την τρίτη θέση στην κατανάλωση ενέργειας στην Ευρώπη μέσα σε δέκα χρόνια. Σύμφωνα με πληροφορίες, απώτερος στόχος είναι να να κατασκευάσει πολυάριθμα πυρηνικά εργοστάσια για να μειώσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές πετρελαίου και αερίου.
✏ Ρακί – Υποβολή αίτησης για αναγνώριση ως Εθνικό ποτό της Τουρκίας
Η τ/Ένωση των Παραγωγών Παραδοσιακών Αλκοολούχων Ποτών (GİSDER) υπέβαλε αίτηση στην Ε.Επιτροπή, προκειμένου να αναγνωρισθεί το ρακί ως εθνικό ποτό της Τουρκίας. Σύμφωνα με δηλώσεις του Προέδρου της εν λόγω Ένωσης, κ. Egemen Demirtaş, στόχος τους είναι να κάνουν γνωστό το προϊόν αυτό στην ευρεία μάζα των Ευρωπαίων καταναλωτών.
Σημειώνεται ότι η ανωτέρω Ένωση, η οποία ιδρύθηκε το 2008 με σκοπό τη συγκέντρωση όλων των παραγωγών ρακί της χώρας, ξεκίνησε την προσπάθεια αναγνώρισης του ρακί ως εθνικό ποτό πριν από δύο χρόνια με την υποβολή αίτησης στο Τουρκικό Ινστιτούτο Ευρεσιτεχνιών (ΤΡΕ).
Ενδιαφέρον παρουσιάζει, δήλωση του τ/Πρωθυπουργού, κ. Ερντογάν, σε χαιρετισμό που απηύθυνε στο Παγκόσμιο Συμπόσιο για τη Πολιτική Αλκοόλ, αναφορικά με το εν λόγω θέμα, ότι το εθνικό ποτό της Τουρκίας είναι το αϊράνι, ένα μη αλκοολούχο ποτό, βασισμένο στο γιαούρτι.
Πηγή: Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων, Άγκυρα
www.mywaypress.gr