Το παράδοξο των Ευρωπαϊκών πόρων: Γιατί η Ελλάδα χάνει την ευκαιρία της ανάπτυξης
Ελλάδα και Ευρωπαϊκά κεφάλαια: Το χάσμα μεταξύ χρηματοδότησης και παραγωγικότητας
Το άρθρο του Δημήτρη Γ. Παπαδοκωστόπουλου στη «Ναυτεμπορική» με τίτλο «Λεφτά πολλά πέφτουν, αλλά δεν πιάνουν τόπο» αναδεικνύει ένα κρίσιμο ζήτημα: την αναποτελεσματική αξιοποίηση των σημαντικών ευρωπαϊκών πόρων που εισρέουν στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα η αναμενόμενη αύξηση στην παραγωγικότητα και το ΑΕΠ της χώρας να μην αποτυπώνεται.
Η παρελθοντολογία και η απώλεια της ουσίας
Ο συγγραφέας αρχικά ασκεί κριτική στην «παρελθοντολογία» των πολιτικών δυνάμεων, θεωρώντας την ένδειξη κόπωσης και αδυναμίας προσέλκυσης του ενδιαφέροντος του κοινού. Ενώ η συζήτηση επικεντρώνεται σε γεγονότα του 2015, όπως η πιθανή έξοδος από το ευρώ, η χώρα χάνει την ουσία του προβλήματος. Η πραγματική πρόκληση είναι η διαχείριση των διαθέσιμων πόρων και η επίδρασή τους στην οικονομία.
Η πληθώρα των ευρωπαϊκών πόρων
Παρά τον «πληθωρισμό πόρων από τα κάθε είδους ευρωπαϊκά ταμεία», η παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας βρίσκεται μόλις στο 45% του μέσου κοινοτικού όρου. Οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 14,5% τον Απρίλιο, ενώ το πραγματικό ΑΕΠ το 2024 (201 δισ. ευρώ) παραμένει μικρότερο από εκείνο του 2008 (239 δισ. ευρώ).
Αναλυτικότερα, για την περίοδο 2021-2027, η Ελλάδα έχει στη διάθεσή της πάνω από 76,5 δισ. ευρώ από κοινοτικά ταμεία:
- 26,2 δισ. ευρώ από το νέο ΕΣΠΑ.
- 17 δισ. ευρώ από την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ).
- 17,8 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF).
- 12,7 δισ. ευρώ σε δάνεια μέσω του RRF.
- 800 εκατ. ευρώ από το REPowerEU (για ενέργεια).
- 2 δισ. ευρώ από προγράμματα όπως το Horizon Europe και το Erasmus+.
Επιπλέον, λόγω της πανδημίας, η Ε.Ε. επέτρεψε τον δανεισμό της Ελλάδας με εγγύηση της ΕΚΤ ύψους 50,5 δισ. ευρώ για τη στήριξη της οικονομίας. Συνολικά, το άρθρο υπολογίζει τους παραπάνω πόρους σε ένα τεράστιο ποσό 127 δισ. ευρώ.
Η αναποτελεσματική επίδραση στο ΑΕΠ και η κυριαρχία της κατανάλωσης
Παρά την εισροή αυτών των τεράστιων ποσών, το άρθρο επισημαίνει ότι η αύξηση του ΑΕΠ, αν και από τις υψηλότερες στην Ευρώπη, παραμένει μακριά από το αναμενόμενο σε σχέση με τους απορροφούμενους πόρους. Συγκεκριμένα, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε μόλις κατά 17 δισ. ευρώ, από 184,5 δισ. ευρώ το 2019 σε 201,5 δισ. ευρώ το 2024. Αυτό αποδίδεται στο γεγονός ότι η οικονομία βασίζεται κυρίως στην κατανάλωση και στον τουρισμό, οι οποίοι, παρά τα έσοδα, αδυνατούν να περιορίσουν το έλλειμμα στο ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών.
Η περίπτωση της ΚΑΠ και οι παθογένειες του πρωτογενούς τομέα
Το άρθρο φέρνει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) και τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ο οποίος βρίσκεται στο προσκήνιο της δημοσιότητας. Από το 1981 έως το 2024, οι Έλληνες αγρότες έχουν λάβει 81,6 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις για τη στήριξη του αγροτικού εισοδήματος. Ενώ το 1980 οι επιδοτήσεις αντιστοιχούσαν στο 16,3% της παραγωγής, το 1998 έφτασαν στο 48,6%.
Το λυπηρό, σύμφωνα με τον συγγραφέα, είναι ότι αυτά τα 81,6 δισ. ευρώ, αντί να διατεθούν για τον εκσυγχρονισμό του πρωτογενούς τομέα (που ήταν ο αρχικός στόχος), χρησιμοποιήθηκαν για την εξαγορά ψήφων, την πολυτελή διαβίωση των επιδοτούμενων και τη βελτίωση του προφίλ των εκάστοτε κυβερνήσεων. Αυτή η πρακτική της διανομής κοινοτικών χρημάτων με πελατειακά κριτήρια, όπως αποδεικνύουν και οι απάτες στον ΟΠΕΚΕΠΕ, καταδεικνύει τη συνενοχή όλων των πολιτικών δυνάμεων.
Το άρθρο του Δημήτρη Γ. Παπαδοκωστόπουλου αναδεικνύει με σαφήνεια το παράδοξο της ελληνικής οικονομίας: παρά την εισροή τεράστιων ευρωπαϊκών κεφαλαίων, η χώρα αδυνατεί να μεταφράσει αυτούς τους πόρους σε ουσιαστική αύξηση της παραγωγικότητας και του ΑΕΠ. Η κυριαρχία της κατανάλωσης έναντι της παραγωγής και η πελατειακή διαχείριση των επιδοτήσεων, ιδίως στον αγροτικό τομέα, υπογραμμίζουν τις διαρθρωτικές αδυναμίες και την ανάγκη για ριζικές αλλαγές στον τρόπο αξιοποίησης των διαθέσιμων πόρων. Η «παρελθοντολογία» των πολιτικών δυνάμεων λειτουργεί ως αντιπερισπασμός από την ουσία του προβλήματος, η οποία έγκειται στην αναποτελεσματική διαχείριση των ευκαιριών που προσφέρει η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
mywaypress.gr –Περιεχόμενο αξίας με την υποστήριξη υβριδικής νοημοσύνης.
Για αναγνώστες με μεγάλο εύρος προσοχής.
