Το Νέο Ερημικό Βασίλειο του Πούτιν: Ανάλυση μιας αυξανόμενα κλειστής δικτατορίας

Το άρθρο “Putin’s New Hermit Kingdom” από το Foreign Affairs (foreignaffairs.com) αναλύει τη δραματική εσωτερική εξέλιξη της Ρωσίας υπό τον Βλαντιμίρ Πούτιν από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, υποστηρίζοντας ότι το καθεστώς οδεύει προς μια πλήρως κλειστή δικτατορία, όμοια δομικά με τη Βόρεια Κορέα, σε πόλεμο τόσο με τη Δύση όσο και με τις δικές της ελίτ.

 
Η κεντρική θέση: Προς μια μιλιταριστική αυταρχία

Η κεντρική θέση του κειμένου είναι ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία αποτελεί καταλύτη για μια ριζική μεταμόρφωση του ρωσικού κράτους. Αντί να οδηγήσει σε αποκλιμάκωση, η σύγκρουση έχει ενισχύσει την εξουσία του Πούτιν, τον ωθώντας να αναδιαρθρώσει βίαια τα πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά συστήματα της Ρωσίας. Ο απώτερος στόχος, σύμφωνα με το άρθρο, είναι η δημιουργία ενός κοινωνικοπολιτικού μοντέλου που μοιάζει λιγότερο με μια καπιταλιστική αυταρχική χώρα και περισσότερο με μια μιλιταριστική αυτοκρατία τύπου Βόρειας Κορέας.

 
Βασικά σημεία:

Ο πόλεμος ως πυλώνας νομιμοποίησης: Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν είναι απλώς μια στρατιωτική επιχείρηση, αλλά έχει μετατραπεί σε κεντρικό στοιχείο της ιδεολογίας του καθεστώτος, παρουσιαζόμενος ως “πόλεμος με το ΝΑΤΟ”. Αυτή η αντιπαράθεση με τη Δύση καθίσταται βασική πηγή νομιμοποίησης για τον Πούτιν, καθιστώντας τον τερματισμό της σύγκρουσης εσωτερικά δύσκολο χωρίς αλλαγή καθεστώτος.

Η σχέση με τις ελίτ σε κρίση: Το καθεστώς του Πούτιν βασιζόταν παραδοσιακά σε ένα άρρητο συμβόλαιο με τις ελίτ: πολιτική υποταγή με αντάλλαγμα οικονομική ελευθερία και πλουτισμό. Ωστόσο, ο πόλεμος και η αυξανόμενη κρατική παρέμβαση στην οικονομία, συμπεριλαμβανομένων των εθνικοποιήσεων και της δίωξης επιχειρηματιών, διαβρώνουν αυτό το συμβόλαιο. Το άρθρο επισημαίνει το συμβάν της ανταρσίας του Πριγκόζιν το 2023 ως απόδειξη της έλλειψης πίστης των ελίτ προς τον Πούτιν σε στιγμές κρίσης. Ο Πούτιν επιχειρεί τώρα να αντικαταστήσει τις παραδοσιακές ελίτ με πιστούς του, συχνά προερχόμενους από τον στρατό και τις υπηρεσίες ασφαλείας, δημιουργώντας νέες εντάσεις.

Οικονομικά στρεβλωμένο και ευάλωτο καθεστώς: Παρά την επιφανειακή ανθεκτικότητα, η ρωσική οικονομία αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις. Οι δαπάνες για την άμυνα έχουν εκτοξευθεί, δημιουργώντας δημοσιονομική τρύπα. Η εξάρτηση από τα έσοδα από το πετρέλαιο καθιστά τον προϋπολογισμό ευάλωτο σε κυρώσεις και πτώση των τιμών. Επιπλέον, η έλλειψη εργατικού δυναμικού λόγω επιστρατεύσεων και μετανάστευσης, σε συνδυασμό με την αύξηση των μισθών στον στρατιωτικό τομέα, πιέζουν την αγορά εργασίας και τροφοδοτούν τον πληθωρισμό. Η αυξανόμενη οικονομική πίεση απειλεί να διαβρώσει την εμπιστοσύνη στο καθεστώς και να μειώσει τα οφέλη για τις ελίτ.

Ιδεολογική μετατόπιση και κοινωνικός έλεγχος: Το Κρεμλίνο προωθεί μια νέα επίσημη αφήγηση που αναγνωρίζει έναν μόνιμο “πόλεμο” με τη Δύση. Παράλληλα, εντείνει τον κοινωνικό έλεγχο, περιορίζοντας τις προσωπικές ελευθερίες και διεισδύοντας ακόμη και στην ιδιωτική ζωή των πολιτών, με τακτικές που θυμίζουν τη Βόρεια Κορέα ή το Ιράν. Η εθνικοποίηση περιουσιακών στοιχείων και η χρήση νομικών προφάσεων για την κατάσχεση ιδιοκτησίας από επιχειρηματίες αποτελούν εργαλεία αναδιανομής πλούτου και επιβολής υπακοής.

 
Αξιολόγηση:

Το άρθρο παρέχει μια τεκμηριωμένη ανάλυση της εσωτερικής κατάστασης στη Ρωσία, εστιάζοντας στην υιοθέτηση χαρακτηριστικών ενός ερημικού βασιλείου.  Η σύγκριση με τη Βόρεια Κορέα, αν και ακραία, υπογραμμίζει την κατεύθυνση προς έναν ολοένα και πιο κλειστό και μιλιταριστικό αυταρχισμό. Η αξία για τον αναγνώστη έγκειται στην εις βάθος κατανόηση των εσωτερικών πιέσεων που αντιμετωπίζει το καθεστώς Πούτιν, πέρα από την εξωτερική πολιτική. Επισημαίνει ότι η Ρωσία δεν οδεύει απλώς προς έναν ψυχρό πόλεμο με τη Δύση, αλλά μεταλλάσσεται εσωτερικά με τρόπους που την καθιστούν πιο απρόβλεπτη και δυνητικά επικίνδυνη σε παγκόσμιο επίπεδο.

Το άρθρο του Foreign Affairs παρουσιάζει μια δυναμική και τεκμηριωμένη εικόνα της Ρωσίας, βασιζόμενο σε πρόσφατα γεγονότα και τάσεις. Η ανάλυση των αδυναμιών του καθεστώτος, όπως οι εντάσεις στις ελίτ και οι οικονομικές πιέσεις, προσφέρει μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα από μια απλή καταγραφή αυταρχικών μέτρων. Η επισήμανση του κινδύνου μιας πλήρως μιλιταριστικής αυταρχίας στα σύνορα της Ευρώπης δίνει έμφαση στην επείγουσα ανάγκη για τη Δύση να αναπτύξει μια στρατηγική όχι μόνο για τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και για τη Ρωσία μετά τον Πούτιν.

Εν κατακλείδι, το άρθρο υποστηρίζει ότι η Ρωσία του Πούτιν μεταμορφώνεται σε ένα ερημικό βασίλειο, οδηγούμενη από την ανάγκη του καθεστώτος να επιβιώσει εν μέσω του πολέμου και των εσωτερικών πιέσεων. Αυτή η πορεία προς μια κλειστή, μιλιταριστική αυταρχία συνιστά σοβαρή πρόκληση για τη διεθνή ασφάλεια και απαιτεί από τη Δύση μια προσαρμοσμένη και ολοκληρωμένη προσέγγιση.

 
mywaypress.gr – Για προσεκτικούς αναγνώστες