Η ανάπτυξη του εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη διατήρηση και τη μεγέθυνση της παγκόσμιας οικονομίας

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) στην προσφάτως δημοσιευθείσα έκθεση του για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας (World Economic Outlook-WEO, October 2018) αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις του για το ρυθμό οικονομικής μεγεθύνσεως της περιόδου 2018-19. Συγκεκριμένα, ο διεθνής οργανισμός περιόρισε κατά 0,2 εκατοστιαίες μονάδες τις αντίστοιχες εκτιμήσεις του περασμένου Απριλίου, με αποτέλεσμα να προσδοκά τώρα, ότι η παγκόσμια οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 3,7% τόσο το 2018, όσο και το 2019 (Πίνακας 1).

Ο διεθνής οργανισμός οδηγήθηκε στην αναθεώρηση των εκτιμήσεων του, έχοντας λάβει υπόψη τις κάτωθι εξελίξεις:

Πρώτον, τη συγκράτηση της οικονομικής δραστηριότητας που σημειώθηκε στις αρχές του 2018 σε ορισμένες προηγμένες οικονομίες.

Δεύτερον, τις αρνητικές επιπτώσεις των εμπορικών μέτρων που εφαρμόσθηκαν ή εγκρίθηκαν στην περίοδο Απριλίου-Σεπτεμβρίου 2018.

Τρίτον, τις ασθενέστερες προοπτικές της οικονομικής αναπτύξεως σε ορισμένες βασικές αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες. Η εν λόγω αδυναμία αποδίδεται σε συγκεκριμένους για κάθε οικονομία παράγοντες, τις αυστηρότερες χρηματοπιστωτικές συνθήκες και τις γεωπολιτικές εντάσεις.

Όπως επισημαίνεται στην έκθεση του ΔΝΤ, η οικονομική ανάκαμψη των τελευταίων ετών συνέβαλε στην άνοδο της απασχολήσεως και του εισοδήματος, ενίσχυσε τους ισολογισμούς των επιχειρήσεων και έδωσε την ευκαιρία δημιουργίας κεφαλαιακών αποθεμάτων ασφαλείας (buffers). Ωστόσο, στο πρώτο εξάμηνο του 2018, η παγκόσμια ανάπτυξη απώλεσε ένα τμήμα της δυναμικής που είχε αποκτήσει στο δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους, καθώς και τη συμμετρία μεταξύ των διαφόρων οικονομιών.

 
Η επιβράδυνση της αναπτύξεως στη Ζώνη του Ευρώ αποδίδεται κυρίως στην εξασθένιση των εξαγωγών, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο η ανάπτυξη περιορίσθηκε σε μεγάλο βαθμό στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του 2018, εξαιτίας των καιρικών συνθηκών που επικράτησαν. Η οικονομία των ΗΠΑ έχει διατηρήσει τους ισχυρούς ρυθμούς αναπτύξεως ιδίως στο δεύτερο τρίμηνο, με τον ιδιωτικό τομέα να συμβάλει ουσιαστικά στην αναπτυξιακή επέκταση, λόγω των φορολογικών ελαφρύνσεων που έχουν υιοθετηθεί.

 
Οι αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες, συνεχίζουν την οικονομική τους επέκταση με τον ίδιο ρυθμό που είχαν καταγράψει το 2017. Σωρευτικά, η ανάπτυξη στην ομάδα των αναδυόμενων και αναπτυσσόμενων οικονομιών έχει σταθεροποιηθεί στο πρώτο εξάμηνο του 2018. Οι αναδυόμενες οικονομίες της Ασίας, εξακολουθούν να καταγράφουν ισχυρούς ρυθμούς αναπτύξεως, υποστηριζόμενες από την εγχώρια ζήτηση. Η οικονομική δραστηριότητα στην Κίνα έχει μετριασθεί κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2018, εξαιτίας του περιορισμού της χρηματοδοτήσεως της αγοράς ακινήτων από μη τραπεζικά ιδρύματα. Οι υψηλότερες τιμές του πετρελαίου, έχουν ενισχύσει την ανάπτυξη των πετρελαιοπαραγωγών χωρών στην Υποσαχάρια Αφρική και στη Μέση Ανατολή, ενώ στη Λατινική Αμερική, η οικονομική ανάπτυξη είναι συγκρατημένη, εξαιτίας των αυστηρότερων χρηματοπιστωτικών συνθηκών.

 
Το ΔΝΤ επισημαίνει, ότι στα επόμενα δύο έτη, καθώς η νομισματική πολιτική που ακολουθούν οι μεγάλες Κεντρικές Τράπεζες θα αρχίσει να ομαλοποιείται και η οικονομική ανάπτυξη στις περισσότερες προηγμένες οικονομίες θα περιορισθεί σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από το μέσο όρο που επετεύχθη στη δεκαετία, πριν από την παγκόσμια οικονομική κρίση. Σε αντιδιαστολή, οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές παραμένουν ισχυρές στις αναδυόμενες οικονομίες της Ασίας. Οι κίνδυνοι που απειλούν την παγκόσμια ανάπτυξη έχουν ενισχυθεί, εξαιτίας της αυξημένης πολιτικής αβεβαιότητας. Αρκετοί εξ αυτών των κινδύνων που είχαν επισημανθεί στην προηγούμενη οικονομική έκθεση (April 2018 World Economic Outlook -WEO), όπως η εισαγωγή εμποδίων στις εμπορικές συναλλαγές και η αντιστροφή των ροών επενδυτικών κεφαλαίων από τις ανεπτυγμένες οικονομίες προς τις αναδυόμενες με ασθενή μακροοικονομικά μεγέθη και υψηλό πολιτικό κίνδυνο, έχουν γίνει εντονότεροι ή έχουν μερικώς υλοποιηθεί.

 
Ενδεχομένως οι εμπορικές εντάσεις, η πολιτική αβεβαιότητα ή ένας απροσδόκητα υψηλός πληθωρισμός στις ΗΠΑ, δύναται να πυροδοτήσουν την εφαρμογή μιας περισσότερο διασταλτικής νομισματικής πολιτικής. Η τελευταία, θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντικές προσαρμογές στα επενδυτικά χαρτοφυλάκια, να οδηγήσει σε απότομες αυξομειώσεις τις συναλλαγματικές ισοτιμίες και να επιφέρει περαιτέρω μειώσεις των επενδυτικών κεφαλαίων προς τις αναδυόμενες οικονομίες.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, η ανάπτυξη του εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη διατήρηση και τη μεγέθυνση της παγκόσμιας οικονομίας. Οι φορείς σχεδιασμού της εθνικής πολιτικής σε πολλές οικονομίες, θα πρέπει να επιδιώξουν τη θέσπιση μεταρρυθμίσεων, που θα ενισχύσουν τα εισοδήματα μεσοπρόθεσμα με γνώμονα το γενικό συμφέρον.

 
Πηγή: Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της Διευθύνσεως Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank.